Giáo án lớp 4: LUYỆN TỪ VÀ CÂU:CẤU TẠO CỦA TIẾNG ppsx

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: ( T1 )
CẤU TẠO CỦA TIẾNG
I. Mục đích, yêu cầu:
1.Nắm được cấu tạo cơ bản ( gồm 3 bộ phận ) của đơn vị tiếng trong
Tiếng Việt
2. Biết nhận diện các bộ phận của tiếng, từ đó có khái niệm về bộ phận
vần của tiếng nói chung và vần trong thơ nói riêng.
II. Đồ dùng dạy học
- Bảng phụ vẽ sẵn sơ đồ cấu tạo của tiếng
- Bộ chữ cái ghép tiếng( Âm đầu, vần, thanh 3 màu khác nhau ).
III. Các hoạt động dạy học
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
1. Kiểm tra bài cũ:
- Kiểm tra vở sách HS
2. Bài mớI:
Mở đầu :
GV nói về tác dụng của tiết Luyện từ
và câu mà HS đã được học từ lớp 2.
Tiết học sẽ giúp các em mở rộng vốn
từ, biết cách dùng từ, biết nói thành
câu ngắn gọn
Giới thiệu bài mới:Nêu mục đích yêu
cầu tiết học.
2.1 Phần nhận xét : HS đọc và lần
lượt từng yêu cầu trong SGK .
Yêu cầu 1 : Đếm số tiếng trong câu tục
ngữ.
+ Cách tổ chức hoạt động
* Yêu cầu HS đếm thầm và sau đó
thành tiếng.
* Yêu cầu 2 : Đánh vần tiếng bầu và

ghi lại cách đánh vần đó.
+ GV yêu cầu HS dánh vần thầm
+ Yêu cầu 1 -2 HS đánh vần thành
tiếng.
+ Yêu cầu cả lớp đánh vần thành tiếng
và ghi vào bảng con.
+ GV ghi lại kết quả làm việc của HS
lên bảng ( dùng phấn màu khác nhau
để ghi Âm đầu, vần, thanh)
- Yêu cầu 3 : Phân tích cấu tạo của
tiếng bầu ( do những bộ phận nào tạo
thành)
Cách tổ chức hoạt động :
+ cả lớp suy nghĩ để trả lời ( có thể
trao đổi nhóm đôi )










- Học sinh đọc các yêu cầu SGK

- HS đếm số tiếng trong câu.

- HS đếm thầm

-1-2 HS đếm thành tiếng.
- Tất cả HS đếm thành tiếng ( dòng đầu
: 6 tiếng, dòng hai 8 tiếng )
- HS đánh vần thầm.
- 1 HS đánh vần thành tiếng.
- Tất cả HS đánh vần thành tiéng và
ghi cách vào bảng con : bờ - âu- bâu-
huyền - bầu.
- HS đưa bảng con lên







- HS trình bày.

- Tiếng bầu gồm ba phần :
+ Yêu cầu HS trình bày kết luận
- Yêu cầu : Phân tích cấu tạo các tiếng
còn lại. Rút ra nhận xét :
Cách tổ chức:
GV phân cho HS mỗi nhóm phân tích
2 tiếng ( GV kẻ theo mẫu )

- Yêu cầu HS nhận xét
- Yêu cầu HS nhắc lại : tiếng do những
bộ phận nào tạo thành
- GV đặt câu hỏi :
+ Tiếng nào có đủ các bộ phận âm đầu,
vần và thanh.
- GV kết luận : trong mỗi tiếng, bộ
phận vần và thanh bắt buộc phải có. Bộ
phận âm đầu không bắt buộc phải có
mặt thanh ngang không đánh dấ, các
thanh khác đánh ở phái trên hoặc phái
dưới âm chính của vần.
- Cho HS đọc thầm phần ghi nhớ.
2.2. Luyện tập :
+ Bài tập 1 : HS đọc thầm yêu cầu của
bài phân tích các bộ phận cấu tạo của

từng tiếng.
Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước thì thương nhau
cùng.
- GV phân công, mỗi bàn một em lên
Âm đầu, vần, và thanh.


- HS thực hiện nhiệm vụ GV đã giao
cho nhóm nhiệm.

- Đại diện các nhóm lên chữa bài

- HS nhận xét, bổ sung
- 1-2 HS nhắc lại


Thương, lấy, bí, tuy, cùng, rằng khác,
giống, nhưng chung, một giàn .








- HS đọc ghi nhớ 3-4 em đọc thành
tiếng. cả lớp đọc thầm.

- HS đọc tầm yêu cầu bài 1

- HS làm việc độc lập
- Cả lớp giải vào vở
Tiếng Âm
đầu
Vần Thanh
ơi
Thương

lấy
bí
cùng

tuy
rằng
khác
giống
nhưng
chung
một
giàn

Th
l
b
c
t
r
kh
gi
nh
ch
m
gi
ơi
Ương
Ây
i
ung
uy
ăng
ac
ông

ưng
ung
ôt
an

ngang
ngang
sắc
sắc
huyền
ngang
huyền
sắc
sắc
ngang
ngang
nặng
huyền

bảng chia bài tập ( GV kẻ sẵn mẫu lên
bảng)
+ Bài tập 2 : giải câu đố
- Yêu cầu 1 HS đọc yêu cầu của BT.

3. Củng cố - dặn dò:
* GV nhận xét tiết học,tuyên dương
những HS học tốt.
- Về nhà học thuộc lòng phần ghi nhớ
SGK
* Dặn: Luyện tập về cấu tạo của tiếng

- HS đối chiếu kết quả cvà chấm chữa
bài.


- HS đọc thầm câu đố, suy nghĩ và trả
lời
+ Để nguyên là sao trên trời, bớt âm
đầu là ao, đó là chữ sao
- HS làm bài vào vở BT

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: ( T2 )
LUYỆN TẬP VỀ CẤU TẠO CỦA TIẾNG
I. Mục đích, yêu cầu:
1.Phân tích cấu tạo của tiếng trong một số câu nhằm củng cố thêm kiến
thức đã học ở tiết trước.
2. Hiểu thế nào là hai tiếng bắt vần với nhau trong thơ.
3. Bồi dưỡng cho HS thói quen dùng từ đúng. Nói và viết thành câu
II. Đồ dùng dạy học
- Bảng phụ vẽ sẵn sơ đồ cấu tạo của tiếng và phần vần ( dùng phấn màu

khác nhau cho 3 bộ phận : âm đầu, vần, thanh )
- Bộ xếp chữ, từ đó có thể ghép các con chữ thành các vần khác nhau và
tiếng khác nhau.
- Vở bài tập tiếng việt
III. Các hoạt động dạy học

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

1. Kiểm tra bài cũ:
- Gọi 2 HS lên bảng : phân tích 3 bộ
phận của các tiếng trong câu

Lá lành đùm lá rách

Tiếng Âm đầu Vần Thanh
lá
lành
đùm
lá
rách

l
l
đ
l
r
a
anh
um
a

ach

sắc
huyền
huyền
sắc
sắc

2. Dạy bài mới
a. Giới thiệu bài : Nêu mục đích yêu
cầu.
b.Hướng dẫn HS làm bài tập
Bài tập 1
- Gọi 1 HS đọc nội dung BT 1, đọc cả
phần ví dụ 9 M) trong SGK
- Yêu cầu HS làm việc theo cặp “ phân
tích cấu tạo từng tiếng trong câu tục
ngữ

- HS theo dõi, nhận xét bài làm










-HS đọc ycầu
-HS hoạt động nhóm2
- Thi đua nhóm nào phân tích nhanh,
đúng.









Tiếng Âm
đầu
Vần Thanh

khôn
ngoan
đối
đáp
người
ngoài
gà


kh
ng
đ
đ
ng
ng
g


ôn
oan
ôi
ap
ươi
oai
a


ngang
ngang

sắc
sắc
huyền
huyền
huy
ền




GV nhận xét; tuyên dương các nhóm
làm nhanh, đúng
Bài tập 2 : tìm những tiếng bắt vần với
nhau trong câu tục ngữ trên.
- Cho HS hai tiếng bắt vần với nhau
trong câu tục ngữ.
Bài tập 3 : Ghi lại những cặp tiếng bắt
vần với nhau trong khổ thơ sau. So
sánh các cặp tiếng ấy xem cặp nào có
vần giống nhau hoàn toàn, cặp nào có
vần giốngnhau không hoàn toàn
Chú bé loắt choắt
Cái sắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh
- GV yêu cầu HS đọc yêu cầu bài, suy
nghĩ
- Gọi 2 HS làm bảng lớn
- GV nhận xét

Bài 4 : Cho HS đọc đề
- Cho HS phát biểu
- GV chốt ý

Bài 5 :
2-3 HS đọc yêu cầu bài
+ GV gợi ý
+ Yêu cầu HS về nhà làm bài 4,5
3. Củng cố - dặn dò:
- GV hỏi : Tiếng có cấu tạo như thế
nào ? Những bộ phận nào nhất thiết
phải có
* Bài sau : Mở rộng vốn từ đoàn kết -
nhân hậu
- Tìm hiểu để nắm nghĩa của các từ
trong BT2/ 17



-

- HS đọc đề suy nghĩ và làm vào vở.
+ Các cặp tiếng bắt vần với nhau
choắt - thoắt, xinh - nghênh
+ Cặp có vần giống nhau hoàn toàn
choắt - thoắt ( vần oắt )
+Cặp có vần giống nhau không hoàn
toàn
xinh - nghênh