Quản trị công nghệ, chương 1

QUẢN TRỊ CÔNG NGHỆ
Phan Tú Anh
Hà Nội, 2009
CHƯƠNG 1
CÔNG NGHỆ VÀ QUẢN TRỊ CÔNG NGHỆ
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.1. Một số khái niệm cơ bản về công nghệ
1- Khái niệm
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.1. Một số khái niệm cơ bản về công nghệ
Nội dung cơ bản trong định nghĩa về công nghệ
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.1. Một số khái niệm cơ bản về công nghệ
2- Các thành phần cơ bản của công nghệ
Hình 1.1. Minh hoạ mối quan hệ giữa bốn thành phần công nghệ
Cốt lõi của mọi CN
(trái tim)
Bộ não của mọi CN Sức mạnh của mọi CN
(không khí)
Điều hoà phối
hợp 3 thành
phần trên
(ngôi nhà)
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.1. Một số khái niệm cơ bản về công nghệ
3- Mối quan hệ giữa 4 thành phần công nghệ
Biểu thị qua giá trị đóng góp của công nghệ vào giá trị gia tăng của một DN:
TCA = TCC.VA.
Trong đó :
- VA : Giá trị gia tăng.
- TCA: Giá trị đóng góp của công nghệ. (Technology content added)

-TCC: Hàm lượng chất xám hay hệ số đóng góp của các thành phần công nghệ.
(Technology cotribution coeffcent)
TCC = T
βt
. H
βh
. I
βi
. O
βo
H; T; I; O là hệ số đóng góp của các thành phần công nghệ.
0<T, H, 0, I≤1.
Quy ước này thể hiện một công nghệ nhất thiết phải có 4 thành phần.
βt; βh; βi; βo là cường độ đóng góp của các thành phần công nghệ tương ứng, nó thể
hiện tầm quan trọng của mỗi thành phần công nghệ trong một công nghệ, quy ước
βt + βh + βi + βo = 1
Cường độ đóng góp của một thành phần công nghệ thể hiện tiềm năng của thành phần
công nghệ trong việc nâng cao giá trị của hàm hệ số đóng góp TCC
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.1. Một số khái niệm cơ bản về công nghệ
3- Mối quan hệ giữa 4 thành phần công nghệ
T
H
I
O
1
1
1
1
Công nghệ tiềm năng: T = H = I = O =1

Diện tích tứ giác thể hiện mức đóng góp chung của các
thành phần công nghệ
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.1. Một số khái niệm cơ bản về công nghệ
3- Mối quan hệ giữa 4 thành phần CN Biểu đồ minh hoạ THIO
Ví dụ : Có hai công nghệ A và B, có các thành phần công nghệ
tương ứng như sau:
Công nghệ T H I O
A 0,9 0,7 0,5 0,4
B 0,8 0,8 0,6 0,7
Yêu cầu: Hãy biểu diễn các thành phần công nghệ của hai công
nghệ A và B trên biểu đồ THIO, và tính mức đóng góp chung của
các thành phần công nghệ
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.1. Một số khái niệm cơ bản về công nghệ
T
H
I
O
0,8
0,8
0,6
0,7
0,9
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.1. Một số khái niệm cơ bản về công nghệ
Biểu đồ THIO của công nghệ A và công nghệ B
4- Phân loại công nghệ
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.1. Một số khái niệm cơ bản về công nghệ

a/ Phân lo i chung ạ
a/ Phân loại chung
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.1. Một số khái niệm cơ bản về công nghệ
4- Phân loại công nghệ
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.1. Một số khái niệm cơ bản về công nghệ
4- Phân loại công nghệ
b/ Phân loại theo quan điểm nhà quản trị
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.1. Một số khái niệm cơ bản về công nghệ
4- Phân loại công nghệ
b/ Phân loại theo quan điểm nhà quản trị
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.2. Các đặc trưng cơ bản của công nghệ
Chuỗi phát triển của phần kỹ thuật (các phương tiện)
Nội sinh
→
Nghiên cứu Thiết kế
Chế tạo
thử
Trình
diễn
Sản xuất
Truyền bá
(phổ biến)
Loại bỏ, bị
thay thế
Ngoại sinh →
Chọn lọc Thích nghi

Chuỗi phát triển của phần con người (các kỹ năng công nghệ)
Nuôi dạy Chỉ bảo Dạy dỗ Giáo dục Đào tạo
Nâng bậc củng
cố
Nâng cấp
Chuỗi phát triển của phần thông tin (Các dữ liệu)
Thu thập Sàng lọc Phân loại Kết hợp Phân tích Sử dụng Cập nhật
Chuỗi phát triển của phần tổ chức (cơ cấu và tổ chức)
Nhận thức Chuẩn bị Thiết kế
Thiết lập (bố
trí)
Hoạt động Kiểm tra
Cải tổ (Điều
chỉnh)
1- Chuỗi phát triển của các thành phần công nghệ
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.2. Các đặc trưng cơ bản của công nghệ
Khả năng đổi mới Thiết bị tíchhợp


Khả năng cải tiến Thiết bị máy tính hoá
Khả năng thích nghi Thiết bị tự động
Khả năng sao chép Thiết bị chuyên dùng
Khả năng sửa chữa Thiết bị có vạn năng
Khả năng lắp đặt Thiết bị có động lực
Khả năng vận hành Thiết bị thủ công
Năng lực con người Phương tiện kỹ thuật
Cơ cấu tổ chức Dữ kiện, tư liệu
Tổ chức đứng được Thông tin báo hiệu
Tổ chức đứng vững Thông tin mô tả

Tổ chức mở mang Thông tin chi tiết
Tổ chức bảo toàn Thông tin sử dụng
Tổ chức ổn định Thông tin để thiết kế
Tổ chức nhìn xa Thông tin mở rộng
Tổ chức dẫn đầu Thông tin đánh giá
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.2. Các đặc trưng cơ bản của công nghệ
2- Mức độ phức tạp của các thành phần công nghệ
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.2. Các đặc trưng cơ bản của công nghệ
3- Độ hiện đại của các thành phần công nghệ
Theo d ự
báo phát
tri n công ể
nghệ
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.2. Các đặc trưng cơ bản của công nghệ
4- Chu trình sống của công nghệ
Tham s k ố ỹ
thu tậ
Giai đoạn
phôi thai
Gi i h n v t lýớ ạ ậ
Giai đoạn bão hoà
Th i gianờ
Giai đoạn
tăng trưởng
Các tham số
tăng trưởng
chậm

Các tham số
tăng trưởng
nhanh nhờ cải
tiến
Công nghệ đạt tới
giới hạn vật lý
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.2. Các đặc trưng cơ bản của công nghệ
4- Chu trình sống của công nghệ
a/ Giới hạn tiến bộ của CN
Khi một công nghệ đạt tới giới
hạn tự nhiên của nó, nó trở thành
công nghệ bão hoà và có khả
năng bị thay thế hay loại bỏ
Đặc trưng chữ S
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.2. Các đặc trưng cơ bản của công nghệ
4- Chu trình sống của công nghệ
a/ Giới hạn tiến bộ của CN
A
B
C
D
E
F
Số lượng bán
Thời gian
Biểu thị sự hình thành SP: ý tưởng thiết kế, triển khai. SP chưa có
trên thị trường
A

B
Bắt đầu giới thiệu SP trên thị trường, lượng bán chậm
C
Lượng bán tăng nhanh
D
Lượng bán giảm dần
E
Xuất hiện SP
mới ưu việt
hơn
F
Bị thay thế
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.2. Các đặc trưng cơ bản của công nghệ
4- Chu trình sống của công nghệ
b/ Chu trình sống của SP
Số lượng
Thời gian
A
B
C
D
A
Giai đoạn đổi mới:
Gồm các hoạt động
R&D
B
Giai đoạn áp dụng: Bắt
đầu sản xuất thử và
đưa SP ra thị trường

C
Giai đoạn phổ biến: Thể hiện qua việc mở rộng thị trường của sản phẩm . Các yếu
tố nhu cầu, nhà cung cấp đều ảnh hưởng đến giai đoạn này
D
Giai đoạn thay thế: Đây là giai đoạn cuối cùng của chu kỳ sống công nghệ. Nó
thể hiện bằng sự suy giảm số người sử dụng SP, và kết thúc của một CN do sự
thay thế của một CN khác
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.2. Các đặc trưng cơ bản của công nghệ
4- Chu trình sống của công nghệ
c/ Chu trình sống của CN
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.2. Các đặc trưng cơ bản của công nghệ
4- Chu trình sống của công nghệ d/ Ý nghĩa
1.1. CÔNG NGHỆ
1.1.2. Các đặc trưng cơ bản của công nghệ
4- Chu trình sống của công nghệ d/ Ý nghĩa