Tiết 26: Hợp kim của sắt

Nêu tính chất hoá học của
sắt ?
-Tác dụng với dung dịch axit :
Fe
(r)
+ 2HCl
(dd)
FeCl
2(dd)
+ H
2(k)
-
Tác dụng với dung dịch muối :
Fe
(r)
+ CuSO
4(dd)
FeSO
4(dd)
+ Cu
(r)
KIỂM TRA BÀI CŨ
t
0
t
0
-Tác dụng với phi kim :
3Fe
(r)
+ 2O

2(k)
Fe
3
O
4(r ).
2Fe
(r )
+ 3Cl
2(k)
2FeCl
3(r )
TIẾT 26
Nội dung cần ghi nhớ
- Hợp kim là chất rắn thu được sau khi làm nguội hỗn hợp
nóng chảy của nhiều kim loại khác nhau hoặc của kim loại và
phi kim .
- Hợp kim của sắt có nhiều ứng dụng là gang và thép .
? Hợp kim là gì ? Hợp kim của sắt có nhiều ứng dụng nhất
là những loại hợp kim nào ?
so sánh
so sánh
Gang
Gang
Thép
Thép
Định nghĩa
Định nghĩa
Hàm lượng
Hàm lượng
cacbon

cacbon
Tính chất
Tính chất
so với sắt
so với sắt
ứng dụng
ứng dụng
So sánh gang và thép:
Từ bảng trên hãy cho biết điểm giống , khác nhau về thành phần giữa gang và thép?
-Gang là hợp kim của sắt với
Cacbon,trong đó hàm lượng
Cacbon chiếm từ 2-5%. Ngoài
ra trong gang còn có một số
nguyên tố khác ( Mn, S, Si,…)
.
Thép là hợp kim của sắt với với
một số nguyên tố khác (C, Mn,
S, Si,…) . Trong đó hàm lượng
Cacbon chiếm dưới 2%
Hàm lượng Cacbon chiếm từ
2-5%.
Hàm lượng Cacbon chiếm dưới
2%.
Gang cứng và giòn
Thép thường cứng, đàn hồi, ít bị
ăn mòn,…
-Gang trắng: Dùng luyện thép
-Gang xám:Dùng để đúc bệ
máy,ống dẫn nước,…
- Dùng để chế tạo các chi tiết máy, vật

dụng, dụng cụ lao động,…
-Dùng làm vật liệu xây dựng, chế tạo
phương tiện giao thông, vận tải,…
Thành phần của thépThành phần của gang
Giống nhau
Khác nhau
thÐp
Ca s¾t
B¸nh r¨ng
Trôc
m¸y
Kìm
Kalª

Phanh
Ch«ng cöa
Nåi gang
gang
1. SẢN XUẤT GANG NHƯ THẾ NÀO ?
a. Nguyên liệu sản xuất gang .
Quặng mahetit
? Trong xản suất gang, cần
những nguyên liệu và thực
hiện theo nguyên tắc nào ?
- Quặng sắt : Hematit (chứa Fe
2
O
3
),
mahetit (chứa Fe

3
O
4
) .
- Than cốc, không khí giàu khí ôxi,
phụ gia (CaCO
3
,…) .
b. Nguyên tắc sản xuất gang .
- Dùng Cacbon oxit khử oxit sắt ở
nhiệt độ cao .
Quặng Hematit
Ở Việt Nam, tỉnh nào có
nhiều quặng sắt?
S lũ luyn gang
c. Quỏ trỡnh sn xut gang trong lũ cao .
1/Phản ứng tạo thành khí CO:
C
(r)
+ O
2(k)
CO
2(k)
+Q (toả nhiệt)
CO
2(k)
+ C
(r)
2 CO
(k)

2/Khí CO khử oxit sắt trong quặng thành
sắt:
Fe
2
O
3(r)
+ 3CO
(k)
2Fe
(r)
+ 3CO
2(k)
3/Quá trình tạo xỉ:
CaO
(r)
+ SiO
2(r)
CaSiO
3 (r )

Cỏc phn ng xy ra trong quỏ trỡnh sn
xut gang .
t
0
t
0
t
0
t

0
2. SẢN XUẤT THÉP NHƯ THẾ NÀO ?
a. Nguyên liệu sản xuất thép .
? Cho biết nguyên liệu,
nguyên tắc để sản xuất
thép là gì ?
- Gang, sắt phế liệu và khí ôxi.
b. Nguyên tắc sản xuất thép .
- Oxi hoá kim loại, phi kim để loại
các nguyên tố cacbon, silic,
mangan,…ra khỏi gang .
c. Quá trình sản xuất thép .
Gang lỏng ở nhiệt độ cao từ lò
cao chuyển qua hoặc sắt phế liệu
nóng chảy được đưa vào lò.
- Thổi khí ôxi vào lò đựng gang
và sắt nóng chảy ở nhiệt độ cao .
Khí oxi sÏ oxi hoá (một phần
Fe)và các nguyên tố C, Mn, Si,
S, P,…thành oxit.các oxit dạng
khí thoát ra ngoài còn Oxit dạng
rắn kết hợp tạo thành xỉ nổi lên
trên thép.
1. 2Fe
(r)
+ O
2(k)
 2FeO
(r)
2.2FeO + Si

(r)
 2Fe + SiO
2(r)
3.FeO + Mn
(r)
 Fe + MnO
4. FeO + C → CO
2
*Các phản ứng xảy ra trong
quá trình sản xuất thép
t
0
t
0
t
0
t
0
? Quá trình sản xuất thép
như thế nào?
thộp
gang
?
Tóm lại để chuyển gang thành thép ngời ta cần
phải làm gì?
Trả lời: Ngời ta cần phải làm giảm hàm lợng các nguyên tố có
trong gang nh C , Mn ,S , P , xuống thấp .Đặc biệt là Cacbon từ
2-5% dới 2%.
•
Bài tập 1: Cho các phản ứng sau, phản ứng nào xảy

ra trong lò luyện gang, phản ứng nào xảy ra trong lò
luyện thép.
a) FeO + Mn  Fe + MnO
b) Fe
2
O
3
+ 3CO  2Fe + 3CO
2
c) 2FeO + Si 2Fe + SiO
2
d) FeO + C  Fe + CO
t
0
t
0
t
0
t
0
Trong lò luyện gang
Trong lò luyện thép
Trong lò luyện thép
Trong lò luyện thép
Bài 4 trang 63 : Những khí thải (CO
2
, SO
2
,…) trong quá trình sản
xuất gang thép ảnh hưởng như thế nào đến môi trường xung

quanh ? Dẫn ra một số phản ứng để giải thích . Thử nêu biện pháp
để chống ô nhiễm môi trường ở khu dân cư gần cơ sở sản xuất gang
thép ?
Trả lời :
*Ảnh hưởng
- Gây ô nhiễm môi trường, độc hại cho con người và động thực vật .
-
Làm nồng độ axit trong nước mưa cao hơn mức bình thường .
SO
2
+ H
2
O  H
2
SO
3
CO
2
+ H
2
O  H
2
CO
3
*Biện pháp :
- Xây dựng hệ thống xử lý khí thải trước khi đưa khí thải ra môi
trường ngoài .
- Trồng cây xanh xung quanh các nhà máy .
1. Bài cũ:
- Học bài cũ, nắm được các ý chính :

+ Hợp kim là gì ?
+ Gang là gì ? Ứng dụng của gang ?
+ Thép là gì ? Ứng dụng của thép ?
+ Sản xuất gang như thế nào ? PTHH ?
+ Sản xuất thép như thế nào ? PTHH ?
2. Bài mới : Xem và nắm nội dung bài mới
- Làm bài tập 6/63 .