bài giảng hệ thống thông tin - chương 1 tổng quan hệ thống thông tin

TỔNG QUAN VỀ
HỆ THỐNG
THÔNG TIN
TỔNG QUAN VỀ
HỆ THỐNG
THÔNG TIN
Chương1
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 2
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 3
• Trang bị kiến thức tổng quan:
• Các khái niệm: dữ liệu, thông tin, hệ thống,
HTTT, các thành phần của HTTT
• Ý nghĩa, vai trò và vị trí của HTTT đối với
doanh nghiệp
MỤC TIÊU
Bài 1
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 5
1.1. Các khái niệm
1.2. Vai trò của hệ thống thông tin trong
doanh nghiệp
1.3. Mô hình hệ thống thông tin
NỘI DUNG
1.1. Các khái niệm
1.1.1. Dữ liệu và thông tin
1.1.2. Hệ thống
1.1.3. Hệ thống thông tin
(QL)
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 7
a. Dữ liệu (Data)
• Dữ liệu là các giá trị phản ánh về sự vật, hiện
tượng trong thế giới khách quan.

• Dữ liệu là các giá trị thô, chưa có ý nghĩa với
người sử dụng. Có thể là một tập hợp các giá
trị mà không biết được sự liên hệ giữa chúng
• Ví dụ: Nguyễn Văn Nam, 845102, 14 / 10 / 02, 18
• Dữ liệu có thể biểu diễn dưới nhiều dạng
khác nhau (âm thanh, văn bản, hình ảnh,
v.v )
1.1.1. Dữ liệu và thông tin
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 8
b. Thông tin (Information)
• Thông tin là ý nghĩa được rút ra từ dữ liệu thông qua
quá trình xử lý (phân tích, tổng hợp, v.v ), phù hợp
với mục đích cụ thể của người sử dụng.
• Thông tin có thể gồm nhiều giá trị dữ liệu được tổ
chức sao cho nó mang lại một ý nghĩa cho một đối
tượng cụ thể, trong một ngữ cảnh cụ thể.
• Ví dụ với dữ liệu trên có thông tin như sau:
Thủ kho
Nguyễn Văn Nam xuất mặt hàng có danh mục là
845102 vào ngày 14/10/ 02 với số lượng 18.
1.1.1. Dữ liệu và thông tin
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 9
1.1.1. Dữ liệu và thông tin
• Thông tin giá trị có các đặc điểm :
-
Chính xác, xác thực
- Đầy đủ, chi tiết
- Rõ ràng (dễ hiểu)
- Đúng lúc, thường xuyên
- Thứ tự, có liên quan

-
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 10
1.1.1. Dữ liệu và thông tin
c. Phân biệt dữ liệu và thông tin
• Thông tin = Dữ liệu + Xử lý
• Xử lý thông tin ~ Xử lý dữ liệu
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 11
a. Khái niệm
• Hệ thống là một tập hợp có tổ chức gồm
nhiều phần tử có các mối quan hệ ràng buộc
lẫn nhau và cùng hoạt động hướng tới một
mục tiêu chung.
• Ví dụ
• Khái niệm hệ thống được sử dụng trong cuộc sống hàng
ngày: Hệ thống giao thông, hệ thống truyền thông, hệ thống
các trường đại học v.v
• Phần tử có thể là vật chất hoặc phi vật chất:
Con người, máy móc, thông tin, dữ liệu,
phương pháp xử lý, qui tắc, quy trình xử lý.
1.1.2. Hệ thống
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 12
1.1.2. Hệ thống
b. Hệ thống mở và đặc trưng của hệ thống mở
• Hệ thống mở: có tương tác với môi trường ><
Hệ thống đóng: không tương tác với môi trường
(chỉ có trên lý thuyết).
• Mục tiêu của hệ thống là lý do tồn tại của hệ
thống. Để đạt được mục tiêu, hệ thống tương
tác với môi trường bên ngoài của nó (các thực
thể tồn tại bên ngoài hệ thống)

22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 13
1.1.2. Hệ thống
• Đặc trưng của hệ thống mở
• Hệ thống chấp thuận các đầu vào, biến
đổi theo các phương thức đã định để
tạo kết quả đầu ra.
Đầu vào
Đầu ra
Xử lý
Phản hồi
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 14
1.1.2. Hệ thống
c. Hệ thống cha và hệ thống con
• Hệ thống có thể tồn tại theo nhiều cấp độ
khác nhau. Một hệ thống có thể là một
thành phần trong một hệ thống khác (cha)
và được gọi là hệ thống con.
• Các hệ thống con có thể có phương thức
hoạt động và mục tiêu khác nhau nhưng
đều vận động để đạt được mục tiêu
chung của hệ thống cha.
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 15
Hệ thống kinh doanh/dịch vụ và các hệ thống con của nó
HT QUYẾT ĐỊNH
HT THÔNG TIN
HT TÁC NGHIỆP
Thông tin vào từ
môi trường ngoài
Thông tin ra môi
trường ngoài

Quyết định Báo cáo
Thông tin
Điều hành
Thông tin
Kiểm tra
Nguyên vật liệu
Tiền, sức lao động
Sản phẩm
Tiền
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 16
a. Khái niệm
• Hệ thống thông tin được xác định như một
tập hợp các thành phần được tổ chức (người,
thủ tục, và các nguồn lực) để thu thập, xử lý,
lưu trữ, truyền và phát thông tin trong tổ chức.
• Hệ thống thông tin có thể là thủ công nếu dựa
vào các công cụ như giấy, bút.
• Hệ thống thông tin hiện đại là hệ thống tự động
hóa dựa vào máy tính (phần cứng, phần mềm)
và các công nghệ thông tin khác.
1.1.3. Hệ thống thông tin
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 17
1.1.3. Hệ thống thông tin
• HTTT được xây dựng trên nền tảng
công nghệ hiện đại (CNTT).
• HTTT được cấu thành bởi nhiều hệ
thống con.
• HTTT có mục tiêu là cung cấp thông
tin cho việc ra quyết định và kiểm
soát

• Là một kết cấu hệ thống mềm dẻo và
có khả năng tiến hóa.
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 18
• Ví dụ: Hệ thống thông tin quản lý khách
sạn:
• Hệ thống thông tin Quản lý tiền sảnh
• Hệ thống thông tin Quản lý buồng, phòng
• Hệ thống thông tin Quản lý nhà hàng
• Hệ thống thông tin Quản lý tổng đài
• Hệ thống thông tin Quản lý khu Sauna -
Massage
• Hệ thống thông tin Quản lý bể bơi
• Hệ thống thông tin Quản lý sân Tennis
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 19
1.1.3. Hệ thống thông tin
Đầu vào
Đầu raXử lý
Phản hồi
Dữ liệu
Thông tin
b. Xử lý thông tin trong doanh nghiệp
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 20
1.1.3. Hệ thống thông tin
• Dữ liệu đầu vào gồm hai loại:
• Tự nhiên: giữ nguyên dạng khi nó phát sinh:
(tiếng nói, công văn, hình ảnh v.v )
• Có cấu trúc: được cấu trúc hoá với khuôn
dạng nhất định (sổ sách, bảng biểu v.v )
• Thông tin đầu ra:
• Được phân tích, tồng hợp v.v từ dữ liệu vào

và tùy thuộc vào từng nhu cầu của các đối
tượng cụ thể trong từng trường hợp cụ thể,
(báo cáo tổng hợp, thống kê, thông báo v.v )
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 21
1.1.3. Hệ thống thông tin
• Xử lý tự động chỉ được thực hiện trên các dữ
liệu có cấu trúc.
• Hoạt động của httt:
• Thu thập: Lọc, cấu trúc hoá dữ liệu để có thể khai
thác trên các phương tiện tin học.
• Xử lý
• Phân tích, tổng hợp, tính toán trên các nhóm chỉ tiêu, tạo
thông tin kết quả (theo thể thức quy định hoặc thông tin hỗ
trợ quyết định)
• Cập nhật, sắp xếp, lưu trữ dữ liệu
• V.v
• Phân phát thông tin cho từng đối tượng
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 22
Thu thập->Xử lý->Phân phát
Hoạt động của hệ thống thông tin trong
doanh nghiệp
Nguồn bên trong Nguồn bên ngoài
Thu thập thông tin
XỬ LÝ
Áp dụng quy tắc ql định sẵn
Diễn ra theo một trật tự định sẵn
PHÂN PHÁT
NSD
ngoài dn
NSD trong dn

Lọc, cấu trúc hóa
22/07/2014 Bài giảng HTTT KT&QL - Bộ môn CNTT 23
Câu hỏi
• Mối tương quan giữa dữ liệu và thông tin ?
• Thông tin có giá trị có đặc điểm gì? Giải thích các đặc điểm đó.
• Các dạng thông tin trong doanh nghiệp (phân theo tiêu chí mục
đích sử dụng) là gì ? Gợi ý : Thông tin chiến thuật, thông tin chiến
lược, thông tin điều hành (tác nghiệp)
• Doanh nghiệp dưới cách thức tiếp cận hệ thống được hiểu như thế
nào ?
• Việc phân chia hệ thống kinh doanh/dịch vụ thành 3 hệ thống con
(quyết định, tác nghiệp, httt) có phải là một sự phân chia vật lý về
mặt tổ chức? Giải thích và cho ví dụ
• Thế nào là một hệ thống thông tin? Một hệ thống thông tin có nhất
thiết phải sử dụng máy tính hay không? Nêu và lý giải các đặc điểm
của một hệ thống thông tin hiện đại
• Giải thích hình vẽ mô tả hoạt động hệ thống thông tin trong doanh
nghiệp