Tải bản đầy đủ (.pdf) (23 trang)

Sự huyền bí về tộc người Dogon pptx

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.26 MB, 23 trang )

Sự huyền bí về tộc người Dogon
Tộc người Dogon được cả thế giới biết đến qua
những tác phẩm điêu khắc bằng gỗ, những vũ điệu
cuồng nhiệt đằng sau chiếc mặt nạ gỗ và những
phong tục được xem như là hủ tục.

Tộc người Dogon sống ở khu vực Mopti thuộc cao
nguyên Mali, phía nam giáp với Niger. Dân số không
quá một triệu nhưng cho tới bây giờ, họ vẫn gìn giữ
được những di sản văn hóa và lối kiến trúc độc đáo
của hàng trăm năm qua. Từ nhiều năm trở lại đây,
Dogon trở thành tâm điểm của những nhà nguyên
cứu lẫn khách du lịch, bởi họ thấy được sức hút của
người Dogon đằng sau những chiếc mặt nạ gỗ.

Tộc người Dogon trong chiếc mặt nạ gỗ đặc
trưng.
Người Dogon sống trong những ngôi nhà mang kiến
trúc thật kì lạ. Tuy bị cô lập trên cao nguyên hẻo
lánh, nhưng xã hội và kiến trúc nhà cửa ở đây vẫn
phát triển một cách độc đáo.
Toàn bộ thị trấn nằm gọn trên đỉnh núi sa thạch cao
chót vót với hàng chục ngôi làng được xây dựng chạy
dọc theo những vách đá nằm trên vách của khu hang
động cổ xưa rộng lớn. Khi nhìn vào những ngôi nhà
này, không khỏi khiến ta liên tưởng đến một bức
tranh điêu khắc tuyệt đẹp trên nền đá sa thạch.

Đây là những ngôi nhà trên vách đá sa thạch
đã tồn tại qua hàng trăm năm tuổi.



Các bức tường đá vẫn còn giữ nguyên sắc màu rực rỡ
của nghệ thuật hàng trăm năm tuổi, với các họa tiết
về nghi lễ của người Dogon.

Khu vực này nằm trong khu căn cứ quân sự của Pháp
xưa kia, người Pháp đã đe dọa bộ tộc này phải rút
khỏi ngôi làng. Tuy hòa bình lập lại ở đất nước Mali,
nhưng vẫn còn một số ngôi làng cổ trên vách đá bị bỏ
hoang và giờ đây người Dogon biến nơi này thành
mảnh đất nông nghiệp màu mỡ.

Trên mảnh đất này người ta xây dựng những nhà kho
để lưu trữ hạt giống. Một ngôi làng điển hình của
người Dogon được dựng lên theo kiểu nhà kho mà
chất liệu duy nhất cho ngôi nhà đó là bùn. Không có
đá hay bất kì vật liệu nào khác. Một phong cách kiến
trúc độc đáo của riêng họ, hoàn toàn bằng bùn tồn tại
cho đến ngày hôm nay.


Những ngôi nhà của người Dogon đều mang một cái
tên với một ý nghĩa đặc biệt. Những ngôi nhà theo
kiểu kho thóc có mái nhọn là dành cho nam giới, nơi
đây còn lưu trữ hạt giống và ngũ cốc. Còn những
ngôi nhà kho thóc mái bằng là dành của nữ giới để
cất giữ đồ đạc riêng tư vì trong xã hội Dogon người
phụ nữ độc lập về kinh tế không chung chạ với người
chồng.



Đây là ngôi nhà thóc mái nhọn dành cho nam
giới.

Đây là ngôi nhà thóc mái bằng xây bằng
bùn dành cho nữ giới.
Tại trung tâm của mỗi ngôi làng đều có một Toguna.
Toguna là một ngôi nhà có cấu trúc nhỏ, đơn giản.
Đây là trung tâm gặp gỡ chỉ dành riêng cho đàn ông,
cùng thảo luận trao đổi các vấn đề quan trọng của
làng. Đặc biệt ngôi nhà này thiết kế mái thấp, chỉ có
thể ngồi tranh luận chứ không đứng lên được. Với lí
do đơn giản, khi cuộc tranh luận có lên đến đỉnh điểm
thì họ vẫn ngồi yên vị trí không đứng lên được, mục
đích là để hạn chế bạo lực xảy ra.

Ngôi nhà Toguana

Đây là thân trụ bằng gỗ của ngôi nhà
Toguana được chạm khắc hình người.
Ginna là một ngôi nhà cao cấp dành chon nam giới
của làng. Đây làm nơi sinh sống của người sáng lập
ra làng, người lãnh đạo tinh thần hay người đứng đầu
của gia tộc. Kết cấu của ngôi nhà gồm hai tầng, tầng
trệt làm nơi sinh sống còn tầng một làm nơi cất giữ
lương thực và để thờ phụng. Mặt tiền của cửa sổ gồm
có 80 ô còn hai cánh cửa chính ra vào bằng gỗ, được
chạm khắc tinh xảo hình ông bà tổ tiên.

Nhà Ginna

Một góc của ngôi nhà Ginna.
Mỗi ngôi làng có một nhà lãnh đạo tinh thần gọi là
Hogon. Người được bầu chọn làm Hogon phải là
người đàn ông già nhất và khi đã được bầu chọn làm
Hogon, người dân bị cấm không được chạm tay vào
người ông và ông phải sống tách biệt một mình mà
không được tắm rửa hay cạo râu trong suốt một thời
gian dài. Trong thời gian này ông sẽ được dâng làng
cung ứng cho một trinh nữ đang bước vào tuổi dậy
thì để phục vụ việc ăn uống cũng như dọn dẹp nhà
cửa giúp ông, nhưng cô gái cũng không được phép
đụng vào người ông và được trở về nhà ba mẹ mỗi
tối.

Đây là Hogon của làng
Khi đến làng bạn có thể nhận ra Hogon một cách dễ
dàng nhờ vào chiếc mũ đỏ trên đầu cùng thảm ngọc
trai đeo trên tay. Đây là biểu tượng quyền lực của
Hogon. Ông chiệu trách nhiệm điều khiển các nghi lễ
tôn giáo và đảm bảo đầy đủ giống cây trồng trong
tương lai, bảo đảm cuộc sống yên bình cho người dân
trong làng. Nó đã trở thành phong tục cho khách du
lịch khi đến viếng thăm làng, họ mang theo một món
quà nhỏ thường là tiền hay một hạt giống cây trồng
cho Hogon.
Nhiều ngôi làng có nhà thờ Hồi giáo và Kitô giáo
bằng bùn xây dựng gần nhau làm phong phú thêm
kiến trúc của khu định cư.



Đây là ngôi nhà thờ
bằng bùn tại Dogon
Điểm tham quan tuyệt vời của du khách không chỉ
dừng lại ở những ngôi làng có kiến trúc độc đáo hiện
diện trên vách đá, mà còn đi sâu tìm hiểu về cuộc
sống văn hóa tinh thần của bộ tộc người Dogon qua
vũ điệu truyền thống. Mà khuôn mặt được ẩn giấu
đằng sau chiếc mặt nạ gỗ ấn tượng.


Chiếc mặt nạ gỗ không chỉ là phụ kiện đi kèm với vũ
điệu sôi động làm phong phú cho nền văn hóa mà nó
còn đóng vai trò quan trọng trong tín ngưỡng của
người Dogon. Chúng được dùng trong các nghi lễ cầu
con, cầu mưa hay trong tang chế. Mang một ý nghĩa
tinh thần sâu sắc của người Dogon.
Tộc người Dogon còn được biết đến là bộ lạc có phát
hiện thiên văn học gây ngạc nhiên cho nhân loại. Tất
cả đây là điểm nhấn của chuyến đi đến Dogon.
Tuệ Tâm

×