Giáo án điện dân dụng THPT - THỰC HÀNH : QUẤN MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA docx

Giáo án điện dân dụng THPT - THỰC HÀNH :
QUẤN MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA

I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1. Kiến thức:
- Biết quấn máy biến áp một pha đều và chặt tay.
- Lắp ráp được máy biến áp vào vỏ
- Kiểm tra và vận hành thử máy biến áp khi không
có tải và khi có tải .
2. Kĩ năng:
- Làm được thành thạo những công việc về máy
biến áp
3. Thái độ:
- HS có ý thức nghiêm túc trong thực hành quấn
MBA 1pha công suất nhỏ.

II/ CHUẨN BỊ BÀI DẠY:
1/Chuẩn bị nội dung:
- Nghiên cứu bài 13-SGK .
- Đọc tài liệu tham khảo liên quan đến bài giảng.
2/Chuẩn bị đồ dùng dạy học:
- Phích cắm điện, công tắc.
- Bàn quấn dây, panh, đồng hồ đo điện, khoan, mỏ
hàn,kìm các loại, bút thử điện, tuavít, dao, kéo, vạn
năng kế
- Lõi thép, dây quấn cuộn sơ cấp, thứ cấp, dây điện.
- Vật liệu cách điện: Giấy cách điện,bìa cách
điện,,băng dính,băng vải,ống ghen.
- Vật liệu khác: Sơn cách điện, nhựa thông, thiếc
hàn, ốc, vít, thanh kẹp
- Các loại vật liệu theo tính toán và thiết kế.

III/ QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN BÀI GIẢNG
1/ Ổn định lớp: 2’
Kiểm tra sĩ số lớp học
2/ Kiểm tra bài cũ: 3’
Câu hỏi: Nêu các quy trình làm khuôn máy biến
áp?
3/ Nội dung bài giảng:

Hoạt động của
thầy và trò
Tg

Nội dung bài giảng
Hoạt động 1:
Chuẩn bị
GV nhắc nhở học
sinh chuẩn bị cho
bài thực hành
20’

A. Chuẩn bị
- Công tắc, phích cắm
điện,…
- Bút thử điện, đồng hồ đo
điện, khoan, mỏ hàn, kìm
các loại, dao, kéo, panh, bàn
quấn dây.
- Các loại vật liệu theo tính
Hoạt động của
thầy và trò

Tg

Nội dung bài giảng
toán và thiết kế.
B. Quy trình thực hành
Hoạt động 2:
Quấn dây MBA
60’

I/ Quấn dây máy biến áp.
- Tính số vòng dây của 1
lớp
- Tính số lớp dây quấn
- Quấn dây
* Tính số v
òng dây các
cuộn dây:
GV ? Nêu công
thức tính số vòng
dây quấn sơ cấp và
thứ cấp ?
HS trả lời

+ Số vòng cuộn dây s
ơ
cấp
N
1
= U
1

.n
+ Số vòng dây cu
ộn thứ
cấp
Hoạt động của
thầy và trò
Tg

Nội dung bài giảng

GV ? Tiết diện dây
quấn được tính thế
nào ?
HS trả lời
N
2
=
(U
2
+10%U
2
)n
*Tính tiết diện dây quấn:
+ Tính tiết diện dây quấn

Tiết diện dây quấn sơ cấp v
à
thứ cấp tỉ lệ với dòng điệ
n
trong dây dẫn và t

ỉ lệ nghịch
với mật độ dòng điện cho
phép
S
dq
=
J
I
mm
2

I: là cường độ dòng điện A
J: là mật độ dòng điện cho
phép (A/mm
2
)
+Tính đư
ờng kính dây
quấn tra bảng 8-5
Hoạt động của
thầy và trò
Tg

Nội dung bài giảng
*Tính diện tích cửa sổ lõi
thép:
Scs = h.c
h = 3c
*S
ắp xếp dây quấn trong

cửa sổ:
- Tính số vòng dây mỗi lớp:

GV? Em hãy nhắc
lại công thức tính
số vòng dây quấn?
HS trả lời

Số vòng dây m
ỗi lớp =
- 1


- Ti
ếp đó ,tính số lớp dây
quấn bằng cách chia tổng số
ĐK dây có
cách đi
ện

h

Hoạt động của
thầy và trò
Tg

Nội dung bài giảng
vòng cho số vòng c
ủa mỗi
lớp:

Số lớp dây quấn =





GV ? Em hãy giải
thích các sử dụng
bàn quấn dây khi
quấn dây máy biến
áp ?
HS trả lời
* Sử dụng bàn qu
ấn khi
quấn dây :
- Đồng hồ đếm số vòng qu
ấn
nằm ngang (ở tr
ên) quay
được một vòng tức là đ
ã
quấn được 100vòng dây.
- Đồng hồ đếm vòng qu
ấn
đứng (ở dưới) quay đư
ợc
một vòng tức là đã qu
ấn
Số vòng dây
Số vòng dây mỗi lớp

Hoạt động của
thầy và trò
Tg

Nội dung bài giảng
được 10.000vòng dây.
- Ch
ỉnh kim đồng hồ về số 0
trước khi quấn
- Các đầu dây quấn vào trục

trục bàn quấn
Hoạt động 3 :
Lồng lõi thép vào
cuộn dây
* GV hướng dẫn
HS lồng lõi thép
vào cuộn dây:
HS
: Các nhóm HS
thực hiện các bư
ớc
của bài thực hành).


60’

II/ Lồng lõi thép vào cuộn
dây
Đ

ặt ngang cuộn dây lần
lư
ợt đóng các lá thép chữ E
trước s
au đó đóng các lá
thép ch
ữ I chú ý cứ 2 lá thép
l
ại đảo đầu một lần khi ghép
dùng búa gỗ gõ nhẹ l
àm cho
lá thép thật phẳng.
Hoạt động của
thầy và trò
Tg

Nội dung bài giảng
Hoạt động 4 : Đo
và kiểm tra khi
chưa nối nguồn

GV hướng dẫn học
60’

III/ Đo và ki
ểm tra khi
chưa nối nguồn.
1. Kiểm tra thông mạch
Dùng đồng hồ vạn năng
hoặc đèn kiểm tra để kiểm
tra thông mạch.
2. Kiểm tra chạm lõi
Dùng đèn ki
ểm tra ngắn
mạch,một đầu dây chạm vaò
lõi thép,đầu kia chạm vào
đầu dây quấn.Nếu đ
èn sáng
là cu
ộn dây bị ngắn mạch
với lõi thép.


Sơ đ
ồ kiểm tra chạm l
õi

Hoạt động của
thầy và trò
Tg

Nội dung bài giảng
sinh cách đo và
kiểm tra máy biến
áp khi chưa có
nguồn điện
HS chú ý nghe
giảng
* GV yêu cầu HS
trình bày lại cách
đo, cách kiểm tra
MBA khi chưa nối
nguồn:

3. Kiểm tra cách điện
Đo điện trở cách đi
ện giữa
dây quấn và lõi thép đ
ạt giá
trị 1M là đạt yêu cầu
Hoạt động 5:
Tẩm sấy chất
cách điện
* GV giải thích
60’

IV/ Tẩm và sấy chất cách
điện
* Trình tự tẩm, sấy.
- S
ấy khô cuộn dây ở nhiệt

Hoạt động của
thầy và trò
Tg

Nội dung bài giảng
trình tự tẩm, sấy
để HS dễ hiểu. Sau
đó cần yêu cầu HS
lưu ý:
- Khi tẩm dây
êmay phải chú ý
để chất hòa tan
không làm hỏng
êmay.Do đó cần
chọn vecni khô
nhanh.
- Sau khi tẩm nên
quét thêm một lớp
vecni bọc ngoài để
chống ẩm,hơi axit
độ cao 60
0
C trong kho
ảng
3h.
- Ngâm vào ch
ất cách điện
(vecni)cho đ
ến khi không
còn bọt nổi lên là được.

- Nhấc khối máytẩm ra khỏi
chất cách điện để l
ên giá
cho ch
ảy hết chất vécni
thừa.
- Sấy khô ở nhiệt độ 70-
>75
0
C.
C
ả chu kỳ tẩm chiếm thời
gian từ 40 đến 50 giờ.

Hoạt động của
thầy và trò
Tg

Nội dung bài giảng
Hoạt động 6: Lắp
ráp máy biến áp
vào vỏ
GV hướng dẫn
HS cách lắp giáp
MBA vào vỏ:
- Nối các đầu dây
vào chuyển mạch,
đồng hồ, aptômát,
mạch bảo vệ.
-Chuyển mạch,

đồng hồ,
aptômát, phải
được cố định trên
vỏ máy ở vị trí
60’













V/ Lắp giáp máy biến áp
vào vỏ
- Nối các đầu dây vào
chuyển mạch, đồng hồ,
aptômát, mạch bảo vệ.
-Chuy
ển mạch, đồng
hồ,aptômát, phải được cố
định trên v
ỏ máy ở vị trí
thuận tiện khi sử dụng v
à

đẹp về hình thức.
- Kiểm tra các chỉ số của

đồng hồ, chuông báo.

Hoạt động của
thầy và trò
Tg

Nội dung bài giảng
thuận tiện khi sử
dụng và đẹp về
hình thức.
(Các nhóm HS
thực hiện các bước
của bài thực hành).






Hoạt động 7:
Kiêm tra và vận
hành thử

* GV hướng dẫn
HS kiểm tra MBA
khi nối nguồn và
vận hành thử như

sau:
60’

VI/ Kiểm tra khi nối
nguồn và vận hành thử.
1. Kiểm tra không tải của
máy biến áp
- Cho máy ch
ạy thử không
tải khoảng 30 phút.Nếu đạt
những yêu cầu sau l
à máy
tốt:
+ Nhi
ệt độ của máy không
Hoạt động của
thầy và trò
Tg

Nội dung bài giảng
- Máy chạy không
rung, không có
tiếng kêu rè từ lõi
thép MBA.
- Điện áp ra đúng
trị số thiết kế.
(Các nhóm HS
thực hiện các bước
của bài thực hành).

quá 40
0
C.
+ Máy vận hành êm
không
có tiếng kêu rè phát ra từ lõi
MBA.
+ Không có hiện tư
ợng
chập mạch ở hai cuộn dây.
+ Điện áp ra phù h
ợp với
điện áp thiết kế.
2. Kiểm tra có tải máy biến
áp
Vận hành máy bi
ến áp với
ch
ế độ đầy đủ (đúng với
công suất thiết kế v
à dòng
điện định m
ức) trong thời
gian khoảng 30 đến 45
Hoạt động của
thầy và trò
Tg

Nội dung bài giảng
phút.nếu máy tốt sẽ đạt
những yêu cầu sau:
- Nhi
ệt độ của máy không
vượt quá 50
0
C .
Hoạt động 8:
Đánh giá kquả
GV rút ra nhận xét
buổi thực hành và
đánh giá theo các
tiêu chí
15’

C/ Đánh giá kết quả
1. Công việc chẩn bị
2. Thực hiện thực h
ành
đúng quy trình
3. Thái độ
4. Kết quả thực hành
IV. TỔNG KẾT BÀI HỌC: 5’
- Nhận xét tổng kết buổi thực hành; Giải đáp thắc
mắc
- Nhắc công việc chuẩn bị cho bài sau
V. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
Câu hỏi: Em hãy nêu các bước quấn máy

biến áp một pha?
VI. TỰ ĐÁNH GIÁ VÀ RÚT KINH NGHIỆM