46
Về tiền lơng, tiền lơng là giá cả sức lao động đợc
hình thành thông qua sự thoả thuận giữa ngời sử dụng lao
động và ngời lao động. Nhà nớc đã thay đổi kết cấu tiền
lơng đa sự u đãi bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế Cùng
với tiền lơng. Đồng thời Nhà nớc cũng có chính sách nâng
cao tiền lơng lực lợng lao động công tác ở nông thôn miền
núi hải đảo. Chính nhờ có sự thay đổi đó trong tiền lơng và
lao động (giảm lao động từ 48 tiếng đến 40 tiếng trong một
tuần) tạo cho ngời lao động hứng thú làm việc hơn qua đó
gián tiếp nâng cao năng suất lao động làm cho thị trờng sản
phẩm hàng hoá phát triển nhanh chóng.
c. Ngoài những công cụ trên , Nhà nớc còn điều khiển
sự hoạt động của nền kinh tế bằng các chiến lợc, các kế
hoạch dài hạn can thiệp vào các hiện tợng các quan hệ kinh
tế bằng công cụ lãi suât và chỉ tiêu kế hoạch vừa là công cụ,
vừa là phơng pháp quản lý điều khiển nền kinh tế. Kế
hoạch hoá là công cụ thể hiện các mục tiêu lý tởng của nền
kinh tế, nhờ có kế hoạch mà chính phủ có thể phối hợp hoạt
động của các doanh nghiệp, của các bộ, các ngành các địa
phơng kế hoạch hoá là công cụ duy nhất để chính phủ có
thể chuyển tải nội dung đờng lối chính sách kinh tế quản lý
tập trung. Kế hoạch giúp cho không những chính phủ mà cả
các nhà sản xuất kinh doanh nhìn nhận đúng hớng đi sao
47
cho có lơị nhất bởi kế hoạch cũng nh một dự án đợc đa ra
bàn luận phân tích trớc khi đa vào sử dụng.
Có thể nói, kế hoạch đóng vai trò rất quan trọng trong sự
phát triển kinh tế. Kế hoạch có đúng có hiệu quả thì nền
kinh tế thông qua đó mà có điều kiện để phát huy những mặt
tích cực. Thực tế cho thấy các nớc trên thế giới và cả Việt
Nam ta khi bớc vào xây dựng nền kinh tế đều đa ra những
kế hoạch nhằm định hớng cho các hoạt động kinh tế trong
tơng lai. Kế hoạch đó có thể là ngắn hạn trung hạn hay dài
hạn, 5 năm, 10 năm 20 năm hoặc có thể dài hơn.
3. Thực trạng quản lý kinh tế của Nhà nớc ở Việt
Nam hiện nay.
Khác với một số nớc trên thế giới, chúng ta tiến lên
CNXH từ một nớc nông nghiệp nghèo nàn và lạc hậu mà bỏ
qua giai đoạn phát triển lên chủ nghĩa t bản. Bởi vậy chúng
ta gặp rất nhiều khó khăn trong việc xây dựng và phát triển
nền kinh tế đó là do chúng ta cha chuẩn bị đợc cơ sở vật
chất kỹ thuật để tiến lên CNXH. Mặt khác nền kinh tế của
nớc ta trớc đây dập khuôn theo mô hình kinh tế của Liên
xô với chế độ xã hội công hữu về t liệu sản xuất dới hai
hình thức là sở hữu toàn dân và sở hữu tập thể trong đó sở
hữu toàn dân đóng vai trò chủ đạo. Xuất phát từ quan niệm
48
nền kinh tế XHCN là nền kinh tế phát triển có kế hoạch, quy
luật phát triển có kế hoạch là quy luật điều tiết mọi hoạt
động của nền kinh tế nên nhà nớc ta lấy kế hoạch hoá làm
công cụ chủ yếu để quản lý kinh tế. Việc lãnh đạo phát triển
kinh tế quốc dân có kế hoạch là một vấn đề cơ bản nhất
trong nhiệm vụ quản lý kinh tế của Nhà nớc XHCN.
Công cụ đổi mới nền kinh tế của nớc ta bắt đầu từ Đại
hội VI của Đảng. Đó là điểm mốc cho sự phát triển nền kinh
tế của đất nớc. Từ đại hội 6 nhà nớc ta mới thấy rõ lợi ích
của việc chuyển đổi nền kinh tế và đó là thời điểm Đảng ta
xác định phải chuyển dần nền kinh tế tự nhiên tự cung tự
cấp, nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung quan liêu bao cấp
đang tồn tại sang nền kinh tế thị trờng phát triển theo cơ
chế thị trờng định hớng XHCN có sự quản lý của nhà
nớc.
Trong hơn 10 năm đổi mới đất nớc ta đã phải đối phó
với rất nhiều khó khăn nhng nhờ sự lãnh đạo, sự quản lý
chặt chẽ của Đảng và đặc biệt là vai trò tham gia điều tiết
nền kinh tế của Nhà nớc, sự định hớng theo kế hoạch và
quản lý vĩ mô nền kinh tế của Nhà nớc theo hớng có lợi
nhất nên chỉ trong một thời gian ngắn nền kinh tế nớc ta đã
có những thay đổi đáng kể sau:
49
50
kết luận
Đối với Việt nam từ một nớc nông nghiệp lạc hậu tiến
lên XHCN, từ nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung quan liêu
bao cấp sang nền KTTT định hớng XHCN thì vai trò nhà
nớc là vô cùng quan trọng. Thông qua vai trò quản lý điều
hành nền kinh tế của nhà nớc sẽ tạo ra cho nền kinh tế nớc
ta một trình độ phát triển mới tránh nguy cơ tụt hậu xa hơn
so với các nớc trong khu vực và trên thế giới, đồng thời cải
thiện nâng cao đời sống vật chất đời sống tinh thần của nhân
dân.
Hơn 10 năm đổi mới chuyển đổi từ nền kinh tế đã đem
lại cho Việt Nam những thành tựu to lớn cực kỳ quan trọng.
Đó chính là mốc mới trong sự phát triển t tởng của Đảng.
Từ đại hội 6 năm 1986 Đảng ta đã khởi xớng quá trình
chuyển đổi nền kinh tế theo KTTT định hớng XHCN phải
có sự quản lý của nhà nớc. T tởng đại hội 7 (1991) lại
một lần nữa nhấn mạnh quá trình chuyển đổi là cần thiết và
vai trò kinh tế của Nhà nớc là yếu tố quyết định tới sự phát
triển nền kinh tế. Vì vậy Đảng và Nhà nớc ta cần có những
chính sách giải pháp nhằm phát huy nâng cao hơn nữa những
51
mặt tích cực của nền kinh tế thị trờng và hạn chế tối đa mặt
tiêu cực. Đồng thời nhà nớc phải nâng cao hơn nữa hiệu lực
và vai trò kinh tế trong việc quản lý điều tiết ở tầm vĩ mô nền
kinh tế. Phát triển kinh tế gắn liền với phát triển xã hội nhằm
làm cho "mọi ngời có cuộc sống ấm no hạnh phúc có điều
kiện phát triển toàn diện cá nhân đảm bảo công bằng dân
chủ".
52
Tài liệu tham khảo
1.Vốn hiện Đại hội Đảng 6,7,8
2. Giáo trình kinh tế chính trị Mác Lê nin tập 2 -
NXBGD
3. Giáo trình Lịch sử học thuyết kinh tế - NXBGD 1995
4. Cơ chế thị trờng và vai trò kinh tế của nhà nớc ở
Việt Nam
NXB thống kê 1994
5. Đổi mới và hoàn thiện chính sách và cơ chế quản lý ở
nớc ta
6. Quản lý Nhà nớc về kinh tế
7. Tính chủ đạo của doanh nghiệp nhà nớc trong nền
KTTT ở nớc ta hiện nay.
8. Kinh tế học của Samuelson - NXBGD
9. Kinh tế học của David Begg - NXBGD
53
10. T¹p chÝ:
- Kinh tÕ vµ dù b¸o 3/98
- Kinh tÕ ph¸t triÓn 68/98; 88/98; 97/98
- Th«ng tin lý luËn 7/98
- T¹p chÝ luËt 3/98