Khai thác, phổ biến và lưu thông thông tin Chương 3: Dịch vụ tham khảo

KHAI THÁC, PHỔ BIẾN & LƯU THÔNG THÔNG TIN
KHAI THÁC, PHỔ BIẾN & LƯU THÔNG THÔNG TIN
Chương 3:
Chương 3:
DỊCH VỤ THAM KHẢO
DỊCH VỤ THAM KHẢO





Sơ đồ tổ chức Dịch vụ thông tin
Sơ đồ tổ chức Dịch vụ thông tin



Dịch vụ tham khảo
Dịch vụ tham khảo



Công cụ tham khảo
Công cụ tham khảo

Web và Dịch vụ tham khảo



Kỹ năng phỏng vấn tham khảo

Kỹ năng phỏng vấn tham khảo


Dịch vụ thông tin
Dịch vụ thông tin
Information Services
Information Services
DỊCH VỤ THÔNG TIN
(Information Services)
LƯU HÀNH
(Circulation)
THAM KHẢO
(Reference)
TỔ CHỨC KHO
BẢO QUẢN
(Library Services)
PHỤC VỤ
(Public Services)
•
đọc tại chỗ
•
mượn trả (Loan)
DỊCH VỤ
THAM KHẢO
(Reference
Services)
MƯỢN LIÊN
THƯ VIỆN
(Interlibrary
Loan)

Tham khảo
Tham khảo
Reference
Reference


THAM KHẢO
(Reference)
DỊCH VỤ
THAM KHẢO
(Reference Services)
MƯỢN
LIÊN THƯ VIỆN
(Interlibrary Loan)
SƯU TẬP
THAM KHẢO
(Reference
Collection)

- Giải đáp và đáp
ứng yêu cầu
thông tin của
người sử dụng
- Sử dụng công
nghệ Greenstone

-
Phối hợp cho

mượn trả tài liệu
trong và ngoài
thư viện
-
Sao chụp tài liệu
và quản lý việc
trao đổi tài liệu
ngoài thư viện


Bản chất và chức năng của các dịch vụ
Bản chất và chức năng của các dịch vụ
tham khảo
tham khảo
Dịch vụ tham khảo là gì?
Dịch vụ tham khảo là gì?

Giúp tìm thông tin
Giúp tìm thông tin

Trong thư viện
Trong thư viện

Trên web
Trên web

Bao gồm:
Bao gồm:

Hỗ trợ cá nhân

Hỗ trợ cá nhân

Dịch vụ có tổ chức
Dịch vụ có tổ chức

Thông tin
Thông tin

Hướng dẫn
Hướng dẫn

Huấn luyện
Huấn luyện


Dịch vụ tham khảo – Chức năng
Dịch vụ tham khảo – Chức năng
Ba chức năng chính của công tác tham khảo:
Ba chức năng chính của công tác tham khảo:

Tìm dữ liệu/thông tin cho người sử dụng
Tìm dữ liệu/thông tin cho người sử dụng

Cung ứng sự hướng dẫn và hỗ trợ cho người
Cung ứng sự hướng dẫn và hỗ trợ cho người
sử dụng
sử dụng

Cung ứng sự huấn luyện
Cung ứng sự huấn luyện

Tuyển chọn và đánh giá các nguồn tài
Tuyển chọn và đánh giá các nguồn tài
liệu tham khảo
liệu tham khảo

Nguồn tài liệu tham khảo là gì?
Nguồn tài liệu tham khảo là gì?

Phát triển và bảo quản sưu tập tham khảo
Phát triển và bảo quản sưu tập tham khảo

Chính sách phát triển sưu tập
Chính sách phát triển sưu tập

Thanh lý và đánh giá sưu tập
Thanh lý và đánh giá sưu tập

Công cụ tuyển chọn và hướng dẫn tuyển chọn
Công cụ tuyển chọn và hướng dẫn tuyển chọn

Nguồn tài liệu tham khảo
Nguồn tài liệu tham khảo

Niên giám, lịch sách, sổ tay và cẩm nang
Niên giám, lịch sách, sổ tay và cẩm nang

Từ điển và bách khoa từ điển
Từ điển và bách khoa từ điển


Sách tiểu sử và thư mục
Sách tiểu sử và thư mục

Sách chỉ mục và sách tóm lược
Sách chỉ mục và sách tóm lược

Nguồn tài liệu địa lý và thống kê
Nguồn tài liệu địa lý và thống kê


Thanh lý sưu tập
Thanh lý sưu tập
Thanh lý sưu tập là gì?
Thanh lý sưu tập là gì?

“
“
Bác bỏ” hay loại ra các tài liệu
Bác bỏ” hay loại ra các tài liệu

Giữ sưu tập khỏi trở thành lỗi thời và khỏi sự
Giữ sưu tập khỏi trở thành lỗi thời và khỏi sự
chứa đựng những thông tin không chính xác
chứa đựng những thông tin không chính xác

Cần có hệ thống
Cần có hệ thống

Phương pháp tương tự như được dùng để chọn

Phương pháp tương tự như được dùng để chọn
các nguồn tài liệu
các nguồn tài liệu


Dạng thức và cách sắp xếp
Dạng thức và cách sắp xếp
Nó là một cuốn sách, CD-ROM, hay cơ sở
Nó là một cuốn sách, CD-ROM, hay cơ sở
dữ liệu
dữ liệu

Dạng in ấn:
Dạng in ấn:

Nó có được sắp xếp hợp lý hay không?
Nó có được sắp xếp hợp lý hay không?

Nét đặc trưng của nó là gì (chữ in lớn, đóng bìa tốt
Nét đặc trưng của nó là gì (chữ in lớn, đóng bìa tốt
v.v…)
v.v…)

Dạng điện tử:
Dạng điện tử:

Giao diện tìm kiếm phức tạp ra sao?
Giao diện tìm kiếm phức tạp ra sao?

Nó có cho nhiều cách tìm kiếm khác nhau không?

Nó có cho nhiều cách tìm kiếm khác nhau không?

Có dễ sử dụng không?
Có dễ sử dụng không?

Có những nét đặc trưng nào?
Có những nét đặc trưng nào?


Công cụ tham khảo
Công cụ tham khảo

Công cụ để kiểm tra và tiếp cận nguồn thông tin
Công cụ để kiểm tra và tiếp cận nguồn thông tin

Thư mục
Thư mục

Sách chỉ mục và sách tóm lược
Sách chỉ mục và sách tóm lược

Những nguồn tài liệu tham khảo khác:
Những nguồn tài liệu tham khảo khác:

Niên giám
Niên giám

Lịch sách và niên san
Lịch sách và niên san


Sổ tay và cẩm nang
Sổ tay và cẩm nang

Bách khoa từ điển
Bách khoa từ điển

Từ điển
Từ điển

Tiểu sử
Tiểu sử

Nguồn tài liệu địa lý
Nguồn tài liệu địa lý

Tư liệu chính quyền
Tư liệu chính quyền

Nguồn tài liệu thống kê
Nguồn tài liệu thống kê


Thư mục
Thư mục

“
“
Một danh mục những nguồn tài liệu” hay “nghiên
Một danh mục những nguồn tài liệu” hay “nghiên
cứu lịch sử của sách in”

cứu lịch sử của sách in”

Có thể liệt kê những nguồn không là sách (địa chỉ
Có thể liệt kê những nguồn không là sách (địa chỉ
web, phim ảnh, âm nhạc, v.v…)
web, phim ảnh, âm nhạc, v.v…)

Thường cung cấp thông tin chi tiết về những
Thường cung cấp thông tin chi tiết về những
nguồn được liệt kê
nguồn được liệt kê

Tác giả, nhà xuất bản, v.v…
Tác giả, nhà xuất bản, v.v…




Sách chỉ mục
Sách chỉ mục

Cung cấp sự tiếp cận tới
Cung cấp sự tiếp cận tới

Ấn phẩm định kỳ, nhật báo, và những ấn phẩm liên tục
Ấn phẩm định kỳ, nhật báo, và những ấn phẩm liên tục
khác
khác

Phương tiện truyền thông

Phương tiện truyền thông

Sách
Sách

Điện tử (trên Web hoặc trên một CD-ROM)
Điện tử (trên Web hoặc trên một CD-ROM)

Thường cung ứng bản tóm lược
Thường cung ứng bản tóm lược

Tóm tắt mô tả của tài liệu
Tóm tắt mô tả của tài liệu

Cũng thường cung ứng toàn văn
Cũng thường cung ứng toàn văn

Toàn văn bài viết hay thông tin được chỉ mục
Toàn văn bài viết hay thông tin được chỉ mục

Có thể là tổng quát hay chuyên ngành (đề tài rất hẹp)
Có thể là tổng quát hay chuyên ngành (đề tài rất hẹp)




Niên giám, Danh bạ
Niên giám, Danh bạ

“

“
một danh mục nhân vật và tổ chức được sắp xếp có hệ
một danh mục nhân vật và tổ chức được sắp xếp có hệ
thống…”
thống…”

Công dụng thông dụng nhất:
Công dụng thông dụng nhất:

Tìm địa chỉ/thông tin liên hệ (cho một người, một cơ
Tìm địa chỉ/thông tin liên hệ (cho một người, một cơ
quan hay một công ty)
quan hay một công ty)

Kiểm tra tên đầy đủ của một cơ quan hay một người
Kiểm tra tên đầy đủ của một cơ quan hay một người

Có được mô tả sản phẩm của nhà sản xuất hay dịch vụ
Có được mô tả sản phẩm của nhà sản xuất hay dịch vụ

Xác định người đứng đầu một công ty hay người cần
Xác định người đứng đầu một công ty hay người cần
liên hệ trong một tổ chức
liên hệ trong một tổ chức

Cần có tính hiện hành!
Cần có tính hiện hành!

Lịch sách và niên san
Lịch sách và niên san

Cung cấp thông tin sự kiện tóm tắt
Cung cấp thông tin sự kiện tóm tắt

Người, nơi chốn, sự việc
Người, nơi chốn, sự việc

Khuynh hướng, thống kê
Khuynh hướng, thống kê

Nguồn tài liệu “Tham khảo có sẳn”
Nguồn tài liệu “Tham khảo có sẳn”

Trả lời nhanh
Trả lời nhanh

Không chi tiết
Không chi tiết

Hiện hành
Hiện hành




Sổ tay và cẩm nang
Sổ tay và cẩm nang


“
“
Sách dạy thực hành”
Sách dạy thực hành”

Thông tin chuyên ngành
Thông tin chuyên ngành

Tập trung cao độ vào một lĩnh vực chủ đề hẹp
Tập trung cao độ vào một lĩnh vực chủ đề hẹp

Cung cấp sự kiện và thông tin trong một lĩnh
Cung cấp sự kiện và thông tin trong một lĩnh
vực chủ đề cụ thể
vực chủ đề cụ thể




Bách khoa từ điển
Bách khoa từ điển

Bách khoa từ điển tổng hợp - cung cấp một tổng
Bách khoa từ điển tổng hợp - cung cấp một tổng
quan được tổ chức tốt về “thế giới tri thức.”
quan được tổ chức tốt về “thế giới tri thức.”

Bách khoa từ điển chuyên ngành – cung cấp theo
Bách khoa từ điển chuyên ngành – cung cấp theo

chiều sâu và thông suốt về một lĩnh vực đề tài hay
chiều sâu và thông suốt về một lĩnh vực đề tài hay
ngành học.
ngành học.

Cả hai loại đều bao gồm dẫn mục phong cách tiểu
Cả hai loại đều bao gồm dẫn mục phong cách tiểu
luận và thư mục.
luận và thư mục.

Thông tin được trình bày ngắn gọn và có tổ chức
Thông tin được trình bày ngắn gọn và có tổ chức