Hoàn thiện kế toán bán hàng tại Công ty cổ phần điện máy hoá chất Thanh hoá (nhật ký chứng từ - ko lý luận)

Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
LỜI MỞ ĐẦU
Một trong những điều kiện quan trọng nhất giúp một doanh nghiệp có
thể đứng vững trên thị trường chính là sản phẩm mà họ mang lại. Sản phẩm là
thứ liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng. Nó ảnh hưởng rất
lớn tới sự trung thành của khách hàng đối với doanh nghiệp. Vì thế, càng
muốn đạt được lợi nhuận như mong muốn thì doanh nghiệp càng phải chú ý
tới việc phát triển sản phẩm của mình càng ngày càng phù hợp với nhu cầu
của người tiêu dùng với chất lượng tốt nhất và chi phí thấp nhất có thể.
Việt nam đã gia nhập WTO đòi hỏi các sản phẩm của các doanh nghiệp
trong nước càng phải cố gắng hơn nữa để tạo ra sản phẩm có chất lượng tốt
nhất. Từ đó mới có thể chiếm lĩnh thị trường nước ngoài và cạnh tranh với các
sản phẩm nhập ngoại của thị trường trong nước.
Bán hàng là khâu cuối cùng trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Thực
hiện tốt quá trình này doanh nghiệp sẽ có điều kiện thu hồi vốn, bù đắp chi
phí, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với nhà nước, đầu tư phát triển và nâng cao đời
sống cho người lao động.
Để có thể quản lý một cách chính xác, kịp thời tình hình hoạt động sản
xuất kinh doanh nói chung và tình hình tiêu thị hàng hóa nói riêng thì kế toán
nghiệp vụ bán hàng có vai trò hết sức quan trọng.
Nhận thức được vai trò tầm quan trọng của công tác hạch toán kế toán
nghiệp vụ bán hàng đối với các doanh nghiệp thương mại, cùng với những
kiến thức đã được học tập ở trường và qua thời gian thực tập tại Công ty cổ
phần điện máy hóa chất Thanh Hóa, em đã lựa chọn đề tài :
“Hoàn thiện kế toán bán hàng tại Công ty cổ phần điện máy hóa
chất Thanh Hóa”
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
1
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
Báo cáo chuyên đề có bố cục 3 chương :
Chương 1 : Đặc điểm và tổ chức quản lý hoạt động bán hàng của Công

ty cổ phần điện máy hóa chất Thanh Hóa
Chương 2 : Thực trạng kế toán bán hàng tại Công ty cổ phần điện máy
hóa chất Thanh Hóa
Chương 3 : Hoàn thiện kế toán bán hàng tại Công ty cổ phần điện máy
hóa chất Thanh Hóa
Để hoàn thành được đề tài luận văn của mình, em đã có được sự giúp
đỡ nhiệt tình của các cô chú, anh chị trong phòng kế toán của công ty và sự
hướng dẫn tận tình của thầy giáo – TS Trần Quý Liên.
Với thời gian thực tập có hạn, khả năng lý luận cùng trình độ hiểu biết
còn hạn chế nên báo cáo chuyên đề này không thể tránh khỏi những thiếu sót.
Em rất mong được sự góp ý, chỉ vảo của thầy cũng như tập thể cán bộ nhân
viên phòng kế toán của Công ty cổ phần điện máy hóa chất Thanh Hóa để
giúp em củng cố kiến thức của mình.
Em xin chân thành cảm ơn!
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
2
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
CHƯƠNG I: ĐẶC ĐIỂM VÀ TỔ CHỨC QUẢN LÝ HOẠT
ĐỘNG BÁN HÀNG CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN ĐIỆN MÁY
HÓA CHẤT THANH HÓA
1.1. Đặc điểm hoạt động bán hàng của Công ty
1.1.1. Danh mục hàng bán (hoặc dịch vụ) của Công ty
Để hoạt động có hiệu quả và tăng năng suất cho cán bộ công nhân viên
trong công ty và tìm chỗ đứng vững chắc trong cơ chế thị trường, đòi hỏi các
doanh nghiệp phải đổi mới các hoạt động, tổ chức kinh doanh đa dạng, phong
phú hơn. Với thời gian hơn 8 năm hoạt động theo hình thức cổ phần hóa, đến
nay công ty đã phát triển và mang lại một số lợi nhuận đáng kể.
Các ngành hàng kinh doanh của công ty bao gồm :
• Kinh doanh, sản xuất mua bán hàng điện máy hóa chất, vật liệu xây
dựng, vât tư thiết bị máy móc phụ tùng, xăng dầu, mỡ, gas hóa lỏng.

• Kinh doanh vật liệu xây dựng, sắt thép,xi măng, giấy dầu, than củi.
• Kinh doanh gia công các mặt hàng trang trí nội thất bằng vật liệu từ
nhôm, kính, gỗ, nhựa, tự nhiên và nhân tạo
• Sản xuất kinh doanh phần mềm máy vi tính.
• Kinh doanh xuất nhập khẩu vât tư phục vụ sản xuất và đời sống.
• Kinh doanh dịch vụ du lich, khách sạn, tư vấn.
1.1.2. Thị trường của Công ty
Công ty hướng đến thị trường là các siêu thị điện máy, các cửa hàng bán
lẻ đồ điện máy và người tiêu dùng trong thành phố Thanh Hóa. Đối với các
siêu thị điện máy công ty thực hiện hình thức bán buôn. Đối với các cửa hàng
bán lẻ trong thành phố và các thị xã, huyện lân cận, công ty thực hiện chủ yếu
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
3
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
là hình thức bán lẻ lớn. Và với người tiêu dùng trong thành phố và các vùng
lân cận công ty sử dụng hình thức bán lẻ hàng hóa.
1.1.3. Phương thức bán hàng của Công ty
Công ty cổ phần điện máy hóa chất Thanh Hóa là một công ty hoạt động
trong lĩnh vực thương mại. Vì thế, nghiệp vụ bán hàng là một trong những
nghiệp vụ lớn và phức tạp nhất. Công ty cổ phần điện máy hóa chất Thanh
Hóa sử dụng 2 hình thức bán hàng. Đó là:
• Bán buôn
Đặc trưng của bán buôn là bán với số lượng lớn, nhưng hàng hoá được
bán buôn vẫn nằm trong lĩnh vực lưu thông. Khi nghiệp vụ bán buôn phát
sinh tức là khi hợp đồng kinh tế đã được ký kết, khi hợp đồng kinh tế đã được
ký kết phòng kế toán của công ty lập hoá đơn GTGT. Hoá đơn được lập thành
ba liên: liên 1lưu tại gốc, liên 2 giao cho người mua, liên 3 dùng để thanh
toán. Phòng kế cũng lập toán phiếu xuất kho, phiếu nhập kho cũng được lập
thành 3 liên.
Nếu việc bán hàng thu được tiền ngay thì liên thứ 3 trong hoá đơn GTGT

được dùng làm căn cứ để thu tiền hàng, kế toán và thủ quỹ dựa vào đó để viết
phiếu thu và cũng dựa vào đó thủ quỹ nhận đủ tiền hàng.
Khi đã kiểm tra số tiền đủ theo hoá đơn GTGT của nhân viên bán hàng,
kế toán công nợ và thủ quỹ sẽ ký tên vào phiếu thu, Nếu khách hàng yêu cầu
cho 1 liên phiếu thu thì tuỳ theo yêu cầu kế toán thu tiền mặt sẽ viết 3 liên
phiếu thu sau đó xé 1 liên đóng dấu và giao cho khách hàng thể hiện việc
thanh toán đã hoàn tất.
Trong phương thức bán buôn, công ty sử dụng hình thức bán buôn qua
kho:
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
4
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
Theo hình thức này, công ty xuất hàng trực tiếp từ kho giao cho nhân
viên bán hàng. Nhân viên bán hàng cầm hoá đơn GTGTvà phiếu xuất kho do
phòng kế toán lập đến kho để nhận đủ hàng và mang hàng giao cho người
mua. Hàng hoá được coi là tiêu thụ khi người mua đã nhận và ký xác nhận
trên hoá đơn kiêm phiếu xuất kho. Việc thanh toán tiền hàng có thể bằng tiền
mặt hoặc tiền gửi.
• Bán lẻ lớn
Phương thức bán lẻ lớn thì cũng tương tự giống như phương thức bán
buôn tuy nhiên bán với số lượng ít hơn bán buôn, khách hàng không thường
xuyên như bán buôn.
Trên cơ sở đặt hàng của người mua, phòng kế toán lập hoá đơn GTGT,
hoá đơn GTGT được viết thành 3 liên: liên1 lưu tại gốc, liên 2 giao cho khách
hàng, liên 3 dùng để thanh toán.
Dựa vào hoá đơn GTGT kế toán công nợ viết phiếu thu và thủ quỹ dựa
vào phiếu thu đó để thu tiền hàng. Khi đã nhận đủ số tiền hàng theo hoá đơn
của nhân viên bán hàng thủ quỹ sẽ ký vào phiếu thu.
Phương thức bán lẻ lớn, công ty áp dụng hình thức bán qua kho.
* Bán lẻ nhỏ

Hình thức bán lẻ nhỏ được áp dụng tại các cửa hàng của công ty, khách
hàng đến trực tiếp cửa hàng của công ty để mua hàng. Công ty thực hiện bán
lẻ theo phương thức thu tiền tập trung tức là khi phát sinh nghiệp vụ bán lẻ
hàng hoá thì kế toán lập hoá đơn GTGT. Trường hợp bán lẻ nhưng khách
hàng yêu cầu đưa hàng đến tận nhà thì kế toán hàng hoá cũng lập hoá đơn
GTGT sau đó giao cho nhân viên bán hàng 2 liên. Sau khi đã giao hàng và thu
tiền xong, nhân viên bán hàng có trách nhiệm nộp tiền hàng cho phòng kế
toán kèm hoá đơn GTGT ( liên 3- liên xanh).
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
5
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
1.2. Tổ chức quản lý hoạt động bán hàng của Công ty
1.2.1 Bộ máy quản lý của công ty
- Đại hội đồng cổ đông : Quyết định mọi hoạt động trong công ty
- Hội đồng quản trị : Chịu trách nhiệm điều hành theo điều lệ của đại hội
đồng cổ đông quyết đinh. Chủ tịch hội đồng quản trị kiêm giám đốc điều hành
chịu trách nhiệm điều hành mọi hoạt đông theo quyết định của hội đồng quản
trị ủy nhiệm. Phó chủ tịch hội đồng quản trị giúp việc cho hội đồng quản trị
khi đi vắng và phụ trách việc kinh doanh của toàn công ty.
- Ban kiểm soát : Do đại hội đồng cổ đông bầu ra và họ có trách nhiệm
kiểm tra mọi hoạt động về tài chính và chịu trách nhiêm trước hội đồng quản
trị về việc xử lý công tác tài chính của mình trong toàn công ty.
- Phòng kế toán : Có nhiệm vụ tổ chức hạch toán kế toán tài chính của
công ty, ghi chép chính xác, phản ánh kịp thời đầy đủ toàn bộ tài sản và phân
tích kết quả hoạt động của công ty, theo dõi tình hình mua, bán, tồn kho, kiểm
tra kế toán nội bộ công ty và các chi nhánh nhằm giúp cho giám đốc điều
hành nắm bắt được các thông tin về tình hình tài chính của công ty, việc thực
hiện chế độ hạch toán theo quy định của nhà nước.
- Phòng tài chính : Có nhiệm vụ sắp xếp tổ chức lao động, tiền lương, đào
tạo cán bộ công nhân viên trong công ty, thực hiện các chỉ thị của cấp trên về

công tác tổ chức hành chính, quản trị văn phòng, làm báo cáo rồi gửi lên cấp
trên.
- Phòng kinh doanh : Có nhiệm vụ tiếp thị giúp tổng giám đốc nắm được
thông tin kinh doanh về thị trường, lập phương án kinh doanh của toàn công
ty, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch của các cửa hàng và trực tiếp khai thác
các nguồn hàng theo yêu cầu của thị trường.
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
6
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
Ở 5 chi nhánh của công ty có giám đốc và kế toán chịu trách nhiệm tổ
chức quản lý kinh doanh theo phương án kinh doanh của công ty, khai thác
trên thị trường và nguồn hàng mới để kinh doanh đạt hiệu quả cao hơn.
1.2.2 Bộ máy kế toán của công ty
Bộ máy kế toán là một bộ phận cấu thành quan trọng trong hệ thống
công cụ quản lý kinh tế, tài chínhvới chức năng và nhiệm vụ là ghi chép, phản
ánh các nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh, cung cấp thông tin chính xác,
kịp thời. Bộ máy kế toán có vai trò tích cực trong việc điều hành, quản lý quá
trình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Do vây, bất cứ doanh
nghiệp nào cũng phải tổ chức bộ máy kế toán một cách đúng đắn phù hợp với
đặc điểm quy mô kinh doanh đạt được hiệu quả kinh doanh cao nhất. Trong
nền kinh tế thị trường hiện nay cùng với sự chuyển mình của đất nước cũng
như các ngành kinh tế, kỹ thuật trong cả nước ngành công nghiệp hóa chất nói
chung và Công ty cổ phần điện máy hóa chất Thanh Hóa nói riêng đang có
những nỗ lực trong việc đổi mới phương thức hoạt động, hình thức tổ chức
kinh doanh mới để phù hợp với quy mô và đặc điểm kinh doanh của mình.
Công ty đã tổ chức bộ máy kế toán theo sơ đồ sau :
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
7
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
Sơ đồ 1-2

Ghi chú:
: Quan hệ qua lại
: Quan hệ chỉ đạo
Công ty có 5 chi nhánh trên toàn địa bàn nên kế toán tổng hợp sẽ chỉ đạo
các kế toán chi nhánh đối với các nghiệp vụ kinh tế phát sinh. Kế toán quỹ
đồng thời cũng thực hiện chỉ đạo các kế toán chi nhánh về nghiệp vụ quỹ tiền.
Chứng từ phát sinh ở đơn vị nào thì lưu lại ở đơn vị đó, các đơn vị vào
sổ sách đến bản kê cuối tháng các kế toán đơn vị báo cáo thuế, báo cáo sử
dụng hóa đơn, vào bảng kê, cân đối tài khoản, lập thành hai bản, công ty một
bản,chi nhánh một bản chuyển lên công ty và tổng hợp thanh toán. Khi đã
kiểm tra số liệu chứng từ kế toán về tính hợp lý, hợp pháp của chứng từ định
thì kế toán định khoản kế toán vào các sổ sách có liên quan tính kết quả tài
chính của chi nhánh để làm căn cứ chi lương cho cán bộ công nhân viên trong
công ty.
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
KẾ TOÁN TRƯỞNG
KẾ TOÁN TỔNG HỢP KẾ TOÁN QUỸ
Kế toán
CN Điện
máy số 02
Kế toán
CN Điện
máy số 05
Kế toán
CN Nội
thất Hong
Kong
Kế toán
xăng dầu
Trần Phú

Kế toán
điện máy
vật liệu XD
Bỉm Sơn
8
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
Tại phòng kế toán của công ty gồm 3 nhân viên kế toán với số lượng
công việc nhiều nên mỗi người cần phải đảm nhận nhiều công việc khác nhau
như:
Kế toán trưởng :Chịu trách nhiệm theo dõi tổng hợp chỉ đạo toàn bộ hoạt
động của công ty xuống đến các cửa hàng, giúp tổng giám đốc phân tích hoạt
động kinh tế trong tổng công ty một cách thường xuyên nhằm đánh giá đúng
đắn hiệu quả sản xuất kinh doanh của tổng công ty. Đồng thời kế toán trưởng
phải chịu trách nhiệm trước giám đốc công ty và nhà nước về công tác thông
tin số liệu mà kế toán cung cấp
Kế toán tổng hợp : Có nhiệm vụ tổng hợp từ các phần hành kế toán như :
xuất, nhập, tồn kho hàng hóa; tình hình tăng giảm tiền mặt, tình hình chi trả
khoản bảo hiểm xã hội cho người lao động … Kế toán tổng hợp phải chiụ
trách nhiệm trước cấp trên về tính trung thực, chính xác của số liệu trong báo
cáo, sổ sách kế toán.
Kế toán quỹ : Có nhiệm vụ theo dõi tình hình thu chi tiền mặt tại quỹ của
doanh nghiệp, phải kiểm tra, theo dõi đảm bảo thu chi đúng mục đích, có hiệu
quả.
Ở mỗi đơn vị trực thuộc đều có kế toán để hạch toán kết quả kinh doanh
của từng cửa hàng. Các đơn vị phụ thuộc tập hợp chứng từ ban đầu, hạch toán
các nghiệp vụ kinh tế phát sinh vào bảng kê các tài khoản. Mỗi tài khoản vào
một bảng kê, kế toán tập hợp các bảng kê theo yêu cầu hạch toán kế toán cuả
công ty rồi gửi về phòng kế toán để phòng kế toán tổng hợp chứng từ gốc,
kiểm tra độ chính xác, từ đó tổng hợp toàn bộ và lập báo cáo tài chính. Như
vậy số liệu sẽ mang tính chính xác và trung thực cao.

Với mô hình tổ chức bộ máy kế toán như hiện trạng của công ty là rất
phù hợp cho việc quản lý sản xuất kinh doanh của đơn vị. Vì mỗi kế toán có
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
9
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
phần hành, trách nhiệm rõ ràng cụ thể. Điều này cũng giúp cho lãnh đạo công
ty nắm bắt được những thông tin, số liệu một cách kịp thời, nhanh chóng để
có biện pháp chỉ đạo cụ thể.
Hình thức tổ chức hạch toán kế toán.
Hình thức ghi sổ kế toán áp dụng tại Công ty cổ phần điện máy hóa chất
Thanh Hóa là hình thức “nhật kí chứng từ”, được hỗ trợ bằng các phần mềm
Office như Microsoft Word, Excel.
Sơ đồ 1-3: Sơ đồ trình tự ghi sổ theo hình thức “nhật kí chứng từ”
Ghi chú:
Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng
Đối chiếu, kiểm tra
(1) Hàng ngày căn cứ vào các chứng từ kế toán đã kiểm tra lấy số liệu
ghi trực tiếp vào các Nhật kí- chứng từ hoặc Bẳng kê, sổ chi tiết có liên quan.
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
Chứng từ kế toán và
các bảng phân bổ
NHẬT KÍ CHỨNG
TỪ
Sổ thẻ kế
toán chi tiết
Sổ cái Bảng tổng
hợp chi tiết
BÁO CÁO TÀI CHÍNH
Bảng kê

10
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
Đối với các loại chi phí sản xuất kinh doanh phát sinh nhiều lần hoặc
mang tính chất phân bổ, các chứng từ gốc trước hết được tập hợp và phân loại
trong các bảng phân bổ, sau đó lấy số liệu kết quả của Bảng phân bổ ghi vào
các Bảng kê và Nhật kí- Chứng từ có liên quan.
Đối với các Nhật kí- Chứng từ được ghi căn cứ vào Bảng kê, sổ chi tiết
thì căn cứ vào số liệu tổng cộng của bảng kê, sổ chi tiết, cuối tháng chuyển số
liệu vào Nhật kí- Chứng từ.
(2) Cuối tháng khóa sổ, cộng số liệu trên các Nhật kí- Chứng từ, kiểm tra
đối chiếu số liệu trên các Nhật kí- Chứng từ với các sổ thẻ kế toán chi tiết,
bảng tổng hợp chi tiết có liên quan và lấy số liệu tổng cộng của các Nhật kí-
Chứng từ ghi trực tiếp vào Sổ cái.
Đối với các chứng từ có liên quan tới các sổ, thẻ kế toán chi tiết thì được
ghi trực tiếp vào các sổ, thẻ có liên quan. Cuối tháng, cộng các sổ thẻ kế toán
chi tiết và căn cứ vào các sổ, thẻ chi tiết để lập các Bảng tổng hợp chi tiết theo
từng tài khoản để đối chiếu với Sổ cái.
Số liệu tổng cộng ở Sổ cái và một số chỉ tiêu chi tiết trong Nhật kí-
Chứng từ, Bảng kê và Bảng tổng hợp chi tiết được dùng để lập báo cáo tài
chính.
Hiện nay, công ty đang áp dụng chế độ kế toán dành cho doanh nghiệp
vừa và nhỏ theo quyết định số 48/2006/QĐ – BTC. Việc áp dụng chế độ kế
toán cho doanh nghiệp vừa và nhỏ là hoàn toàn phù hợp với tổng số vốn điều
lệ và số lượng nhân viên trong công ty giúp công ty đơn giản hơn trong công
tác hạch toán kế toán. Tuy nhiên bên cạnh đó công ty vẫn thực hiện hạch toán
riêng một số tài khoản để phù hợp với hình thức tổ chức kế toán của mình.
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
11
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
Niên độ kế toán: theo năm tài chính từ 01/01 tới 31/12.

Đơn vị tiền tệ sử dụng : Việt Nam đồng.
Phương pháp hạch toán hàng tồn kho: phương pháp kê khai thường xuyên
Phương pháp khấu hao tài sản cố định: khấu hao theo đường thẳng.
Phương pháp tính thuế GTGT: theo phương pháp khấu trừ.
Phương pháp tính giá xuất kho : Phương pháp thực tế đích danh
Hệ thống báo cáo kế toán:
Báo cáo bắt buộc gửi cho cơ quan thuế:
- Bảng Cân đối kế toán: Mẫu số B01 – DNN
- Báo cáo Kết quả hoạt động kinh doanh: Mẫu số B02 – DNN
- Bản Thuyết minh báo cáo tài chính: Mẫu số B09 – DNN
- Báo cáo Lưu chuyển tiền tệ Mẫu số B03 – DNN
Thời hạn nộp báo cáo tài chính là 90 ngày kể từ ngày kết thúc năm tài
chính nên thời hạn nộp báo cáo của công ty thường là cuối tháng 3.
1.2.3. Các phòng ban liên quan đến hoạt động bán hàng
- Phòng kế toán : Có nhiệm vụ tổ chức hạch toán kế toán tài chính của
công ty, ghi chép chính xác, phản ánh kịp thời đầy đủ toàn bộ tài sản và phân
tích kết quả hoạt động của công ty, theo dõi tình hình mua, bán, tồn kho, kiểm
tra kế toán nội bộ công ty và các chi nhánh nhằm giúp cho giám đốc điều
hành nắm bắt được các thông tin về tình hình tài chính của công ty, việc thực
hiện chế độ hạch toán theo quy định của nhà nước.
- Phòng kinh doanh : Có nhiệm vụ tiếp thị giúp tổng giám đốc nắm được
thông tin kinh doanh về thị trường, lập phương án kinh doanh của toàn công
ty, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch của các cửa hàng và trực tiếp khai thác
các nguồn hàng theo yêu cầu của thị trường.
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
12
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG KẾ TOÁN BÁN HÀNG TẠI
CÔNG TY CỔ PHẦN ĐIỆN MÁY HÓA CHẤT THANH
HÓA

Bán hàng là khâu cuối cùng trong hoạt động sản xuất kinh doanh của
công ty. Ở bước này, vốn của doanh nghiệp sẽ được chuyển từ hình thái vật
chất sang hình thái giá trị, nó quyết định các khâu khác của quá trình lưu
thông hàng hóa cả về nội dung, quy mô và tốc độ. Mục tiêu cuối cùng của các
doanh nghiệp là lợi nhuận. Để có được lợi nhuận các doanh nghiệp phải đẩy
mạnh quá trình tiêu thụ hàng hóa, tăng tốc độ chu chuyển hàng hóa giúp dòng
vốn luân chuyển nhanh, chu kỳ kinh doanh được rút ngắn và doanh thu tăng
lên. Từ đó doanh nghiệp mới tăng được lợi nhuận. Đây chính là kết quả mà
các doanh nghiệp đều mong muốn. bên cạnh đó, việc tiêu thụ hàng hóa được
đẩy mạnh cũng giúp doanh nghiệp đứng vững trên thị trường, khẳng định vị
thế của mình.
Như vậy, kế toán bán hàng là một nghiệp vụ hết sức quan trọng trong
hoạt động kinh doanh của công ty.
Hạch toán kế toán bán hàng là cơ sở để lập các báo cáo đồng thời xác
định kết quả kinh doanh của công ty. Do đó, hạch toán nghiệp vụ bán hàng
một cách chính xác, kịp thời là rất cần thiết.
Công ty cổ phần điện máy hóa chất Thanh Hóa là một công ty hoạt động
trong lĩnh vực thương mại. Vì thế, nghiệp vụ bán hàng là một trong những
nghiệp vụ lớn và phức tạp nhất.
Trong đó chúng ta sẽ lần lượt tìm hiểu các nghiệp vụ kế toán về doanh
thu, giá vốn, chi phí bán hàng.
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
13
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
2.1. Kế toán doanh thu
2.1.1. Chứng từ và thủ tục kế toán
Công ty cổ phần điện máy hóa chất Thanh Hóa hiện nay đang sử dụng
các chứng từ theo đúng quy định của nhà nước bao gồm các chứng từ như
sau:
 Chứng từ sử dụng:

- Hoá đơn GTGT_mẫu số 01/GTGT_3LL
- Phiếu xuất kho_mẫu số 02_VT
- Phiếu thu mẫu số 01 _VT
- Phiếu thu, phiếu chi
- Bảng kê bán lẻ hàng hoá
 Tài khoản sử dụng
TK 511 “Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ”
Tài khoản này dùng để phản ánh doanh thu tiêu thụ sản phẩm hàng
hoá,dịch vụ thực tế phát sinh trong kỳ
TK 511 không có số dư và được chi tiết thành 4 tài khoản cấp hai:
- TK 5111 “Doanh thu bán hàng hoá”
- TK 5112 “Doanh thu bán các sản phẩm”
- TK 5113 “Doanh thu cung cấp dich vụ”
TK 521 “Chiết khấu thương mại”
TK này dùng để phản ánh các khoản doanh nghiệp bán giảm giá niêm
yết cho khách hàng mua với lượng lớn
TK 531 “Hàng bán bị trả lại”
TK này dựng để phản ánh doanh thu của số sản phẩm hàng hoá đã tiêu thụ
bị khách hàng trả lại do các nguyên nhân (kém phẩm chất,quy cách…) được
doanh nghiệp chấp nhận
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
14
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
TK 531 không có số dư
TK 532 “ Giảm giá hàng bán”
TK này dùng để phản ánh các khoản giảm giá hàng bán phát sinh trong
kỳ hoạch toán được người bán chấp nhận trên giá thoả thuận
TK 532 không có số dư
 Quy trình luân chuyển và ghi sổ
Hiện nay công ty đang sử dụng hình thức kế toán nhật kí chứng từ.

Sơ đồ 1- 4 : quy trình luân chuyển ghi sổ
Hiện nay, Công ty cổ phần điện máy hóa chất Thanh Hóa áp dụng 2
phương thức thanh toán chủ yếu là:
a) Bán hàng thu tiền ngay (thanh toán nhanh)
Theo phương thức này,hàng hoá của công ty sau khi giao cho khách
hàng phải được thanh toán ngay bằng mặt,séc hoặc chuyển khoản
b) Bán hàng chưa thu được tiền ngay(thanh toán chậm)
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
Hóa đơn GTGT, Phiếu
nhập. xuất kho
NHẬT KÍ CHỨNG
TỪ SỐ 8
Sổ chi tiết
các tài khoản
511
Sổ cái các TK
511, 3331
Bảng tổng
hợp chi tiết
BÁO CÁO TÀI CHÍNH
Bảng kê số
8
15
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
Sơ đồ 1- 5 : quy trình bán hàng chưa thu tiền ngay
Đây là hình thức mua hàng trả tiền sau.Theo hình thức này khi công ty
xuất hàng thì số hàng đó được coi là tiêu thụ và kế toán tiến hành ghi nhận
doanh thu và theo dõi trên(sổ chi tiết công nợ)
Ví dụ : Ngày 3/10/2009 chi nhánh điện máy số 2 xuất hàng cho khách
hàng là bà Vân thanh toán ngay bằng tiền mặt

Chủng loại Số lượng Đơn giá Thành tiền
Két sắt 2 510.000 1.020.000
Bình Inox 2 1.850.000 3.700.000
Cân điện tử 3 127.000 381.000
Quạt tường góc 1 120.000 120.000
Từ nghiệp vụ trên, phòng kế toán sẽ tiến hành các công việc
- Lập hoá đơn GTGT
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
Liên 1 : lưu tại
phòng kế toán
Liên 2 : giao
cho khách hàng
Liên 3 : giao
cho thủ kho
Vào thẻ kho
(sổ kho)
Phiếu thu
Xuất hàng
Các sổ liên quan
111, 511, 3331
Hóa đơn GTGT
Phiếu
xuất kho
16
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
Biểu 1 : Hóa đơn giá trị gia tăng
Mẫu số 01/GTGT_3LL
Hoá đơn GTGT
Liên 1(lưu)
Ngày 3 tháng 10 năm 2009

Ký hiệu:BA/2009A
Số : 0052311
Đơn vị bán hàng : Chi nhánh điện máy số 2 – Công ty cổ phần Điện
máy Hóa chất Thanh Hóa
Địa chỉ :
Họ Tên người mua : Vũ Thị Vân
Đơn vị :
Hình thức thanh toán : Tiền mặt
Cộng tiền hàng: 5.120.000
Thuế suất GTGT: 10% Tiền thuế GTGT: 512.000
Tổng cộng thanh toán: 5.632.000
Số tiền viết bằng chữ: năm triệu sáu trăm ba hai ngìn đồng
Người mua hàng Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
Chủng loại Đơn vị tính Số lượng Đơn giá Thành tiền
Két sắt Chiếc 2 510.000 1.020.000
Bình Inox Chiếc 2 695.000 1.390.000
Cân điện tử Chiếc 3 795.000 2.385.000
Quạt tường Chiếc 1 325.000 325.000
Tổng cộng 5.120.000
17
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
- Phiếu xuất kho: Phiếu xuất kho do thủ kho của công ty lập trên cơ sở
hoá đơn GTGT, làm căn cứ giá vốn hàng bán.
Biểu 2 : Phiếu xuất kho
Đơn vị: Chi nhánh điện máy số 2
Công ty cổ phần điện máy hóa chất Thanh Hóa
Phiếu xuất kho
Ngày 3 tháng 10 năm 2009 Sổ: 007427
Nợ TK 632

Có TK 156
Họ tên người nhận hàng : Vũ Thị Vân
Lý do xuất kho: : Bán lẻ
Xuất tại kho :
STT
Tên, nhãn hiệu,
quy cách, phẩm
chất, vật tư, sản
phẩm
Mã
số
Đơn
vi
tính
Số lượng Đơn giá Thành tiền
Yêu cầu
Thực
xuất
1 Két sắt Chiếc 2 2 450.000 1.020.000
2 Bình Inox Chiếc 2 2 500.000 1.000.000
3 Cân điện tử Chiếc 3 3 500.000 1.500.000
4 Quạt tường Chiếc 1 1 275.000 275.000
Tổng cộng 3.795.000
Tổng số tiền (bằng chữ):ba triệu bảy trăm chín lăm nghìn đồng
Phụ trách bộ phận Phụ trách cung tiêu Người nhận Thủ kho sử dụng
- Kế toán viết phiếu thu và thu tiền
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
18
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
Theo hoá đơn GTGT, bà Vũ Thị Vân thanh toán tiền ngay. Vì vậy sau khi

giao hàng, kế toán bán hàng chuyển hoá đơn GTGT (liên 1) cho kế toán để
viết phiếu thu và thu tiền.
Biểu 3 : Phiếu thu
Đơn vị : Chi nhánh điện máy số 2
Công ty cổ phần điện máy hóa chất Thanh Hóa
Phiếu thu
Ngày 3 tháng 10 năm 2009 Quyển số:12
Số: 1864
Nợ TK 111 :
Có TK 511 :
Có TK 3331:
Họ tên người nộp tiền : Vũ Thị Vân
Địa chỉ : 88 Ngô Quyền – Thành phố Thanh Hóa
Lý do nộp : Trả tiền mua hàng theo hoá đơn số 0052311
Số tiền: : 5.632.000
Viết bằng chữ : Năm triệu sáu trăm ba mươi hai nghìn đồng
Kế toán trưởng Người lập phiếu
(ký và ghi rõ họ tên) (ký và ghi rõ họ tên)
Đã nhận đủ số tiền: Năm triệu sáu trăm ba mươi hai nghìn đồng
Ngày 3 tháng 10 năm 2009
Thủ quỹ
( Ký ,ghi rõ họ tên)
+ Trường hợp bán hàng chưa thu tiền
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
19
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
Sơ đồ 1 - 6 : quy trình bán hàng chưa thu tiền
Trong trường hợp này,trình tự kế toán bán hàng được tiến hành như sau:
Sau khi hợp đồng kinh tế được ký kết tại phòng kinh doanh ,kế toán bán
hàng lập hoá đơn GTGT( 3 liên), liên 3 chuyển xuống cho thủ kho,thủ kho

căn cứ vào hoá đơn GTGT đó để viết phiếu xuất kho cho hàng xuất.Sau khi
xuất hàng,thủ kho căn cứ vào Hoá đơn GTGT (3 liên) để ghi vào sổ kho (ghi
số lượng hàng xuất). Kế toán bán hàng và theo dõi công nợ ghi vào sổ chi tiết
theo dõi công nợ sổ theo dõi doanh thu
Ví dụ: Ngày 6 tháng 10 năm 2009 chi nhánh điện máy số 2 bán hàng cho
cửa hàng Trung Chiến, cửa hàng Trung Chiến chưa thanh toán tiền hàng


Mẫu số 01/GTKT_ 3LL
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
Liên 1 : lưu tại
phòng kế toán
Liên 2 : giao
cho khách hàng
Liên 3 : giao
cho thủ kho
Vào thẻ kho
(sổ kho)
Phản ánh vào các
sổ liên quan 131,
511,3331
Xuất hàng
Hóa đơn GTGT
Phiếu xuất
kho
20
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
Hoá đơn GTGT
Liên 1 (lưu)
Ngày 6 tháng 10 năm 2009 Ký hiệu MQ/ 2003 A

Số : 0091254
Đơn vị bán hàng: Chi nhánh điện máy số 2
Công ty cổ phần Điện máy Hóa chất Thanh Hóa
Địa chỉ: Số tài khoản:
Điện thoại: Mã số:
Họ tên người mua hàng: Cửa hàng Trung Chiến
Địa chỉ : Số 7 Trần Phú Số tài khoản:
Hình thức thanh toán: Thanh toán sau Mã số:
STT Tên hàng hóa, dịch vụ ĐVT Số lượng Đơn giá Thành tiền
A B C 1 2 3 = 2x1
1 Nồi cơm điện Chiếc 3 510.000 1.530.000
2 Máy bơm Chiếc 1 875.000 875.000
Cộng tiền hàng: 2.838.000
Thuế suất GTGT :10% Tiền thuế GTGT 283.800
Tổng cộng tiền thanh toán: 3.121.800
Số tiền viết bằng chữ : ba triệu một trăm hai mươi mốt ngìn tám trăm
đồng
Người mua hàng Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị
Thủ kho viết phiếu xuất kho và vào thẻ kho tương tự như trường hợp bán
hàng thu tiền ngay.
Một số hóa đơn GTGT cho các hình thức bán hàng của công ty như sau :
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
21
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
Biểu 4 : Hóa đơn giá trị gia tăng
Mẫu số 01/GTGT_3LL
Hoá đơn GTGT
Liên 1(lưu)
Ngày 6 tháng 10 năm 2009
Ký hiệu:BA/2009A

Số : 0052721
Đơn vị bán hàng : Chi nhánh điện máy số 2 – Công ty cổ phần Điện
máy Hóa chất Thanh Hóa
Địa chỉ :
Họ Tên người mua : Vũ Thị Ngọc
Đơn vị :
Hình thức thanh toán : Tiền mặt
Chủng loại Đơn vị tính Số lượng Đơn giá Thành tiền
Máy bơm Chiếc 1 1.125.000 1.125.000
Nồi cơm điện Chiếc 2 275.000 275.000
Tổng cộng 1.400.000
Cộng tiền hàng: 1.400.000
Thuế suất GTGT: 10% Tiền thuế GTGT: 140.000
Tổng cộng thanh toán: 1.540.000
Số tiền viết bằng chữ: một triệu năm trăm bốn mươi ngìn đồng
Người mua hàng Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị
Biểu 5 : Hóa đơn GTGT nghiệp vụ bán buôn ngày 6/10/09
Mẫu số 01/GTGT_3LL
Hoá đơn GTGT
Liên 1(lưu)
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
22
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
Ngày 6 tháng 10 năm 2009
Ký hiệu:BA/2009A
Số : 0052726
Đơn vị bán hàng : Chi nhánh điện máy số 2 – Công ty cổ phần Điện
máy Hóa chất Thanh Hóa
Địa chỉ :
Họ Tên người mua : Vũ Thị Ngọc

Đơn vị :
Hình thức thanh toán : Tiền mặt
Cộng tiền hàng: 1.905.000
Thuế suất GTGT: 10% Tiền thuế GTGT: 190.500
Tổng cộng thanh toán: 2.095.500
Số tiền viết bằng chữ: hai triệu không trăm chín mươi lăm nghìn năm trăm
đồng
Người mua hàng Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
Chủng loại Đơn vị tính Số lượng Đơn giá Thành tiền
Cân điện tử Chiếc 15 127.000 1.905.000
Tổng cộng 1.905.000
23
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
2.1.2. Kế toán chi tiết doanh thu
Quy trình ghi sổ
 Sổ chi tiết doanh thu
Hàng ngày căn cứ vào hoá đơn bán hàng,bảng kê bán lẻ hàng hóa nhân
viên hạch toán vào sổ chi tiết bán hàng và các bảng kê có liên quan . Sổ chi
tiết bán hàng được lập cho từng loại hàng hoá.
Cụ thể đối với hoá đơn bán hàng kế toán sẽ vào sổ chi tiết bán hàng cho
mặt hàng két sắt
Sổ chi tiết bán hàng được lập theo mẫu sau :
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
24
Chuyên đề thực tập TS. Trần Quí Liên
Biểu 6 : Sổ chi tiết tài khoản doanh thu bán hàng
Công ty cổ phần điện máy hóa chất Thanh Hóa
Sổ chi tiết tài khoản doanh thu bán hàng
Tên hàng hoá: Két sắt

Từ ngày 01/10/09 đến ngày 31/10/09
Đơn vị tính: Chiếc
Chứng từ Tên vật tư,
hàng hoá
Đơn giá Số
lượng
Doanh thu
chưa thuế
Thuế
10%
Tổng thanh
toán
Ngày Số
3/10/09 015125 két sắt 510.000 2 1.020.000 102.000
1.122.000
……… ………. ……….. ………. ……. …………. ……… ………….
6/10/09 015152 két sắt 510.000 5 2.550.000 255.000
2.805.000
Cộng 3.927.000
Ngày … tháng … năm …
Người lập sổ Kế toán trưởng
SV : Lại Thị Thanh Phương KT48B-ĐHKTQD
25