Thanh tra trong quản lý nhà nước về đất đai

Mở đầu
Đặt vấn đề:
Đất đai vừa là sản phẩm của tự nhiên ,vừa là sản phẩm của lao động ,đồng thời là tư
liệu sản xuất đặc biệt khơng gì thay thế được đối với Nơng nghiệp ,Lâm nghiệp .Là thành
phần quan trọng hành đầu của mơi trường sống ,là nhân tố đóng vai trò quyết định sự tồn tại
và phát triển của xã hội lồi người .Trải qua nhiều thế hệ nhân dân ta đã đi qua nhiều cuộc
đấu tranh ,tốn biết bao nhiêu cơng sức ,xương máu và cả tính mạng để bảo vệ và giữ gìn tồn
vẹn lãnh thổ.
Vì vậy trách nhiệm của chúng ta và của cả các thế hệ mai sau phải biết gìn giữ , quản
lý đất đai một cách chặt chẽ ,sử dụng đất hợp lý ,tiết kiệm ,biết bảo vệ cải tạo đất nhằm
mang lại hiệu quả cao trong sử dụng phục vụ đắc lực cho cơng cuộc xây dựng CNXH ,hiện
đại hố ,cơng nghiệp hố đất nước .
Trong q trình quản lý đất đai cũng như trong quản lý nhà nước nói chung đều phải
thực hiện thơng qua 3 giai đoạn sau:
-Đề ra chủ trương chính sách ,pháp luật ,quy hoạch kế hoạch…
-Tổ chức thực hiện .
-Thanh tra việc thực hiện .
Với tình hình phát triển kinh tế hiện nay ,với nhiệm vụ quản lý đất đai và thực tế quản
lý, sử dụng đất trong cả nước thì thanh tra đất đai là vấn đề tất yếu, quan trọng và cần thiết.
Xuất phát từ tình hình bức xúc ,cần thiết của thanh tra đất đai. Được sự hướng dẫn của Thầy
Mai Xn Yến em đã chọn đề tài nghiên cứu “Thanh tra trong quản lý nhà nước về đất
đai”.trên địa bàn huyện Hữu Lũng tỉnh Lạng Sơn
Mục tiêu của đề tài là đánh giá tình hình quản lý và việc sử dụng đất hiện nay ở
huyện Hữu Lũng từ đó đề ra các giải pháp khắc phục nhược điểm ,phát huy ưu điểm góp
phần đưa việc sử dụng đất đúng pháp luật nề nếp, ổn định phục vụ phát triển nền kinh tế
theo định hướng chiến lược của Dảng và Nhà nước đề ra ở huyện Hữu Lũng nói riêng và cả
nước nói chung .
Phương pháp nghiên cứu đề tài này đã sử dụng các phương pháp:
-Phương pháp điều tra ,thu thập các số liệu nội nghiệp.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

1
-Phng phỏp phõn tớch thụng tin qua cỏc s liu thng kờ.
-Phng phỏp x lý cỏc s liu thụng qua quỏ trỡnh iu tra thu thp.
-Phng phỏp so sỏnh gia tỡnh hỡnh qun lý v s dng t ai ca huyn Hu Lng
vi cỏc vn bn phỏp lut ca trung ng v a phng.
Ni dung v kt cu ca ti
-

Ni dung: nhm lm rừ c s lý lun v thc tin v cụng tỏc thanh tra núi
chung v thanh tra t ai núi riờng.
-

Ly a bn nghiờn cu l Huyn Hu Lng liờn h so sỏnh minh chng
cho nhng vn nghiờn cu.
Kt cu ca ti: ngoi phn m u v kt lun- kin ngh, ti c th hin qua
4 chng.
Chng 1 C s lý lun v thanh tra
Chng 2 Thanh tra t ai
Chng 3 Thanh tra vic qun lý v gii quyt khiu ni, t cỏo, tranh chp v t ai
huyn Hu Lng.
Chng 4 Thanh tra vic thc hin ch s dng cỏc loi t huyn Hu Lng.





THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

2
MC LC

Ni dung
LI M U 1
CHNG 1 C S Lí LUN V THANH TRA 5
1.1

Khỏi nim thanh tra 5
1.2

c im ca thanh tra 5
1.3

Phm vi hot ng ca thanh tra 10
1.4

Khỏi lng lch s thanh tra ca nh nc
Vit Nam t nm 1945 n nay. 10
CHNG 2 THANH TRA T AI 12
2.1 Khỏi nim thanh tra t ai 12
2.2 Cỏc quy nh ca nh nc v thanh tra t ai 13
2.3 Ni dung ca thanh tra t ai 13
2.4 Tớnh qun lý ca thanh tra t ai 13
2.5 Tớnh nghip v ca thanh tra t ai 16
CHNG 3 THANH TRA VIC QUN Lí V GII 19
QUYT KHIU NI, T CO, TRANH CHP V
T AI HUYN HU LNG.
3.1 Thanh tra vic o v thnh lp bn a chớnh 19
3.2 Thanh tra vic giao, cho thuờ, thu hi t 21
3.2.1 V vic giao t 21
3.2.2 V vic cho thuờ t 24
3.2.3 V vic thu hi t 24

3.3 Thanh tra vic ban hnh cỏc vn bn phỏp lut t ai 25
3.4 Cụng tỏc quy hoch v k hoch hoỏ vic s dng t. 28
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

3
3.5

Thanh tra việc kiểm tra, kiểm kê, cấp giấy chứng 30
nhận quyền sử dụng đất.
3.6

Thanh tra việc thực hiện chế độ quản lý và 33
sử dụng đất.
3.7 Thanh tra việc giải quyết khiếu nại tố cáo, tranh 35
chấp về đất đai.
CHƯƠNG 4 THANH TRA VIỆC THỰC HIỆN CHẾ ĐỘ SỬ DỤNG CÁC LOẠI
ĐẤT. 38
4.1 Thanh tra việc sử dụng đất nông nghiệp. 38
4.2 Thanh tra việc sử dụng đất lâm nghiệp. 42
4.3 Thanh tra việc sử dụng đất ở . 42
4.4 Thanh tra việc sử dụng đất chuyên dùng. 43
4.5 Thanh tra việc sử dụng đất chưa sử dụng. 44
KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ 45
TÀI LIỆU THAM KHẢO 49

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

4
CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THANH TRA
1.1 khái niệm thanh tra
Thanh tra (inspect) xuất phát từ gốc la tinh (intectare) có nghĩa là “nhìn vào bên
trong” chỉ một sự kiểm tra xem xét từ bên ngồi vào hoạt động của một đối tượng nhất định.
Theo từ điển pháp luật Anh-Việt (nhà xuất bản khoa học xã hội Hà Nội 1994) thì thanh tra là
xự kiểm sốt, kiểm kê đối với đối tượng thanh tra. Theo từ điển luật học (nhà xuất bản Orbis
Bonn1990_ Tiếng Đức) thì thanh tra là sự tác động của chủ thể đến đối tượng đã và đang
thực hiện thẩm quyền được giao nhằm đạt được mục đích nhất định – sự tác động có tính
trực thuộc. Theo từ điển Tiếng Việt (nhà xuất bản khoa học xã hội Hà Nội 1994) thì thanh
tra là Kiểm sốt, xem xét tại chỗ việc làm của địa phương, cơ quan, xí nghiệp.
Khái niệm thanh tra giữa các quốc gia khác nhau cũng khác nhau do đó khi đưa ra
khái niệm thanh tra đòi hỏi chúng ta phải đề cập đến một khái niệm chung nhất, tổng qt
nhất, một khái niệm tương đối đầy đủ, chặt chẽ về pháp luật và phù hợp với điều kiện kinh tế
, chính trị xã hội ở nước ta trong giai đoạn hiện nay.
Như vậy thanh tra là một dạng hoạt động là một chức năng của chủ thể quản lý của
nhà nước được thực hiện bởi chủ thể quản lý có thẩm quyền, nhân danh quyền lực nhà nước,
nhằm tác động đến đối tượng quản lý trên cơ sở xem xét, đánh giá ưu khuyết điểm, phát huy
nhân tố tích tực, phòng ngừa, xử lý vi phạm, góp phần hồn thiện cơ chế quản lý, tăng cường
pháp chế xã hội chủ nghĩa , bảo vệ lợi ích nhà nước, các quyền và lợi ích hợp pháp của cơ
quan, tổ chức và cơng dân.
1.2 đặc điểm của thanh tra :
Thanh tra gắn liền với quản lý nhà nước
* Với tư cách là một chức năng, một giai đoạn của chu trình quản lý nhà nước. Với
bất kì một chế độ chính trị nào thanh tra ln giữ một chức năng, một trong ba cơng đoạn
của quản lý nhà nước đó là:
-

Ban hành các văn bản pháp luật, kế hoạch, nhiệm vụ, nội dung… để thực hiện.
-

Tổ chức thực hiện.
-

Kiểm tra việc thực hiện.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

5
Mâu thuẫn là tiền đề của sự phát triển bởi xã hội ngày càng phát triển thì mâu thuẫn
mới sẽ xuất hiện ngày càng nhiều, từ những mâu thuẫn đó qua thanh tra sẽ tìm được sự
không phù hợp của văn bản pháp luật hiện hành và việc ban hành một văn bản mới là tất yếu
sảy ra.
Quản lý nhà nước là một chu trình khép kín, còn thanh tra là một giai đoạn, một chức
năng của việc quản lý; qua công tác thanh tra nó sẽ giúp người quản lý phát hiện sớm các
mâu thuẫn từ đó đề ra các giải pháp khắc phục giúp việc quản lý nhà nước ngày càng hiệu
quả hơn.
Chu trình quản lý nhà nước được thể hiện qua sơ đồ sau đây:









* Phạm trù lịch sử của thanh tra
Thanh tra phải xem xét đánh giá kết quả quản lý là một mặt , một phương diện quản

lý , vì vậy thanh tra gắn liền với quá trình lao động sản xuất, với sự phát triển của lịch sử,
kinh tế, chính trị, xã hội. Thanh tra hoạt động trong phạm vi quy định của pháp luật. Tính
lịch sử của thanh tra ở từng thời kỳ, các giai doạn, các chế độ khác nhau thì khác nhau.
Trên thực tế, ở nước ta thanh tra qua các giai đoạn, thời kỳ đều có những đặc trưng
riêng bịêt.
ở thời kỳ phong kiến cũng có những chức quan mà chức năng của nó gần như chức
năng của thanh tra như quan “Ngự Sử” , “Đài Quan”, “Ngôn Quan”, nhiệm vụ của những
chức quan này chủ yếu là can ngăn các việc làm sai trái của Vua.
Sau cách mạng tháng tám cơ quan thanh tra được thành lập và có nhiẹm vụ quan
trọng, đó là chức năng quản lý nhà nước.
Ban hành văn bản pháp
luật
Tổ chức thực
hiện
Kiểm tra việc thực hiện
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

6
Ngày nay nhiệm vụ của thanh tra nặng nề và phong phú, quan trọng hơn rất nhiều.
Đặc biệt hơn bao giờ hết ngày nay thanh tra đang phát huy tính dân chủ mạnh mẽ, như vậy
khái niệm về thanh tra được nhìn nhận cụ thể, chặt chẽ, đầy đủ sâu sắc hơn.
Quản ký nhà nước và thanh tra cùng nhân danh quyền lực nhà nước thực hiện sự tác
động lên chủ thể quản lý, song cơng tác thanh tra là cơng cụ, phương tiện của quản lý.
Thanh tra và quản lý nhà nước là mối quan hệ hữu cơ nó ràng buộc lẫn nhau, vừa là
tiền đề, điều kiện và cũng là hiệu quả của nhau.
Trên thực tế phát triển xã hội và quản lý nhà nước cho thấy, một nhà nước quan liêu,
nhiều tầng nấc thì nhiệm vụ của thanh tra là tuỳ tiện. Ngược lại nếu việc thanh tra khơng
được tiến hành thường xun, khơng được trú trọng thì kết quả của vấn đề này là một nhà
nước quan liêu, cục bộ, việc quản lý khơng đạt hiệu quả.
Cơng tác quản lý đạt hiệu quả hay khơng còn phụ thuộc vào nhận thức của mối quan

hệ này. nếu biết tận dụng, phát huy sự tác động của việc quản lý và thanh tra thì đó là hiệu
quả của q trình quản lý.
Như vậy sự tác động của thanh tra sẽ ảnh hưởng tới kỷ cương xã hội, tới bản thân
khách thể quản lý. Quản lý tốt là thanh tra tốt, ngược lại thanh tra tốt là quản lý tốt.
* Tính quyền lực nhà nước của thanh tra
Sự tác động của thanh tra lên khách thể quản lý có kết quả tích cực thì cơng tác thanh
tra đạt hiệu quả do vậy thanh tra cần có những quyền năng nhất định.
Thanh tra là khâu xem xét hiệu quả tác động, tính hợp pháp, hợp lý của quy định
pháp luật của nhà nước tìm ra những vấn đề cần sửa đổi bổ xung hồn chỉnh pháp luật cho
phù hợp với u cầu của cuộc sống.
Vậy khi nói tới thanh tra nó là giai đoạn chức năng của quản lý thì ta nói lên tính
quyền lực của thanh tra .
Lênin nói “thanh tra khơng có quyền lực là thanh tra sng” Thanh tra sng là thanh
tra sáo rỗng khơng có kết quả, thiếu chính sác và khơng hợp lý. Vậy để đảm bảo tính kịp
thời, chính xác phục vụ việc quản lý hiệu quả thì thanh tra phải có tính qyền lực nhà nước.
điều này đã được luật hố tại điều 89 pháp lệnh thanh tra với một số nội dung cơ bản sau:
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

7
-

Thanh tra có quyền ra các quyết định bắt buộc thi hành đối với các đối tượng
bị thanh tra trong việc sữa chữa những thiếu sót bị thanh tra phát hiện.
-

Thanh tra có quyền u cầu cấp có thẩm quỳên giải quyết đề nghị của thanh
tra, u cầu truy cứu trách nhiệm đối với những người có lỗi gây ra vi phạm đã bị thanh tra
phát hiện.
-

Thanh tra được sử dụng biện pháp cưỡng chế nhà nước (đình chỉ, tạm đình chỉ
cơng tác) trong một số trường hợp nhất định và nó chỉ là một trong số nhiều phương pháp
của thanh tra .
Thanh tra khơng phải là một hoạt động mang tính cưỡng chế. Vậy khơng thể nói đến
tính quyền lực của thanh tra là nói đến tính cưỡng chế của nó. Cưỡng chế ở đây được hiểu
chỉ là một đặc trưng của tính quyền lực. Biện pháp cưỡng chế chỉ sử dụng khi đối tượng
khơng thực hiện những quy định của pháp luật, chống lại cơ quan thanh tra , làm cản trở tiến
trình cơng việc.
ở đây tính quyền lực của thanh tra chỉ là tương đối nó ln được quy định và chế ước
bởi hệ thống pháp luật nằm trong mối điều hồ chung. Do đó với bản chất khác nhau của
quản lý nhà nước thì tính quyền lực của thanh tra cũng khác nhau.
Lênin nói “Cần thanh tra theo pháp luật”. Vậy tính quyền lực trong điều kịên nào đi
chăng nữa cũng phải nằm trong khn khổ pháp luật, pháp luật quy định tính quyền lực của
thanh tra nhằm phục vụ cho việc quản lý nhà nước đạt mục tiêu và hiệu quả.
* Tính nhân dân của thanh tra
Trong mỗi thời kỳ ở mỗi quốc gia có các chế độ quản lý khác nhau dẫn đến sự phát
huy và thể hiện đặc tính trong thanh tra cũng khác nhau.
Nước ta là nhà nước xã hội chủ nghĩa và là một nước dân tộc phương đơng , nên tính
nhân dân còn là một trong những ngun tắc phải có, được cụ thể hố trong chỉ đạo cơng tác
thanh tra đặc tính này vốn có của thanh tra, cho dù được thể hiện ở mức độ nào thì nó vẫn
tồn tại trong q trình thanh tra muốn quản lý nhà nước đạt được kết quả cơng bằng cho
người dân. tính nhân dân ở đây khơng được phát huy thì cũng đồng thời nói nên cơng tác
quản lý chưa cao.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

8
Theo Lờnin s tham gia ca qun chỳng vo quỏ trỡnh thanh tra khụng ch l nhng
phong tro , nhng tớn hiu ca dõn ch m phi c quy nh bi phỏp lut thụng qua b
mỏy nh nc.
* Tớnh c lp ca thanh tra .

c tớnh ny c quy nh bi bn cht ca thanh tra. L mt chc nng qun lý
vi nhng quyn hn nht nh cho nờn thanh tra phi l mt c quan c lp mi cú th
thc hin tt nhim v, chc nng, vai trũ ca mỡnh.
Ti iu 5 phỏp lnh thanh tra cú núi hot ng thanh tra ch tuõn theo phỏp lut ,
m bo chớnh xỏc, khỏch quan, cụng khai, dõn ch, kp thi.
Theo phỏp lnh ny thỡ thanh tra khụng ph thuc vo bt k mt hot ng no ,mt
s ỏp t trong bt c mt iu kin no ,hon cnh no nu nh hot ng ú khụng ỳng
vi phỏp lut ,Thanh tra c phỏp lut bo v v to iu kin cho tớnh c lp c phỏt
huy hiu qu cao nht ,c th hin thụng qua nhng ni dung sau :
1-

Ch tuõn theo phỏp lut v m bo tớnh khỏch quan trong quỏ trỡnh thanh tra
.Thanh tra t mỡnh t chc cỏc cuc thanh tra trong cỏc lnh vc kinh t, xó hi .Khi t chc
thanh tra phi xut phỏt t nhu cu ca nghnh ,lnh vc ,t mc ớch phỏt trin.
2-

Ra cỏc kt lun ,kin ngh ,quyt nh s lý phi tuõn theo quy nh ca phỏp
lut v th hin kt qu ca hot ng thanh tra.
Chu trỏch nhim v cỏc kt lun ,kin ngh,quyt nh thanh tra ca mỡnh.Tớnh c
lp ca thanh tra õy cng ch l tng i ,vỡ nú chu s iu tit ca phỏp lut.Thanh tra
phi chu trỏch nhim trc phỏp lut nu kt lun ú l sai ,khụng ỳng vi s thc lm nh
hng ti quyn li hp phỏp ca ngi b thanh tra.
1.3 Phm vi hot ng ca thanh tra.
Pham vi hot ng ca thanh tra do cỏc iu kin kinh t quyt nh.Nú ph thuc
vo iu kin kinh t, vt cht ,vo nhn thc xó hi ca ch th qun lý Nh nc.
Ti iu 8 phỏp lnh thanh tra nm 1990 cú núi Thanh tra vic thc hin chớnh sỏch
phỏp lut ,nhim v k hoch nh nc ca c quan ,cỏ nhõn ,tr hot ng iu tra ,truy
t,xột x ca c quan iu tra , Kim sỏt ,To ỏn v vic gii quyt hp ng kinh t ,x lý
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

9
vi phạm hợp đồng kinh tế .Sự hoạt động của thanh tra khơng những phải làm đúng pháp luật
, mà phải xem xét dưới khía cạnh tính hợp pháp và hợp lý.
1.4 Khái lược lịch sử thanh tra của nhà nước Việt Nam từ năm 1945 đến nay .
Sự hình thành và phát triển thanh tra ở nước ta gắn liền với sự ra đời , phát triển của
Nhà nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hồ.

*Giai đoạn 1945-1954:
Ban thanh tra đăc biệt được thành lập theo sắc lệnh số 64/SL , với điều kiện kinh tế
,chính trị , xã hội lúc đó có mục đích “ Giữ gìn kỉ cương ,đề cao phép nước thực hiện an
dân”. Sắc lệnh 64 quy định “Chính phủ lập ra ngay một ban thanh tra đặc biệt “. Như vậy ở
giai đoạn này thanh tra đã chính thức được giao cho Chính phủ . Đó là giai đoạn tồn quốc
kháng chiến ,do vậy ban thanh tra được thành lập khơng nằm ngồi mục đích tăng cường
việc quản lý nhà nước góp phần bảo vệ thành quả cách mạng .
*Giai đoạn từ 1955-1975 :
ở giai đoạn này có Hiến pháp năm 1959 quy định “Hội đồng Chính phủ ra những
thơng tư chỉ thị ,và kiểm tra việc thi hành các thơng tư , chỉ thị ấy”.Và uỷ ban hành chính các
cấp quản lý cơng tác hành chính .Ra quyết định ,chỉ thị và kiểm tra việc thi hành các quyết
định ấy.
Thanh tra trong giai đoạn này về cơ bản đã hình thành một hệ thống , đã mở rộng
phạm vi trên các lĩnh vực kinh tế ,văn hố , xã hội .Đặc biệt đã đề cập đến việc nhận và xem
xét những đơn thư khiếu nại , tố cáo.
Thanh tra trong giai đoạn này có nhiệm vụ nhằm khắc phục cơng tác cải tạo, khơi
phục kinh tế ,văn hố , xã hội ,thúc đẩy việc xây dựng bảo vệ Miền Bắc xã hội chủ nghĩa.
*Giai đoạn 1976 đến nay :
Đây là giai đoạn nước ta hồn tồn thống nhất cả nước đi vào xây dựng CNXH.Ban
thanh tra nhân dân dược thành lập theo quyết định 25/TTg ,ngày 09/01/1976 . của Thủ
tướng Chính phủ ,nhằm mục đích kết hợp chặt chẽ giữa kiểm tra của quần chúng nhân dân
với thanh tra của Chính phủ .
Năm 1986 nước ta bước vào đổi mới kinh tế –Thời gian này nhiều vấn đề dược đặt ra

đòi hỏi thanh tra phải có những thay đổi kịp thời phù hợp với q trình đổi mới .Để khẳng
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

10
nh tm quan trng cng nh vai trũ ca thanh tra i vi s nghip qun lý t ai nc
trong iu kin phỏt trin kinh t nhiu thnh phn ,hot ng theo c ch th trng cú s
qun lý ca nh nc ,nm 1990 phỏp lnh thanh tra ra i.
Cho n nay õy l vn bn phỏp lnh v thanh tra cú tớnh quy chun cao. Phỏp lnh
ó quy nh c th nguyờn tc t chc , ni dung ,quyn hn v nhng nhim v ca thanh
tra trong giai on ny .
S ra i , hỡnh thnh v phỏt trin ca thanh tra t ch cha cú n cú , cha quy mo
n quy mụ , t phm vi hp trờn mt s lnh vc n vic ph bin ton din . iu ny
cng chng t tớnh cn thiột ca nghnh thanh tra.


THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

11
CHNG 2 :THANH TRA T AI

2.1: Khỏi nim thanh tra t ai.
Thanh tra t ai l s xem xột,kim soỏt, kim tra thng xuyờn, nh k nhm rỳt ra
nhng nhn xột, kt lun cn thit kin ngh vi cỏc c quan nh nc khc phc nhng
nhc im, thiu sút, phỏt huy u im, gúp phn nõng cao hiu qu qun lý nh nc i
vi t ai .
Thanh tra t ai l thanh tra chuyờn ngnh, nú l mt dng hot ng, mt chc nng
qun lý v nhng vn cú liờn quan n t ai trờn c s xem xột, kim tra ỏnh giỏ v
quỏ trỡnh qun lý s dng t.
Nu thanh tra nh nc chu nh hng v s chi phi qun lý ca nh nc,v qun
lý xó hi thỡ thanh tra t ai cũn chu nh hng trc tip ca qun lý v t ai vi nhng

quy nh qun lý, s dng t ai trong h thng phỏp lut t ai.
2.2 Cỏc quy nh ca nh nc v thanh tra t ai.
Cn c vo lut t ai, phỏt lnh thanh tra, chớnh ph ó thnh lp H thng t chc
thanh tra a chớnh giỳp chớnh quyn cỏc cp thc hin vic thanh tra t ai.


Trung ng cú thanh tra tng cc a chớnh.


cp Tnh cú thanh tra S a chớnh .


cp Huyn trong Phũng a chớnh cú cỏn b thanh tra .


cp Xó cú cỏn b a chớnh.
Vic b nhim, min nhim Chỏnh Thanh tra, Phú chỏnh thanh tra v cỏc thanh tra
viờn c thc hin theo phỏp lnh thanh tra v quy ch thanh tra viờn ban hnh kốm theo
ngh nh s 191/HBT ngy 18/6/1991 ca Hi ng B Trng (nay l chớnh ph)
Ngnh a chớnh ó cú quy ch t chc v hot ng ca thanh tra v a chớnh (quy
ch ny ban hnh theo quyt nh s 1384/TTr ngy 13/12/1994 ca Tng Cc a Chớnh).
Quy ch ó xỏc nh rừ nhim v, quyn hn ca thanh tra a chớnh mi cp trong ú cú
thanh tra t ai.
2.3 Ni dung ca thanh tra t ai.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

12
Điều 37 luật đất đai hiện hành quy định nội dung của thanh tra đất đai là:


Thanh tra việc quản lý nhà nước về đất đai.


Thanh tra việc chấp hành pháp luật đất đai của người sử dụng đất đai
và các tổ chức cá nhân khác.


Giải quyết khiếu nại tố cáo đối với hành vi vi phạm pháp luật đất đai .
Như vậy thanh tra đất đai nhằm tìm hiểu, xem xét phát triển những việc làm, của
nhiều đối tượng có quan hệ tới việc quản lý và sử dụng đất đai ,từ đó mà đánh giá về tình
hình quản lý và sử dụng đất đai , tìm ra những nhân tố tác động tích cực hay tiêu cực nhằm
thúc đẩy hiệu quả của việc sử dụng đất đai.
Với tình hình hiện nay, để thực hiện tốt việc quản lý đất đai là việc làm khó và phức
tạp. Công tác quản lý đất đai không phải là công việc nhất thời của một giai đoạn mà là một
định hướng giải quyết lâu dài. Để giải quyết những tồn tại của quá trình quản lý nhà nước về
đất đai , biết được tầm quan trọng của công tác thanh tra. Đảng và nhà nước ta đã chỉ đạo cụ
thể lĩnh vực này bằng hệ thống các văn bản pháp luật. Công tác thanh tra đất đai đã được
khẳng định là công cụ, là phương tiện nhằm tác động có hiệu quả vào quá trình quản lý đất
đai thể hiện qua pháp lệnh thanh tra.
2.4 Tính quản lý của thanh tra đất đai .
Thanh tra là một tác nghiệp mang tính hành chính nhằm đánh giá quá trình quản lý
nhà nước. Cho nên thanh tra có tính quản lý. Tuy vậy theo từng ngành khác nhau dẫn đến
tính quản lý của thanh tra cũng khác nhau.
Thanh tra đất đai được thể hiện rõ tính quản lý qua nội dung và đặc điểm của nó.
Thanh tra đất đai có tất cả các đặc của thanh tra như:


Gắn liền với quản lý nhà nước.


Tính quyền lực nhà nước của thanh tra .


Tính tác động của thanh tra .
Qua công tác thanh tra đất đai đánh giá được hiệu quả sử dụng đất đai và tình hình
quản lý như thế nào sẽ được phản ánh thể hiện một cách dễ dàng, cụ thể, chi tiết, tìm ra cái
phù hợp và cái chưa phù hợp, từ đó điều tiết hoạt động quản lý đất đai theo nội dung và yêu
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

13
cầu nhất định phù hợp với q trình quản lý và thực tế tình hình sử dụng. đây chính là tính
quản lý của thanh tra đất đai.
Sự tác động của thanh tra đất đai lên khách thể quản lý gồm có hai nội dung chủ yếu
“xem xét, kiểm tra” việc sử dụng đất đai và hướng các hoạt động vào mục tiêu nhu cầu của
chiến lược phát triển thì thanh tra đất đai là một trong hai nội dung đó.
Tính quản lý của thanh tra đất đai ở đây là khách quan và tất ú. Thực tế đã chứng
minh muốn biết bất cứ kết quả của hoạt động nào đều phải thanh tra , kiểm tra q trình đó.
Quản lý đất đai và thanh tra đất đai là q trình nhằm đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của
tồn dân trong lĩnh vực sử dụng đất đai qua nhiều thế. Trong điều kiện hiện nay thanh tra đất
đai có những yếu tố cơ bản sau:


Thanh tra đất đai phải thực hiện đúng pháp luật
: Pháp luật là sự cụ thể hố tư
tưởng của Đảng và Nhà nước, nó là những quy định về chế độ, ngun tắc cho mọi hoạt
động của mọi cá nhân, tập thể , cơ quan. Khi hoạt động phải đảm bảo theo đúng pháp luật ,
mục tiêu phát triển . Đây là ngun tắc cơ bản và quan trọng nhất của thanh tra đất đai .


Thanh tra đất đai phải đảm bảo tính quần chúng

. Tính quần chúng của thanh
tra đất đai là sự động viên khích lệ đơng đảo lực lượng quần chúng tham gia vào hoạt động
của mình. Sự tham gia của quần chúng vào q trình thanh tra sẽ giúp cho việc thu thập các
thơng tin được thực hiện nhanh chóng và khách quan.
Lênin nói “Sự tham gia của quần chúng vào q trình thanh tra khơng chỉ là những
phong trào, những tín hiệu dân chủ mà phải được quy định bằng pháp luật và thơng qua bộ
máy Nhà nước”.
Tiếng nói của quần chúng nhân dân lao động bao giờ cũng là tiếng nói chân thực
nhất. Những hành vi vi phạm pháp luật , truyền thống đạo đức chỉ có thể được phát hiện và
giải quyết triệt để khi có sữ tham gia của quần chúng. Bởi vậy tính quần chúng khơng chỉ
xuất phát từ tính dân chủ mà phải từ bản chất, đặc điểm và nhiệm vụ của thanh tra đất đai .
Nó là tất yếu và quan trọng trong Nhà nước Xã hội chủ nghĩa .


Thanh tra đất đai phải bảo đảm tính thường xun, kịp thời
, kết hợp giữa xây
và chống trong việc xử lý và ngăn ngừa những vi phạm trong cơng tác quản lý đất đai .
Mức độ và tính chất vi phạm phát triển theo thời gian, cùng với một số cán bộ trong
cơng tác quản lý còn mang tính chất quan liêu bao cấp, cơ hội, biến chất đã dẫn tới việc vi
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

14
phm ngy cng nhiu v tinh vi hn. Cho nờn cn phi kp thi thanh tra gii quyt ,
ngn nga , hn ch tỏc ng v hiu qu ca nhng hnh vi vi phm, m bo tớnh ch
ng trong qun lý t ai .
Nh vy nguyờn tc ny xut phỏt t nhim v, bn cht qun lý ca thanh tra t ai
, nú l nguyờn tc nhm m bo cho s phỏt trin bn vng.


Thanh tra t ai phi bo m tớnh cụng khai.

Tớnh cụng khai trong cụng tỏc thanh tra phi dt lờn hng u. Bo m tớnh cụng
khai l quỏ trỡnh gii quyt ca thanh tra cn c thụng qua qun chỳng nhõn dõn, khụng
mp m, lp lng, cú nhng kt lun khụng rừ rng , chung chung gõy nghi ng cho qun
chỳng. Do vy cn phi cú s tham gia khỏch quan ca qun chỳng nhõn dõn trong giai on
ny.


Thanh tra t ai phi m bo tớnh hiu lc v hiu qu.
Tớnh hiu lc ca thanh tra t ai l m bo thc hin nghiờm tỳc cỏc quy nh ca
phỏp lut , ch s dung t nhm quỏn trit t tng t ai thuc s hu ton dõn.
Ngoi ra nú cũn hng vic s dng t theo nh hng phỏt trin bng cỏc hỡnh thc giỏm
sỏt qun lý, phỏt hin nhng vi phm, s lý sai phm, sa cha kp thi nhng thiu sút v
hon thờn phỏp lut t ai .
Bo m tớnh hiu lc, hiu qu tc l bo m tớnh kh thi ca kt lun thanh tra, nú
l kt qu ca quỏ trỡnh thanh tra .
õy cng l mc tiờu cui cựng ca cụng tỏc thanh tra .


Thanh tra phi m bo tớnh khỏch quan, c lp.
Tớnh khỏch quan c lp ca thanh tra l loi tr cỏc yu t tỏc ng khụng ỳng
phỏp lut phi iu tra nghiờn cu k tỡnh hỡnh , s vic cú liờn quan n thanh tra . phi
phõn tớch , kt lun cú c s phỏp lý v thc tin, xột c tỡnh ln lý, x lý cụng minh, bit
cụng v ti.
2.5 Tớnh nghip v ca thanh tra t ai
Thanh tra t ai l cụng tỏc chuyờn mụn ca ngnh a chớnh, tu theo quy mụ,
hon cnh, iu kin c th m quỏ trỡnh thanh tra t ai c thc hin qua nhiu giai
on. mi giai on cú ni dung, nhim v riờng nm trong s thng nht v nhim v ca
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

15

thanh tra . cho nờn khi t chc thc hin vic thanh tra t ai phi iu chnh kt qu, sp
xp, t chc thc hin cỏc giai on t c nhng kt qu nht nh, giai on trc l
tin , lm iu kin cho cỏc giai on sau.
Khi thc hin mt cuc thanh tra t ai vi quy mụ ln thng c tin hnh theo
trỡnh t 4 bc sau :


Bc 1: Ra quyt nh thanh tra .
õy l bc quan trng u tiờn , nú l c s phỏp lý on thanh tra v i tng
thanh tra cn c vo nhim v ca mỡnh thc hin ni dung ca quỏ trỡnh thanh tra .
Quyt nh thanh tra l th tc hnh chớnh phi cú i vi on thanh tra , khi ra
quyt nh thanh tra phi cn c vo trng trỡnh, k hoch thanh tra c lp theo yờu cu
ca cụng tỏc qun lý, cn c vo yờu cu ca cụng vic gii quyt khiu ni ,t cỏo,nhng
nhim v c th trng c quan thanh tra cp trờn giao cho hay nhng phỏt hin ca
thanh tra v nhng vi phm phỏp lut t ai trong phm vi trỏch nhim ca mỡnh
Ni dung ca quyt nh thanh tra phi c ghi rừ mc ớch , yờu cu ,ni dung ca
ngi c giao , thi gian tin hnh thanh tra . Trong quỏ trỡnh thanh tra nu cú nhng phỏt
sinh mi thỡ cn phi kp thi b sung hoc thay i quyt nh thanh tra cho phự hp .


Bc 2 : Chun b thanh tra .
Thi gian t quyt nh n thc hin mt cuc thanh tra l cụng tỏc chun b thanh
tra ,cụng tỏc chun b k lng , chu ỏo thỡ khi thc hin thanh tra s trỏnh c tỡnh hung
b ng lỳng tỳng , cụng tỏc thanh tra s c thc hin mt cỏch nhanh chúng, hiu qu .
Vic chun b thanh tra ph thuc vo tớnh cht quy mụ ca cuc thanh tra m ta cú
th xõy dng k hoch thc hin theo thi gian nht nh .
Cng cn c vo ú ta sp xp c s lng cỏc thanh tra viờn , cú y yờu cu
trỡnh chuyờn mụn ca mi ngi tin hnh thanh tra ỳng thi gian quy nh v cú th
t chc c nhiu cuc thanh tra cựng mt thi gian nht nh . Cụng tỏc chun b thanh tra
thng phi thc hin mt s ni dung sau .

+ Xõy dng cng k hoch thc hin .
+ B trớ lc lng , nhim v ca mi thanh tra viờn .
+ Chun b cỏc th tc hnh chớnh v iu kin lm vic.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

16
+ Ph bin quy ch lm vic cho tng thanh tra viờn .


Bc 3: Thc hin vic thanh tra
.
Cụng vic ca bc ny l tin hnh thc hin iu tra s vic , kim sỏt kt qu iu
tra . õy l mt trong 2 bc quan trng nht v khú khn nht ca cụng tỏc thanh tra . Nú
quyt nh n tớnh kh thi , s chớnh xỏc ca kt lun thanh tra, l giai on tp trung cao
v lc lng cỏn b thanh tra trong on. Mi thnh viờn trong on phi hon thnh tt
phn vic ca mỡnh v chu trỏch nhim v kt qu thanh tra . Ni dung, nhim v v quyn
hn ca giai on ny gm:
Cụng b quyt nh thanh tra, c yờu cu i tng thanh tra bỏo cỏo bng vn bn
cỏc ni dung thanh tra , cung cp ti liu v tr li cht vn theo yờu cu ca don thanh tra .
Phi bo qun, khai thỏc, s dng ti liu ,thụng tin thanh tra ỳng mc ớch , khụng
c t ý cung cp bt c ti liu no cho ai khi cha cú s ng ý ca ngi ra quyt nh
thanh tra .
Thc hin tin hnh kim tra thc t, thu thp thờm thụng tin ngi cú liờn quan ,
lp biờn bn lm vic gia on thanh tra vi i tng b thanh tra v vn gii trỡnh .
on thanh tra phi xem xột gii trỡnh ú khng nh li kt lun ca mỡnh.
Kt lun ca thanh tra phi nờu rừ ni dung v kt qu ca cụng tỏc thanh tra , phi
phõn tớch ni dung tng vn , trỏch nhim ca tng cỏ nhõn ,kin ngh v kt lun phng
phỏp gii quuyt s lý.
* Bc 4 : Kt thỳc thanh tra .
õy l bc cui cựng ca quỏ trỡnh thanh tra cho nờn nú phi t c mc tiờu, yờu

cu ca nhim v ó t ra . Ni dung thanh tra phi c thc hin , kt lun thanh tra phi
c thi hnh theo ỳng phỏt lut .
Phi bỏo cỏo kt lun vi ngi ra quyt nh thanh tra .
Cụng b kt lun ti i tng b thanh tra .
i tng thanh tra , cỏc n v , cỏc cỏ nhõn cú trỏch nhim thc hin cỏc kt lun
ca thanh tra .
C quan ra quyt nh thanh tra cú trỏch nhim theo dừi , ụn c giỏm sỏt thc hin
kt lun , kin ngh v quyt nh x lý. Nu cú du hiu cu thnh ti phm hỡnh s thỡ
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

17
chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra , những vấn đề phải xử lý bằng kinh tế và luật hành
chính thì phải theo thẩm quyền đã được phân cấp.
Xác định trách nhiệm của đối tượng bị thanh tra khi đã có quyết định xử lý .
Giải quyết khiếu nại sau thanh tra .
Xác định trách nhiệm của cơ quan ra quyết định thanh tra đối với việc tổ chức thực
hiện quyết định xử lý.

CHƯƠNG 3
THANH TRA VIỆC QUẢN LÝ VÀ GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI , TỐ CÁO TRANH
CHẤP VỀ ĐẤT ĐAI Ở HUYỆN HỮU LŨNG .

Thanh tra việc quản lý nhà nước về đất đai nói tại chương này gồm có thanh tra việc
đo vẽ thành lập bản đồ , việc lập quy hoạch sử dụng đất, việc giao, cho thuê và thu hồi đất ,
việc ban hành các văn bản pháp luật đất đai , việc kiểm tra, kiểm kê cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất và việc giải quyết tranh chấp khiếu nại tố cáo về đất đai.
3.1 Thanh tra việc đo vẽ thành lập bản đồ địa chính .
Đây là công tác đầu tiên nhằm tạo tiền đề cho công tác quản lý nhà nước về đất đai,
giúp nhà nước nắm chắc thông tin của từng thửa đất cả về số lượng , diện tích ,loại đất , hạng
đất …Từ đó tạo ra cơ sở vững chắc giúp cho cơ quan quản lý đất đai ở các cấp tiến hành lập

hồ sơ địa chính , cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất , lập quy hoạch sử dụng đất , tính
thuế sử dụng đất nông nghiệp , giải quyết tranh chấp đất đai…
Bảng 1 :Kết quả lập bản đồ địa chính huyện Hữu Lũng cho tới năm 2003 như sau
(thanh tra tại 8 xã)
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN