113
Kãút cáúu ca säø Cại theo hçnh thỉïc ny nhỉ sau:
Bäü (Såí)
SÄØ CẠI
Âån vë Ti khon säú hiãûu:
Nàm
Säú dỉ âáưu nàm
Nåü
Cọ
Ghi Nåü TK , ghi Cọ cạc TK Thạng 1 Thạng 2 Ghi chụ
1. TK NKCT säú
2. TK NKCT säú
3.
Cäüng säú phạt sinh Nåü
Täøng säú phạt sinh Cọ
Nåü
Säú dỉ cúi thạng
Cọ
b. Trçnh tỉû ghi säø v xỉí l thäng tin
+ Hng ngy, càn cỉï vo chỉïng tỉì gäúc v cạc bng phán bäø ghi trỉûc tiãúp vo
cạc nháût k chỉïng tỉì hồûc bng kã, tåì kã chi tiãút . Âäúi våïi cạc nghiãûp vủ liãn quan âãún
âäúi tỉåüng cáưn hảch toạn chi tiãút cn âỉåüc ghi vo cạc säø chi tiãút liãn quan.
+ Cúi thạng täøng håüp säú liãûu trãn cạc bng kã ghi vo Nháût k - chỉïng tỉì cọ
liãn quan. Âäúi våïi cạc tåì kã chi tiãút, säú liãûu täøng håüp trãn tåì kã chi tiãút cọ thãø ghi vo
Nháût k - chỉïng tỉì hồûc ghi vo bng kã cọ liãn quan, räưi sau âọ täøng håüp säú liãûu åí
bng kã ghi vo Nháû
t k - chỉïng tỉì liãn quan.
+ Cúi thạng, khoạ säø, láúy säú liãûu tỉì nháût k chỉïng tỉì ghi vo säø cại, tỉì cạc säø
chi tiãút láûp bng täøng håüp chi tiãút, räưi âäúi chiãúu säú liãûu trãn bng täøng håüp chi tiãút våïi
cạc ti khon tỉång ỉïng trãn säø cại.
Tỉì säú liãûu täøng åí säø cại, bng täøng håüp chi tiãút, nháût k chỉïng tỉì v cạc bng kã
kãú toạn tiãún hnh láûp cạc Bạo cạo kãú toạn
114
c. Så âäư trçnh tỉû ghi säø v xỉí l thäng tin
Ghi chụ: Ghi hng ngy hồûc âënh k.
Ghi cúi thạng hồûc cúi k.
Quan hãû âäúi chiãúu
d. Ỉu âiãøm v màût hản chãú
Hçnh thỉïc Nháût k chỉïng tỉì cọ ỉu âiãøm l ráút thûn tiãûn cho viãûc phán cäng
chun män hoạ cäng tạc kãú toạn, gim âỉåüc khäúi lỉåüng ghi säø, âm bo cung cáúp
thäng tin këp thåìi cho qun l, giụp cho viãûc láûp cạc bạo cạo ti chênh âỉåüc nhanh
chọng.
Màût hản chãú ca hçnh thỉïc ny l säú lỉåüng v loải säø khạ nhiãưu, kãút cáú
u phỉïc
tảp, âi hi trçnh âäü kãú toạn cao v quy mä hoảt âäüng doanh nghiãûp låïn.
Våïi hçnh thỉïc ny viãûc ạp dủng cäng tạc kãú toạn bàòng mạy vi tênh s cọ nhiãưu
khọ khàn .
Chỉïng tỉì gäúc
v Bng phán bäø
Säø qu kiãm
bạo cạo
q
u
y
ỵ
N
háûtk chỉïng tỉì
Säø Cại
Säø chi tiãút
Bng täøng håüp
chi tiãút
Bng kã
Bạo cạo kãú toạn
115
CHỈÅNG 6
PHỈÅNG PHẠP TÄØNG HÅÜP - CÁN ÂÄÚI
& BẠO CẠO KÃÚ TOẠN CH ÚU
6.1 NÄÜI DUNG V NGHÉA PHỈÅNG PHẠP TÄØNG HÅÜP - CÁN ÂÄÚI KÃÚ TOẠN
6.1.1. Khại niãûm v cå såí hçnh thnh phỉång phạp täøng håüp - cán âäúi kãú toạn
Täøng håüp - cán âäúi kãú toạn l phỉång phạp khại quạt tçnh hçnh ti sn, ngưn
hçnh thnh ti sn, kãút qu kinh doanh v cạc mäúi quan hãû kinh tãú, ti chênh thüc
nhỉỵng màût bn cháút ca âäúi tỉåüng hảch toạn kãú toạn v trong cạc mäúi quan hãû väún cọ
ca cạc âäúi tỉåüng hảch toạn kãú toạn.
Cå såí hçnh thnh phỉång phạp täøng håüp - cán âäúi kãú toạn l nhỉỵng mäúi quan hãû
cán âäúi väún cọ ca âäúi tỉåüng hảch toạn kãú toạn.
Tháût váûy, sỉû thäúng nháút vãư lỉåüng v cháút thỉåìng xun âỉåü
c duy trç giỉỵa hai
màût ca ti sn. Bãn cảnh âọ, do cọ sỉû bo ton váût cháút trong quạ trçnh váûn âäüng, dáùn
âãún sỉû cán bàòng giỉỵa tàng v gim cạc âäúi tỉåüng ti sn- ngưn väún, hồûc sỉû cán bàòng
giỉỵa Nåü v Cọ ca cạc ti khon âäúi ỉïng khi mäüt nghiãûp vủ kinh tãú, ti chênh phạt sinh
âọ chênh l cạc quan hãû cán âäúiväún cọ ca cạc âäúi tỉåüng hảch toạn kãú toạn.
Cng våïi tênh biãûn chỉïng vãư sỉû thäúng nháút tỉång âäúi giỉỵa hai màût âäúi láûp ca
cng mäüt váún âãư, cạc mäúi quan hãû cán âäúi väún cọ giỉỵa cạc âäúi tỉåüng hảch toạ
n kãú toạn
â tảo cå såí âãø mäüt phỉång phạp kãú toạn hçnh thnh, âọ l : Phỉång phạp täøng håüp -
cán âäúi kãú toạn .
6.1.2 Näüi dung ca phỉång phạp täøng håüp - cán âäúi kãú toạn
* Näüi dung ca phỉång phạp täøng håüp - cán âäúi kãú toạn âỉåüc thãø hiãûn åí cạc
mäúi quan hãû cán âäúi
+ Cán âäúi giỉỵa täøng âáưu vo v täøng âáưu ra.
Cán âäúi ny cọ thãø biãøu hiãûn thnh:
- Cán âäúi giỉỵa nhiãưu âäúi tỉåüng nhỉ chi phê- thu nháûp - kãút qu hồûc cán âäúi giỉỵa
lưng tiãưn vo v lưng tiãưn ra trong mäüt thåìi k.
- Cán âäúi giỉỵa tçnh hçnh nháûp - xút - täưn trong tỉìng âäúi tỉåüng ti sn.
Chàóng hản: cán âäúi giỉỵa tçnh hçnh nháûp - xút - täưn ngun váût liãûu, cán âäúi
giỉỵa tçnh hçnh nháûp - xút - täưn thnh pháøm, hng họa
116
- Cỏn õọỳi giổợa mọỹt bón gọửm tọứng sọỳ dổ õỏửu kyỡ vaỡ sọỳ phaùt sinh tng trong kyỡ vồùi
bón kia gọửm tọứng sọỳ phaùt sinh giaớm vaỡ sọỳ dổ cuọỳi kyỡ.
+ Cỏn õọỳi giổợa tọứng giaù trở Taỡi saớn vaỡ tọứng Nguọửn hỗnh thaỡnh taỡi saớn
* Nóỳu xeùt vóử mổùc õọỹ tọứng quaùt, caùc mọỳi quan hóỷ cỏn õọỳi trón coù thóứ õổồỹc chia
thaỡnh cỏn õọỳi tọứng thóứ vaỡ cỏn õọỳi tổỡng phỏửn.
+ Cỏn õọỳi tọứng thóứ laỡ mọỳi quan hóỷ cỏn õọỳi chung, cỏn õọỳi giổợa caùc õọỳi tổồỹng
haỷch toaùn kóỳ toaùn cồ baớn cuớa doanh nghióỷp, nhổ: cỏn õọỳi giổợa taỡi saớn vaỡ nguọửn hỗnh
thaỡnh nón taỡi saớn; cỏn õọỳi giổợa thu - chi - lồỹi nhuỏỷn xeùt trón phaỷm vi toaỡn bọỹ hoaỷ
t õọỹng
cuớa õồn vở, cỏn õọỳi giổợa luọửng tióửn vaỡo vaỡ luọửng tióửn ra.
Caùc cỏn õọỳi naỡy nhũm cung cỏỳp thọng tin tọứng thóứ vóử tỗnh hỗnh hoaỷt õọỹng cuớa
õồn vở cho nhaỡ quaớn lyù, Nhaỡ nổồùc vaỡ caùc õọỳi tổồỹng coù lión quan.
Caùc mọỳi quan hóỷ cỏn õọỳi tọứng thóứ õổồỹc thóứ hióỷn bồới caùc loaỷi baớng cỏn õọỳi tọứng
thóứ.
Vờ duỷ: Baớng cỏn õọỳi kóỳ toaùn, Baùo caùo kóỳt quaớ hoaỷt õọỹng kinh doanh, Baùo caùo
lổu chuyóứn tióửn tóỷ
+ Cỏn õọỳi tổỡng phỏửn hay cỏn õọỳi chi tióỳt laỡ mọỳi quan hóỷ cỏn õọỳi giổợa caùc mỷt
cuớa mọỹt õọỳi tổồỹng haỷch toaùn kóỳ toaùn cuỷ thóứ: cỏn õọỳi giổợa nhỏỷp - xuỏỳt - tọửn cuớa mọỹt
loaỷi haỡng tọửn kho, cỏn õọỳi giổợa tng vaỡ giaớm cuớa mọỹt õọỳi tổồỹng haỷch toaùn cuỷ thóứ
Mọỳi quan hóỷ cỏn õọỳi naỡy chuớ yóỳu phuỷc vuỷ cho cọng taùc quaớn lyù nọỹi bọỹ doanh
nghióỷp. Tuyỡ theo yóu cỏửu vaỡ khaớ nng cuớa nhaỡ quaớn lyù trong tổỡng ngaỡnh, tổỡng õồn vở
maỡ mổùc õọỹ cỏn õọỳi chi tióỳt hay tổỡng phỏửn thóứ hióỷn ồớ caùc mổùc õọỹ khaùc nhau.
Caùc mọỳi quan hóỷ cỏn õọỳi chi tióỳt (tổỡng phỏửn) õổồỹc thóứ hióỷn bồớ
i caùc loaỷi baớng
cỏn õọỳi chi tióỳt ( tổỡng phỏửn) .
Vờ duỷ: Baớng baùo caùo tỗnh hỗnh thanh toaùn, baớng baùo caùo tỗnh hỗnh chi phờ saớn
xuỏỳt, Baớng cỏn õọỳi tỗnh hỗnh nhỏỷp - xuỏỳt - tọửn nguyón vỏỷt lióỷu
6.1.3. Yẽ nghộa cuớa phổồng phaùp tọứng hồỹp - cỏn õọỳi kóỳ toaùn
Phổồng phaùp tọứng hồỹp - cỏn õọỳi kóỳ toaùn cung cỏỳp nhổợng thọng tin khaùi quaùt,
tọứng hồỹp nhỏỳt vóử taỡi saớn, nguọửn vọỳn vaỡ quaù trỗnh kinh doanh maỡ caùc phổồng phaùp kóỳ
toaùn khaùc õaợ thổỷc hióỷn nhổ: phổồng phaùp chổùng tổỡ, phổồng phaùp taỡi khoaớn kóỳ toaùn,
phổồng phaùp tờnh giaù.
Nhồỡ coù phổồng phaùp tọứng hồỹp - cỏn õọỳi kóỳ toaùn, caùc õọỳi tổồỹng sổớ duỷng thọng
tin coù õổồỹc thọng tin tọứng hồỹp vóử tỗnh hỗnh taỡ
i saớn, nguọửn vọỳn vaỡ kóỳt quaớ hoaỷt õọỹng cuớa
õồn vở kóỳ toaùn. Tổỡ õoù, coù cồ sồớ õóứ tióỳn haỡnh kióứm tra, phỏn tờch, õaùnh giaù tỗnh hỗnh vaỡ
kóỳt quaớ hoaỷt õọỹng kinh doanh, tỗnh hỗnh taỡi chờnh cuớa õồn vở.Trón cồ sồớ phỏn tờch,
õaùnh giaù caùc tỗnh hỗnh trón nhaỡ quaớn lyù doanh nghióỷp seợ nghión cổùu vaỡ ban haỡnh caùc
chờnh saùch, chóỳ õọỹ kinh tóỳ taỡi chờnh mồùi phuỡ hồỹp hồn. Bón caỷnh õoù coỡn õóử ra caùc giaới
117
phạp, cạc quút âënh täúi ỉu vãư qun l v âiãưu hnh cạc hoảt âäüng ca âån vë trong
hiãûn tải v trong tỉång lai, thục âáøy sỉû phạt triãøn ca âån vë.
6.2. CẠC BẠO CẠO KÃÚ TOẠN CH ÚU
Trong phảm vi chỉång trçnh män hc ny ta s nghiãn cỉïu hai bạo cạo kãú toạn
ch úu l: Bng cán âäúi kãú toạn v Bạo cạo kãút qu kinh doanh.
6.2.1 Bng cán âäúi kãú toạn
6.2.1.1 Näüi dung v kãút cáúu bng cán âäúi kãú toạn
a.Khại niãûm
Bng cán âäúi kãú toạn l bng täøng håüp - cán âäúi täøng thãø, phn ạnh täøng quạt
tçnh hçnh ti sn ca âån vë theo hai màût biãøu hiãûn l kãú
t cáúu ti sn v ngưn hçnh
thnh ti sn (ngưn väún) tải mäüt thåìi âiãøm nháút âënh, thỉåìng l ngy cúi k kãú toạn.
b. Näüi dung v kãút cáúu bng cán âäúi kãú toạn
Näüi dung ca bng cán âäúi kãú toạn thãø hiãûn qua hãû thäúng cạc chè tiãu phn ạnh
tçnh hçnh ti sn v ngưn väún. Cạc chè tiãu ny âỉåüc phán loải, sàõp xãúp thnh tỉìng
loải v âỉåüc m hoạ âãø thûn tiãûn cho viãûc kiãøm tra, âäúi chiãúu cng nhỉ viãûc xỉí l trãn
mạy tênh.
Thäng thỉåìng säú liãûu âỉåüc phn ạnh trãn bng cán âäúi kãú toạn l säú âáưu nàm v
säú cúi cạc k kãú
toạn (qu, 6 thạng, 9 thạng v nàm).
Bng cán âäúi kãú toạn âỉåüc kãút cáúu gäưm hai pháưn, dỉåïi dảng cán âäúi säú dỉ cạc
ti khon:
- Pháưn ti sn: Phn ạnh ton bäü giạ trë thỉûc tãúï v kãút cáúu ti sn ca âån vë tải
thåìi âiãøm âáưu nàm v cúi cạc k kãú toạn tỉång ỉïng.
- Pháưn ngưn väún: phn ạnh ton bäü giạ trë v kãút cáúu ngưn väún ca âån vë tải
thåìi âiãøm âáưu nàm v cúi cạc k kãú toạn tỉång ỉïng.
Vãư hçnh thỉïc bng cán âäúi kãú toạn cọ thãø kãút cáúu theo kiãøu mäüt bãn ( kiãøu näúi
tiãúp) hồûc hai bãn (kiãøu song song). Theo quy âënh hiãû
n nay, bng cán âäúi kãú toạn ca
cạc doanh nghiãûp âỉåüc kãút cáúu theo kiãøu mäüt bãn.
(1) Pháưn ti sn
Pháưn ti sn bao gäưm cạc loải ti sn âỉåüc sàõp xãúp theo kh nàng chuøn âäøi
thnh tiãưn gim dáưn. Do váûy ti sn âỉåüc sàõp xãúp theo tráût tỉû sau:
+ Ti sn lỉu âäüng v âáưu tỉ ngàõn hản, gäưm:
- Väún bàòng tiãưn: tiãưn màût, tiãưn gỉíi ngán hng, tiãưn âang chuøn
- Cạc khon âáưu tỉ ti chênh ngàõn hản: âáưu tỉ chỉïng khoạn ngàõn hản, âáưu tỉ
ngàõn hản khạc, dỉû phng gim giạ âáưu tỉ ngàõn hản.
118
- Caùc khoaớn phaới thu: phaới thu khaùch haỡng, traớ trổồùc cho ngổồỡi baùn, thuóỳ giaù trở
gia tng õổồỹc khỏỳu trổỡ, phaới thu nọỹi bọỹ, caùc khoaớn phaới thu khaùc vaỡ dổỷ phoỡng caùc
khoaớn phaới thu khoù õoỡi.
- Haỡng tọửn kho: gọửm caùc loaỷi haỡng tọửn kho sừp xóỳp theo trỏỷt tổỷ nhổ trong hóỷ
thọỳng taỡi khoaớn.
- Caùc taỡi saớn lổu õọỹng khaùc: taỷm ổùng, chi phờ traớ trổồùc, chi phờ chồỡ kóỳt chuyóứn,
taỡi saớn thióỳu chồỡ xổớ lyù
+ Taỡi saớn cọỳ õởnh vaỡ õỏửu tổ daỡi haỷn, gọửm:
- Taỡi saớn cọỳ õởnh hổợu hỗnh, taỡi saớn cọỳ õởnh thuó taỡi chờnh, taỡi saớn cọỳ õởnh vọ hỗnh
- Caùc khoaớn õỏửu tổ taỡi chờnh daỡi haỷn khaùc
- Chi phờ xỏy dổỷng cồ baớn dồớ dang
- Caùc khoaớn kyù quyợ, kyù cổồỹc daỡi haỷn.
(2) Phỏửn Nguọửn vọỳn
Phỏửn nguọửn vọỳn bao gọửm caùc loaỷi nguọửn vọỳn õổồỹc sừp xóỳp theo traùch nhióỷm
cam kóỳt thanh toaùn giaớm dỏửn, cuỷ thóứ nhổ sau:
+ Nồỹ phaới traớ:
- Nồỹ ngừn haỷn: vay ngừn haỷn, phaới traớ cho ngổồỡi baùn, ngổồỡi mua traớ tióửn trổồùc,
thuóỳ vaỡ caùc khoaớn phaới nọỹp, phaới traớ cọng nhỏn vión, phaới traớ nọỹi bọỹ vaỡ caùc khoaớn phaới
traớ phaới nọỹp khaùc.
- Nồỹ daỡi haỷn: vay daỡi haỷn, nồỹ daỡi haỷn khaùc.
+ Nguọửn vọỳn chuớ sồớ hổợu:
- Nguọửn vọỳn, quyợ, bao gọửm:
. Nguọửn vọỳn kinh doanh
. Chónh lóỷch õaùnh giaù laỷi taỡi saớn
. Chónh lóỷch tyớ giaù
. Caùc quyợ chuyón duỡng: quyợ õỏửu tổ phaùt trióứn, quyợ dổỷ phoỡng taỡi chờnh, nguọửn
vọỳn õỏửu tổ xỏy dổỷng cồ baớn
- Lồỹi nhuỏỷn chổa phỏn phọỳi.
- Nguọửn kinh phờ, quyợ khaùc, bao gọửm: quyợ dổỷ phoỡng vóử trồỹ cỏỳp mỏỳt vióỷc laỡm,
quyợ khen thổồớng vaỡ phuùc lồỹi, quyợ quaớn lyù cỏỳp trón, nguọửn kinh phờ sổỷ nghióỷp
119
(3) Ngoi ra trãn bng cán âäúi kãú toạn cn cọ pháưn cạc chè tiãu ngoi bng
Pháưn ngoi bng cán âäúi kãú toạn gäưm cạc chè tiãu:
. Ti sn th ngoi
. Váût tỉ hng hoạ nháûn giỉỵ häü, nháûn gia cäng
. Hng hoạ nháûn bạn häü, nháûn k gỉíi
. Nåü khọ âi â xỉí l
. Ngoải tãû cạc loải
. Hản mỉïc kinh phê cn lải
. Ngưn väún kháúu hao cå bn hiãûn cọ
(Xem máùu bng cán âäúi kãú toạn åí cúi pháưn täøng håüp - cán âäúi)
6.2.1.2 Phán têch tênh cán âäúi ca bng cán âäúi kãú toạn
Khi láûp bng cán âäúi kãú toạn cáưn chụ mäüt tênh cháút hãút sỉïc quan trng, âọ l
tênh Cán âäúi. Nọ âỉåüc biãøu hiãûn thnh sỉû cán bàòng giạ trë giỉỵa pháưn Ti sn v pháưn
Ngưn väún tải mi thåìi âiãøm.
Váûy ta ln cọ: Täøng giạ trë Ti sn = Täøng Ngưn väún
K hiãûu: TS = NV
Âãø chỉïng minh tênh cán âäúi trãn, ngỉåìi ta xẹt mäüt nghiãûp vủ kinh tãú, ti chênh
phạt sinh tải thåìi âiãøm âáưu k - khi tênh cán âäúi â âỉåüc thiãút láûp trãn bng cán âäúi kãú
toạn. Mäüt nghiãûp vủ kinh tãú, ti chênh phạt sinh cọ thãø thüc mäüt trong bäún loải quan
hãû âäúi ỉïng â âỉåüc giåïi thiãûu åí chỉång 3, ta láưn lỉåüt xẹt tỉìng loải quan hãû âäúi ỉïng:
Våïi gi thiãút âáưu k l Täøng giạ trë Ti sn = Täøng Ngưn väún
K hiãûu TS
0
= NV
0
( **)
* Trỉåìng håüp nghiãûp vủ kinh tãú, ti chênh phạt sinh âang xẹt thüc quan hãû âäúi
ỉïng loải I ( Ti sn ny tàng âäưng thåìi ti sn khạc gim våïi cng mäüt lỉåüng giạ trë)
Trong trỉåìng håüp ny, khi nghiãûp vủ kinh tãú, ti chênh phạt sinh s lm cho mäüt
ti sn tàng lãn lỉåüng giạ trë bàòng “ x ” v mäüt ti sn khạc gim xúng mäüt lỉåüng giạ
trë cng bàòng“ x”. Sau khi nghiãûp vủ kinh tãú, ti chênh hon thnh, ta cọ:
Täøng giạ trë ti sn: TS
1
= TS
0
+ x - x = TS
0
Täøng ngưn väún: NV
1
= NV
0
Tỉì âọ suy ra: TS
1
= NV
1
(1)
Âiãưu ny cho tháúy sau khi nghiãûp vủ kinh tãú, ti chênh thüc quan hãû âäúi ỉïng
loải I phạt sinh v hon thnh, täøng ti sn váùn ln cán bàòng våïi täøng ngưn väún v
tênh cán âäúi trỉåïc khi nghiãûp vủ kinh tãú, ti chênh phạt sinh váùn khäng âäøi.
120
* Trổồỡng hồỹp nghióỷp vuỷ kinh tóỳ, taỡi chờnh phaùt sinh õang xeùt thuọỹc quan hóỷ õọỳi
ổùng loaỷi II ( Nguọửn vọỳn naỡy tng õọửng thồỡi Nguọửn vọỳn khaùc giaớm vồùi cuỡng mọỹt lổồỹng
giaù trở)
Trong trổồỡng hồỹp naỡy, khi nghióỷp vuỷ kinh tóỳ, taỡi chờnh phaùt sinh seợ laỡm cho mọỹt
nguọửn vọỳn tng lón lổồỹng giaù trở bũng y vaỡ mọỹt nguọửn vọỳn khaùc giaớm xuọỳng mọỹt
lổồỹng giaù trở cuợng bũng y. Sau khi nghióỷp vuỷ kinh tóỳ, taỡi chờnh hoaỡn thaỡnh, ta coù:
Tọứng giaù trở taỡi saớn: TS
2
= TS
0
Tọứng nguọửn vọỳn: NV
2
= NV
0
+ y - y = NV
0
Tổỡ õoù suy ra: TS
2
= NV
2
(2)
Vỏỷy sau khi nghióỷp vuỷ kinh tóỳ, taỡi chờnh thuọỹc quan hóỷ õọỳi ổùng loaỷi II phaùt sinh
vaỡ hoaỡn thaỡnh, tọứng taỡi saớn vỏựn luọn cỏn bũng vồùi tọứng nguọửn vọỳn vaỡ tờnh cỏn õọỳi
trổồùc khi nghióỷp vuỷ kinh tóỳ, taỡi chờnh phaùt sinh vỏựn khọng õọứi.
* Trổồỡng hồỹp nghióỷp vuỷ kinh tóỳ, taỡi chờnh phaùt sinh õang xeùt thuọỹc quan hóỷ õọỳi
ổùng loaỷi III ( Taỡi saớn tng õọửng thồỡi Nguọửn vọỳn tng vồùi cuỡng mọỹt lổồỹng giaù trở)
Trong trổồỡng hồỹp nghióỷp vuỷ kinh tóỳ, taỡi chờnh thuọỹc quan hóỷ õọỳi ổùng loaỷi III
phaùt sinh seợ laỡm cho taỡi saớn tng lón mọỹt lổồỹng giaù trở bũng z õọửng thồỡi nguọửn vọỳn
cuợng tng lón mọỹt lổồỹng giaù trở bũng z. Sau khi nghióỷp vuỷ kinh tóỳ, taỡi chờnh hoaỡn
thaỡnh, ta coù:
Tọứng giaù trở taỡi saớn: TS
3
= TS
0
+ z
Tọứng nguọửn vọỳn: NV
3
= NV
0
+ z
Kóỳt hồỹp vồùi bióứu thổùc (**) suy ra: TS
3
= NV
3
(3)
ióửu naỡy cho thỏỳy so vồùi ban õỏửu, sau khi nghióỷp vuỷ kinh tóỳ, taỡi chờnh phaùt sinh
vaỡ hoaỡn thaỡnh thỗ tọứng taỡi saớn vaỡ tọứng nguọửn vọỳn cuỡng tng lón mọỹt lổồỹng giaù trở, tuy
nhión tọứng taỡi saớn vỏựn cỏn bũng vồùi tọứng nguọửn vọỳn, cho nón tờnh cỏn õọỳi vỏựn coỡn tọửn
taỷi nhổng ồớ mổùc cao hồn.
* Trổồỡng hồỹp nghióỷp vuỷ kinh tóỳ, taỡi chờnh phaùt sinh õang xeùt thuọỹc quan hóỷ õọỳi
ổùng loaỷi IV( Taỡi saớn giaớm õọửng thồỡi Nguọửn vọỳn giaớm vồùi cuỡng mọỹt lổồỹng giaù trở)
Trong trổồỡng hồỹp naỡy, khi nghióỷp vuỷ kinh tóỳ, taỡi chờnh phaùt sinh seợ laỡm cho taỡi
saớn giaớm xuọỳng mọỹt lổồỹng giaù trở bũng t õọửng thồỡi nguọửn vọỳn cuợng giaớm xuọỳng mọỹt
lổồỹng giaù trở bũng t . Sau khi nghióỷp vuỷ kinh tóỳ, taỡi chờnh hoaỡn thaỡnh, ta coù:
Tọứng giaù trở taỡi saớn: TS
4
= TS
0
- t
Tọứng nguọửn vọỳn: NV
4
= NV
0
- t
Kóỳt hồỹp vồùi bióứu thổùc (**) suy ra: TS
4
= NV
4
(4)
121
Vỏỷy so vồùi ban õỏửu, sau khi nghióỷp vuỷ kinh tóỳ, taỡi chờnh phaùt sinh vaỡ hoaỡn thaỡnh
thỗ tọứng taỡi saớn vaỡ tọứng nguọửn vọỳn cuỡng giaớm xuọỳng mọỹt lổồỹng giaù trở, tuy nhión tọứng
taỡi saớn vỏựn cỏn bũng vồùi tọứng nguọửn vọỳn, cho nón tờnh cỏn õọỳi vỏựn coỡn tọửn taỷi nhổng ồớ
mổùc thỏỳp hồn.
Kóỳt luỏỷn: "Trón Baớng cỏn õọỳi kóỳ toaùn luọn luọn coù sổỷ cỏn õọỳi giổợa Taỡi saớn vaỡ Nguọửn
vọỳn ".
6.2.1.3 Mọỳi lión hóỷ giổợa baớng cỏn õọỳi kóỳ toaùn vồùi taỡi khoaớn kóỳ toaùn
Giổợa baớng cỏn õọỳi kóỳ toaùn vaỡ caùc taỡi khoaớn kóỳ toaùn coù mọỳi lión hóỷ mỏỷt thióỳt vồùi
nhau. Baớng cỏn õọỳi kóỳ toaùn vaỡ taỡi khoaớn kóỳ toaùn cuỡng õổồỹc sổớ duỷng õóứ phaớn aùnh taỡi saớn
vaỡ nguọửn vọỳn. Trong õoù:
- Baớng cỏn õọỳi kóỳ toaùn phaớn aùnh mọỹt caùch tọứng quaùt, toaỡn dióỷn ồớ traỷng thaùi tộnh
taỷi thồỡi õióứm lỏỷp baớng.
- Taỡi khoaớn kóỳ toaùn phaớn aùnh taỡi saớn vaỡ nguọửn vọỳn theo tổỡng loaỷi ồớ caùc traỷng
thaùi tộnh thọng qua sọỳ dổ cuớa taỡi khoaớn vaỡ traỷng thaùi vỏỷn õọỹng thọng qua sọỳ phaùt sinh
cuớa taỡi khoaớn. Do vỏỷy sọỳ lióỷu phaớn aùnh trón baớng cỏn õọỳi kóỳ toaùn vaỡ trón caùc taỡi khoaớn
kóỳ toaùn luọn bọứ sung cho nhau, cung cỏỳp thọng tin cho cọng taùc quaớn lyù tọứng quaùt, toaỡn
dióỷn, thổồỡng xuyón vaỡ lión tuỷc õọỳi vồùi toaỡn bọỹ hoaỷt õọỹng kinh tóỳ, taỡi chờnh cuớa õồn vở.
Ngoaỡi ra, baớng cỏn õọỳi kóỳ toaù
n vaỡ taỡi khoaớn kóỳ toaùn coỡn coù mọỳi quan hóỷ chỷt
cheợ trong chu trỗnh kóỳ toaùn, cuỷ thóứ nhổ sau:
- ỏửu kyỡ, cn cổù vaỡo sọỳ lióỷu cuớa baớng cỏn õọỳi kóỳ toaùn õóứ mồớ sọứ, ghi sọỳ dổ õỏửu
kyỡ vaỡo sọứ kóỳ toaùn (taỡi khoaớn kóỳ toaùn).
- Trong kyỡ, caùc nghióỷp vuỷ kinh tóỳ phaùt sinh õổồỹc ghi trổỷc tióỳp vaỡo sọứ kóỳ toaùn (taỡi
khoaớn kóỳ toaùn)
- Cuọỳi kyỡ, sọỳ dổ ruùt ra trón sọứ kóỳ toaùn (taỡi khoaớn kóỳ toaùn) laỡm cn cổù õóứ lỏỷp
baớng cỏn õọỳi kóỳ toaùn.
6.2.2 Baùo caùo kóỳt quaớ hoaỷt õọỹng kinh doanh
6.2.2.1 Nọỹi dung vaỡ kóỳt cỏỳu cuớa baùo caùo kóỳt quaớ hoaỷt õọỹng kinh doanh
a. Khaùi nióỷm
Baùo caùo kóỳt quaớ kinh doanh laỡ baùo caùo taỡi chờnh tọứng hồỹp, phaớn aùnh tọứng quaùt
tỗnh hỗnh vaỡ kóỳt quaớ hoaỷt õọỹng kinh doanh cuớa doanh nghióỷp; tỗnh hỗnh thổỷc hióỷn nghộa
vuỷ vồùi Nhaỡ nổồùc vóử thuóỳ vaỡ caùc khoaớn phaới nọỹp khaùc trong mọỹt thồỡi kyỡ nhỏỳt õởnh (goỹi
từt laỡ kyỡ baùo caùo).
122
Baùo caùo kóỳt quaớ hoaỷt õọỹng kinh doanh laỡ nguọửn cung cỏỳp thọng tin taỡi chờnh cỏửn
thióỳt õọỳi vồùi baớn thỏn doanh nghióỷp, caùc cồ quan chổùc nng vaỡ caùc õọỳi tổồỹng khaùc coù
lión quan õóỳn hoaỷt õọỹng cuớa doanh nghióỷp. Noù laỡ cn cổù quan troỹng õóứ õaùnh giaù vaỡ
phỏn tờch tỗnh hỗnh, kóỳt quaớ hoaỷt õọỹng kinh doanh cuớa doanh nghióỷp.
b. Nọỹi dung vaỡ kóỳt cỏỳu
Baùo caùo kóỳt quaớ hoaỷt õọỹng kinh doanh gọửm ba phỏửn:
Phỏửn I - Laợi, lọự:
Phaớn aùnh tỗnh hỗnh vaỡ kóỳt quaớ hoaỷt õọỹng kinh doanh cuớa doanh nghióỷp, bao gọửm
lồỹi nhuỏỷn hoaỷt õọỹng kinh doanh vaỡ lồỹi nhuỏỷn khaùc. Baùo caùo kóỳt quaớ hoaỷt õọỹng kinh
doanh cung cỏỳp caùc chố tióu:
- ọỳi vồùi hoaỷt õọỹng kinh doanh cuớa doanh nghióỷp gọửm caùc chố tióu: doanh thu
baùn haỡng vaỡ cung cỏỳp dởch vuỷ, caùc khoaớn giaớm trổỡ doanh thu, doanh thu thuỏửn vóử baùn
haỡng vaỡ dởch vuỷ, giaù vọỳn haỡng baùn, lồỹi nhuỏỷn gọỹp vóử baùn haỡng vaỡ cung cỏỳp dởch vuỷ,
doanh thu hoaỷt õọỹng taỡi chờnh, chi phờ taỡi chờnh, chi phờ baùn haỡng, chi phờ quaớn lyù
doanh nghióỷp, lồỹi nhuỏỷn thuỏửn tổỡ
hoaỷt õọỹng kinh doanh.
- ọỳi vồùi caùc phaùt sinh lión quan õóỳn lồỹi nhuỏỷn ngoaỡi hoaỷt õọỹng kinh doanh,
gọửm caùc chố tióu: thu nhỏỷp khaùc, chi phờ khaùc vaỡ lồỹi nhuỏỷn khaùc.
Phỏửn II - Tỗnh hỗnh thổỷc hióỷn nghộa vuỷ vồùi Nhaỡ nổồùc
Phaớn aùnh tỗnh hỗnh thổỷc hióỷn caùc khoaớn Thuóỳ, phờ, lóỷ phờ vaỡ caùc khoaớn phaới nọỹp
khaùc. Bao gọửm caùc chố tióu:
- Sọỳ coỡn phaới nọỹp õỏửu kyỡ baùo caùo
- Sọỳ phaới nọỹp phaùt sinh trong kyỡ baùo caùo
- Sọỳ õaợ nọỹp trong kyỡ baùo caùo
- Sọỳ phaới nọỹp luyợ kóỳ tổỡ õỏửu nm õóỳn cuọỳi kyỡ baùo caùo
- Sọỳ õaợ nọỹp luyợ kóỳ tổỡ õỏửu nm õóỳn cuọỳi kyỡ baùo caùo
- Sọ
ỳ coỡn phaới nọỹp õóỳn cuọỳi kyỡ baùo caùo.
Phỏửn III - Thuóỳ giaù trở gia tng õổồỹc khỏỳu trổỡ, thuóỳ giaù trở gia tng õổồỹc hoaỡn laỷi,
thuóỳ giaù trở gia tng õổồỹc giaớm vaỡ thuóỳ giaù trở gia tng haỡng baùn nọỹi õởa
Bao gọửm caùc chố tióu :
- Thuóỳ giaù trở gia tng õổồỹc khỏỳu trổỡ, õaợ khỏỳu trổỡ vaỡ coỡn õổồỹc khỏỳu trổỡ cuọỳi kyỡ
baùo caùo.
- Thuóỳ giaù trở gia tng õổồỹc hoaỡn laỷi, õaợ hoaỡn laỷi vaỡ coỡn õổồỹc hoaỡn laỷi cuọỳi kyỡ
baùo caùo.
123
- Thuóỳ giaù trở gia tng õổồỹc giaớm, õaợ giaớm vaỡ coỡn õổồỹc giaớm cuọỳi kyỡ baùo caùo.
- Thuóỳ giaù trở gia tng haỡng baùn nọỹi õởa coỡn phaới nọỹp õỏửu kyỡ, thuóỳ giaù trở gia
tng õỏửu ra phaùt sinh, thuóỳ giaù trở gia tng haỡng baùn nọỹi õởa õaợ nọỹp vaỡ coỡn phaới nọỹp
cuọỳi kyỡ baùo caùo.
(Xem mỏựu baùo caùo kóỳt quaớ hoaỷt õọỹng kinh doanh ồớ cuọỳi chổồng)
6.2.2.2 Phỏn tờch tờnh cỏn õọỳi cuaớ baùo caùo kóỳt quaớ hoaỷt õọỹng kinh doanh
Tờnh cỏn õọỳi cuớa baùo caùo kóỳt quaớ hoaỷt õọỹng kinh doanh dổỷa trón mọỳi quan hóỷ
cỏn õọỳi giổợa tọứng õỏửu ra vaỡ tọứng õỏửu vaỡo, bióứu hióỷn nhổ sau:
Lồỹi nhuỏỷn = Doanh thu (Thu nhỏỷp) - chi phờ
Cọng thổùc naỡy õổồỹc trióứn khai qua caùc bổồùc sau:
. Doanh thu baùn haỡng vaỡ cung cỏỳp dởch vuỷ (1)
. Caùc khoaớn giaớm trổỡ doanh thu (2)
Gọửm: chióỳt khỏỳu thổồng maỷi, giaớm giaù haỡng baùn, haỡng baùn bở traớ laỷi, thuóỳ tióu thuỷ õỷc
bióỷt, thuóỳ xuỏỳt khỏứu, thuóỳ giaù trở gia tng theo phổồng phaùp trổỷc tióỳp
. Doanh thu thuỏửn vóử baùn haỡng vaỡ cung cỏỳp dởch vuỷ : (1) - (2) = (3)
. Giaù vọỳn haỡng baùn (4)
. Lồỹi nhuỏỷn gọỹp vóử baùn haỡng vaỡ cung cỏỳp dởch vuỷ : (3) - (4) = (5)
. Doanh thu hoaỷt õọỹng taỡi chờnh (6)
. Chi phờ taỡi chờnh (7)
. Chi phờ ba
ùn haỡng (8)
. Chi phờ quaớn lyù doanh nghióỷp (9)
. Lồỹi nhuỏỷn thuỏửn tổỡ hoaỷt õọỹng kinh doanh: (5) + [ (6) - (7) ] - [ (8) + (9) ] = (10)
.Thu nhỏỷp khaùc (11)
. Chi phờ khaùc (12)
. Lồỹi nhuỏỷn khaùc : (11) - (12) = (13)
. Tọứng lồỹi nhuỏỷn trổồùc thuóỳ : (10) + (13) = (14)
. Thuóỳ thu nhỏỷp doanh nghióỷp phaới nọỹp (15)
. Tọứng lồỹi nhuỏỷn sau thuóỳ = (14) - (15) = (16)
Trón õỏy laỡ nhổợng bióứu hióỷn cồ baớn cuớa Baùo caùo kóỳt quaớ hoaỷt õọỹng kinh doanh,
tổỡ nhổợng bióứu hióỷn cỏn õọỳi tọứng hồỹp õoù coù thóứ suy rọỹng ra thaỡnh caùc daỷng cỏn õọỳi khaùc
trong baùo caùo kóỳt quaớ hoaỷt õọỹng kinh doanh.
124
MÁÙU " BNG CÁN ÂÄÚI KÃÚ TOẠN "
BÄÜ, TÄØNG CÄNG TY:
Máùu säú B01-DN
Âån vë
BNG CÁN ÂÄÚI KÃÚ TOẠN
tải ngy thạng nàm
Âån vë tênh
TI SN M säú Säú âáưu nàm Säú cúi k
1 2 3 4
A. TI SN LỈU ÂÄÜNG V ÂÁƯU TỈ NGÀÕN HẢN
( 100 = 110 + 120 + 130 + 140 + 150 + 160 )
I. Tiãưn
1. Tiãưn màût tải qu ( gäưm c ngán phiãúu)
2. Tiãưn gỉíi ngán hng
3. Tiãưn âang chuøn
II. Cạc khon âáưu tỉ ti chênh ngàõn han
1. Âáưu tỉ chỉïng khoạn ngàõn hản
2. Âáưu tỉ ngàõn hản khạc
3. Dỉû phng gim giạ âáưu tỉ ngàõn hản (*)
III. Cạc khon phi thu
1. Phi thu ca khạch hng
2.Tr trỉåïc cho ngỉåìi bạn
3.Thú giạ trë gia tàng âỉåüc kháúu trỉì
4. Phi thu näüi bäü
- Väún kinh doanh åí âån vë trỉûc thüc
- Phi thu näüi bäü khạc
5. Cạc khon phi thu khạc
6. Dỉû phng cạc khon phi thu khọ âi (*)
IV.Hng täư
n kho
1. Hng mua âang âi âỉåìng
2.Ngun liãûu, váût liãûu täưn kho
3.Cäng củ, dủng củ trong kho
4.Chi phê sn xút, kinh doanh dåí dang
5.Thnh pháøm täưn kho
6.Hng hoạ täưn kho
7.Hng gỉíi âi bạn
8. Dỉû phng gim giạ hng täưn kho(*)
V. Ti sn lỉu âäüng khạc
1. Tảm ỉïng
2.Chi phê tr trỉåïc
3.Chi phê chåì kãút chuøn
4.Ti sn thiãúu chåì xỉí l
5.Cạc khon cáưm cäú, k cỉåüc, k qu ngàõn hản
VI. Chi sỉû nghiãûp
1. Chi sỉû nghiãûp nàm trỉåïc
2.Chi sỉû nghiãûp nàm nay
100
110
111
112
113
120
121
128
129
130
131
132
133
134
135
136
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
149
150
151
152
153
154
155
160
161
162
125
B. TAèI SAN C ậNH VAè ệU Tặ DAèI HAN
( 200 = 210 + 220 + 230 + 240 + 241 )
I. Taỡi saớn cọỳ õởnh
1. Taỡi saớn cọỳ õởnh hổợu hỗnh
- Nguyón giaù
- Giaù trở hao moỡn luyợ kóỳ (*)
2. Taỡi saớn cọỳ õởnh thuó taỡi chờnh
- Nguyón giaù
- Giaù trở hao moỡn luyợ kóỳ (*)
3. Taỡi saớn cọỳ õởnh vọ hỗnh
- Nguyón giaù
- Giaù trở hao moỡn luyợ kóỳ (*)
II. Caùc khoaớn õỏửu tổ taỡi chờnh daỡi haỷn
1. aỡu tổ chổùng khoaùn daỡi haỷn
2.Goùp vọỳn lión doanh
3.ỏửu tổ daỡi haỷn khaùc
4.Dổỷ phoỡng giaớm giaù õỏửu tổ daỡi haỷn (*)
III. Chi phờ xỏy dổỷng cồ baớn dồớ dang
IV. Caùc khoaớn kyù quyợ, kyù cổồỹc daỡi haỷn
V. Chi phờ traớ trổồùc daỡi haỷn
200
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
228
229
230
240
241
TỉNG CĩNG: TAèI SAN ( 250 = 100 + 200) 250
NGUệN VN Maợ sọỳ Sọỳ õỏửu nm Sọỳ cuọỳi kyỡ
A. Nĩ PHAI TRA ( 300 = 310 + 320 + 330 )
I. Nồỹ ngừn haỷn
1.Vay ngừn haỷn
2. Nồỹ daỡi haỷn õóỳn haỷn traớ
3. Phaới traớ cho ngổồỡi baùn
4. Ngổồỡi mua traớ tióửn trổồùc
5. Thuóỳ vaỡ caùc khoaớn phaới nọỹp Nhaỡ nổồùc
6. Phaới traớ cọng nhỏn vión
7. Phaới traớ cho caùc õồn vở nọỹi bọỹ
8. Caùc khoaớn phaới traớ, phaới nọỹp khaùc
II. Nồỹ daỡi haỷn
1. Vay daỡi haỷn
2. Nồỹ daỡi haỷn khaùc
III. Nồỹ khaùc
1. Chi phờ phaới traớ
2. Taỡi saớn thổỡa chồỡ xổớ lyù
3.Nhỏỷn kyù quyợ, kyù cổồỹc daỡi haỷn
B. NGUệN VN CHU S HặẻU ( 400 = 410 + 420)
I. Nguọửn vọỳn, quyợ
1. Nguọử
n vọỳn kinh doanh
2. Chónh lóỷch õaùnh giaù laỷi taỡi saớn
300
310
311
312
313
314
315
316
317
318
320
321
322
330
331
332
333
400
410
411
412
126
3. Chãnh lãûch t giạ
4. Qu âáưu tỉ phạt triãøn
5.Qu dỉû phng ti chênh
6.Låüi nhûn chỉa phán phäúi
7.Ngưn väún âáưu tỉ xáy dỉûng cå bn
413
414
415
416
417
II. Ngưn kinh phê, qu khạc
1. Qu dỉû phng vãư tråü cáúp máút viãûc lm
2. Qu khen thỉåíng v phục låüi
3. Qu qun l cáúp trãn
4. Ngưn kinh phê sỉû nghiãûp
- Ngưn kinh phê sỉû nghiãûp nàm trỉåïc
- Ngưn kinh phê sỉû nghiãûp nàm nay
5.Ngưn kinh phê â hçnh thnh ti sn cäú âënh
420
421
422
423
424
425
426
427
TÄØNG CÄÜNG NGƯN VÄÚN ( 430 = 300 + 400) 430
Ghi chụ: Säú liãûu trong cạc chè tiãu cọ dáúu (*) âỉåüc ghi bàòng säú ám ( ghi bàòng
mỉûc â hồûc ghi trong ngồûc âån )
CẠC CHÈ TIÃU NGOI BNG CÁN ÂÄÚI KÃÚ TOẠN
Chè tiãu Säú âáưu nàm Säú cúi k
1. Ti sn th ngoi
2. Váût tỉ, hng hoạ nháûn giỉỵ häü, nháûn gia cäng
3. Hng hoạ nháûn bạn häü, nháûn k gỉíi
4. Nåü khọ âi â xỉí l
5. Ngoải tãû cạc loải
6. Hản mỉïc kinh phê cn lải
7. Ngưn väún kháúu hao cå bn hiãûn cọ
Láûp, ngy thạng nàm
Ngỉåìi láûp biãøu Kãú toạn trỉåíng Giạm âäúc
( K, h tãn) ( K, h tãn) ( K, h tãn, âọng dáúu)