Nhập môn Cơ Sở Dữ Liệu - Chương 2 ( tiếp theo ) pps

Chương
Chương

2.2
2.2
Mô
Mô

h
h
ì
ì
nh
nh

th
th
ự
ự
c
c

th
th
ể
ể

liên
liên

k

k
ế
ế
t
t

m
m
ở
ở

r
r
ộ
ộ
ng
ng
(Enhanced Entity
(Enhanced Entity
-
-
Relationship)
Relationship)
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 2
Nộidung chi tiết
 Khái niệmcơ bản
 Lớp cha/con
 Chuyên biệt hóa vs. Tổng quát hóa
 Các ràng buộc trên chuyên biệt hóa
 Phân cấp chuyên biệtvàlưới

 Giớithiệuvề kiểuhợp (Union type)
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 3
Khái

niệmcơ

bản
 TạisaocầnEER?
-

Các

khái

niệmcơ

bảnvề

ER không

đủ

để

biểudiễnmột

số

các

ứng

dụng

phứctạp
-

Ví

dụ: CSDL dùng

cho

công

nghệ

và

sảnxuấtnhư

viễn

thông, khai

phá

dữ

liệu, …

Î Thêm vào ER mộtsố khái niệm để tăng khả năng mô tả
đốitượng rõ ràng và chính xác hơn
-

EER là

sự

mở

rộng

củaER bằng

cách

thêm

vào

mộtsố

các

khái

niệmtrừutượng

(abstraction) và

thể

hiệncác

ràng

buộcrõrànghơn
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 4
Khái

niệmcơ

bản
 Mộtsố khái niệmbổ sung
-

Thừakế
-

Chuyên

biệthóa
-

Tổng

quát

hóa
-

Phân

cấp
 Mộtsố khái niệmtương tự như trong OOA&D hoặc
OOP
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 5
Lớpcha/lớpcon
 Ví dụ
Nhân viên
Thư

ký
Quảnlý
Kỹ

thuậtviên
Kế

toán
Nhân

viên

bán

hàng
-

Lớp

con: Quảnlý, kế

toán, thư

ký….
-

Lớp

cha: Nhân

viên
 Lớp cha: là loạithựcthể bao gồmmộtsố các thực
thể riêng biệt đượcthể hiện trong mô hình dữ liệu
 Lớpcon: làcácthựcthể có vai trò riêng biệtnhưng
là một thành viên củalớpcha
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 6
Tính

kế

thừa
 Lớpcon thừakế mộtsố thuộc tính và quan hệ của
lớpcha
+
 Mộtsố thuộc tính và quan hệ củariêngnó
 Lợiích
-

Tránh

mô

tả

các

định

nghĩatrùnglặp

nhau
-

Thêm

thông

tin về

ngữ

nghĩa

vào

trong

thiếtkế

 Mối quan hệ giữalớpcha vàlớp con gọilàkiểu liên
kếtISA
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 7
Ví

dụ: Manager ISA Employee
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 8
Ví

dụ
EMPLOYEE
SECRETARY
TECHNICIAN
∪
∪
d
Fname
Lname SSN
TypingSpeed
TGrade
ENGINEER
EngType
∪
SECRETARY
Fname, Lname, SSN, Addr

TypingSpeed
TECHNICIAN
Fname, Lname, SSN, Addr, TGrade
ENGINEER

Fname, Lname, SSN, Addr,

EngType
Addr
EMPLOYEE
Fname, Lname, SSN, Addr
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 9
Chuyên

biệthóa
 ĐN: là quá trình xác định tậpcáclớp con củamột
kiểuthựcthể
 Tậpcáclớpcon đượctạodựatrênmộtsố các đặc
tính riêng biệtnàođócủacácthựcthể trong lớpcha
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 10
Tổng

quát

hóa
 Mộtsố các lớpchiasẻ mộtsố thuộc tính chung
được nhóm lạivàomộtlớpcha
 Ví dụ
-

Sinh

viên

và

giáo

viên

chia

sẻ

nhau

chung

mộtsố

thuộc

tính

như

tên, tuổi, địachỉ, giới

tính, ….
-

Nhóm

lại

thành

1 lớp

cha: Người
 Chuyên biệthóavàTổng quát hóa là 2 cách tiếp
ngượcnhau
-

Tổng

quát

hóa

= bottom up
-

Chuyên

biệthóa= Top down
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 11
Ví

dụ
CAR
Nopass
Maxspeed
VehID
Price

TRUCK
NoAxles
Price
Tonnage
VehID
VEHICLE
TRUCK
CAR
Nopass
Maxspeed
NoAxles
Price
VehID
Tonnage
d
⊃
⊃
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 12
Ràng

buộctrênchuyênbiệthóa
 Ràng buộcrờirạc(disjointness constraint) mô tả
quan hệ giữalớpcha vàcáclớp con phải độclập
hoàn toàn (mộtthựcthể là thành viên củachỉ một
lớpcon được chuyên biệt hóa)
 Trong sơđồEER, ràng buộcrờirạc đượckýhiệu
bởichữ d (disjoint) nằm trong vòng tròn
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 13
Ràng

buộcrờirạc
 Ràng buộcrờirạc(disjointness constraint) mô tả
quan hệ giữalớpcha vàcáclớp con phải độclập
hoàn toàn (mộtthựcthể là thành viên củachỉ một
lớpcon được chuyên biệt hóa)
 Trong sơđồEER, ràng buộcrờirạc đượckýhiệu
bởichữ d (disjoint) nằm trong vòng tròn
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 14
Ví

dụ
EMPLOYEE
Name
SSN BirthDate
Address
SECRETARY
∪
∪
d
TypeSpeed
TECHNICIAN
TGrade
ENGINEER
EngType
∪
∪
d
SALARIED_EMP
Salary
HOURLY_EMP

PayScale
∪
Disjoint subclasses
Disjoint subclasses
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 15
Ràng

buộcchồng

chéo
 Ràng buộcchồng chéo (Overlaping constraint) cho
biết quan hệ giữalớpcha vàcácthựcthểởlớp con
là không tách rời được(mộtthựcthể có thể là thành
viên của nhiềulớp con theo sự chuyên biệt hóa)
 Trong lược đồ EER, ràng buộc này đượcmôtả bởi
chữ o (overlap) bên trong vòng tròn
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 16
Ví

dụ
PART
MANU_PART
PURC_PART
o
⊃
⊃
ListPrice
SupplierName
ManufactureDate
DrawingNo

BatchNo
PartNo
Description
Ràng

buộcchồng

chéo
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 17
Ràng

buộc

đầy

đủ
 Ràng buộc đầy đủ (completeness const.) bao gồm
-

Ràng

buộctoànbộ

(total) cho

biếttấtcả

các

thựcthể

trong

lớp

cha phải

là

thành

viên

củaítnhấtmộtlớp

con nào

đó

trong

chuyên

biệt
y Thể hiệnbằng một đường nét đôi nốigiữalớp cha và vòng
tròn chuyên biệt
-

Ràng

buộctừng

phần

(partial) cho

phép

mộtthựcthể

ở

lớp

cha không

thuộcbấtkỳ

mộtlớp

con nào

trong

chuyên

biệt
y Thể hiệnbằng đường nét đơn
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 18
Ví

dụ
EMPLOYEE
Name
SSN BirthDate
Address
SECRETARY
∪
∪
d
TypeSpeed
TECHNICIAN
TGrade
ENGINEER
EngType
∪
∪
d
SALARIED_EMP
Salary
HOURLY_EMP
PayScale
∪
Ràng

buộc

toàn

bộ

Ràng

buộc

từng

phần
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 19
4 loạiràngbuộc
 Các ràng buộc ở trên là độclậpvớinhau
 Chúng ta sẽ có tấtcả 4 khả năng khác nhau
-

Disjoint, total
-

Disjoint, partial
-

Overlapping, total
-

Overlapping, partial
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 20
Chuyên

biệtphâncấpvàlưới
 Mộtlớpcon cóthể có lớpcon của chính nó bao
gồm2 loại:
-

Phân

cấp

(hierarchy) là

ràng

buộc

trong

đótấtcả

các

lớp

con chỉ

tham

gia

vào

1 liên

kếtlớp

cha/con (thừakếđơn

ánh)
-

Lưới

(Lattice) là

ràng

buộctrongđólớp

con có

thể

tham

gia

vào

nhiềuhơn1 liênkết

cha/con (thừakế

bội)
 Trong loại chuyên biệt này lớpcon kochỉ kế thừa

thuộctínhcủalớpcha màcònkế thừathuộc tính
củalớpcha củalớp cha nó
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 21
VD. chuyên

biệtphâncấp
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 22
VD. Chuyên

biệtlưới
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 23
Kiểuhợp-phạmtrù
 Trong chuyên biệtlướilớpcon thừakế từ nhiềulớp
cha, thừahưởng tấtcả các thuộctínhcủalớpcha
 Làm thế nào để mô tả quan hệ lớp con/cha của1
con vớimộttậpcáclớpcha?
 Ví dụ:
 CSDL đăng ký xe có ngườisở hữu là cá nhân, công
ty hoặc ngân hàng
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 24
Ví

dụ
Thể

hiệntrong

lược

đồ

EER
Nhập môn Cơ sở dữ liệu - Khoa CNTT 25
Partial category
PERSON COMPANY
ACCOUNT_
HOLDER
u
⊃
Address
Tel
Name
BAddress
BName
Tel
Fax