Bài 1: Các cấp tổ chức sống

Gv: Lê Văn Sỹ
Gv: Lê Văn Sỹ

1 § CÁC CẤP TỔ CHỨC CỦA THẾ GiỚI SỐNG
I  CÁC CẤP TỔ CHỨC SỐNG :
▼ Tính chất cơ bản để phân biệt cơ thể sống với
chất vô cơ là gì ?

PHÂN TỬ
PHÂN TỬ
BÀO QUAN
BÀO QUAN
TẾ BÀO
TẾ BÀO
MÔ
MÔ
CƠ THỂ
CƠ THỂ
CƠ
CƠ
QUAN
QUAN
QUẦN THỂ
QUẦN THỂ
QUẦN XÃ
QUẦN XÃ
SINH
SINH
QUYỂN
QUYỂN

Đó là tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc rất chặt chẽ :
Đó là tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc rất chặt chẽ :TRẢ LỜI
Tính ch t c b n đ phân bi t c th s ng v i ch t vô c là gì ?ấ ơ ả ể ệ ơ ể ố ớ ấ ơ
Tính ch t c b n đ phân bi t c th s ng v i ch t vô c là gì ?ấ ơ ả ể ệ ơ ể ố ớ ấ ơ
PHÂN TỬ
PHÂN TỬ
BÀO QUAN
BÀO QUAN
TẾ BÀO
TẾ BÀO
MÔ
MÔ
CƠ QUAN
CƠ QUAN
HỆ CƠ QUAN
HỆ CƠ QUAN
CƠ THỂ
CƠ THỂ
QUẦN THỂ
QUẦN THỂ
QUẦN XÃ
QUẦN XÃ
HỆ SINH THÁI
HỆ SINH THÁI
SINH QUYỂN
SINH QUYỂN
Gi i thích các ả
Gi i thích các ả
khái ni m: mô, ệ

khái ni m: mô, ệ
c quan, h c ơ ệ ơ
c quan, h c ơ ệ ơ
quan, c th , ơ ể
quan, c th , ơ ể
qu n th , qu n ầ ể ầ
qu n th , qu n ầ ể ầ
xã, h sinh thái ệ
xã, h sinh thái ệ
và sinh quy n.ể
và sinh quy n.ể

TR L IẢ Ờ
TR L IẢ Ờ
-
Mô
Mô :
là t p h p các t bào gi ng nhau cùng th c hi n m t ch c năng ậ ợ ế ố ự ệ ộ ứ
là t p h p các t bào gi ng nhau cùng th c hi n m t ch c năng ậ ợ ế ố ự ệ ộ ứ
nh t đ nh.ấ ị
nh t đ nh.ấ ị
-

Cơ quan
Cơ quan
:
:
t p h p c a nhi u mô khác nhau.ậ ợ ủ ề
t p h p c a nhi u mô khác nhau.ậ ợ ủ ề
-

Hệ cơ quan
Hệ cơ quan :
tập hợp của nhiều cơ quan khác nhau cùng thực hiện
tập hợp của nhiều cơ quan khác nhau cùng thực hiện
một chức năng nhất định.
một chức năng nhất định.
-

C thơ ể
C thơ ể
:
:
đ c c u t o t các c quan và h c quan.ượ ấ ạ ừ ơ ệ ơ
đ c c u t o t các c quan và h c quan.ượ ấ ạ ừ ơ ệ ơ
-

Qu n thầ ể
Qu n thầ ể
nhóm các cá th cùng loài cùng s ng trong 1 khu phân b ể ố ố
nhóm các cá th cùng loài cùng s ng trong 1 khu phân b ể ố ố
xác đ nh.ị
xác đ nh.ị
-
Quần xã:
Quần xã:
g m nhi u qu n th c a các loài khác nhau cùng s ng trong 1 vùng đ a ồ ề ầ ể ủ ố ị
g m nhi u qu n th c a các loài khác nhau cùng s ng trong 1 vùng đ a ồ ề ầ ể ủ ố ị
lý nh t đ nh.ấ ị
lý nh t đ nh.ấ ị
-

H sinh tháiệ
H sinh tháiệ :
bao g m nhi u qu n xã và môi tr ng s ng c a chúng ồ ề ầ ườ ố ủ
bao g m nhi u qu n xã và môi tr ng s ng c a chúng ồ ề ầ ườ ố ủ
t o nên 1 th th ng nh tạ ể ố ấ
t o nên 1 th th ng nh tạ ể ố ấ
-
Sinh quy nể
Sinh quy nể :
tập hợp tất cả các hệ sinh thái trên Trái Đất và sinh cảnh
tập hợp tất cả các hệ sinh thái trên Trái Đất và sinh cảnh
của chúng, là cấp tổ chức cao nhất và lớn nhất của sự sống
của chúng, là cấp tổ chức cao nhất và lớn nhất của sự sống

PHÂN TỬ
PHÂN TỬ
BÀO QUAN
BÀO QUAN
TẾ BÀO
TẾ BÀO
MÔ
MÔ
CƠ QUAN
CƠ QUAN
HỆ CƠ QUAN
HỆ CƠ QUAN
CƠ THỂ
CƠ THỂ
QUẦN THỂ

QUẦN THỂ
QUẦN XÃ
QUẦN XÃ
HỆ SINH THÁI
HỆ SINH THÁI
SINH QUYỂN
SINH QUYỂN
Trong các c p t ấ ổ
Trong các c p t ấ ổ
ch c c a s ứ ủ ự
ch c c a s ứ ủ ự
s ng thì nh ng ố ữ
s ng thì nh ng ố ữ
c p t ch c nào ấ ổ ứ
c p t ch c nào ấ ổ ứ
là c b n ?ơ ả
là c b n ?ơ ả
Trong đó
Trong đó
tế bào là
tế bào là
đơn vị
đơn vị
cơ bản
cơ bản
cấu tạo
cấu tạo
nên mọi
nên mọi
cơ thể

cơ thể
sinh vật
sinh vật

I . Các c p t ch c s ng :ấ ổ ứ ố
I . Các c p t ch c s ng :ấ ổ ứ ố


Các cấp tổ chức sống từ thấp lên cao bao gồm : phân tử,
Các cấp tổ chức sống từ thấp lên cao bao gồm : phân tử,
bào quan, tế bào, mô, cơ quan, hệ cơ quan, cơ thể, quần
bào quan, tế bào, mô, cơ quan, hệ cơ quan, cơ thể, quần
thể, quần xã, hệ sinh thái, sinh quyển.
thể, quần xã, hệ sinh thái, sinh quyển.



Trong đó các cấp tổ chức sống cơ bản là : tế bào, cơ thể,
Trong đó các cấp tổ chức sống cơ bản là : tế bào, cơ thể,
quần thể, quần xã, hệ sinh thái.
quần thể, quần xã, hệ sinh thái.



Tế bào là đơn vị cơ bản cấu tạo nên mọi cơ thể sinh vật.
Tế bào là đơn vị cơ bản cấu tạo nên mọi cơ thể sinh vật.
II . Đặc điểm chung của các cấp tổ chức sống :
II . Đặc điểm chung của các cấp tổ chức sống :
1 . Tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc :
1 . Tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc :

2 . Hệ thống mở và tự điều chỉnh :
2 . Hệ thống mở và tự điều chỉnh :
3 . Thế giới sống liên tục tiến hóa :
3 . Thế giới sống liên tục tiến hóa :

II.ĐẶC ĐiỂM CHUNG CỦA CÁC CẤP TỔ CHỨC SỐNG
II.ĐẶC ĐiỂM CHUNG CỦA CÁC CẤP TỔ CHỨC SỐNG
1. Tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc :
1. Tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc :
•

Cấp tổ chức nhỏ hơn làm nền tảng để xây dựng nên tổ chức
Cấp tổ chức nhỏ hơn làm nền tảng để xây dựng nên tổ chức
sống cấp trên.
sống cấp trên.
•


Tổ chức sống cấp trên vừa có đặc điểm của tổ chức sống
Tổ chức sống cấp trên vừa có đặc điểm của tổ chức sống
cấp dưới vừa có những đặc điểm nổi trội mà tổ chức sống
cấp dưới vừa có những đặc điểm nổi trội mà tổ chức sống
cấp dưới không có được.
cấp dưới không có được.
•


Những đặc điểm nổi trội được hình thành do sự tương tác
Những đặc điểm nổi trội được hình thành do sự tương tác
của các bộ phận cấu thành.

của các bộ phận cấu thành.
•
Vd:
Vd:

Đặc điểm nổi trội
Đặc điểm nổi trội
Cấp tổ chức
Cấp tổ chức
sống
sống
Bộ phận cấu thành
Bộ phận cấu thành
……
Quang hợp
Quang hợp
Lục lạp
Lục lạp


Diệp lục tố và các
Diệp lục tố và các
phân tử hữu cơ khác
phân tử hữu cơ khác
Trao đổi chất, sinh
Trao đổi chất, sinh
sản, cảm ứng, sinh
sản, cảm ứng, sinh
trưởng…
trưởng…

Tế bào
Tế bào
Các bào quan và
Các bào quan và
các phân tử ADN,
các phân tử ADN,
protein…
protein…

2. Hệ thống mở và tự điều chỉnh:
2. Hệ thống mở và tự điều chỉnh:
a . Hệ thống mở :
a . Hệ thống mở :


Sinh vật ở mọi cấp độ không ngừng trao đổi vật chất và năng
Sinh vật ở mọi cấp độ không ngừng trao đổi vật chất và năng
lượng với môi trường
lượng với môi trường


góp phần làm biến đổi môi trường.
góp phần làm biến đổi môi trường.

b.
b.
Khả năng tự điều chỉnh :
Khả năng tự điều chỉnh :

Mọi cấp độ sống đều có khả năng tự điều chỉnh để đảm bảo

Mọi cấp độ sống đều có khả năng tự điều chỉnh để đảm bảo
duy trì và điều hòa sự cân bằng động trong cơ thể
duy trì và điều hòa sự cân bằng động trong cơ thể
CHIM HẢI ÂU

ADN
3. Thế giới sống liên tục tiến hóa :
3. Thế giới sống liên tục tiến hóa :
SỰ THỐNG NHẤT Ở CẤP PHÂN TỬ : ADN
SỰ THỐNG NHẤT Ở CẤP PHÂN TỬ : ADN
Dù cho thế giới sống là đa dạng, nhưng vẫn có những bằng chứng về
Dù cho thế giới sống là đa dạng, nhưng vẫn có những bằng chứng về
tính thống nhất của chúng.
tính thống nhất của chúng.

SỰ THỐNG
NHẤT Ở CẤP
TẾ BÀO:CẤU
TRÚC TIÊN
MAO Ở TẾ BÀO
CÓ NHÂN

Mỏ chim thích
nghi với những
loại thức ăn
khác nhau

3. Thế giới sống liên tục tiến hóa :
3. Thế giới sống liên tục tiến hóa :



Sự sống không ngừng tiến hóa tạo nên một thế giới
Sự sống không ngừng tiến hóa tạo nên một thế giới
sống vô cùng đa dạng nhưng lại thống nhất.
sống vô cùng đa dạng nhưng lại thống nhất.

CỦNG CỐ
CỦNG CỐ
▼
▼
Câu hỏi và bài tập, SGK – trang 9
Câu hỏi và bài tập, SGK – trang 9
▪
▪
Đặc điểm nổi trội là đặc điểm của một cấp tổ
Đặc điểm nổi trội là đặc điểm của một cấp tổ
chức nào đó được hình thành do sự tương tác
chức nào đó được hình thành do sự tương tác
giữa các bộ phận cấu tạo nên chúng. Đặc diểm
giữa các bộ phận cấu tạo nên chúng. Đặc diểm
này không thể có được ở cấp tổ chức nhò hơn
này không thể có được ở cấp tổ chức nhò hơn