Cơ sở thiết kế máy - Phần 2 Truyền động cơ khí - Chương 6 ppsx

Bi ging Cå såí thiãút kãú mạy - Pháưn I - Lã Cung - Bäü män Ngun l Chi tiãút mạy - Khoa Sỉ phảm k thût
54
CHỈÅNG VI

TRUƯN ÂÄÜNG TRỦC VÊT


6.1. Khại niãûm chung
1. Giåïi thiãûu v phán loải bäü truưn trủc vêt
 Bäü truưn trủc vêt bao gäưm trủc vêt v bạnh vêt, âỉåüc dng âãø truưn chuøn âäüng v ti
trng giỉỵa hai trủc chẹo nhau nhåì sỉû àn khåïp ca cạc ren trãn trủc vêt våïi cạc ràng trãn bạnh
vêt. Thäng thỉåìng gọc chẹo nhau giỉỵa hai trủc bàòng ∑ = 90
0
, trủc vêt l trủc dáùn, bạnh vêt l
bạnh bë dáùn.
 Trủc vêt
Cọ cáúu tảo nhỉ mäüt trủc trãn âọ cọ nhiãưu vng ren. Cọ nhiãưu loải trủc vêt nhỉ trủc vêt trủ
(hçnh 6.1), trủc vêt lm hay trủc vêt gläbäúit (hçnh 6.2), tuy nhiãn trủc vêt trủ dng räüng ri hån
c. Chỉång ny chè nghiãn cỉïu trủc vêt trủ.

 Så âäư bäü truưn trủc vêt trủ âỉåüc trçnh by trãn hçnh 6.3a.
 Hçnh 6.3b trçnh by hçnh nh ca mäüt häüp gim täúc trủc vêt trủ mäüt cáúp
 Ty theo hçnh dảng ren, trủc vêt trủ âỉåüc phán thnh ba loải (hçnh 6.4) :
¾ Trủc vêt ạc-si-mẹt
Trong màût càõt dc chỉï
a âỉåìng tám trủc vêt ⇒ cảnh ràng l âoản thàóng. Giao tuún ca
màût ren våïi màût càõt ngang l âỉåìng xồõn äúc ạcsimẹt. Cọ thãø càõt ren trãn mạy tiãûn thäng
H
çnh 6.2 : Trủc vêt lm (gläbäúit)
H
çnh 6.1 : Trủc vêt trủ
Bi ging Cå såí thiãút kãú mạy - Pháưn I - Lã Cung - Bäü män Ngun l Chi tiãút mạy - Khoa Sỉ phảm k thût
55
thỉåìng. Màût ren khọ mi, mún mi phi dng âạ mi âënh hçnh, gáy khọ khàn cho viãûc gia
cäng v âäü chênh xạc gim ⇒ thỉåìng dng khi âäü ràõn bãư màût ren nh hån 350HB v khäng
mi.

¾ Trủc vêt kän-vä-lụt
Trong màût càõt phạp tuún våïi âỉåìng ren ⇒ cảnh ràng l âoản thàóng. Giao tuún ca màût ren våïi
màût càõt ngang l âỉåìng kän-vä-lụt. Cng cọ thãø tiãûn ren trãn mạy tiãûn thäng thỉåìng, nhỉng cng cáưn
âạ mi âàûc biãût âãø mi, do âọ loải ny êt dng.

¾ Trủc vêt thán khai
Bạnh vê
t
Trủc vê
t

b
1
a
b
(c) Känvälụt
(a) c-si-mẹt
(b) Thán khai
H
çnh 6.4 :
H
çnh 6.3a : Så âäư âäüng bäü truưn trủc vêt trủ
H
çnh 6.3b : Häüp gim täúc trủc vêt mäüt cáúp
Bi ging Cå såí thiãút kãú mạy - Pháưn I - Lã Cung - Bäü män Ngun l Chi tiãút mạy - Khoa Sỉ phảm k thût
56
Trong màût càõt tiãúp xục våïi màût trủ cå såí ⇒ cảnh ràng l âoản thàóng. Giao tuún ca màût
ren våïi màût càõt ngang l âỉåìng thán khai. Âáy chênh l bạnh ràng trủ trn thán khai ràng
nghiãng, cọ gọc nghiãng ráút låïn, säú ràng khạ nh (1÷4 ràng, gi l säú mäúi ren). Cọ thãø mi
bàòng âạ mi dẻt ⇒ thêch håüp cho cạc bäü truưn cọ u cáưu âäü ràõn bãư màût ren låïn hån 45HRC.
 Bạnh vêt

Chãú tảo bàòng dao phay làn, cọ hçnh dảng giäúng hãût nhỉ trủc vêt s àn khåïp våïi bạnh vêt
(chè khạc l âỉåìng kênh âènh dao låïn hån âỉåìng kênh âènh ren trủc vêt âãø tảo nãn khe håí
hỉåïng tám åí chán ràng bạnh vêt). Quạ trçnh chuøn âäüng khi càõt gt giäúng hãût nhỉ quạ trçnh
àn khåïp giỉỵa trủc vêt v bạnh vêt, vë trê âàût dao khi càõt giäúng nhỉ vë trê trủc vêt khi àn khåïp, do
âọ màût chán ràng bạnh vêt l mäüt pháưn màût xuún, âäưng thåìi màût trủ chia v màût trủ làn ca
bạnh vêt trng nhau. Âãø ren trủc vêt tiãúp xục våïi ren bạnh vêt âỉåüc nhiãưu hån, màût âènh ràng
bạnh vêt cng âỉåüc chãú tảo cọ hçnh màût xuún (hçnh 6.7)
Trong chỉång ny chè trçnh by bäü truưn trủc vêt trủ cọ dảng ren ạcsimẹt.
2. Thäng säú ch úu ca bäü truưn trủc vêt
(âäúi våïi bäü truưn trủc vêt ạcsimẹt)











 Trủc vêt
Trong màût càõt vng gọc våïi trủc ca bạnh vêt v chỉïa âỉåìng tám trủc vêt ⇒ trủc vêt cọ
präfin ràng hçnh thang, giäúng nhỉ thanh ràng. Gọc prä-fin ràng :
0
α = 20
(hçnh 6.5).
+ Mäâun dc ca trủc vêt :
p
m =

π
våïi p : bỉåïc dc ca trủc vêt.
Giạ trë ca m âỉåüc chn theo dy säú tiãu chøn : m = 1; 1,25; (1,5); 1,6; 2; 2,5; (3); (3,5); 4;
5; (6); 6,3; (7); 8; 10; 12,5; 16; (18); 20; 25.
+ Hãû säú âỉåìng kênh q :
1
d
q =
m

Âãø càõt bạnh vêt, dng dao phay làn cọ hçnh dảng v kêch thỉåïc giäúng nhỉ trủc vêt s àn
khåïp våïi bạnh vêt (trỉì âỉåìng kênh âènh dao) ⇒ âãø hản chãú säú lỉåüng dao càõt bạnh vêt, ngỉåìi ta
p
x

p
d
1

γ

H
çnh 6.6b
p
α
H
çnh 6.5
πd
1
p

X
γ

H
çnh 6.6a
Bi ging Cå såí thiãút kãú mạy - Pháưn I - Lã Cung - Bäü män Ngun l Chi tiãút mạy - Khoa Sỉ phảm k thût
57
âỉa vo hãû säú âỉåìng kênh q. ỈÏng våïi mäùi trë säú ca môun m tiãu chøn chè quy âënh mäüt säú
trë säú ca q nháút âënh, nhåì âọ hản chãú âỉåüc säú cåỵ dao càõt bạnh vêt.
Giạ trë ca q âỉåüc chn theo dy säú tiãu chøn theo bng dỉåïi âáy : q = 6,3; (7,1); 8; (9); 10;
(11,2); 12,5; (14); 16; (18); 20; (22,4); 25.
Cạc giạ trë ca m v q âỉåüc dng trong thỉûc tãú ghi trong bng dỉåïi âáy:
m 2 2,5 3 4 5 6
q 16 12 12 14 9 10 12 14 16 9 10 12 9 10 12 14
m 8 10 12 16

q 8 9 10 12 8 10 12 8 10 8 9

+ Âỉåìng kênh màût trủ chia ca trủc vêt :
1
d= q.m

+ Âỉåìng kênh màût trủ làn :
w1
d= (q+2x)m

Trong âọ : x : hãû säú dëch dao khi càõt bạnh vêt.
+ Säú ren (säú mäúi ren) ca trủc vêt : Z
1
= 1; 2; 4

+ Gọc xồõn vêt trãn màût trủ chia
γ (hçnh 6.6) :
x1 1
11 1
ppZπmZ
tgγ ===
πd πd πd
⇒
1
Z
tgγ =
q

Våïi : p
x
l bỉåïc ca âỉåìng xồõn vêt (bỉåïc xồõn); p l bỉåïc dc ca trủc vêt : p
x
= Z
1
.p
Thäng thỉåìng láúy :
0
γ = 5÷20

Säú ràng Z
1
cng nh ⇒ gọc xồõn γ cng nh ⇒ hiãûu sút ca bäü truưn s tháúp. Z
1
cng låïn ⇒
hiãûu sút tàng nhỉng chãú tảo phỉïc tảp, kêch thỉåïc bäü truưn s tàng. Khi truưn âäüng våïi cäng sút låïn
khäng nãn dng Z
1
= 1. Khi u = 10÷18, nãn láúy Z
1
= 4, khi u = 18÷40 nãn láúy Z
1
= 2 v khi u > 40 nãn
láúy Z
1
= 1. Ngoi ra, khi chn Z
2
cáưn lỉu sao cho Z
2
= u.Z
1
khäng quạ låïn lm bäü truưn cäưng kãưnh
hồûc quạ nh s xy ra càõt chán ràng, nãn dỉûa vo tè säú truưn u âãø chn Z

1
sao cho Z
2
tha mn âiãưu
kiãûn :
2
28 60Z≤≤
.
+ Gọc xồõn vêt trãn màût trủc làn γ
w
:
Suy lûn tỉång tỉû nhỉ tg
γ, ta cọ :
1
w
Z
tgγ =
q+2x

+ Âỉåìng kênh màût trủ âènh, màût trủ chán ren :

a1 1
d = d +2h'.m
våïi :
h' = 1


f1 1
d = d -2h''.m
våïi :

h'' = 1,25

H
çnh 6.
7
p
x

p
2
δ

b
2
d
aM2
d
a2
d
f2
Bi ging Cå såí thiãút kãú mạy - Pháưn I - Lã Cung - Bäü män Ngun l Chi tiãút mạy - Khoa Sỉ phảm k thût
58
+ Chiãưu di pháưn càõt ren trãn trủc vêt b
1
: âỉåüc láúy theo âiãưu kiãûn àn khåïp cng mäüt lục
våïi nhiãưu ràng bạnh vêt nháút.
 Bạnh vêt
+ Gọc nghiãng β ca ràng trãn bạnh vêt :
β = γ

+ Môun ngang m
S
ca bạnh vêt : môun âo trãn màût trủ chia ca bạnh vêt trong màût càõt
vng gọc våïi trủc ca bạnh vêt v chỉïa âỉåìng tám trủc vêt.
Môun ngang m
S
ca bạnh vêt cng chênh bàòng môun dc m ca trủc vêt.
+ Säú ràng bạnh vêt : Z
2
.
+ Âỉåìng kênh màût trủ chia d
2
, màût trủ làn d
w2
:
w2 2 S 2 2
d= d= mZ mZ
=

+ Âỉåìng kênh màût trủ âènh v màût trủ chán :
a2 2
d = d +2(h' + x)
f2 2
d = d - 2(h'' - x) våïi :
h' = 1
,
h'' = 1,25

+ Âỉåìng kênh låïn nháút ca bạnh vêt :
aM2 2 1

d= d+d(1- cosδ)
våïi 2δ : gọc tiãúp xục giỉỵa ren trủc vêt v ràng bạnh vêt (hçnh 6.7). Thỉåìng láúy : 2δ = 100
0
+ Bãư räüng b
2
ca bạnh vêt (láúy theo âiãưu kiãûn âm bo gọc tiãúp xục 2δ).
 Khong cạch trủc
Ta cọ :
w1 w2
w
d+ d
a=
2
. Suy ra :
w2
a = 0,5m(q+Z +2x)

Giạ trë ca a
w
âỉåüc láúy theo dy säú tiãu chøn : 40; 50; 63; 80; 100; 125; 160; 180; 200; 225; 250;
280; 315; 355; 400; 450; 500.
Våïi khong cạch trủc cho trỉåïc, cọ thãø thay âäøi m, q v x âãø cọ âỉåüc cạc t säú truưn khạc nhau.
 Dëch chènh trong bäü truưn trủc vêt ch úu nhàòm bo âm khong cạch trủc a tiãu chøn
hay âënh trỉåïc. Âãø bo âm khong cạch trủc a
w
cho trỉåïc, cáưn xạc âënh hãû säú dëch dao theo
biãøu thỉïc :
w
2
a

x = - 0,5(q+Z )
m
.
3. Âäü chênh xạc ca bäü truưn trủc vêt
 Cng nhỉ bäü truưn bạnh ràng, tiãu chøn Viãût nam quy âënh 12 cáúp chênh xạc : 1
÷12
(cáúp 1 cọ âäü chênh xạc cao nháút). Våïi cạc bäü truưn u cáưu cao vãư âäü chênh xạc âäüng hc,
dng tỉì cáúp chênh xạc 3÷6 . Cáúp chênh xạc 7, 8, 9 thỉåìng dng cho cạc bäü truưn âãø truưn ti
trng. Viãûc chn cáúp chênh xạc dỉûa trãn váûn täúc trỉåüt.
 Våïi mäùi cáúp chênh xạc cng quy âënh 3 chè tiãu : chè tiãu chênh xạc âäüng hc, chè tiãu lm
viãûc ãm, chè tiãu vãư mỉïc tiãúp xục giỉỵa ren trủc vêt v ràng bạnh vêt.
 Tiãu chøn cn quy âënh 6 dảng khe håí giỉỵa ren trủc vêt v ràng bạnh vêt A, B, C, D, E, H
(theo thỉï tỉû khe håí cảnh ràng gim dáưn).
Giỉỵa dảng khe håí cảnh ràng v cáúp chênh xạc âäüng hc cọ mäúi liãn hãû våïi nhau nhỉ sau :
Dảng khe håí : A, B C D E, H
Cáúp chênh xạc âäüng hc : 5-12 3-9 3-8 1-6
 Ngoi ra, do bäü truưn trủc vêt ráút nhảy våïi cạc sai säú làõp ghẹp hån bäü truưn bạnh ràng,
nãn tiãu chøn cn quy âënh chàût ch hån vãư dung sai khong cạch trủc v dung sai vë trê màût
Bi ging Cå såí thiãút kãú mạy - Pháưn I - Lã Cung - Bäü män Ngun l Chi tiãút mạy - Khoa Sỉ phảm k thût
59
phàóng trung bçnh ca bạnh vêt so våïi trủc vêt. Khi làõp, vë trê ny âỉåüc kiãøm tra bàòng cạc vãút
tiãúp xục.
4. Kãút cáúu trủc vêt v bạnh vêt
 Trủc vêt thỉåìng âỉåüc chãú tảo liãưn våïi trủc. Trỉåìng håüp âỉåìng kênh chán ren trủc vêt nh
hån âỉåìng kênh trủc, cáưn lỉu lm âoản thoạt dủng củ càõt khi gia cäng ren (hçnh 6.8).

 Bạnh vêt âỉåüc chãú tảo riãng räưi làõp lãn trủc.
Khi d
a2
≤ 120mm ⇒ chãú tảo bạnh vêt liãưn khäúi (hçnh 6.9a)
Khi d
a2
låïn, âãø tiãút kiãûm kim loải mu ⇒ thỉåìng chãú tảo bạnh vêt bàòng váût liãûu gim ma
sạt (âäưng thanh ), räưi ghẹp vo thán bạnh vêt bàòng gang (nhåì âäü däi v bàõt vêt thãm - hçnh
6.9b, bu läng - hçnh 6.9c ). Trong sn xút hng loảt, thỉåìng dng vnh bạnh vêt bàòng âäưng
thanh âục trỉûc tiãúp vo moa (hçnh 6.6d).

(b)

(
c
)
H
çnh 6.9
(
d
)
(a)
D
ng mäúi ghẹp cọ âäü däi
H
çnh 6.8 : Kãút cáúu trủc vêt liãưn trủc
20
0
l

l

b
1
Bi ging Cå såí thiãút kãú mạy - Pháưn I - Lã Cung - Bäü män Ngun l Chi tiãút mạy - Khoa Sỉ phảm k thût

60
6.2. Cå hc truưn âäüng trủc vêt
1. Váûn täúc v t säú truưn
 Váûn täúc vng
Váûn täúc vng v
1
v v
2
ca bạnh vêt v trủc vêt :
w1 1
1
πd.n
v=
60.1000

22
2
π d.n
v=
60.1000
[m/s] (6.1)
 Váûn täúc trỉåüt
Tải âiãøm tiãúp xục trng våïi tám àn khåïp P (hçnh 6.10), ta cọ:
21t
v= v+ v
G
GG

Trong âọ:
t

v
G
l váûn täúc tỉång âäúi, nàòm theo phỉång tiãúp tuún våïi âỉåìng xồõn äúc ca ren
trủc vêt trãn màût trủ làn v gi l váûn täúc trỉåüt. Nhỉ váûy khi bäü truưn lm viãûc, ren trủc vêt
trỉåüt dc trãn ràng bạnh vêt.
Dỉûa trãn hçnh 6.10, suy ra :
w1 1
1
t
ww
πdn
v
v= =
cos
γ
60.1000.cosγ

Våïi bäü truưn khäng dëch chènh (x = 0) :
w1 1
d= d= mq;
w
γ
= γ
Màût khạc :
1
Z
tgγ =
q
;
222

1
1q
cosγ ==
1+tg
γ
Z+q

Tọm lải :
22
1
t1
mn
v= . Z+q
19100

Ta tháúy, váûn täúc trỉåüt t
t
bao giåì cng låïn hån váûn täúc vng v
1
ca trủc vêt. Hiãûn tỉåüng trỉåüt
dc ràng lm tàng máút mạt vãư ma sạt, lm gim hiãûu sút, lm tàng nguy hiãøm vãư mn v
dênh.
Trong tênh toạn thiãút kãú, váûn täúc trỉåüt chênh l cå såí âãø chn váût liãûu bạnh vêt. Khi váûn täúc
trỉåüt låïn phi dng váût liãûu cọ hãû säú ma sạt tháúp v cọ kh nàng chäúng dênh låïn.
 T säú truưn

(II)

(I)
F
t1

H
çnh 6.11

F
a1
F
r1

F
t2
F
r2

F
t2
ω

2

O

2
Trủ làn
≅

Trủ chia
P

γ

Trủ làn
ω1

V
2

V
t

V
1

P

H
çnh 6.10 :
Baỡi giaớng Cồ sồớ thióỳt kóỳ maùy - Phỏửn I - Ló Cung - Bọỹ mọn Nguyón lyù Chi tióỳt maùy - Khoa Sổ phaỷm kyợ thuỏỷt
61
Ta coù :
1
2
n
u =
n
.
Kóỳt hồỹp vồùi bióứu thổùc (6.1), suy ra :
112 2
22w1 ww1
nvd d
1
u = = . = .
nvd tg

d



2
1
d
u =
d.tg

Maỡ :
1
22
1
mZ
tg =; d= mZ
d



2
1
Z
u =
Z

Vồùi Z
1
= 1; 2; 4 vaỡ
2
28 60Z
, do õoù tyớ sọỳ truyóửn u cuớa bọỹ truyóửn truỷc vờt khaù lồùn.
2. Lổỷc taùc duỷng trong bọỹ truyóửn
Lổỷc taùc duỷng giổợa ren truỷc vờt vaỡ rng baùnh vờt phỏn bọỳ trón chióửu daỡi tióỳp xuùc, quy ổồùc coi
nhổ lổỷc tỏỷp trung taỷi tỏm n khồùp P. Lổỷc phaùp tuyóỳn F
n
nũm trong mỷt cừt phaùp n-n vaỡ õổồỹc
phỏn thaỡnh ba thaỡnh phỏửn : lổỷc voỡng F
t1
, lổỷc doỹc truỷc F

a
vaỡ lổỷc hổồùng tỏm F
r
.
Do truỷc truỷc vờt vaỡ truỷc baùnh vờt vuọng goùc nhau nón :

a1 t2
F= - F
GG
;
t1 a2
F= - F
GG
;
r1 r2
F= - F
GG
(hỗnh 6.11)
Ta coù :

2
a1 t2
2
2T
F= F=
d

Khi truỷc vờt laỡ truỷc chuớ õọỹng quay, lổỷc voỡng F
t1
trón truỷc vờt coù thóứ tờnh theo lổỷc doỹc truỷc

F
a1
theo bióứu thổùc (tổồng tổỷ nhổ quan hóỷ giổợa lổỷc voỡng F
t
cỏửn taùc duỷng lón õai ọỳc chởu lổỷc doỹc
truỷc F
a
trong khồùp ren vờt khi muọỳn vỷn õai ọỳc vaỡo) :

t1 a2 a1 t2
F= F= Ftg(

+') = Ftg(+')

Lổỷc hổồùng tỏm (hỗnh 6.12) :

*
a1 t2
r1r2nnn
FF
F= F= Ftg =tg =tg
cos cos

Lổỷc phaùp tuyóỳn toaỡn phỏửn :

*
a1
n
nn
F

F
F= =
cos cos.cos


t2
n
n
F
F=
cos

.cos

F
t1
n
n
F*

F
a1
P

n
F*

F
r1
F
n1
(2)
(1)
H
ỗnh 6.12: Lổỷc taùc duỷng khi n khồùp trong bọỹ truyóửn truỷc vờt
Bi ging Cå såí thiãút kãú mạy - Pháưn I - Lã Cung - Bäü män Ngun l Chi tiãút mạy - Khoa Sỉ phảm k thût
62

 Thäng thỉåìng :
0
' < 3ϕ
⇒

cọ thãø b qua nh hỉåíng ca lỉûc ma sạt, âäưng thåìi coi gọc ạp
lỉûc phạp α
n
bàòng våïi gọc profin ren trủc vêt : α
n
≈ α. Do âọ :

2
a1 t2
2
2T
F= F=
d
;
t1 a2 t2
F= F= Ftg
γ
;
t2
r1 r2
Ftgα
F= F=
cos
γ
;
t2
n
F
F=
cos

γ
.cosα

3. Hiãûu sút truưn âäüng trủc vêt
 Cäng sút truưn âäüng bë máút mạt do ma sạt giỉỵa ren trủc vêt v ràng bạnh vêt, ma sạt
trong äø trủc v do khúy dáưu. Chè kãø âãún täøn tháút do ma sạt giỉỵa ren trủc vêt v ràng bạnh vêt:
t2 2 2
222
111t111
F.d.ω
NTω
η == =
NTω F.d.ω

 Khi trủc vêt dáùn âäüng, ta cọ :
t1 t2
F= Ftg(
γ
+')
ϕ
. Màût khạc :
12
21
ω d
u = =
ω dtgγ
.
Suy ra :
tg
γ

η =
tg(
γ
+')ϕ

 Nãúu kãø âãún máút mạt cäng sút do khúy dáưu :
tg
γ
η = 0,95.
tg(
γ
+')
ϕ

¾
Ghi chụ
+ Hiãûu sút η tàng khi gọc xồõn vêt γ trãn màût trủ chia ca trủc vêt tàng hay khi gọc ma sạt thay
thãú ϕ’ gim. Do tgγ = Z
1
/q ⇒ mún tàng γ phi gim q hay tàng Z
1
. Khi Z
1
tàng ⇒ chãú tảo bäü truưn
phỉïc tảp hån, âäưng thåìi lm tàng Z
2
khiãún kêch thỉåïc bäü truưn tàng. Khi q gim ⇒ d
1
= m.q gim ⇒
trủc vêt khäng â âäü cỉïng. Do âọ, thỉûc tãú thỉåìng láúy γ khäng quạ 25

0
. Våïi bäü truưn cäng sút låïn
khäng nãn láúy Z
1
= 1, vç khi âọ hiãûu sút tháúp, máút mạt cäng sút nhiãưu, bäü truưn s nọng.
+ Trỉåìng håüp bạnh vêt l bạnh dáùn, hiãûu sút truưn âäüng bàòng
tgγ
η = 0,95.
tg(γ-')ϕ
. Nãúu gọc vêt γ
nh hån gọc ma sạt thay thãú ϕ ’ thç hiãûu sút bäü truưn s nh hån 0 ⇒ bäü truưn bë tỉû hm, chuøn
âäüng khäng thãø truưn ngỉåüc tỉì trủc vêt sang bạnh vêt. Sỉí dủng tênh cháút tỉû hm ny trong cạc cå cáúu
náng v mäüt säú cå cáúu khạc.
6.3. Tênh toạn âäü bãưn bäü truưn trủc vêt
1. Cạc dảng hng v chè tiãu tênh toạn
a) Cạc dảng hng ch úu
Truưn âäüng trủc vêt cng cọ cạc dảng hng tỉång tỉû nhỉ trong truưn âäüng bạnh ràng,
nhỉng do xút hiãûn hiãûn tỉåüng trỉåüt dc ràng våïi váûn täúc trỉåüt v
t
låïn, sinh nhiãût nhiãưu, âäưng
thåìi, âiãưu kiãûn hçnh thnh mng dáưu bäi trån ma sạt ỉåït tải chäù tiãúp xục khäng thûn låüi ⇒
hiãûn tỉåüng dênh v mn nguy hiãøm hån c.
 Dênh
Âàûc biãût nguy hiãøm khi bạnh vêt lm bàòng váût liãûu tỉång âäúi ràõn (nhỉ âäưng thanh khäng
thiãúc, gang ).
Khi bạnh vêt lm bàòng váût liãûu tỉång âäúi ràõn, hiãûn tỉåüng dênh âàûc biãût nguy hiãøm båíi vç dỉåïi tạc
dủng ca ti trng v váûn täúc låïn, cạc hảt kim loải åí ràng bạnh vêt bë âỉït ra, dênh chàût vo màût ren trủc
vêt, lm màût ren trủc vêt bë sáưn si, khi tiãúp xục våïi bạnh vêt, ren trủc vêt s mi mn nhanh ràng bạnh
vêt.
Bi ging Cå såí thiãút kãú mạy - Pháưn I - Lã Cung - Bäü män Ngun l Chi tiãút mạy - Khoa Sỉ phảm k thût

63
Våïi váût liãûu bạnh vêt mãưm hån (nhỉ âäưng thanh thiãúc), kim loải bë âỉït ra thnh tỉìng låïp mng,
quẹt dáưn lãn bãư màût ren trủc vêt, m khäng lm cho màût ren trủc vêt bë sáưn si ⇒ hiãûn tỉåüng dênh êt
nguy hiãøm hån.
 Mn
Thỉåìng xy ra åí ràng bạnh vêt, do ràng bạnh vêt lm bàòng váût liãûu cọ cå tênh tháúp hån.
Mn cng nhanh khi làõp ghẹp khäng chênh xạc, dáưu bäi trån cọ láùn càûn báøn, bãư màût trủc vêt
khäng â nhàơn, hồûc khi âọng måí mạy ln (lục ny âiãưu kiãûn bäi trån khäng täút).
Mn lm gim thåìi hản lm viãûc ca bäü truưn. Ràng bë mn nhiãưu s bë gy.
 Trọc räù bãư màût ràng
Xy ra ch úu åí cạc bạnh vêt lm bàòng âäưng thanh thiãúc cọ âäü bãưn chäúng dênh cao.
b) Chè tiãu tênh toạn
 Do chỉa cọ phỉång phạp tin cáûy âãø tênh vãư mn v dênh, hån nỉỵa mn v dênh cng liãn
quan âãún ỉïng sút tiãúp xục ⇒ váùn tênh toạn bäü truưn trủc vêt theo âäü bãưn tiãúp xục v theo âäü
bãưn ún nhỉ trong bạnh ràng theo âiãưu kiãûn :

[
]
HH
σσ≤

[
]
FF
σσ≤

nh hỉåíng ca dênh v mn âỉåüc chụ âãún khi chn ỉïng sút tiãúp xục cho phẹp.
Vç bạnh vêt lm bàòng âäưng thanh hay gang l váût liãûu cọ cå tênh kẹm hån váût liãûu trủc vêt l thẹp
⇒ tênh toạn âäü bãưn tiãún hnh cho ràng bạnh vêt.
 Ngoi ra thán trủc vêt cọ tiãút diãûn tỉång âäúi nh, lải âàût trãn hai äø cạch nhau khạ xa (nháút

l khi bäü truưn cọ t säú truưn låïn, khi âọ âỉåìng kênh bạnh vêt khạ låïn), do âọ chëu ỉïng sút
ún låïn ⇒ cáưn kiãøm tra âäü bãưn ca thán trủc vêt theo hãû säú an ton (xem pháưn tênh toạn trủc).
 Do cọ hiãûn tỉåüng trỉåüt dc ràng våïi váûn täúc trỉåüt låïn ⇒ máút mạt cäng sút vç ma sạt ⇒
nung nọng bäü truưn ⇒ sau khi tênh toạn âäü bãưn cáưn tênh vãư nhiãût.
2. Tênh toạn âäü bãưn tiãúp xục ca ràng bạnh vêt
 Sỉí dủng cäng thỉïc Hẹc, âiãưu kiãûn bãưn tiãúp xục cọ dảng :

[]
n
HM H
q
σ = Z σ
2ρ
≤
(6.2)
Trong âọ : Z
M
: hãû säú xẹt âãún cå tênh ca váût liãûu; ρ: bạn kênh cong tỉång âỉång; q
n
: ti
trng riãng phạp tuún;
[
]
H
σ
: ỉïng sút tiãúp xục cho phẹp ca váût liãûu bạnh vêt.
 Bạn kênh cong tỉång âỉång :
12
12
ρρ

ρ =
ρρ
+

Do hiãûn tỉåüng dênh v trọc räù bàõt âáưu åí vng tám àn khåïp
⇒ tiãún hnh tênh toạn bạn kênh
cong tỉång âỉång tải vng ny. ÅÍ vng tám àn khåïp, sỉû àn khåïp ca bäü truưn trủc vêt tỉång
âỉång våïi sỉû àn khåïp ca bạnh ràng nghiãng våïi mäüt thanh ràng sinh nghiãng cọ cảnh thàóng
(hçnh 6.13) :
1
ρ = ∞;
2
22 2
d
ρ = N P = O P.sinα =.sinα
2

⇒
2
2
d
ρ = ρ = .sinα
2
(6.3)
 Ti trng riãng phạp tuún :
n
n
H
F
q=

l

+ Gáưn âụng, cọ thãø xem bạnh vêt nhỉ bạnh ràng nghiãng cọ gọc nghiãng β våïi : β = γ ⇒
täøng chiãưu di tiãúp xục giỉỵa cạc ràng ca bạnh vêt v ren trủc vêt :
αε
H
b.ε .K
l =
cosγ
våïi b : chiãưu
di ràng bạnh vêt, ε
α
l hãû säú trng khåïp ngang, K
ε
l hãû säú thay âäøi : K
ε
= 0,75.
Bi ging Cå såí thiãút kãú mạy - Pháưn I - Lã Cung - Bäü män Ngun l Chi tiãút mạy - Khoa Sỉ phảm k thût
64
+ Bạnh vêt äm trủc vêt theo cung trn våïi gọc äm 2δ
⇒ chiãưu di ràng bạnh vêt :
1
0
2δ
b = πd
360
våïi δ tênh bàòng âäü.

+ Lỉûc phạp tuún ton pháưn :
2
n
2
2T
F =
dcosα.cosγ

Thay l
H
v F
n
vo biãøu thỉïc ca q
n
v xẹt âãún sỉû táûp trung ti trng v ti trng âäüng bàòng
cạc hãû säú K
H
β
v K

HV
, suy ra :
0
2Hβ HV
n
12 εα
2T .K .K .360
q=
d.d.π.2δ.K .ε .cosα
(6.4)
Thay (6.4) v (6.3) vo (6.2) v láúy trung bçnh :
ε
K= 0,75;
α
ε = 1,8 ;
0
2δ = 100
;
0
α = 20
.
Trủc vêt bàòng thẹp, àn khåïp våïi bạnh vêt bàòng âäưng thanh hay gang :
1/2
M
Z = 210(MPa)
⇒
Cäng thỉïc kiãøm nghiãûm âäü bãưn tiãúp xục ca ràng bạnh vêt :
[]
2Hβ HV
HH

21
TK K
480
σ = σ
dd
≤
(6.5)
•
Thay
1
d= mq;
22
d= mZ v
w
2
2a
m
Z+q
≈
vo (6.5) suy âỉåüc cäng thỉïc thiãút kãú bäü truưn trủc
vêt bạnh vêt theo âäü bãưn tiãúp xục :
[]
2
2Hβ HV
3
w2
2H
TK K
170
a(Z+q)

Z σ q
⎛⎞
≥
⎜⎟
⎝⎠
(6.6)
3. Tênh toạn âäü bãưn ún ca ràng bạnh vêt
Viãûc xạc âënh ỉïng sút ún åí chán ràng bạnh vêt ráút phỉïc tảp vç dảng ràng bạnh vêt thay
âäøi theo chiãưu räüng bạnh vêt v chán ràng lải cong
⇒ dng cạch tênh gáưn âụng : coi bạnh vêt
nhỉ bạnh ràng trủ ràng nghiãng cọ gọc nghiãng
β = γ
v tiãún hnh tênh toạn tỉång tỉû nhỉ âäúi
våïi bäü truưn bạnh ràng trủ ràng nghiãng. Tỉì cäng thỉïc ca bạnh ràng nghiãng, våïi lỉûc vng
trãn bạmh vêt bàòng :
2
t
2
2T
F=
d
, láúy trung bçnh:
o
γ
= 10
⇒
β
o
β
Y =1- 0,93

140
≈
;
ε
K = 0,75
;
α
ε = 1,8
⇒

ε
εα
1
Y = = 0,74
K ε

⇒
cäng thỉïc kiãøm nghiãûm âäü bãưn ún ca ràng bạnh vêt :
N
2

O
2

P
α

α
ρ
2

= N
2
P
ρ
1
=
∞
H
çnh 6.13
Bi ging Cå såí thiãút kãú mạy - Pháưn I - Lã Cung - Bäü män Ngun l Chi tiãút mạy - Khoa Sỉ phảm k thût
65

[]
2F Fβ FV
FF
22 n
1,4.T .Y .K .K
σ = σ
b.d.m
≤

Trong âọ : m
n
l mäâun phạp ca ràng bạnh vêt : m
n
= m.cosγ; Y
F
: hãû säú dảng ràng ca
bạnh vêt, âỉåüc tra trong cạc säø tay thiãút kãú theo säú ràng tỉång âỉång :
2

td
3
Z
Z=
cos γ
, b
2
: bãư räüng
bạnh vêt.
4. Kiãøm nghiãûm âäü bãưn ca ràng bạnh vêt khi chëu quạ ti
Tỉång tỉû nhỉ trong bäü truưn bạnh ràng :
 Kiãøm nghiãûm theo ỉïng sút tiãúp xục (nhàòm trạnh biãún dảng dỉ hay dênh bãư màût ràng) :

[]
2max
Hmax H H
max
2
T
σ = σσ
T
≤

Trong âọ : T
2max
; T
2
: momen låïn nháút v momen xồõn danh nghéa
H
σ

: ỉïng sút tiãúp xục khi chëu momen xồõn T
2

[]
H
max
σ
: ỉïng sút tiãúp xục khi bạnh vêt chëu quạ ti
 Kiãøm nghiãûm theo ỉïng sút ún (nhàòm trạnh biãún dảng dỉ do ún hay gy ràng do gin) :

[]
2max
Fmax F F
max
2
T
σ = σ . σ
T
≤

Trong âọ : T
2max
; T
2
: momen låïn nháút v momen xồõn danh nghéa
F
σ : ỉïng sút ún khi chëu momen xồõn T
2

[]

F
max
σ
: ỉïng sút ún khi bạnh vêt chëu qụa ti
5. Tênh toạn nhiãût bäü truưn trủc vêt
 Khi lm viãûc, do váûn täúc trỉåüt v
t
låïn ⇒ bäü truưn sinh nhiãût nhiãưu ⇒ nhiãût âäü ca dáưu
trong häüp gim täúc trủc vêt cọ thãø vỉåüt quạ giåïi hản cho phẹp ⇒ phạ hng mng dáưu bäi trån
giỉỵa cạc bãư màût tiãúp xục ca ren trủc vêt v ràng bạnh vêt ⇒ gáy nãn dênh.
Do âọ, phi tiãún hnh tênh toạn nhiãût ca bäü truưn trủc vêt theo âiãưu kiãûn :
[
]
θθ≤

våïi
θ : nhiãût âäü ca dáưu trong häüp gim täúc;
[
]
θ
: nhiãût âäü cho phẹp ca dáưu.
 Âiãưu kiãûn cán bàòng nhiãût ca häüp gim täúc :
Nhiãût lỉåüng sinh ra bàòng nhiãût lỉåüng thọat âi
(trong 1 âån vë thåìi gian):

1T 0
1000.(1-η).N = K (θ-θ )A(1+ψ) [Wh]
η : hiãûu sút ca bäü truưn; N
1
: cäng sút trãn

trủc vêt [KW]; K
T
: hãû säú ta nhiãût [W/(m
2
.
0
C)]; θ :
nhiãût âäü ca dáưu [
0
C]; θ
0
: nhiãût âäü ca mäi trỉåìng
khäng khê [
0
C]; A : diãûn têch bãư màût thoạt nhiãût ca
häüp [m
2
]; ψ = 0,25 : hãû säú xẹt âãún sỉû thoạt nhiãût qua
âạy häüp xúng bãû mạy.
Suy ra :
[]
1
0
T
1000(1 - η)N
θ =+θθ
KA(1 + ψ)β
≤
(6.7)
Våïi β l hãû säú xẹt âãún sỉû gim nhiãût sinh ra trong mäüt âån vë thåìi gian do bäü truưn lm

viãûc ngàõt qung hay do ti trng lm viãûc gim so våïi ti trng danh nghéa N
1
:
ck 1
1i i
tN
β =
Nt
∑
; t
ck

H
çnh 6.14

Ν
1
t
Ν
2i

t
i



t
ck

Ν

1i
Bi ging Cå såí thiãút kãú mạy - Pháưn I - Lã Cung - Bäü män Ngun l Chi tiãút mạy - Khoa Sỉ phảm k thût
66
l chu k ti trng; N
1i
, t
I
l cäng sút v thåìi gian chëu ti åí chãú âäü thỉï i ca chu k (hçnh
6.14).
Nãúu âiãưu kiãûn (6.7) khäng tha mn, cáưn dng cạc biãûn phạp; lm ngüi nhán tảo (làõp quảt giọ åí
âáưu trủc vêt, dng äúng dáùn nỉåïc lm ngüi ). Khi thiãút kãú cọ thãø chn trỉåïïc nhiãût âäü ca dáưu nh hån
nhiãût âäü cho phẹp ⇒ suy ra diãûn têch ta nhiãût ca v häüp.
6.4. Váût liãûu chãú tảo v ỉïng sút cho phẹp
1. Váût liãûu chãú tảo
 u cáưu
Do trong bäü truưn trủc vêt xút hiãûn váûn täúc trỉåüt låïn, âäưng thåìi âiãưu kiãûn hçnh thnh
mng dáưu bäi trån khäng thûn låüi ⇒ mn v dênh xy ra tỉång âäúi nhiãưu ⇒ cáưn phäúi håüp váût
liãûu trủc vêt v bạnh vêt sao cho cọ hãû säú ma sạt f tháúp, êt bë dênh v láu mn (khi f tháúp ⇒
gim mn, màût khạc hiãûu sút truưn âäüng tàng ⇒ sinh nhiãût êt hån ⇒ gim dênh).
Ngoi ra, do t säú truưn u låïn ⇒ táưn säú chëu ti ca trủc vêt låïn hån nhiãưu so våïi bạnh vêt
⇒ váût liãûu trủc vêt phi cọ cå tênh cao hån váût liãûu bạnh vêt.
Do váûy, thỉåìng chn trủc vêt bàòng thẹp àn khåïp våïi bạnh vêt lm bàòng váût liãûu gim ma
sạt nhỉ âäưng thanh, gang.
 Trủc vêt
Âỉåüc chãú tảo tỉì thẹp cạcbon cháút lỉåüng täút, thẹp håüp kim.
+ Khi chëu ti nh hồûc trung bçnh : dng thẹp C45, C50 täi ci thiãûn; HB < 350, sau khi
càõt ren trủc vêt khäng mi.
+ Khi chëu ti låïn hay trung bçnh : dng thẹp cạcbon trung bçnh (C45, 40Cr, 40CrNi ), täi
bãư màût hay täi thãø têch âảt âäü ràõn HRC = 50÷55 hồûc thẹp êt cạcbon (15Cr, 20Cr,
18CrMnTi ) tháúm than âảt âäü ràõn HRC = 58÷63, sau khi tháúm than, bãư màût ren trủc vêt âỉåüc

mi v âạnh bọng.
 Bạnh vêt
Váûn täúc trỉåüt l cå såí âãø chn váût liãûu chãú tảo
bạnh vêt v cáúp chênh xạc chãú tảo ca bäü truưn. Bạnh
vêt thỉåìng âỉåüc lm bàòng váût liãûu gim ma sạt, chia
thnh 3 nhọm :
I ) Âäưng thanh,
b
σ < 300MPa , bao gäưm :
+ Âäưng thanh nhiãưu thiãúc (nhỉ BCuSn10P1,
BCuSn10NiP, ) : chäúng dênh täút, nhỉng âàõt tiãưn, chè
dng khi
t
v = 6÷25m/s .
+ Âäưng thanh thiãúc km (nhỉ BCuSn6Zn6Pb3,
BCuSn5Zn5Pb5) : dng khi
t
v= 5÷12m/s
II) Âäưng thanh khäng thiãúc (nhỉ BCuAl9Fe4,
BCuAl10Fe4Ni4), âäưng thau (nhỉ
LCu66Al6Fe3Mg2, LCu58Mg2Pb2, ),
b
σ > 300MPa :
cọ cå tênh täút, r tiãưn hån âäưng thanh thiãúc, nhỉng chäúng dênh kẹm, chè dng khi
t
v< 5m/s.
Âãø tàng kh nàng chäúng dênh v gim mn, trủc vêt âỉåüc mi v âạnh bọng cáøn tháûn, âäưng
thåìi cáưn cọ âäü ràõn cao
HRC 45≥
.

Τ
2

t
Τ
2i

t
2i



H
çnh 6.15
Bi ging Cå såí thiãút kãú mạy - Pháưn I - Lã Cung - Bäü män Ngun l Chi tiãút mạy - Khoa Sỉ phảm k thût
67
III) Gang xạm tỉång âäúi mãưm : nhỉ GX12-28; GX15-32 dng thêch håüp cho cạc bäüü
truưn quay cháûm, ti tháúp våïi
t
v< 2m/s.
2. ỈÏng sút cho phẹp
Bạnh vêt lm bàòng váût liãûu cọ cå tênh kẹm hån tgrủc vêt nãn trong tênh toạn âäü bãưn chè cáưn xạc
âënh ỉïng sút cho phẹp âäúi våïi váût liãûu bạnh vêt.
a) ỈÏng sút tiãúp xục cho phẹp
 Bạnh vêt bàòng âäưng thanh thiãúc,
b
σ < 300MPa , cọ âäü bãưn chäúng dênh cao ⇒ ỉïng sút tiãúp
xục cho phẹp [σ
H
] âỉåüc xạc âënh theo âiãưu kiãûn trạnh hng vç mi bãư màût ràng :

[]
[]
H
7
m
HH0
HE
10
σ = σ
N

Våïi : [σ
H0
] : ỉïng sút tiãúp xục cho phẹp ỉïng våïi säú chu k chëu ti l 10
7
.

[]
H0 b
σ = (0,75÷0,90).σ
våïi
b
σ : giåïi hản bãưn kẹo ca váût liãûu.
m
H
: báûc ca âỉåìng cong mi tiãúp xục m
H
= 8
N

HE
:säú chu k thay âäøi ỉïng sút tỉång âỉång:
4
n
2i
HE 2i 2i
2max
i=1
T
N = 60. n t
T
⎛⎞
⎜⎟
⎝⎠
∑

Trong âọ: T
2i
, n
2i
, t
2i
: momen xồõn trãn bạnh vêt, säú vng quay ca bạnh vêt, säú giåì lm
viãûc åí chãú âäü thỉï i; T
2max
: momen xồõn låïn nháút trong cạc momen xồõn T
2i
(hçnh 6.15).
 Bạnh vêt bàòng âäưng thanh khäng thiãúc, âäưng thau hay gang : Dảng hng vãư dênh âàûc biãût
nguy hiãøm ⇒ ỉïng sút tiãúp xục cho phẹp [σ

H
] âỉåüc xạc âënh theo âiãưu kiãûn chäúng dênh, phủ
thüc vo váûn täúc trỉåüt v
t
, khäng phủ thüc vo säú chu k chëu ti (hay nọi khạc âi, [σ
H
] âỉåüc
xạc âënh tỉì âiãưu kiãûn âäü bãưn ténh) ([σ
H
] âỉåüc cho trong cạc ti liãûu thiãút kãú chi tiãút mạy).
b) ỈÏng sút ún cho phẹp
 Bạnh vêt bàòng âäưng thanh :
[]
[]
F
7
m
FF0
FE
10
σ = σ
N

Våïi : [
σ
F0
] ỉïng sút ún cho phẹp ỉïng våïi säú chu k chëu ti l 10
6
;
[

]
F0 ch b
σ = 0,25σ + 0,08σ

khi bäü truưn quay mäüt chiãưu,
[]
0
0,16
Fb
σ
σ
=
khi bäü truưn quay hai chiãưu. σ
ch
v σ
b
: giåïi
hản chy v giåïi hản bãưn kẹo ca âäưng thanh; m
F
: báûc ca âỉåìng cong mi ún : m
F
= 9; N
FE

:säú chu k thay âäøi ỉïng sút tỉång âỉång :
9
n
2i
FE 2i 2i
2max

i=1
T
N = 60. n t
T
⎛⎞
⎜⎟
⎝⎠
∑

Trong âọ: T
2i
, n
2i
, t
2i
: momen xồõn trãn bạnh vêt, säú vng quay ca bạnh vêt, säú giåì lm
viãûc åí chãú âäü thỉï i; T
2max
: momen xồõn låïn nháút trong cạc momen xồõn T
2i
.
 Bạnh vêt bàòng gang :
[]
Fbu
σ = 0,12σ
khi bäü truưn quay mäüt chiãưu;
[
]
Fbu
σ = 0,075σ

khi bäü truưn quay hai chiãưu
Trong âọ :
b
u
σ : giåïi hản bãưn ún
c) ỈÏng sút cho phẹp khi quạ ti
Âäưng thanh thiãúc:
[]
Hch
max
σ = 4σ
;
[
]
Fch
max
σ = 0,8σ

Âäưng thanh khäng thiãúc:
[]
Hch
max
σ = 2,6σ
;
[
]
Fch
max
0,8
σ

=σ

Gang :
[]
[
]
HH
max
1, 5σ=σ
;
[
]
Fb
max
σ = 0,6σ

Trong âọ : σ
ch
: giåïi hản chy , σ
b
: giåïi hản bãưn kẹo.
Bi ging Cå såí thiãút kãú mạy - Pháưn I - Lã Cung - Bäü män Ngun l Chi tiãút mạy - Khoa Sỉ phảm k thût
68
6.6. Trçnh tỉû thiãút kãú bäü truưn trủc vêt
 Khi thiãút kãú bäü truưn trủc vêt, thỉåìng biãút trỉåïc : momen xồõn trãn trủc vêt, säú vng quay
trong mäüt phụt ca trủc vêt, t säú truưn u.
 Cọ thãø tiãún hnh thiãút kãú bäü truưn theo trçnh tỉû sau âáy :
1) Dỉû âoạn váûn täúc trỉåüt v
t
,

chn váût liãûu bạnh vêt, trủc vêt v cạch chãú tảo, phỉång phạp
nhiãût luûn, cáúp chênh xạc.
2) Xạc âënh ỉïng sút cho phẹp.
3) Chn säú ren Z
1
ca trủc vêt, tênh säú ràng bạnh vêt : Z
2
= u.Z
1
, chn hãû säú âỉåìng kênh q.
Chn så bäü hiãûu sút η, suy ra T
2
= uηT
1
. Chn så bäü
Hβ HV
K .K =1,1÷1,3
.
4) Tênh så bäü khong cạch trủc a
w
theo âiãưu kiãûn âäü bãưn tiãúp xục (âiãưu kiãûn 6.6).
Tênh mäâun
w
2
2a
m
Z+q
≈
. Qui trn m theo trë säú tiãu chøn.

5) Kiãøm nghiãûm váûn täúc trỉåüt v
t
, hãû säú ti trng K
H
β
K
HV
v hiãûu sút η. Nãúu sai nhiãưu so
våïi cạc trë säú â chn så bäü
⇒ cáưn chn lải cho håüp l hån (cọ khi phi chn lải váût liãûu).
Sau âọ tênh lải a
w
v m hồûc kiãøm nghiãûm ỉïng sút tiãúp xục.
Khong cạch trủc a
w
cọ thãø nháûn giạ trë báút k. Nãúu mún láúy a
w
theo tiãu chøn cọ thãø dng bäü
truưn dëch chènh.
6) Kiãøm ngiãûm ỉïng xút ún ca ràng bạnh vêt
7) Xạc âënh cạc kêch thỉåïc ch úu ca bäü truưn
8) Kiãøm nghiãûm âäü bãưn thán trủc vêt theo hãû säú an ton
9) Tênh toạn nhiãût (kiãøm tra nhiãût âäü ca dáưu trong häüp gim täúc).
10) Tênh lỉûc tạc dủng trong bäü truưn.
6.7. Âạnh giạ bäü truưn trủc vêt
 Ỉu âiãøm
+ Lm viãûc ãm, khäng äưn nhỉ trong truưn âäüng bạnh ràng hồûc xêch
+ Thỉûc hiãûn t säú truưn låïn trong mäüt cáúp
+ Cọ kh nàng tỉû hm
 Nhỉåüc âiãøm

+ Hiãûu sút tháúp, sinh nhiãût nhiãưu do cọ hiãûn tỉåüng trỉåüt dc ràng (cọ thãø phi d
ng biãûn
phạp lm ngüi nhỉ dng quảt )
+ Cáưn dng váût liãûu gim ma sạt (âäưng thanh ) âàõt tiãưn âãø chãú tảo vnh bạnh vêt.
+ u cáưu cao vãư âäü chênh xạc làõp ghẹp
 Phảm vi sỉí dủng

Truưn âäüng trủc vêt âàõt tiãưn v phỉïc tảp hån truưn âäüng bạnh ràng, do âọ chè sỉí dủng khi cáưn
truưn chuøn âäüng giỉỵa cạc trủc chẹo nhau, sỉí dủng åí cạc cå cáúu u cáưu t säú truưn låïn, hồûc khi
cáưn låüi dủng kh nàng tỉû hm ca bäü truưn. Màût khạc hiãûu sút tháúp v nguy hiãøm vãư dênh cng hản
chãú kh nàng truưn cäng sút ca bäü truưn.
Bäü truưn trủc vêt âỉåüc dng âãø truưn âäüng cäng sút khäng quạ 50÷60 kW, lm viãûc ngàõn hản,
trong cạc mạy náng chuøn, ätä, mạy càõt kim loải.T säú truưn u trong khong 20÷60, âäi khi cọ thãø
lãn âãún 100.