Tải bản đầy đủ (.pdf) (5 trang)

Bệnh học thủy sản : KHÁI NIỆM VỀ BỆNH KÝ SINH TRÙNG part 1 doc

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (279.93 KB, 5 trang )

III. KH
III. KH
Á
Á
I NI
I NI


M V
M V



B
B


NH KÝ SINH
NH KÝ SINH
TR
TR
Ù
Ù
NG
NG
1.
1.

Hi
Hi



n
n





ng
ng




sinh
sinh


Đa
Đa
ph
ph


n
n
sinh
sinh
v
v



t
t
c
c
ó
ó
phương
phương
th
th


c
c
s
s


ng
ng
t
t


do,
do,
m
m



t
t
s
s


c
c
ó
ó
c
c
á
á
c
c
phương
phương
th
th


c
c
s
s



ng
ng
kh
kh
á
á
c
c
như
như
:
:
s
s


ng
ng
c
c


ng
ng
sinh
sinh
,
,
s
s



ng
ng
h
h


i
i
sinh
sinh
v
v
à
à
s
s


ng
ng


sinh
sinh
.
.



N
N
ế
ế
u
u
phương
phương
th
th


c
c
s
s


ng
ng
t
t


do
do
l
l
à
à

ho
ho
à
à
n
n
to
to
à
à
n
n
t
t


do
do
v
v




tr
tr
ú
ú
v
v

à
à
dinh
dinh




ng
ng
,
,
th
th
ì
ì
phương
phương
th
th


c
c
s
s


ng
ng



sinh
sinh
l
l


i
i
ngư
ngư


c
c
l
l


i
i
,
,
ho
ho
à
à
n
n

to
to
à
à
n
n
l
l


thu
thu


c
c
v
v
à
à
o
o


th
th


v
v



t
t
ch
ch


v
v


dinh
dinh




ng
ng
v
v
à
à


tr
tr
ú
ú

,
,
trong
trong
quan
quan
h
h


n
n
à
à
y
y
,
,
v
v


t
t


sinh
sinh
l
l

à
à
sinh
sinh
v
v


t
t
đư
đư


c
c
l
l


i
i
,
,
còn
còn
v
v



t
t
ch
ch


l
l
à
à
sinh
sinh
v
v


t
t
b
b


h
h


i
i
.
.



Hi
Hi


n
n




ng
ng


sinh
sinh
l
l
à
à
m
m


i
i
quan
quan

h
h


qua
qua
l
l


i
i
ph
ph


c
c
t
t


p
p
gi
gi


a
a

hai
hai


th
th


sinh
sinh
v
v


t
t
,
,
trong
trong
đ
đ
ó
ó
m
m


t
t

sinh
sinh
v
v


t
t
t
t


m
m
th
th


i
i
ho
ho


c
c
thư
thư



ng
ng
xuyên
xuyên
,
,


tr
tr
ú
ú


bên
bên
trên
trên
, hay
, hay
bên
bên
trong
trong
sinh
sinh
v
v



t
t
kia
kia
,
,
l
l


y
y
ch
ch


t
t
dinh
dinh




ng
ng
cho
cho
m
m

ì
ì
nh
nh
v
v
à
à
gây
gây
nh
nh


ng
ng
t
t
á
á
c
c
h
h


i
i
nh
nh



t
t
đ
đ


nh
nh
.
.


Hi
Hi


n
n




ng
ng


sinh
sinh

c
c
ó
ó
th
th


x
x


y
y
ra
ra
gi
gi


a
a
2
2


th
th



đ
đ


ng
ng
v
v


t
t
, 2
, 2


th
th


th
th


c
c
v
v



t
t
ho
ho


c
c
gi
gi


a
a
đ
đ


ng
ng
v
v


t
t
v
v
à
à

th
th


c
c
v
v


t
t
.
.
2.
2.
Đ
Đ


nh
nh

ngh
ngh
ĩ
ĩ
a
a


b
b


nh
nh




sinh
sinh

tr
tr
ù
ù
ng
ng


Gi
Gi


a
a
2
2



th
th


sinh
sinh
v
v


t
t
c
c
ó
ó
hi
hi


n
n




ng
ng



sinh
sinh
,
,
trong
trong
đ
đ
ó
ó
v
v


t
t


sinh
sinh
l
l
à
à
đ
đ


ng

ng
v
v


t
t
(Protozoa,
(Protozoa,
giun
giun
s
s
á
á
n
n
)
)
v
v
à
à
t
t
á
á
c
c
h

h


i
i
c
c


a
a
v
v


t
t


sinh
sinh
gây
gây
cho
cho


ch
ch



th
th


hi
hi


n
n
b
b


ng
ng
c
c
á
á
c
c
d
d


u
u
hi

hi


u
u
b
b


nh
nh


th
th
ì
ì
g
g


i
i
đ
đ
ó
ó
l
l
à

à
b
b


nh
nh


sinh
sinh
tr
tr
ù
ù
ng
ng
.
.


B
B


nh
nh


sinh

sinh
tr
tr
ù
ù
ng
ng
l
l
à
à
hi
hi


n
n




ng
ng


sinh
sinh
+
+
d

d


u
u
hi
hi


u
u
b
b


nh
nh


,
,
trong
trong
đ
đ
ó
ó
sinh
sinh
v

v


t
t


sinh
sinh
thu
thu


c
c
gi
gi


i
i
đ
đ


ng
ng
v
v



t
t
.
.




ĐVTS
ĐVTS
,
,
c
c
ũ
ũ
ng
ng
t
t


n
n
t
t


i

i
h
h
à
à
ng
ng
lo
lo


t
t
c
c
á
á
c
c
b
b


nh
nh


sinh
sinh
tr

tr
ù
ù
ng
ng
kh
kh
á
á
c
c
nhau
nhau
:
:
B
B


nh
nh
do
do
đ
đ


ng
ng
v

v


t
t
đơn
đơn
b
b
à
à
o
o


sinh
sinh
,
,
b
b


nh
nh
do
do
giun
giun
s

s
á
á
n
n


sinh
sinh
,
,
b
b


nh
nh
do
do
gi
gi
á
á
p
p
x
x
á
á
c

c


sinh
sinh
.
.


V
V


t
t
ch
ch


(
(


ch
ch


-
-
KC

KC
):
):
L
L
à
à
sinh
sinh
v
v


t
t
b
b


h
h


i
i
trong
trong
quan
quan
h

h




sinh
sinh
.
.
V
V


t
t
ch
ch


không
không
nh
nh


ng
ng
l
l
à

à
ngu
ngu


n
n
cung
cung
c
c


p
p
dinh
dinh




ng
ng
cho
cho


sinh
sinh
tr

tr
ù
ù
ng
ng
m
m
à
à
còn
còn
l
l
à
à
nơi
nơi


tr
tr
ú
ú
t
t


m
m
th

th


i
i
hay
hay
v
v
ĩ
ĩ
nh
nh
c
c


u
u
c
c


a
a


sinh
sinh
tr

tr
ù
ù
ng
ng
.
.


V
V


t
t


sinh
sinh
(
(
KST):
KST):
L
L
à
à
sinh
sinh
v

v


t
t
đư
đư


c
c
l
l


i
i
trong
trong
quan
quan
h
h




sinh
sinh
,

,
d
d
ù
ù
ng
ng


ch
ch


l
l
à
à
m
m
nơi
nơi


tr
tr
ú
ú
v
v
à

à
ngu
ngu


n
n
cung
cung
c
c


p
p
dinh
dinh




ng
ng
cho
cho
ch
ch
ú
ú
ng

ng
.
.
 KST ngoạiKS(Ectoparasite): Là KST ký sinh trên bề mặtcơ thể
trong từng giai đoạnhay suốt đời đượcgọi là ký KST ngoạiKS. Ở
cá KST KS trên da, trên vây, trên mang, hốcmũi, xoang miệng; Ở
tôm KS trên vỏ, phầnphụ, mang đều là KST ngoại KS. VD: như
Trichodina, Ichthyophthirius, Zoothamnium, Epistylis, Argulus,
Lernaea
 KST nộiKS(Indoparasite): Là KST KS trong các cơ quan nội
tạng, trong tổ chức, trong xoang củavậtchủ như: vi bào tử
(Microsporidia) KS trong cơ của tôm, sán lá Sanguinicola sp. KS
trong máu cá; sán dây Caryophyllaeus sp., giun đầugai
Acanthocephala ký sinh trong ruột cá
 KC trung gian: Là KC mà ởđóKST tồntại ở GĐ ấu trùng và tiến
hành S
2
vô tính
 KC cuốicùng:Là KC mà ởđóKST tồntại ở GĐ trưởng thành và
tiếnhànhS
2
hữu tính.


KC
KC
b
b



t
t
bu
bu


c
c
:
:
L
L
à
à
KC
KC
c
c
ó
ó
c
c


u
u
tr
tr
ú
ú

c
c


th
th


v
v
à
à
đ
đ


c
c
đi
đi


m
m
sinh
sinh


,
,

sinh
sinh
th
th
á
á
i
i
ph
ph
ù
ù
h
h


p
p
v
v


i
i
nhu
nhu
c
c



u
u
D
D
2
2
v
v
à
à
sinh
sinh
th
th
á
á
i
i
c
c


a
a
KST,
KST,
nên
nên
KST
KST

n
n
à
à
y
y
xâm
xâm
nh
nh


p
p
d
d


d
d
à
à
ng
ng
v
v
à
à
ph
ph

á
á
t
t
tri
tri


n
n
thu
thu


n
n
l
l


i
i
. Do
. Do
v
v


y
y

m
m


c
c
đ
đ


nhi
nhi


m
m
KST
KST
trên
trên
KC
KC
n
n
à
à
y
y
thư
thư



ng
ng
cao
cao
,
,
t
t
á
á
c
c
h
h


i
i
l
l


n
n
.
.
N
N

ế
ế
u
u
v
v
ì
ì
m
m


t
t


do
do
n
n
à
à
o
o
đ
đ
ó
ó
,
,

KST
KST
không
không
t
t
ì
ì
m
m
th
th


y
y
nh
nh


ng
ng


ch
ch


b
b



t
t
bu
bu


c
c
,
,
ch
ch
ú
ú
ng
ng
kh
kh
ó
ó
duy
duy
tr
tr
ì
ì
nòi
nòi

gi
gi


ng
ng
v
v
à
à
d
d


b
b


di
di


t
t
vong
vong
.
.



KC
KC
không
không
b
b


t
t
bu
bu


c
c
:
:
L
L
à
à
KC
KC
c
c
ó
ó
c
c



u
u
tr
tr
ú
ú
c
c


th
th


v
v
à
à
Đ
Đ
2
2
sinh
sinh


,
,

sinh
sinh
th
th
á
á
i
i
không
không
ph
ph
ù
ù
h
h


p
p
v
v


i
i
nhu
nhu
c
c



u
u
D
D
2
2
v
v
à
à
sinh
sinh
th
th
á
á
i
i
c
c


a
a
KST,
KST,
nên
nên

KST
KST
n
n
à
à
y
y
xâm
xâm
nh
nh


p
p
kh
kh
ó
ó
khăn
khăn
v
v
à
à
PT
PT
không
không

thu
thu


n
n
l
l


i
i
. Do
. Do
v
v


y
y
m
m


c
c
đ
đ



nhi
nhi


m
m
c
c


a
a
KST
KST
trên
trên
KC
KC
n
n
à
à
y
y
thư
thư


ng
ng

th
th


p
p
,
,
t
t
á
á
c
c
h
h


i
i
không
không
đ
đ
á
á
ng
ng
k
k



.
.
N
N
ế
ế
u
u
v
v
ì
ì
m
m


t
t


do
do
n
n
à
à
o
o

đ
đ
ó
ó
, KST
, KST
ch
ch


c
c
ó
ó
th
th


t
t
ì
ì
m
m
th
th


y
y

nh
nh


ng
ng
KC
KC
không
không
b
b


t
t
bu
bu


c
c
trong
trong
MT
MT
s
s



ng
ng
c
c


a
a
n
n
ó
ó
,
,
ch
ch
ú
ú
ng
ng
kh
kh
ó
ó
duy
duy
tr
tr
ì
ì

nòi
nòi
gi
gi


ng
ng
v
v
à
à
c
c
ũ
ũ
ng
ng
d
d


b
b


di
di



t
t
vong
vong
.
.


-
-
Lo
Lo
à
à
i
i
KST
KST
Dactylogyrus
Dactylogyrus
minutus
minutus
c
c
ó
ó
th
th



KS
KS
trên
trên
m
m


t
t
s
s


lo
lo
à
à
i
i
c
c
á
á




c
c

ng
ng


t
t
như
như
:
:
c
c
á
á
ch
ch
é
é
p
p
,
,
c
c
á
á
m
m
è
è

,
,
c
c
á
á
tr
tr


m
m
c
c




nhưng
nhưng
m
m


c
c
đ
đ



nhi
nhi


m
m
trên
trên
c
c
á
á
ch
ch
é
é
p
p
thư
thư


ng
ng
r
r


t
t

cao
cao
(
(
t
t


i
i
90%),
90%),
trong
trong
khi
khi
c
c
á
á
m
m
è
è
v
v
à
à
c
c

á
á
tr
tr


m
m
c
c


l
l


i
i
nhi
nhi


m
m
th
th


p
p

,
,
m
m


c
c
d
d
ù
ù
c
c


3
3
lo
lo
à
à
i
i
c
c
á
á
n
n

à
à
y
y
đư
đư


c
c
nuôi
nuôi
gh
gh
é
é
p
p
trong
trong
c
c
ù
ù
ng
ng
m
m



t
t
ao
ao
.
.
T
T


hi
hi


n
n




ng
ng
n
n
à
à
y
y
ngư
ngư



i
i
ta
ta
cho
cho
r
r


ng
ng
,
,
c
c
á
á
ch
ch
é
é
p
p
l
l
à
à

KC
KC
b
b


t
t
bu
bu


c
c
c
c


a
a
D.
D.
minutus
minutus
v
v
à
à
c
c

á
á
m
m
è
è
,
,
c
c
á
á
tr
tr


m
m
c
c


ch
ch


l
l
à
à

nh
nh


ng
ng
KC
KC
không
không
b
b


t
t
bu
bu


c
c
.
.


KC
KC
d
d



tr
tr


:
:
L
L
à
à
KC
KC
không
không
th
th


t
t
s
s


c
c



n
n
thi
thi
ế
ế
t
t
ph
ph


i
i
c
c
ó
ó
trong
trong
vòng
vòng
đ
đ


i
i
PT
PT

c
c


a
a
KST,
KST,
nhưng
nhưng
khi
khi
đã
đã
c
c
ó
ó
th
th
ì
ì
không
không
th
th


a
a

,
,
v
v
ì
ì
n
n
ó
ó
c
c
ó
ó
vai
vai
trò
trò
trong
trong
vi
vi


c
c
lưu
lưu
gi
gi



v
v
à
à
ph
ph
á
á
t
t
t
t
á
á
n
n
c
c


a
a
KST
KST
đ
đ



đ
đ


m
m
b
b


o
o
duy
duy
tr
tr
ì
ì
nòi
nòi
gi
gi


ng
ng
.
.



Giun
Giun
tròn
tròn
Spirocerca
Spirocerca
lupi
lupi
c
c
ó
ó


ch
ch


trung
trung
gian
gian
l
l
à
à
b
b



hung,
hung,


ch
ch


cu
cu


i
i
c
c
ù
ù
ng
ng
l
l
à
à
ch
ch
ó
ó
,
,

nhưng
nhưng
ngư
ngư


i
i
ta
ta
l
l


i
i
g
g


p
p


u
u
tr
tr
ù
ù

ng
ng
c
c


a
a
giun
giun
tròn
tròn
n
n
à
à
y
y
trong
trong


th
th


c
c



a
a
m
m


t
t
s
s


đ
đ


ng
ng
v
v


t
t
kh
kh
á
á
c
c

như
như
:
:
chu
chu


t
t
,
,
th
th


n
n
l
l


n
n




tr
tr



ng
ng
th
th
á
á
i
i
"
"
ngh
ngh


"
"
không
không
ph
ph
á
á
t
t
tri
tri



n
n
,
,
ch
ch




h
h


i
i
xâm
xâm
nh
nh


p
p
v
v
à
à
o
o



ch
ch


cu
cu


i
i
c
c
ù
ù
ng
ng
l
l
à
à
ch
ch
ó
ó
,
,
đ
đ



chuy
chuy


n
n
sang
sang
giai
giai
đo
đo


n
n
trư
trư


ng
ng
th
th
à
à
nh
nh

.
.
Như
Như
v
v


y
y
,
,
nh
nh


ng
ng
đ
đ


ng
ng
v
v


t
t

như
như
chu
chu


t
t
,
,
th
th


n
n
l
l


n
n
đư
đư


c
c
g
g



i
i
l
l
à
à


ch
ch


d
d


tr
tr


.
.


S
S
á
á

n
n
l
l
á
á
Clonorchis
Clonorchis
sinensis
sinensis
Cobbold
Cobbold
, 1875
, 1875
giai
giai
đo
đo


n
n


u
u
tr
tr
ù
ù

ng
ng


sinh
sinh
trong
trong


th
th


v
v


t
t
ch
ch


trung
trung
gian
gian
th
th



nh
nh


t
t
l
l
à
à


c
c
(
(
Bithynina
Bithynina
longiornis
longiornis
)
)
v
v
à
à
v
v



t
t
ch
ch


trung
trung
gian
gian
th
th


2
2
l
l
à
à
c
c
á
á
c
c
lo
lo

à
à
i
i
c
c
á
á




c
c
ng
ng


t
t
,
,
giai
giai
đo
đo


n
n

trư
trư


ng
ng
th
th
à
à
nh
nh


sinh
sinh
trong
trong
gan
gan
,
,
m
m


t
t
v
v



t
t
ch
ch


cu
cu


i
i
c
c
ù
ù
ng
ng
l
l
à
à
ngư
ngư


i
i

,
,
m
m
è
è
o
o
,
,
ch
ch
ó
ó
v
v
à
à
m
m


t
t
s
s


đ
đ



ng
ng
v
v


t
t
c
c
ó
ó
v
v
ú
ú
.
.
Đ
Đ


ng
ng
v
v



quan
quan
đi
đi


m
m


sinh
sinh
tr
tr
ù
ù
ng
ng
h
h


c
c
c
c


a
a

ngư
ngư


i
i
th
th
ì
ì
ch
ch
ó
ó
m
m
è
è
o
o
l
l
à
à
v
v


t
t

ch
ch


d
d


tr
tr


. Do
. Do
đ
đ
ó
ó
mu
mu


n
n
tiêu
tiêu
di
di



t
t
b
b


nh
nh
s
s
á
á
n
n
l
l
á
á
gan
gan


ngư
ngư


i
i
th
th

ì
ì
không
không
nh
nh


ng
ng
di
di


t
t
v
v


t
t
ch
ch


trung
trung
gian
gian

m
m
à
à
c
c


n
n
x
x




v
v


t
t
ch
ch


d
d



tr
tr


.
.

×