Trục trái đất dịch chuyển vì động đất docx

Trục trái đất dịch chuyển vì
động đất
Nhà nghiên cứu Richard Gross thuộc Phòng thí nghiệm phản lực của Cơ
quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) cho rằng, siêu động đất 8,8 độ richter tại
Chile vừa qua có thể đã làm trục Trái Đất dịch chuyển 8 cm, khiến ngày ngắn
đi 1,26 micro giây.
Tuy nhiên, do 1 microgiây chỉ bằng1/1 triệu giây, nênchúng ta không cần
phải điều chỉnh đồnghồ. Ngày dài24 giờ chính là quãngthời gian để Trái Đất quay
một vòngquanhtrục củanó, vìthế sự dịch chuyển của trục sẽ ảnh hưởng tới vòng
quay của Trái Đất.
Nguyên nhân của hiện tượngtrên là do những thay đổi đột ngộtvề kích thước của
các mảng kiếntạo, làm tăng vận tốc xoay của trái đất.
Theo ôngGross,trận động đất ở Chile đã khiến cho trụcTrái Đất dịch chuyển thậm
chí còn nhiều hơn thảm họa mạnh 9,1 độ richternăm 2004ở Indonesia. Nguyên
nhânphần nào dovết nứtgây ra độngđất ở Chile chạy sâu vàotrong lòng đấthơn
và có góc nghiênglớn hơn,nên làmtrục Trái Đất dịchchuyển theophươngthẳng
đứng nhiều hơn.
NASA cho biết, trận động đất tại Indonesia khiến trục Trái Đất dịch chuyểnkhoảng
7cm, làm cho ngày ngắn hơn6,8 microgiây.
Không chỉ độngđất, từ lâu giới khoa học đã biết rằng hiệu ứng nhà kínhtác động
tới độ nghiêng củatrục trái đất với tốc độ di chuyểnvào khoảng 10 cm/năm.
Nguyên nhân làtình trạng tan băng ở Bắc Mỹ, châu Âuvà châu Ákhiến khối lượng
cực bắc giảm dần.Sự di chuyển của nước ngọt từ nhữngtảngbăng tan cũng tác
độngtới trục trái đất.
Theo tính toán của Felix Landerer, mộtnhà khoahọc cũng làmviệc tạiNASA, quá
trìnhtan băng ở đảo Greenland khiến trục trái đất tiếptục nghiêng thêm 26 mm
mỗinăm. Tốc độ đó có thể tăng đángkể trong nhữngnăm tới.
Trongnghiêncứu mới nhất, nhóm của Landererpháthiện sự gia tăng của các loại
khí thải gây hiệu ứng nhà kính cũnglàm tăngđộ nghiêngcủa trái đất.
Theo tính toán của họ, nếu lượng khíCO2 tăng gấp đôitrong khoảng thời giantừ
năm 2000tới 2100,các đại dươngsẽ ấm lên và mở rộng. Khi đó nước sẽ bị đẩy về

phía cácthềmlục địa nông hơn,khiến cực bắc của trụctrái đấtdịch chuyển xấp xỉ
15 mm mỗi năm.
Thiên thạch mang lại những tinh thể
cứng hơn kim cương
Hai loại tinh thể carbon siêu cứng mới vừa được các nhà nghiên cứu
tìm thấy khi họ đang khảo sát mảnh thiên thạch Haverö loại ureilite rơi
xuống Trái đất ở Phần Lan hồi năm 1971. Các thiên thạch ureilite luôn giàu
carbon và được biết có chứa graphite và kim cương.
Kim cươngsiêu cứng được tạo ra khigraphite trong thiên thạch phải chịu
áp suấtvà nhiệtcường độ cao lúcđi vào khí quyển của Trái đấtvà lao vào mặt đất.
Các lớp graphite sẽ nóng lên và đủ xung độtđể hình thành nênnhững liên kết giữa
chúng, theo kiểu rất giống với cách con người sản xuấtkim cươngnhântạo.
Những tinh thể carbon mới tìm đượcquá nhỏ để kiểm tra độ cứng chính
xác nhưngđượcbiết chúngcứnghơn kim cương bình thườngvì các nhà nghiên
cứu tìm rachúng bằng cách sử dụngmột hột kim cươngđể đánhbóng
miếng thiên thạch. Các tinhthể đã nânglên chừng 10 µmtrên bề mặt đánhbóng,
nghĩa là chúngcứng hơn hột kim cương dùng để đánh bóng.Các nhà nghiên cứu đã
xem tinhthể carbon kháng lại
kim cương đánh bóng theo một hướng trước đó, nhưng tinh thể
mới không bị ảnh hưởnggìkhi bị đánhbóng theo mỗi hướng.Sauđó, các nhà
nghiêncứu đã sử dụng phối hợp các thiết bị khoáng vật học, gồm kínhhiển vi,
quangphổ kế và tia X tán sắcnăng lượng,cùng nhiều thiết bị khác, để nghiêncứu
cấu trúccủa các tinh thể trên.Điều nàycho phép họ nhận rachúng làđại diện
cho hai dạng thù hình carbonmớihay các thù hình tinhthể kim cương.
Một tinhthể là dạng thù hình carbonrhombohedralsiêu cứngtương tự như
kim cương, còn tinhthể kialà kimcương 21Rthuộc dạng kim cương siêu cứng.Sự
tồn tại của kimcương siêu cứng đã được dự đoán trước cách nay hàngthập kỉ,
nhưng chúng chưa từng được tìm thấy trước đây trong tự nhiên. Dạngkim
cương mới lạ trên gồm những lớp graphite hợpnhất giốngnhư kim cươngnhân
tạo.

Giáo sư Tristan Ferroir, lãnh đạo đội nghiên cứu tại trường
Đại họcLyon ở Pháp, nói khám phá trên là bấtngờ, nhưng họ đã nghĩ tới việc
khảo sát miếng thiên thạch trên sẽ “dẫn tớinhững kết quả mới về hệ carbon”.
Giáo sư Ferroir nói hiện naykhông có cách nào so sánh cấu trúc của
những tinh thể mới với boron nitridevà lonsdaleite, những chất kim cương siêu
cứng sản xuấtbằng nhân tạo, nhưngkết quả trên giúpcác nhà khoahọc có được sự
hiểu biếttốt hơnvề cácdạng thù hình carbon và mang lại cho họ nhữngchất liệu
để nghiên cứu và có lẽ để tổng hợp nữa. Chúng còn thể hiện hệ carbon phức tạp
hơnso với trước đây người ta