Bài Đối lưu - Bức xạ nhiệt

NgêithùchiÖn:NguyÔnThÞT©m
Gi¸oviªn:TrêngTHCSNguyÖt§øc
ThuËnThµnh–B¾cNinh

KIM TRA BI C :
Câu1:Dẫnnhiệtlàhìnhthứctruyềnnhiệtcóthểxảyra?
A. Chỉcóởchấtrắn
B. Chỉcóởchấtlỏng
C. Chỉởchấtlỏngvàchấtrắn.
D. ởcả3chấtrắn,lỏng,khí.
Câu2:Độdẫnnhiệtcủacácchấtgiảmdầntheothứtựnào?
A. Rắn-lỏngkhí
B. Rắn-khí-lỏng
C. Khírắn-lỏng
D. Khí-lỏngrắn.
D
A

H·y QUAN SÁT THÍ NGHIỆM H23.1 SAU
Trong thí nghiệm về sự
dẫn nhiệt của nước, nếu
ta không gắn miếng sáp
ở đáy ống nghiệm mà để
miếng sáp ở miệng ống
nghiệm và đun nóng đáy
ống nghiệm, thì chỉ một
thời gian ngắn sáp đã
nóng chảy, trong trường
hợp này nước đã truyền
nhiệt bằng cách nào?

TiÕt 27 BÀI 23. ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
1. Thí nghiệm

1/ Thí nghiệm:
-Dụngcụ:

-Tiếnhành:+Đọcsốchỉcủa
nhiệtkếtrớckhiđun.
+Đunnóngcốcnớcởphíacó
đặtthuốctím.
+Đọcsốchỉcủanhiệtkếsau
khiđun.
-
Hãyquansáthiệntợngxảyra
2/Trảlờicâuhỏi:
Giáđỡ,
đèncồn,
cốcchứanớc,
nhiệtkế,
thuốctím

C1:Dichuyểnthànhdòng(từdới
lênrồitừtrênxuống)
C2:Dolớpnớcởdớinónglêntr
ớc,nởra,trọnglợngriêngcủanó
giảm->đilên.Cònlớpnớclạnh
ởtrêncótrọnglợngriênglớn
hơn->chìmxuống->tạo

thànhdòng.Cứnhthếlàmchocả
khốinớcnónglên.
C3:Nhờcónhiệtkế
Tiết 27 Bài 23: đối l u bức xạ nhiệt
I.Đốilu.
1/Thínghiệm.
?Vậy trong thí nghiệm
ta thấy sự truyền nhiệt
trong n ớc không phải là
dẫn nhiệt mà nhờ đâu ?
Nhờtạothànhcácdònggọilàsựđốilu
2/Trảlờicâuhỏi.

3.Vậndụng
=>KL1:Sựtruyền nhiệt năngnhờtạothànhdòngchấtlỏnggọilà
sựđốilu.Sựđốilucũngxảyratrongchấtkhí.
?Đối l u là gì?
C4:Dolớpkhôngkhíởgầnngọnnến
nónglêntrớc,nởra,trọnglợng
riêngcủanógiảm->đilên.Cònlớp
khôngkhíởtrênlạnhcótrọnglợng
riênglớnhơn->chìmxuốngtạo
thànhdòng.
Tiết 27 Bài 23: đối l u - bức xạ nhiệt
I. Đối l u.
1/Thínghiệm.
? Vậy đối l u xảy ra trong
chất khí t ơng tự nh thế
nào, ta xét thí nghiệm
H23.3

2/Trảlờicâuhỏi.
C5:Đểphầndớinónglêntrớcđilên(vìtrọnglợngriênggiảm),phầnở
trênchađợcđunnóngđixuốngdớitạothànhdòngđốilu.
C6:Không,vìtrongchânkhôngcũngnhtrongchấtrắnkhôngthể
tạothànhcácdòngđốilu.

Hãytrảlờicâuhỏiđặtraởđầubài?

TL: Trong thí nghiệm H 23.1 n ớc đã truyền
nhiệt bằng cách tạo thành các dòng gọi là hình
thức đối l u.

I-Đối l u
1.Thínghiệm
2.Trảlờicâuhỏi
Tiết 27 Bài 23 : Đối l u - bức xạ nhiệt
Đốilulàsựtruyềnnhiệtbằngcácdòngchấtlỏng.
Sựđốilucũngxảyratrongchấtkhí.
3.Vậndụng
Khinếncháykhông
khíxungquanhngọn
nếnnónglênnởra,
nhẹđivàbaylên.


Ngoài lớp khí quyển bao quanh Trái Đất
không gian còn lại giữa Trái Đất và Mặt
Trời là chân không, khoảng này không có
sự dẫn nhiệt và đối l u.
Bạn hãy dự đoán : Năng l ợng từ Mặt Trời

đ ợc truyền đến Trái đất
bằng cách nào ?
II-bức xạ nhiệt
Tiết27Bài 23 : Đối l u - bức xạ nhiệt
I-Đối l u
Khí
quyển
Trái
Đất
Nóng quá!

TiÕt 27 BÀI 23. ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
1. Thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
* Kết luận:
- Sự đối lưu cũng xảy ra
trong chất khí.
3. Vận dụng
II. BỨC XẠ NHIỆT
1. Thí nghiệm
- Sự truyền nhiệt năng nhờ
tạo thành các dòng chất lỏng
gọi là sự đối lưu.

BÀI 23. ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
1. Thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
* Kết luận:

- Sự đối lưu cũng xảy ra
trong chất khí.
3. Vận dụng
II. BỨC XẠ NHIỆT
1. Thí nghiệm
Các bước tiến hành thí nghiệm
B1. Đặt bình cầu gần một nguồn nhiệt
như ngọn lửa đèn cồn (H.23.4)
Quan sát và mô tả hiện tượng xảy ra
với giọt nước màu.
B2. Lấy miếng gỗ chắn giữa nguồn nhiệt
và bình cầu (H.23.5).
Quan sát và mô tả hiện tượng xảy ra với
giọt nước màu
TN
- Sự truyền nhiệt năng nhờ
tạo thành các dòng các dòng
chất lỏng gọi là sự đối lưu.

BÀI 23. ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
1. Thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
* Kết luận:
- Sự đối lưu cũng xảy ra
trong chất khí.
3. Vận dụng
II. BỨC XẠ NHIỆT
1. Thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi

C7: Không khí trong bình đã nóng lên và
nở ra
C8: Không khí trong bình đã lạnh đi, col¹i
Miếng gỗ đã ngăn không cho nhiệt truyền
từ đèn sang bình.
Điều này chứng tỏ nhiệt được truyền từ
đèn đến bình theo đường thẳng.
- Sự truyền nhiệt năng nhờ
tạo thành các dòng chất lỏng
gọi là sự đối lưu.

BI 23. I LU - BC X NHIT
I. I LU
1. Thớ nghim
2. Tr li cõu hi
* Kt lun:
- S i lu cng xy ra
trong cht khớ.
3. Vn dng
II. BC X NHIT
1. Thớ nghim
2. Tr li cõu hi
C9: Khụng phi l dn nhit vỡ khụng khớ
dn nhit kộm. Cng khụng phi l i
lu vỡ nhit c truyn theo ng
thng
- S truyn nhit nng nh
to thnh cỏc dũng cht lng
gi l s i lu.

Vậy trong thí nghiệm, nhiệt đã đ ợc
truyền đi không phải là dẫn nhiệt và đối l
u mà bằng hình thức Bức Xạ Nhiệt.

Bức xạ nhiệt là gì ?

* Bức xạ nhiệt có thể xảy ra ở các môi tr
ờng nh ng chủ yếu ở đâu ?
= > KL2: Bc x nhit l s
truyn nhit bng cỏc tia
nhit i thng
- Bc x nhit cú th xy ra c trong chõn
khụng

*Mọivậtdùnóngnhiềuhayítđềucókhảnăng
BứcXạNhiệt(mắtthờngkhôngnhìnthấyđợc)
VDnhcơthểngờilànguồnbứcxạnhiệt;Mặttrời
lànguồnbứcxạnhiệtlớnnhất.

Thí nghiệm cho thấy khả năng hấp thụ tia nhiệt của
một vật phụ thuộc vào tính chất của bề mặt. Vật có
bề mặt càng xù xì và màu càng sẫm thì hấp thụ bức
xạ nhiệt tốt hơn vật có bề mặt nhẵn, màu sáng.

Phân biệt bức xạ nhiệt với tính hấp thụ bức xạ
nhiệt của một vật. Vật nào hấp thụ bức xạ nhiệt tốt thì
cũng bức xạ nhiệt nhiều do đó nguội đi nhanh hơn.
VD nh siêu n ớc muội đen sẽ làm n ớc nhanh nguội
hơn siêu n ớc sáng màu.

Vậynănglợngcủamặttrờiđãtruyền
xuốngtráiđấtbằngcáchnào ?
TL: Bằng sự bức xạ nhiệt qua môi tr ờng chân
không và không khí.


BÀI 23. ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
1. Thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
* Kết luận:
- Sự đối lưu cũng xảy ra
trong chất khí.
3. Vận dụng
II. BỨC XẠ NHIỆT
1. Thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
* KL2:
- Bức xạ nhiệt là sự truyền
nhiệt bằng các tia nhiệt đi
thẳng
- Bức xạ nhiệt có thể xảy ra cả ở trong chân
không
III. VẬN DỤNG
C10. Tại sao trong thí nghiệm ở hình
23.4 bình chứa không khí lại được phủ
muội đèn ?
TL: Để tăng khả năng hấp thụ nhiệt.
C11. Tại sao về mùa hè ta thường mặc áo
màu trắng mà không mặc áo màu đen ?

TL: Để giảm sự hấp thụ các tia nhiệt.
- Sự truyền nhiệt năng nhờ
tạo thành các dòng chất lỏng
gọi là sự đối lưu.

BÀI 23. ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
1. Thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
* Kết luận:
- Sự đối lưu cũng xảy ra
trong chất khí.
3. Vận dụng
II. BỨC XẠ NHIỆT
1. Thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
* Kết luận:
- Bức xạ nhiệt là sự truyền
nhiệt bằng các tia nhiệt đi
thẳng
- Bức xạ nhiệt có thể xảy ra cả ở trong chân
không
III. VẬN DỤNG
C12. Hãy chọn từ thích hợp cho các ô trống
ở bảng 23.1
Chất Rắn Lỏng Khí Chân
không
Hình thức truyền
nhiệt chủ yếu
Dẫn

nhiệt
Đối
lưu
Đối
lưu
Bức xạ
nhiệt
- Sự truyền nhiệt năng nhờ
tạo thành các dòng chất lỏng
gọi là sự đối lưu.

BÀI 23. ĐỐI LƯU - BỨC XẠ NHIỆT
I. ĐỐI LƯU
1. Thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
* Kết luận:
- Sự đối lưu cũng xảy ra
trong chất khí.
3. Vận dụng
II. BỨC XẠ NHIỆT
1. Thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
* Kết luận:
- Bức xạ nhiệt là sự truyền
nhiệt bằng các tia nhiệt đi
thẳng
- Bức xạ nhiệt có thể xảy ra cả ở trong chân
không
III. VẬN DỤNG
GHI NHỚ

* Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các
dòng chất lỏng hoặc chất khí, đó là hình
thức truyền nhiệt chủ yếu của chất lỏng
và chất khí
* Bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt bằng
các tia nhiệt đi thẳng. Bức xạ nhiệt có thể
xảy ra cả trong chân không
- Sự truyền nhiệt năng nhờ
tạo thành các dòng chất lỏng
gọi là sự đối lưu.

Có thể em ch a biết
* Phích(bìnhthuỷ)làmộtbìnhthuỷ
tinhhailớp.Giữahailớpthuỷtinh
nàylàchânkhôngđểngăncảnsự
dẫnnhiệt.Haimặtđốidiệncủahai
lớpthuỷtinhđợctrángbạcđểphản
xạcáctianhiệttrởlạinớcđựng
trongphích.Phíchđợcđậynútthật
kínđểngăncảnsựtruyềnnhiệt
bằngđốilurabênngoài.Nhờđó
màphíchgiữđợcnớcnónglâudài
Hình23.6
* Đènkéoquânquayđợclànhờdòngđốilucủakhôngkhí

* Ứng dụng đối lưu người ta xây ống khói lò sử dụng ở
gia đình ,các lò ở nhà máy càng cao thì quá trình “đối lưu
“ xảy ra càng nhanh,hiệu quả làm việc cao hơn.
* Vào mùa hè ta nên mặc áo màu trắng tránh tia nhiệt
( tia cùc tÝm) của mặt trời ảnh hưởng đến cơ thể chúng

ta

Hiệu ứng nhà kính
Mặt trời bức xạ nhiệt xuống Trái Đất làm cho Trái Đất nóng lên .Bình th
ờng Trái Đất toả nhiệt ra ngoài không khí và nguội đi, vì các nhà máy
thải ra quá nhiều khí cácbonníc, chính các khí cacbonic này giống nh
lồng kính bao quanh Trái Đất ngăn cản sự nguội đi của Trái Đất.

12
34
56
7
8
9


Câu 1 Đối lưu là hình thức
truyền nhiệt xảy ra trong môi
trường nào?
10
A
A
Ch t r nấ ắ
B
B
Ch t l ngấ ỏ
C
C
Ch t khíấ
D

D
Cả B và C đúng