HƯỚNG DẪN ÔN TẬP THI HK I
MÔN NGỮ VĂN 12
Năm học 2009 – 2010
2.Nguyên nhân:
-Bằng cấp trở thành áp lực nặng nề trong đời sống xã hội.
-Nhận thức về thi cử còn sai lệch từ nhiều phía: học sinh, gia đình, nhà
trường (Bệnh sỉ, tính hiếu danh, bệnh chạy theo thành tích).
-Nguyên nhân chủ yếu nhất vẫn là do năng lực còn hạn chế của học sinh.
3.Biện pháp khắc phục:
-Mỗi học sinh cần xác định đúng đắn mục đích, động cơ học tập để có
thái độ và biện pháp học tập tích cực. (Mục đích của việc học không
phải để thi và thi cử không phải là con đường duy nhất để bước vào đời;
gian dối trong thi cử sẽ gây tác hại to lớn; bằng cấp chỉ thật sự có ý
nghĩa khi gắn liền với thực lực của con người,…).
-Xã hội cần tạo môi trường học tập lành mạnh và nhiều cơ hội học tập
để đảm bảo tính công bằng và quyền lợi học tập cho mọi người.
-Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình – nhà trường – xã hội nhằm
nâng cao chất lượng học tập cho học sinh.
III.Kết bài:
-Hưởng ứng tích cực cuộc vận động của ngành giáo dục: “Nói không với
tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục”.
-Là học sinh, bản thân phải nhận thức sâu sắc về ý nghĩa của việc học.
Đề 4: Hiện nay, khi chọn nghề, nhiều thanh niên, học sinh thường theo
hai xu hướng sau: Hoặc chọn nghề làm ra nhiều tiền, hoặc chọn nghề mà
bản thân mình yêu thích.
Hãy cho biết quan điểm chọn nghề của anh/chị?
Gợi ý:
I.Mở bài:
-Khác với đại đa số thanh niên ngày trước, không mấy ai suy nghĩ, trăn
trở gì lắm với cuộc đời vì “ai đã có phận nấy”, thanh niên ngày nay có
nhiều cơ hội để lựa chọn nghề nghiệp cho tương lai của mình, vì vậy ai
cũng băn khoăn về con đường phía trước.
-Đứng trước ngưỡng cửa của cuộc đời, mỗi người đều có một lựa chọn
nghề nghiệp riêng, nhưng xu hướng chung mà phần đông thanh niên
hiện nay đang hướng đến là họ chọn nghề làm ra nhiều tiền, hoặc chọn
nghề mà bản thân họ ưa thích.
-Chọn nghề là quyền của mỗi người, và tất nhiên, tôi cũng có quan điểm
lựa chọn riêng của mình.
II.Thân bài:
1.Vai trò của việc chọn nghề đối với sinh viên, học sinh:
-Việc chọn nghề có một tầm quan trọng đặc biệt vì nó không chỉ liên
quan đến cuộc đời mỗi người mà còn liên quan đến cả gia đình, cộng
đồng, xã hội.
-Chọn nghề cũng thể hiện một phương diện quan trọng của quan điểm
sống, lí tưởng của tuổi trẻ.
2.Trao đổi về hai xu hướng chọn nghề của học sinh hiện nay:
*Chọn nghề làm ra nhiều tiền:
-Mặt tích cực:
+Tiền bạc là nhân tố quan trọng để tạo nên hạnh phúc (Hạnh phúc được
hiểu theo nghĩa chung nhất là được thoã mãn những nhu cầu của con
người). Nó là một phương tiện không thể thiếu để giúp con người thoả
mãn những nhu cầu rất thiết thực trong cuộc sống và thực hiện được
hoài bão, mơ ước của mình. Chính vì thế, khi cuộc sống còn nhiều gian
khó, thiếu thốn thì tiền bạc mang ý nghĩa quyết định hạnh phúc. Chọn
nghề theo hướng này sẽ đảm bảo được những yêu cầu về vật chất của
bản thân, gia đình.
+Tiền bạc được tạo ra từ bàn tay, khối óc, từ lao động chân chính cuả
mình sẽ kiến tạo được một hạnh phúc lâu bền, đích thực.
-Mặt hạn chế:
+Tiền bạc chỉ là điều kiện cần chứ chưa phải là điều kiện đủ để tạo nên
hạnh phúc. Nó có vai trò quan trong, thậm chí là quyết định nhưng
không phải là điều kiện duy nhất để dệt nên hạnh phúc của con người.
Bởi hạnh phúc chỉ thực sự trọn vẹn khi con người được no đủ về vật chất
và thoải mái về tinh thần. Có tiền không phải là có tất cả.
+nếu chọn nghề với mục đích làm ra nhiều tiền mà nghề ấy mình không
yêu thích, không phù hợp thì công việc mỗi ngày sẽ trở thành gánh nặng
suốt đời.
*Chọn nghề mà mình yêu thích:
-Mặt tích cực:
+Thoả mãn được nhu cầu, sở thích ca nhân mình nên mỗi ngày sẽ là
niềm vui, cuộc sống sẽ trở nên đáng yêu hơn khi đáp ứng niềm đam mê
ấy của mình.
+Yêu thích công việc bao giờ cũng là một tiền đề dẫn đến niềm mê say.
Và một khi đã mê say công việc thì chắc chắn hiệu quả công việc sẽ cao
hơn, thu nhập từng bước sẽ được nâng cao…
-Mặt hạn chế:
+Cuộc sống được tạo ra bởi muôn vàn mối quan hệ, không bao giờ cái
“tôi” sở thích của mình cũng đáp ứng, hài hoà được với cái “ta” chung
của gia đình, cộng đồng, xã hội. (Hạnh phúc không thể trọng vẹn nếu
như mình không mang lại niềm vui, niềm hạnh phúc cho mọi người).
+Cuộc sống ngày càng phát triển, nhu cầu của xã hội và cá nhân ngày
càng cao. Vì vậy nếu chọn nghề theo tiêu chí sở thích của bản thân mà
không chú ý đến những mặt khác sẽ khó đáp ứng được những nhu cầu
chính đáng do cuộc sống đặt ra.
*Nhận xét chung: Cả hai quan niệm nêu trên đều còn phiến diện vì mới
chỉ xuất phát từ ý thức chủ quan chứ chưa quan tâm nhiều đến các
phương diện khác trong đời sống.
3.Quan điểm chọn nghề của bản thân:
-Khơng chỉ quan tâm đến sở thích cá nhân, chú ý đến vấn đề thu nhập
mà còn căn cứ vào nhiều yếu tố khác: điều kiện kinh tế gia đình, năng
lực, năng khiếu của bản thân, những chỉ định của nghề nghịêp, nhu cầu
của xã hội, của đất nước.
-Lúc cần thiết, có thể hi sinh quyền lợi, sở thích của mình để chọn lựa
nghề theo u cầu của gia đình, q hương, đất nước. (“ Sống là cho đâu
chỉ nhận riêng mình”).
III.Kết bài:
- Chọn nghề khơng chỉ là chọn một cơng việc mà còn là chọn cho mình
một tiền đồ. Xã hội càng phát triển thì việc lựa chọn nghề nghệp càng có
ý nghĩa quan trọng. (Biết lựa chọn nghề nghiệp phù hợp, đúng đắn thì
chẳng khác nào như “tàu ra biển rộng, có kim chỉ nam để xác định
hướng đi”, khơng thì như “chiếc bách giữa dòng, e dè gió dập, hãi hùng
sóng va” – như cách nói của Nguyễn Khắc Viện).
-Con đường trở thành “kẻ sĩ hiện đại” khơng hề đơn giản. khơng ai có
thể lựa chọn nghề nghiệp thay cho mình. Muốn chọn lựa nghề nghiệp
một cách đúng đắn nhất, thiết nghĩ mỗi người sẽ hướng đến “mẫu số
chung” là đảm bảo sự hài hồ giữa nguyện vọng của cá nhân và nhu cầu
của quốc gia, dân tộc.
Đề 5:
“ Duy chỉ có gia đình, người ta mới tìm được chốn nương thân để chống
lại tai ương của số phận ”(Euripides).
Anh (chò) nghó thế nào về câu nói trên?
Gợi ý
1. Giải thích khái niệm của đề bài (câu nói)
-Giải thích câu nói: “Tại sao chỉ có nơi gia đình, người ta mới tìm
được chốn nương thân để chống lại tai ương số phận ?” Vì gia đình có
giá trò bền vững và vô cùng to lớn không bất cứ thứ gì trên cõi đời
này sánh được, cũng như không có bất cứ vật chất cũng như tinh thần
nào thay thế nổi. Chính gia đình là cái nôi nuôi dưỡng, chở che cho ta
khôn lớn?”
- Suy ra vấn đề cần bàn bạc ở đây là: Vai trò, giá trò của gia đình đối
với con người.
2. Giải thích, chứng minh vấn đề: Có thể triển khai các ý:
- Mỗi con người sinh ra và lớn lên, trưởng thành đều có sự ảnh hưởng,
giáo dục to lớn từ truyền thống gia đình (dẫn chứng: văn học, cuộc
sống).
-Gia đình là cái nôi hạnh phúc của con người từ bao thế hệ: đùm bọc,
chở che, giúp con người vượt qua được những khó khăn, trở ngại trong
cuộc sống.
3. Khẳng đinh, bàn bạc mở rộng vấn đề:
- Khẳng đònh câu nói đúng. Bởi đã nhìn nhận thấy được vai trò, giá trò
to lớn của gia đình đối với sự hình thành và phát triển nhân cách của
con người, là nền tảng để con người vươn lên trong cuộc sống. Tuy
nhiên, câu nói chưa hoàn toàn chính xác. Bởi trong thực tế cuộc sống,
có rất nhiều người ngay từ khi sinh ra đã không được sự chở che, đùm
bọc, giáp dục, nâng đỡ của gia đình nhưng vẫn thành đạt, trở thành
con người hữu ích của xã hội.
- Câu nói trên đã đặt ra vấn đề cho mỗi con người, xã hội: Bảo vệ,
xây dựng gia đình ấm no, bình đẳng, hạnh phúc. Muốn làm được điều
đó cần: trong gia đình mọi người phải biết thương yêu, đùm bọc chở
che nhau; phê phán những hành vi bạo lực gia đình, thói gia trưởng….
Đề 6:
Gớt nhận đònh : Một con người làm sao có thể nhận thức được chính
mình . Đó không phải là việc của tư duy mà là của thực tiễn . Hãy ra
sức thực hiện bổn phận của mình, lúc đó bạn lập tức hiểu được giá trò
của chính mình
Anh (chò ) hiểu và suy nghó gì về nhận đònh trên.
Gợi ý
Sau khi vào đề bài viết cần đạt được các ý
* Hiểu câu nói ấy như thế nào ?
- Thế nào là nhận thức ( thuộc phạm trù của tư duy trước cuộc sống.
Nhận thức về lẽ sống ở đời, về hành động của người khác, về tình
cảm của con người).
- Tại sao con người lại không thể nhận thức được chính mình lại phải
qua thực tiễn .
+ Thực tiễn là kết quả đẻ đánh giá, xem xét một con người .
+ Thực tiễn cũng là căn cứ để thử thách con người .
+ Nói như Gớt : “Mọi lí thuyết chỉ là màu xám, chỉ có cây đời mãi
mãi xanh tươi.”
* Suy nghó:
- Vấn đề bình luận là : Vai trò thực tiễn trong nhận thức của con
người.
- Khẳng đònh vấn đề : đúng
- Mở rộng : Bàn thêm về vai trò thực tiễn trong nhận thức của con
người.
+ Trong học tập, chọn nghề nghiệp.
+Trong thành công cũng như thất bại, con người biết rút ra nhận thức
cho mình phát huy chỗ mạnh. Hiểu chính mình con người mới có cơ
may thành đạt.
* Nêu ý nghóa lời nhận đònh của Gớt.
Đề 7
“Một quyển sách tốt là một người bạn hiền”
Hãy giải thích và chứng minh ý kiến trên
Gợi ý
I/ Mở bài:
Sách là một phương tiện quan trọng giúp ta rất nhiều trong quá trình
học tập và rèn luyện, giúp ta giải đáp thắc mắc, giải trí…Do đó, có
nhận đònh” Một quyển sách tốt là người bạn hiền”.
II/ Thân bài
1. Giải thích Thế nào là sách tốt và tại sao ví sách tốt là người bạn
hiền
- Sách tốt là loại sách mở ra co ta chân trời mới, giúp ta mở mang
kiến thức về nhiều mặt: cuộc sống, con người, trong nước, thế giới,
đời xưa, đời nay, thậm chí cả những dự đònh tương lai, khoa học viễn
tưởng.
- Bạn hiền đó là người bạn có thể giúp ta chia sẻ những nỗi niềm
trong cuộc sống, giúp ta vươn lên trong học tập, cuộc sống. Do tác
dụng tốt đẹp như nhau mà có nhận đònh ví von “Một quyển sách tốt là
một người bạn hiền”.
2. Phân tích, chứng minh vấn đề
* Sách tốt là người bạn hiển kể cho ta bao điều thương, bao kiếp
người điêu linh đói khổ mà vẫn giữ trọn vẹn nghóa tình:
- Ví dụ để hiểu được số phận người nông dân trước cách mạng không
gì bằng đọc tác phẩm Tắt đèn của Ngô Tất Tố, Lão Hạc của Nam
Cao.
- Sách cho ta hiểu và cảm thông với bao kiếp người, với những mảnh
đời ở những nơi xa xôi, giúp ta vươn tới chân trời của ước mơ, ước mơ
một xã hội tốt đẹp.
* Sách giúp ta chia sẻ, an ủi những lúc buồn chán: Truyện cổ tích,
thần thoại,…
3. Bàn bạc, mở rộng vấn đề
-Trong xã hội có sách tốt và sách xấu, bạn tốt và bạn xấu.
- Liên hệ với thực tế, bản thân:
III.Kết bài:
-Nêu vai trò không thể thiếu của sách tốt trong cuộc sống.(“Không có
sách thì không có tri thức”-Lê-nin)
-Suy nghó của bản thân.
Đề 8: Anh ( chò ) có suy nghó và hành động như thế nào trước tình
hình tai nạn giao thông hiện nay.
Gợi ý
Sau khi vào đề bài viết cần đạt được các ý.
1. Xác đònh vấn đề cần nghò luận.
- Tai nạn giao thông đây là vấn đề bức xúc đặt ra đối với mọi phương
tiện, mọi người tham ra giao thông nhất là giao thông trên đường bộ.
- Vấn đề ấy đặt ra đối với tuổi trẻ học đường. Chúng ta phải suy nghó
và hành động như thế nào để làm giảm tới mức tối thiểu tai nạn giao
thông.
Vậy vấn đề cần bàn luận là: Vai trò trách nhiệm từ suy nghó đến hành
động của tuổi trẻ học đường góp phần làm giảm thiểu tai nạn giao
thông.
2. Giải thích, chứng minh vấn đề: Có thể triển khai các ý:
- Tai nạn giao thông nhất là giao thông đường bộ đang diễn ra thành
vấn đề lo ngại của xã hội.
- Cả xã hội đang hết sức quan tâm. Giảm thiểu tai nạn giao thông đây
là cuộc vận đọng lớn của toàn xã hội.
- Tuổi trẻ học đường là một lực lượng đáng kể trực tiếp tham gia giao
thông. Vi thế tuổi trẻ học đường cần suy nghó và hành động phù hợp
để góp phần làm giảm thiểu tai nạn giao thông.
3. Suy nghó và hành động như thế nào trước vấn đề?
-An toàn giao thông góp phần giữ gìn an ninh trật tự xã hội và đảm
bảo hạnh phúc gia đình. Bất cứ trường hợp nào, ở đâu phải nhớ “an
toàn là bạn tai nạn là thù”.
- An toàn giao thông không chỉ có ý nghóa xã hội mà còn có ý nghóa
quan hệ quốc tế nhất là trong thời buổi hội nhập này.
- Bản thân chấp hành tốt luật lệ giao thông ( không đi dàn hàng
ngang ra đường, không đi xe máy tới trường, không phóng xe đạp
nhanh hoặc vượt ẩu, chấp hành các tín hiệu chỉ dẫn trên đường giao
thông. Phương tiện tham gia giao thông phải bảo đảm an toàn…
- Vận động mọi người chấp hành luật lệ giao thông. Tham ra nhiệt
tình vào các phong trào tuyên truyền cổ động hoặc viết báo nêu điển
hình người tốt , việc tốt trong việc giữ gìn an toàn giao thông.
Đề 10: Anh/chò hãy trình bày nhận thức về trách nhiệm của bản thân
về hiện tượng ô nhiễm môi trường và việc bảo vệ môi trường hiện
nay.