Bài 34: Các kiểu dinh dưỡng và chuyển hóa vật chất

Kiểm tra bài cũ
1. Nêu những tiêu chí cơ bản để phân thành các
kiểu dinh dưỡng của vi sinh vật.
2. Cho ví dụ môi trường tự nhiên có vi sinh vật
phát triển.


I. Đặc điểm chung của quá trình tổng hợp ở
vi sinh vật.
•
Thời gian phân đôi ngắn, quá trình hấp thụ chất
dinh dưỡng, chuyển hoá vật chất trong tế bào,
sinh tổng hợp các chất trong tế bào diễn ra với
tốc độ nhanh.
•
Chất chuyển hoá sơ cấp là nguyên liệu để sinh
tổng hợp các phân tử hữu cơ tạo sinh khối tế
bào.
•
Chất chuyển hoá thứ cấp được tiết ra môi
trường ngoài do gen nằm trên plasmit tổng hợp.

II. Tống hợp một số chất theo cơ chế oxy
hoá không hoàn toàn.
1. Axit axetic
Là nguyên liệu cần thiết trong quá trình sản xuất
lụa, sơn nhân tạo, thuỷ tinh không vỡ, chất diệt
cỏ được hình thành từ axetic.
2. Axit xitric
•

Dùng để pha chế nước giải khát, bánh kẹo, đồ
hộp, thuốc nhuộm
•
Được tổng hợp nhờ nấm cúc đen.
3. Axit glutamic
Vi khuẩn mì chính gồm các loài của
Corynobacterium brevibacterium chúng có khả
năng lên men dịch thuỷ phân tinh bột (sắn ngô,
khoai, rỉ diton ), muối nitơ, biotin, một ít kháng
sinh để tổng hợp axit glutamic.

III. Tổng hợp protein đơn bào.
Protein đơn bào được khai thác từ sinh khối của
nhiều loại vi sinh vật, đặc biệt vi khuẩn lam hình
sợi xoắn Spirulina và nấm men, vi khuẩn.

•
Cho biết những chất quan trọng nào mà một cơ
thể sống, kể cả cơ thể vi sinh vật cần phải tổng
hợp?
•
Nhắc lại quá trình tổng hợp Glucid, lipid, protein.

Nêu đặc điểm chung của quá trình tổng hợp ở vi sinh vật.
Nuôi cấy vi sinh vật trong 3 ngày

Cho các chất được vi sinh vật tổng hợp như
sau:
•
Axit pyruvic, enzim decacboxylaza ở nấm men.

•
Catalaza và kháng sinh penixilin ở nấm chổi
(P.chrysogenum).
Cho biết chất nào là chất chuyển hoá sơ cấp và
thứ cấp?

•
Để cốc rượu nhạt (6% độ cồn) phủ miệng cốc
bằng lớp vải màn, để ở nhiệt độ phòng. Hãy dự
đoán:Sau một tuần các em sẽ thấy gì trên lớp
mặt, ngửi thấy mùi gì? hợp chất gì được hình
thành từ rượu?
Thảo luận.
2 em/nhóm
thời gian : 2 phút.
•
Hãy điền chất X được hình thành trong sơ
đồ sau:
CH
3
CH
2
OH + O
2
 + H
2
O + năng lượng.
XCH
3
COOH

Quá trình tổng hợp axetic thuộc dạng hô hấp
nào? tại sao?
Quá trình oxy hoá không hoàn toàn vì sản phẩm
cuối cùng không phải là CO
2
.
Axit axetic có vai trò gì trong công nghiệp chế
biến và công nghiệp thực phẩm?

•
Quá trình sinh tổng hợp axit xitric của nấm cúc đen gồm
quá trình nào?
•
Kiểu hô hấp của A.niger là gì?
•
Theo em thì nguyên nhân nào khiến nấm cúc đen
chuyển hoá đường thành axit citric mà không oxy hoá
triệt để các phân tử đường thành CO
2
& H
2
O.
PMP
Glucose Axt piruvic Axit xitric
Axetyl-CoA
Axit oxaloaxetic
Thảo luận.
4 em/nhóm
thời gian : 3 phút.

•
Axit citric có ở loại trái cây nào?
•
Nêu vai trò của Axit citric trong công nghiệp.

Glucozơ
Axit piruvic
Chu trình Crep Cetoglutarat
L. axit glutamic
Natri glutamat
NaOH
1. Axit glutamic là gì?
2. Theo sơ đồ trên hãy dự đoán quá trình sinh tổng hợp axit
glutamic là quá trình lên men hay quá trình cung cấp ôxy?
3. Phân biệt axit glutamic, natri glutamat và bột gia vị.
Thảo luận.
4 em/nhóm, 4 phút.
Hình : Sơ đồ tổng hợp axit glutamic

Axit glutamic có vai trò gì đối với cơ thể sống?
•
Là một axit amin không thể thiếu hình thành nên
protein của cơ thể, giữ vai trò trung tâm trong
một số quá trình chuyển hoá protein.

Theo em để sản xuất protein đơn bào ta cần
loại vi sinh vật nào?
•
Cần những vi sinh vật

có khả năng tổng hợp
chất hữu cơ như vi
khuẩn lam, nấm men

•
Vi khuẩn lam tổng hợp prôtêin của mình từ
nguồn cacbon và năng lượng ở đâu?
•
Kiểu dinh dưỡng của chúng là gì?

Nuôi Tảo lam sản xuất prôtêin đơn bào

Prôtêin đơn bào được con người sử dụng
như thế nào?
Người ta ăn trực tiếp
hoặc bổ sung vào
thực phẩm.

•
Sản xuất sinh khối nấm men cần môi trường kỵ
khí hay hiếu khí?
•
Trong sản xuất sinh khối vi sinh vật người ta
dùng chất gì để nuôi vi sinh vật ?
Người ta dùng chất thải của các khu công
nghiệp sản xuất sữa, bột, khoai mì.
•
Vai trò của vi sinh vật đối với môi trường
Vi sinh vật còn có vai trò trong việc làm giảm ô
nhiễm môi trường.

•
Tại sao bò ăn cỏ thì tiêu hoá được mà người và
động vật khác ăn cỏ thì không tiêu hoá được?
Củng cố