HORMON VÀ CÁC CHẤT TƯƠNG TỰ ppt

HORMON VÀ CÁC CHẤT TƯƠNG TỰ

* Hormon và vai trò sinh học:
Hormon là những chất được tiết ra từ các tuyến nội tiết;
Theo máu tới các cơ quan đích thể hiện vai trò sinh học.
Vai trò sinh học:
Điều tiết hoạt động sống của người, động vật.
Rối loạn hoạt động tuyến  bệnh nội tiết, ví dụ:
- Cường năng tuyến giáp: bệnh Basedow.
- Cường tuyến yên: người khổng lồ; thiểu năng: lùn tuyến yên.
- Thiểu năng tuyến tụy: bệnh đái tháo đường.

Đặc điểm hoạt động hormon:
- Hoạt tính sinh học cao; bị phân hủy nhanh sau tác dụng.
- Chi phối lẫn nhau: Tuyến yên chi phối nhiều tuyến khác.
- Tự điều tiết: Nồng độ hormon/ máu điều tiết hoạt động của tuyến.
* Hormom và điều trị:
1. Điều trị thay thế:
Khi thiểu năng tuyến nào thì dùng hormon tuyến đó khắc phục.
Khi ưu năng tuyến thì dùng các thuốc đối kháng hormon.
2. Các mục đích điều trị khác: Ví dụ: Dùng hormon vỏ thượng thận và dẫn
chất để chống viêm, chống hen phế quản.
* Phân loại:
Theo các tuyến sinh hormon, ví dụ:

- Hormon tuyến tụy: insulin và glucagon
- Hormon tuyến giáp và cận giáp: Thyroxin
- Hormon vỏ thượng thận: Cortison, hydrocortison
Các chất BTH và TH toàn phần hoạt tính hormon: xếp cùng các tuyến.
Ưu điểm các chất hoạt tính hormon tổng hợp:

- Hoạt tính cao, tác dụng kéo dài hơn hormon thiên nhiên
- Hạn chế tác dụng phụ.
- Điều chế chủ động sản lượng lớn, hạ gía thành.
Nội dung chương 16 :
Hormon sinh dục nữ và nam; hormon vỏ thượng thận; hormon tuyến yên,
tuyến giáp; hormon tuyến tụy và thuốc chống đái tháo đường.
Ghi chú: Không phân loại theo cấu trúc vì nhiều tuyến có hormon cùng cấu trúc:

- Steroid: Hormon vỏ thượng thận, hormon sinh dục;
- Polypeptit: Hormon tuyến yên, cận giáp và tuyến tụy