Khoa học (31): KHÔNG KHÍ CÓ NHỮNG TÍNH CHẤT GÌ?
I.Mục tiêu:
- Học sinh có khả năng: Phát hiện ra một số tính chất của không khí bằng cách:
-Quan sát để phát hiện màu, mùi, vị của không khí
-Làm thí nghiệm chứng minh không khí không có hình dạng nhất định. Không khí có thể nén
lại hoặc giãn ra
-Nêu 1 số ví dụ về việc ứng dụng 1 số tính chất của không khí trong đời sống
II.Chuẩn bị:
Hình trang 64, 65/SGK.
Nhóm: chuẩn bị 8- 10 quả bóng bay có hình dáng khác nhau
Bơm tiêm, bơm xe đạp (nếu có)
III.Các hoạt động dạy - học chủ yếu:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
I Kiểm tra bài cũ :
+ Em hãy tìm một vài ví d
ụ chứng tỏ không khí có ở
chung quanh ta và không khí có trong ch
ỗ rỗng của
mọi vật?
+ Lớp không khí bao quanh trái đất được gọi l
à gì?
(Khí quyển)
- Giáo viên nhận xét, ghi điểm
II Bài mới :
1 Giới thiệu bài: Để biết rõ không khí có nh
ững tính
chất gì? Các em sẽ tìm hiểu kỹ qua bài học hôm nay
- Giáo viên ghi đề
2 Giảng bài :
Hoạt động 1: Phát biểu màu, mùi, vị của không khí:
Mục tiêu:
- Sử dụng những giác quan để nhận biết không m
àu,
không mùi, không vị của không khí
- Giáo viên nêu câu hỏi:
+ Em có nhìn th
ấy không khí không? Tại sao? (Mắt ta
không nhìn thấy không khí vì không khí trong suốt v
à
không màu)
+ Hãy dùng mũi ngửi và dùng lưỡi ném, em hãy nh
ận
thấy không khí có mùi gì? Có vị g
ì? (Không khí
không mùi, không vị)
+ Đôi lúc em ngửi thấy một hương thơm hay một m
ùi
khó chịu, đó có phải là mùi c
ủa không khí không?
- 2 em trả lời
- Vài em nêu
- Em khác bổ sung, nhận xét
Cho ví dụ? ( Không phải là mùi của không khí m
à
là mùi của những chất khác có trong không khí)
- Ví dụ:
+ Mùi nước hoa hay mùi của rác thải
- Giáo viên nhận xét và k
ết luận: Không khí trong
suốt, không màu, không mùi, không vị
Hoạt động 2: Chơi thổi bong bóng, phát hiện h
ình
dáng của không khí
Mục tiêu:
- Phát hiện không khí có hình dạng nhất định
* Bước 1: Chơi thổi bong bóng
- Chia lớp 4 nhóm, giáo viên phổ biến luật chơi:
+ Số bóng mỗi nhóm bằng nhau, bắt đầu thổi c
ùng
một lần, nhóm nào thổi xong trư
ớc, bóng đủ căng,
không bị vỡ là thắng
* Bước 2: Thảo luận:
- Gọi đại diện mô tả hình dáng c
ủa các quả bóng vừa
được thổi
- Giáo viên:
+ Cái gì chứa trong quả bóng v
à làm chúng có hình
dạng như vậy?
+ Qua đó, em rút ra được gì? V
ậy theo em không khí
có hình dáng nhất định không?
+ Vậy em hãy nêu 1 ví d
ụ cho thấy không khí không
có hình dáng nhất định?
- Giáo viên nh
ận xét, kết luận: Không khí không có
hình dáng nhất định mà có hình dáng của toàn b
ộ
khoảng trống bên trong vật chứa nó
Hoạt động 3: Tìm hiểu tính chất bị nén và giãn ra c
ủa
không khí
Mục tiêu
- Không khí có thể bị nén lại hoặc giãn ra
- Nêu 1 s
ố ví dụ về việc ứng dụng một số tính chất
của không khí trong đời sống
* Bước 1: Tổ chức và hướng dẫn
- Chia nhóm
- 2 em đọc mục quan sát SGK / 65
* Bước 2: Làm việc theo nhóm
- Học sinh quan sát hình 2b, hình 2c
+ Hình 2b, hình 2c cho em biết gì?
Hình 2b: Dùng tay ấn thân bơm vào sâu trong v
ỏ
bơm tiêm
Hình 2c: Thả tay ra thân bơm sẽ về vị trí ban đầu
Cho ta biết ở hình 2b không khí có th
ể bị nén lại,
hình 2c không khí giãn ra
- Học sinh lắng nghe
- Học sinh thổi bóng
- Đại diện nêu
- Học sinh nêu
- Học sinh khác nhận xét, bổ sung
- Học sinh lắng nghe
- Thảo luận nhóm
- Học sinh qaun sát hình vẽ SGK / 65
* Bước 3: Làm việc cả lớp
- Gọi học sinh lên trình bày kết quả
- Giáo viên nhận xét và đặt câu hỏi:
+ Tác động lên chiếc bơm như thế nào đ
ể chứng minh
không khí có thể bị nén lại và giãn ra?
+ Em hãy nêu m
ột số ví dụ về việc ứng dụng 1 số tính
chất của không khí trong đời sống?
3 Củng cố- dặn dò
- Học bài, chuẩn bị bài sau: “Không khí g
ồm những
thành phần nào?”
- Đại diện lên nêu kết quả
- ấn thân bơm vào sâu trong vỏ b
ơm
tiêm không khí sẽ bị nén lại
- Thả tay ra thân bơm s
ẽ về lại ví trí ban
đầu không khí sẽ giãn ra
- Học sinh:
+ Làm bơm tiêm kim
+ Bơm xe
Khoa học( 32): KHÔNG KHÍ GỒM NHỮNG THÀNH PHẦN NÀO?
I Mục tiêu: Sau bài học, học sinh biết:
-Làm thí nghiệm xác định 2 thành phần chính của không khí là khí ôxy duy trì sự cháy và
khí Nitơ không duy trì sự cháy
-Làm thí nghiệm để chứng minh trong không khí còn có những thành phần khác
II.Chuẩn bị:
Hình trang 66, 67/SGK.
III. Các hoạt động dạy - học chủ yếu:
Tg Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
I Kiểm tra bài cũ:
+ Không khí có những tính chất gì?
+ Khi nào thì không khí bị nén lại và giãn ra?
Nêu ví
dụ?
- Giáo viên nhận xét, ghi điểm
II Bài mới
1. Giáo viên giới thiệu bài mới:
2. Giảng bài :
Hoạt động 1: Xác định thành phần chính c
ủa không
khí
Mục tiêu:
- Làm thí nghiệm xác định 2 thành ph
ần chính của
không khí là khí ôxy duy trì sự cháy v
à khí Nitơ
không duy trì sự cháy
* Bước 1: Tổ chức và hướng dẫn
- Chia nhóm, các nhóm kiểm tra đồ dùng của nhóm
- 2 em đọc mục thực hành SGK / 66
* Bước 2: Học sinh làm thí nghiệm:
+ Có phải là không khí gồm 2 thành phần chính l
à
ôxy duy trì sự cháy và khí Nitơ không duy trì s
ự cháy
không?
+ Tại sao khi nến tắt, nước lại dâng vào trong cốc
?
(Chứng tỏ sự cháy đã làm m
ất đi một phần không khí
ở trong cốc và nước tràn vào c
ốc chiếm chỗ phần
không khí bị mất đi. Phần không khí mất đi chính l
à
chất khí duy trì sự cháy, chất đó có tên là ôxy
+ Vậy phần không khí còn lại có duy trì s
ự cháy
không? ( không duy trì sự cháy, vì vậy nến đã bị tắt)
+ Thí nghiệm trên cho em th
ấy không khí gồm mấy
thành phần chính? (2 thành phần: 1 thành phần duy tr
ì
sự cháy, 1 thành phần không duy trì sự cháy)
- Học sinh trả lời SGK /
65
mục “Bạn cần biết”
- Học sinh nêu
- Học sinh khác nhận xét
- 2 em đọc
- Nhóm làm thí nghiệm nh
ư
SGK / 66
- Nhóm thảo luận
* Bước 3: Trình bày
- Gọi học sinh lên trình bày
- Giáo viên giảng: Qua nhiều thí nghiệm đã phát hiện:
+ Thành phần duy trì sự cháy có trong không khí l
à
khí ôxy
+ Thành phần không duy trì s
ự cháy có trong không
khí là khí Nitơ
Người ta đã chứng minh được rằng: thể tích khí Nit
ơ
gấp 4 lần thể tích khí ôxy trong không khí. Giáo vi
ên
kết luận:SGK/ 66 mục “Bạn cần biết”
Hoạt động 2: Tìm hiểu một số thành ph
ần khác của
không khí
Mục tiêu:
- Làm thí nghiệm để chứng minh trong không khí c
òn
có những thành phần khác
* Bước 1: Tổ chức và hướng dẫn:
- Học sinh quan sát hình vẽ 3a, 3b/ 67
* Bước 2: Thảo luận, quan sát
- Đọc thầm mục “Bạn cần biết” / 67 để thảo luận
* Bước 3: Trình bày
- Gọi học sinh lên trình bày
* Bước 4: Thảo luận cả lớp
- Giáo viên đặt vấn đề:
+ Trong những bài học về nước, chúng ta đã bi
ết
trong không khí có chứa hơi nước, vậy hãy nêu ví d
ụ
chứng tỏ không khí có hơi nước? (Nh
ững hôm trời
nóng, độ ẩm không khí cao, sàn nhà sẽ )
+ Hãy quan sát hình vẽ 4, 5SGK/ 67 và k
ể những
thành phần khác có trong không khí? (Bụi, khí độc,
vi
khuẩn, )
+ Các em đóng cửa phòng h
ọc chỉ để 1 lỗ nhỏ cho tia
nắng lọt vào phòng, nhìn vào tia nắng đó, các em th
ấy
những gì? (Những hạt bụi lơ lửng trong không khí)
- Giáo viên nhận xét
- Không khí gồm có những thành phần nào? (
Không
khí gồm có 2 thành phần chính là ôxy và Nitơ,
ngoài
ra, còn có chứa khí Cacbônic, hơi nước, bụi v
à vi
khuẩn, )
-3 Củng cố dặn dò :
Giáo viên nhận xét tiết học
- Chuẩn bị Bài 33, 34: ôn tập và kiểm tra học kỳ I
- Đại diện nhóm trình bày
- Học sinh lắng nghe
- Học sinh quan sát 2 lọ nư
ớc
vôi ở hình vẽ 3a, 3b SGK/ 67
- Đại diện trình bày
- Học sinh nêu
- Học sinh quan sát nêu
- Học sinh nêu
- 2 em nãu