1
PHẦN MỞ ĐẦU
Trong q trình phát triển kinh tế - xã hội, lồi người khơng ngừng tìm
kiếm những mơ hình thể chế kinh tế thích hợp đề đạt hiệu quả kinh tế - xã hội
cao. Một trong những mơ hình thể chế kinh tế như thế là mơ hình kinh tế thị
trường có sự quản lý của Nhà nước. Kinh tế thị trường là nấc thang phát triển
cao hơn kinh tế hàng hố, khi mà các yếu tố “đầu vào” và “đầu ra” của sản xuất
đều được thực hiện thơng qua thị trường.
Sự phát triển của sản xuất hàng hố làm cho phân cơng lao động xã hội
ngày càng sâu sắc, chun mơn hố, hiệp tác hố ngày càng tăng, mối liên hệ
giữa các ngành, các vùng ngày càng chặt chẽ.
Hơn nữa, những nhà sản xuất kinh doanh muốn chiếm được ưu thế trên thị
trường phải năng động, nhạy bén, khơng ngừng cải tiến kỹ thuật và hoịp lý hố
sản xuất. Từ đó làm tăng năng suất lao động xã hội, thúc đẩy lực lượng sản xuất
phát triển.
Phát triển sản xuất hàng hố với quy mơ lớn sẽ thúc đẩy q trình tích tụ và
tập trung sản xuất, mở rộng giao lưu kinh tế ở trong nước và nước ngồi, hội
nhập nền kinh tế thế giới.
Việt Nam đang trong thời kỳ q độ lên CNXH bỏ qua giai đoạn phát triển
tư bản chủ nghĩa nên cơ sở vật chất kỹ thuật còn yếu kém, lạc hậu, khả năng
cạnh tranh hạn chế. Trong khi đó, thị trường thế giới và khu vực đã được phân
chia bởi hầu hết các nhà sản xuất và phân phối lớn. Ngay cả thị trường nội địa
cùng chịu sự phân chia này.
Xuất phát từ nhu cầu thực tế của đời sống kinh tế xã hội, để ổn định kinh tế
trong nước và hội nhập quốc tế ta phải xây dựng một nền kinh tế mới, một nền
kinh tế nhiều thành phần, đa dạng hố các hình thức sở hữu.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
2
Phát triển kinh tế thị trường có vai trò rất quan trọng, đối với nước ta muốn
chuyển từ sản xuất nhỏ lên sản xuất lớn xã hội chủ nghĩa thì phải phát triển kinh
tế thị trường là một tất yếu khách quan. Qua đây em xin chọn đề tài:
“Nền kinh tế hàng hố nhiều thành phần theo định hướng XHCN ở
nước ta - Thực trạng và một số giải pháp cơ bản”
Do trình độ và hiểu biết còn nhiều chế nên trong q trình làm đề án khơng
thể tránh khỏi thiết sót. Em rất mong được sự chỉ bảo của các thầy. Em xin chân
thành cám ơn thầy giáo đã hướng dẫn em hồn thành tiểu luận này.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
3
I/ CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC PHÁT TRIỂN KINH TẾ HÀNG
HỐ NHIỀU THÀNH PHẦN TRONG THỜI KỲ Q ĐỘ LÊN CNXH
NĨI CHUNG.
1. Lý luận của chủ nghĩa Mac- Lênin về sự phát sinh phát triển của sản
xuất hàng hố.
1.1. Sự ra đời của sản xuất hàng hố.
* Q trình chuyển từ sản xuất tự cung tự cấp lên sản xuất hàng hố sản
xuất tự cung tự cấp là kiểu tổ chức kinh tế đầu tiên mà lồi người sử dụng để
giải quyết vấn đề để sản xuất cái gì, sản xuất như thế nào, sản xuất cho ai.
Sản xuất tư cung tự cấp là kiểu tổ chức sản xuất mà trong đó sản phẩm của
người lao động làm ra được dùng để thoả mãn nhu cầu tiêu dùng của nội bộ từng
hộ gia đình, từng cơng xã hay từng cá nhân riêng lẻ. Sản xuất tự cung tự cấp
còn được gọi là sản xuất tự cấp tự túc hoặc kinh tế tự nhiên.
Đây là kiểu tổ chức sản xuất khép kín nên nó thường gắn với sự bảo thủ, trì
trệ, nhu cầu thấp, kỹ thuật thơ sơ lạc hậu. Nền kinh tế tự nhiên tồn tại ở các giai
đoạn phát triển thấp của xã hội (cơng xã ngun thủy, nơ lệ, phong kiến).
Ở Việt Nam hiện nay, kinh tế tự nhiên vẫn còn tồn tại ở vùng sâu, vùng xa,
vùng núi phía Bắc, Tây Ngun, đồng bào dân tộc thiểu số.
Tuy nhiên, khi lực lượng sản xuất phát triển cao, phân cơng lao động được
mở rộng thì dần dần xuất hiện trao đổi hàng hố. Khi trao đổi hàng hố trở thành
mục đích thường xun của sản xuất thì sản xuất hàng hố ra đời.
* Sản xuất hàng hố.
Sản xuất hàng hố là một kiểu tổ chức kinh tế mà ở đó sản phẩm được sản
xuất ra để bán trên thị trường.
Trong kiểu tổ chức kinh tế này, tồn bộ q trình sản xuất phân phối - trao
đổi - tiêu dùng; sản xuất ra cái gì, như thế nào và cho ai đều thơng qua việc mua
bán, thơng qua hệ thống thị trường và do thị trường quyết định.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
4
C s kinh t - xó hi ca s ra i v tn ti ca sn xut hng hoỏ l phõn
cụng lao ng xó hi v s tỏch bit v kinh t gia ngi sn xut ny v ngi
sn xut khỏc do cỏc quan h s hu khỏc nhau v t liu sn xut quy nh.
Phõn cụng lao ng xó hi l vic phõn chia ngi sn xut vo cỏc ngnh
ngh khỏc nhau ca xó hi. Hoc núi cỏch khỏc ú l chuyờn mụn hoỏ sn xut.
Do phõn cụng lao ng, xó hi nờn mi ngi ch sn xut mt hay mt vi
sn phm nht nh. Song, nhu cu sn xut v tiờu dựng ca mi ngi u cn
cú nhiu loi sn phm. Vỡ vy h ũi hi phi cú mi liờn h trao i sn phm
cho nhau, ph thuc vo nhau.
Trong lch s ó din ra 3 cuc phõn cụng ln:
+ Ngnh chn nuụi tỏch khi ngnh trng trt.
+ Ngnh th cụng tỏch ra khi ngnh nụng nghip.
+ Dn ti xut hin ngnh thng nghip.
Phõn cụng lao ng xó hi l iu kin ca sn xut hng hoỏ. iu kin
th hai ca sn xut hng hoỏ l s tỏch bit v kinh t gia nhng ngi sn
xut do cỏc quan h s hu khỏc nhau v t liu sn xut quy nh.
Da vo iu kin ny m ngi ch t liu sn xut cú quyn quyt nh
vic s dng t liu sn xut vnhng sn phm do h sn xut ra. Nh vy
quan h s hu khỏc nhau v t liu sn xut ó chia r ngi sn xut, lm h
tỏch bit nhau v mt kinh t.
Trong iu kin ú ngi sn xut ny mun s dng sn phm ca ngi
sn xut khỏc thỡ phi trao i sn phm lao ng cho nhau. Sn phm lao ng
tr thnh hng hoỏ.
Khi sn phm lao ng tr thnh hng hoỏ thỡ ngi sn xut tr thnh
ngi sn hng hoỏ, lao ng ca ngi sn xut hng hoỏ va cú tớnh cht xó
hi, va cú tớnh cht t nhõn, cỏ bit. Tớnh cht xó hi ca lao ng sn xut
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
5
hng hoỏ th hin ch do phõn cụng lao ng xó hi nờn sn phm lao ng
ca ngi ny tr nờn cn thit cho ngi khỏc cn cho xó hi.
Cũn tớnh cht t nhõn cỏ bit th hin ch sn xut ra cỏi gỡ, bng cụng c
no, phõn phi cho ai l cụng vic cỏ nhõn ca ch s hu v t liu sn xut, do
h nh ot. Tớnh cht xó hi ca lao ng sn xut hng hoỏ ch c tha
nhn khi h tỡm c ngi mua trờn th trng v bỏn c hng hoỏ do h sn
xut ra.
Vỡ vy, lao ng ca ngi sn xut hng hoỏ bao hm s thng nht gia
hai mt i lp l tớnh cht xó hi v tớnh cht cỏ nhõn, cỏ bit ca lao ng.
Mõu thun gia tớnh cht xó hi v tớnh cht t nhõn, cỏ bit ca lao ng
sn xut hng hoỏ l mõu thun c bn ca sn xut hng hoỏ. i vi mi hng
hoỏ mõu thun ú c gii quyt trờn th trng. ng thi nú c tỏi to
thng xuyờn vi t cỏch l mõu thun ca nn kinh t hng hoỏ núi chung.
Chớnh mõu thun ny l c s ca khng hong kinh t sn xut tha.
Sn xut hng hoỏ ra i v phỏt trin l mt quỏ trỡnh lch s lõu di. u
tiờn l sn xut hng hoỏ gin n da trờn k thut th cụng v lc hu. Nhng
khi lc lng sn xut phỏt trin cao hn, sn xut hng hoỏ gin n chuyn
thnh sn xut hng hoỏ quy mụ ln. Quỏ trỡnh chuyn bin ny din ra trong
thi k quỏ t xó hi phong kin sang xó hi t bn.
* Th trng v c ch th trng.
Ngy nay sn xut hng hoỏ l kiu t chc kinh t - xó hi ph bin
phỏt trin kinh t ca mt quc gia. Sn xut hng hoỏ luụn gn cht vi th
trng. Vy th trng l gỡ?
Th trng l mt lnh vc trao i hng hoỏ m trong ú cỏc ch th kinh
t thng cnh tranh vi nhau xỏc nh giỏ c v s lng hng hoỏ lm ra.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
6
Thị trường thường được gắn với một địa điểm nhất định như chợ, cửa hàng,
văn phòng giao dịch... thị trường hoạt động dựa trên ngun tắc hồn tồn tự do:
thuận mua vừa bán. Hàng hố bán trên thị trường chia làm hai loại tương ứng
với hai loại thị trường:
Thị trường đầu vào của sản xuất bao gồm máy móc, thiết bị, ngun liệu,
sức lao động... Thị trường đầu ra bao gồm: lương thực, thực phẩm và những mặt
hàng tiêu dùng thiết yếu.
Cơ chế thị trường là một hình thức tổ chức kinh tế trong đó các vấn đề kinh
tế được giải quyết thơng qua thị trường (mua bán và trao đổi hàng hố), cơ chế
thị trường hồn tồn đối lập với nền kinh tế tự nhiên. Trong cơ chế thị trường
người sản xuất và người tiêu dùng thường tác động lẫn nhau để giải quyết 3 vấn
đề trung tâm của một tổ chức kinh tế: sản xuất ra cái gì, sản xuất như thế nào và
sản xuất cho ai.
Trong thị trường có 3 yếu tố chính: hàng hố, tiền tệ, người mua bán. Động
lực hoạt động của con người trong cơ chế thị trường là lợi nhuận, nó bị chi phối
bởi một số quy luật như: quy luật giá trị, quy luật cung cầu, quy luật lưu thơng
tiền tệ.
* Ưu thế của sản xuất hàng hố.
Thứ nhất, sự phát triển của sản xuất hàng hố làm cho phân cơng lao động
xã hội ngày càng sâu sắc, chun mơn hố, hiệp tác hố ngày càng tăng,mối liên
hệ giữa các ngành, các vùng ngày càng chặt chẽ. Từ đó, nó xố bỏ tính tự cấp tự
túc, bảo thủ trì trệ của nền kinh tế, đẩy mạnh q trình xã hội hố sản xuất và
lao động.
Thứ hai, tính cách biệt kinh tế đòi hỏi người sản xuất hàng hố phải năng
động trong sản xuất, kinh doanh để sản xuất và tiêu thụ hàng hố. Muốn vậy, họ
phải ra sức cải tiến kỹ thuật, hợp lý hố sản xuất, nâng cao chất lượng, cải tiến
quy cách, mẫu mã hàng hố, tổ chức tốt q trình tiêu thụ... Từ đó làm tăng năng
suất lao động xã hội, thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
7
Thứ ba, sản xuất hàng hố ngày càng phát triển, với quy mơ ngày càng lớn
làm cho hiệu quả kinh tế đối với xã hội ngày càng cao và ưu thế của nó so với
sản xuất nhỏ ngày càng tăng lên về quy mơ, trình độ kỹ thuật và khả năng thoả
mãn nhu cầu sản xuất hàng hố quy mơ lớn góp phần thúc đẩy q trình tích tụ
và tập trung sản xuất, mở rộng giao lưu kinh tế ở trong nước và nước ngồi, hội
nhập với nền kinh tế thế giới.
Với những tác dụng kể trên, hiện nay trên thế giới có rất nhiều nước (trong
đó có Việt Nam) đã và đang tập trung cho việc phát triển kinh tế hàng hố.
1.2. Hàng hố.
Hàng hố là một vật phẩm có thể thoả mãn nhu cầu nào đó của con người
và được và được sản xuất ra để bán.
Hàng hố có hai thuộc tính là giá trị và giá trị sử dụng. Trong đó giá trị sử
dụng là thuộc tính tự nhiên, còn giá trị là thuộc tính xã hội của hàng hố. Hai
thuộc tính này là hai mặt đối lặp cùng tồn tại trong hàng hố. Cũng từ hai thuộc
tính ấy mà lao động sản xuất hàng hố mang tính hai mặt: lao động cụ thể và lao
động trừu tượng.
* Giá trị và giá trị sử dụng.
Giá trị sử dụng là những cơng dụng khác nhau của vật phẩm do thuộc tính
tự nhiên của nó mang lại.
Giá trị tự sử dụng của vật phẩm được thể hiện ra khi ta mang tiêu dùng
chúng. Khoa học kỹ thuật và cơng nghệ ngày càng phát triển dần dần người ta
tìm thấy thêm được nhiều thuộc tính có ích. Giá trị sử dụng của hàng hố rất
phong phú, vừa thoả mãn nhu cầu về vật chất, của thoả mãn nhu cầu về mặt tinh
thần. Nó là một phạm trù vĩnh viễn nhưng trong nền kinh tế hàng hố giá trị sử
dụng đồng thời là vật mang tính giá trị trao đổi.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
8
Giỏ tr hng hoỏ l mt phm trự rt tru tng vỡ nú l thuc tớnh xó hi
ca hng hoỏ v mun hiu c giỏ tr hng hoỏ ta phi xut phỏt t vic
nghiờn giỏ tr trao i.
Giỏ tr trao i l quan h t l v lng m mt giỏ tr t s dng ny trao
i vi mt giỏ tr t s dng khỏc.
Vớ d nh 1 Rỡu= 20 kg thúc
Hai hng hoỏ cú cũng dng khỏc nhau m c em ra trao i vi nhau l
do chỳng cú mt thuc tớnh chung duy nht, chỳng u l sn phm ca lao
ng ca con ngi.
Vic trao i hng hoỏ chớnh l vic trao i lao ng ca ngi sn xut
hng hoỏ c kt tinh trong hng hoỏ.
Thụng qua trao i chỳng ta phỏt hin ra thuc tớnh th hai ca hng hoỏ,
ú l giỏ tr.
Vy thc th ca giỏ tr hng hoỏ l lao ng ca ngi sn xut kt tinh
trong hng hoỏ.
* Tớnh hai mt ca lao ng sn xut hng hoỏ.
Lao ng c th: l lao ng c tin hnh di mt hỡnh thc nht nh,
cú mc ớch, phng phỏp hot ng, i tng v kt qu riờng bit.
Mi loi lao ng c th to ra mt giỏ tr s dng nht nh cú bao nhiờu
loi sn phm hng hoỏ thỡ cú by nhiờu loi lao ng c th khỏc nhau. Cỏc loi
lao ng ú hp thnh h thng phõn cụng lao ng tng quc gia. Xó hi
cng phỏt trin thỡ phõn cụng lao ng cng cao, lao ng c th l phm trự
vnh vin nú to ra giỏ tr s dng cho hng hoỏ.
Lao ng tru tng: ú l s hao phớ lao ng núi chung ca ngi sn
xut hng hoỏ (hao phớ sc thn kinh v sc c bp).
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
9
Khi cú nhng lao ng no sn xut ra hng hoỏ thỡ mi quy thnh lao
ng tru tng. Khụng phi cú hai th lao ng cựng kt tinh trong hng hoỏ
m l lao ng sn xut hng hoỏ mang tớnh hai mt.
* Thi gian lao ng xó hi cn thit.
Thi gian lao ng xó cn thit l thi gian cn thit sn xut ra hng
hoỏ trong nhng iu kin sn xut trung bỡnh xó hi vi mt trỡnh thnh
tho trung bỡnh, cng lao ng trung bỡnh ca ngi sn xut.
Thụng thng thi gian lao ng xó hi cn thit sn xut ra mt hng
hoỏ cú xu hng nghiờng v thi gian lao ng cỏ bit ca nhng ngi sn xut
m h cung cp phõn bún mt loi hng hoỏ no ú trờn th trng.
Hai nhõn t nh hng n thi gian lao ng cn thit l nng sut lao
ng v cng lao ng.
Nng sut lao ng l nng lc sn xut ca ngi lao ng hay sc sn
xut ca lao ng. Lung giỏ tr ca hng hoỏ thay i t l nghch vi nng
sut lao ng xó hi.
Cng lao ng: L mc tiờu hao v lao ng trong mt n v thi
gian. Nú cho bit mc khn trng ca lao ng.
* Lao ng gin n v lao ng phc tp.
Lao ng gin n l s tiờu hao sclc gin n m bt k mt ngi
bỡnh thng no, khụng cn bit n ti ngh c bit u cú th tin hnh c
lm ra hng hoỏ.
Lao ng phc tp l loi lao ng phi ũi hi o to t m, cụng phu v
cú s khộo lộo, ti ngh, phi cú s tớch lu lao ng. Trong cựng mt n v
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
10
thi gian, lao ng phc tp sỏng to ra nhiu giỏ tr hn lao ng gin n. Vỡ
vy ta cn lao ng phc tp l bi s ca lao ng gin n.
Lng giỏ tr ca hng hoỏ c o bng thi gian lao ng xó hi cn
thit.
1.3. Kinh t hng hoỏ.
Kinh t hng hoỏ l kiu t chc kinh t xó hi m trong ú hỡnh thỏi ph
bin ca sn xut hng hoỏ l sn xut ra sn phm bỏn trao i trờn th
trng.
Kinh t hng hoỏ i lp vi kinh t t nhiờn v kinh t ch huy. Khi sn
xut hng hoỏ, lng sn phm hng hoỏ lu thụng trờn th trng ngy cng
di do, phong phỳ, th trng c m rng, khỏi nim th trng c hiu
ngy y hn. ú l lnh vc trao i hng hoỏ thụng qua tin t lm mụi
gii. õy ngi mua v ngi bỏn tỏc ng qua li ln nhau xỏc nh giỏ c
v s lng hng hoỏ lu thụng trờn th trng.
phỏt trin kinh t hng hoỏ nc ta, cn y mnh v chỳ trng phỏt
trin cỏc loi th trng. Quỏ trỡnh chuyn i nc ta cn phi tng bc hỡnh
thnh th trng thng nht v thụng sut c nc. Tng bc hỡnh thnh v m
rng ng b th trng hng tiờu dựng, t liu san xut, dch v, th trng
vn l tin t... Cn phi m rng giao lu hng hoỏ, phỏt trin th trng trong
nc, chỳ trng nụng thụn, min nỳi, xoỏ b trit mi hỡnh thc chia ct th
trng theo a gii hnh chớnh. ng thi gn th trng trong nc vi th
trng quc t, gii quyt mi quan h gia tiờu dựng trong nc v xut khu;
cú chớnh sỏch khuyn khớch san xut ni a phỏt trin mnh m th trng
nc ta, hi nhp vi th trng khu vc v th gii.
nc ta, kinh t hng hoỏ m ng ch trng xõy dng v phỏt trin
trong thi k quỏ lờn ch ngha xó hi l nn kinh t hng hoỏ nhiu thnh
phn theo nh hng xó hi ch ngha, vn ng theo c ch th trng cú s
qun lý ca Nh nc.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
11
2. Nhng u im ca kinh t hng hoỏ.
So vi kinh t t nhiờn, mt loi hỡnh kinh t cũn in m du vt nc ta,
kinh t hng hoỏ cú nhng u th s au.
Mt l, thỳc y quỏ trỡnh xó hi hoỏ sn xut nhanh chúng, lm cho s
phõn cụng lao ng, chuyờn mụn hoỏ sn xut cng sõu sc, hỡnh thnh cỏc mi
liờn h kinh t v s ph thuc ln nhau gia cỏc doanh nghip v ngi sn
xut, to tin cho s hp tỏc lao ng ngy cng cht ch.
Hai l, thỳc y s phỏt trin ca lc lng sn xut, buc ngi sn xut
phi nng ng, luụn ci tin k thut, tit kim, nõng cao nõng sut lao ng,
ci tin cht lng v hỡnh thc mu mó cho phự hp vi nhu cu xó hi... Kt
qu l thỳc y lc lng sn xut phỏt trin, gn sn xut vi th trng.
Ba l, thỳc y quỏ trỡnh tớch t v tp chung sn xut. M rng giao lu
kinh t trong nc v hi nhp th gii. Cú tỏc dng ln trong vic tuyn chn
cỏc doanh nghip v cac cỏ nhõn qun lý kinh doanh gii.
Bn l, gii phúng cỏc mi quan h kinh t ra khi s trúi buc ca nn sn
xut khộp kớn ó tng kỡm hóm s phỏt trin ca lc lng sn xut, to nhng
iu kin cn thit cho vic t chc v qun lý mt nn kinh t phỏt trin trỡnh
cao thc hin di hỡnh thc quan h hng hoỏ tin t.
C ch th trng t iu tit kinh t rt linh hot, mm do, uyn chuyn.
To mụi trng kinh doanh v gia tng ng lc phỏt trin kinh t xó hi m
thnh tu t c l a nc ta ra khi thi k khng khong v suy thoỏi kộo
di.
Tuy nhiờn, kinh t hng hoỏ, kinh t th trng cng cú nhng khuyt tt
ca nú. trờn th trng cha ng tớnh t phỏt, cha ng nhiu yu t bt n,
mt cõn i. Vỡ chy theo li nhun, cỏc nh sn xut kinh doanh cú th gõy
nhiu hu qu su, mụi trng b hu hoi, tỡnh trng cnh tranh khụng lnh
mnh, phỏ sn, tht nghip, phõn hoỏ xó cao, li ớch cụng cng b coi nh, cỏc
vn cụng bng xó hi khụng c bo m, t nn xó hi tng v.v... Vỡ vy,
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
12
phỏt huy u th, khc phc nhng khuyt tt ca nú, cn phi tng cng s
qun lý ca Nh nc.
3. S tn ti khỏch quan ca kinh t hng hoỏ trong thi k quỏ
Kinh t hng hoỏ ra i v tn ti trong nhiu hỡnh thỏi kinh t xó hi, gn
vi hai iu kin tin :
S phõn cụng lao ng xó hi v cỏc hỡnh thc s hu khỏc nhau v t liu
sn xut v sn phm lao ng. nc ta hin nay, nhng iu kin chug ca
kinh t hng hoỏ vn cũn nờn s tn ti ca kinh t hng hoỏ l mt tt yu
khỏch quan.
Mt l, phõn cụng lao ng xó hi vi t cỏch l c s kinh t ca sn xut
hng hoỏ chng nhng khụng mt i, trỏi li ngy cng phỏt trin c v chiu
rng ln chiu sõu, xoỏ b tớnh t cp t tỳc, y nhanh cụng nghip hoỏ hin
i hoỏ.
nc ta hin nay ngy cng cú nhiu ngnh ngh mi ra i sng phỏt
trin. Bờn cnh ú cỏc ngh c truyn cú ting khụng ch trong nc m c trờn
th gii trc õy b c ch th trng c lm mai mt nay ang dn c khụi
phc v phỏt trin. Trong ni b tng khu vc, tng ngnh, a phng, phõn
cụng lao ng ngy cng chi tit hn. iu ú chng t tớnh phong phỳ a dng
v cht lng cao hn ca sn phm lao ng a ra trờn th trng. S chuyờn
mụn hoỏ, hp tỏc ó vt qua phm vi quc gia tr thnh phõn cụng lao ng
trờn phm vi quc t.
Hai l, nc ta ang tn ti nhiu thnh phn kinh t, trỡnh xó hi hoỏ
gia cỏc ngnh, cỏc n v sn xut kinh doanh trong cựng mt thnh phn kinh
t vn cha u nhau. Do vy vic hch toỏn kinh doanh, phõn phi v trao i
sn phm lao ng tt yu phi thụng qua hỡnh thỏi hng hoỏ - tin t thc
hin mi quan h kinh t, m bo li ớch kinh t gia cỏc t chc kinh t thuc
cỏc thnh phn vi nhau.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
13
Nếu xuất phát từ ý muốn chủ quan mà thu hẹp hay cản trở q trình tiền tệ
hố các mối quan hệ kinh tế trong giai đoạn lịch sử hiện nay bằng các hình thức
khác nhau sẽ kìm hãm sự phát triển của nền kinh tế nước ta. Do vậy các thành
phần kinh tế trong cơ chế thị trường đều phải tiến hành sản xuất hàng hố, góp
phần làm dân chủ hố nền kinh tế, khai thác thế mạnh của thị trường. Phát triển
kinh tế hàng hố còn là điều kiện để thúc đẩy sự phát triển của các ngành khác,
cơ sở hạ tầng và các dịch vụ kèm theo như: quảng cáo, tư vấn, ngân hàng...
Phát triển kinh tế hàng hố sẽ khuyến khích được việc ứng dụng khoa học
kỹ thuật và cơng nghệ mới nhằm tăng năng suất lao động, tăng số lượng, chủng
loại và chất lượng hàng hố dịch vụ, thúc đẩy tập trung sản xuất, mở rộng giao
lưu kinh tế giữa các vùng trong nước và với quốc tế.
Đối với nước ta hiện nay, muốn chuyển từ nền kinh tế còn kém phát triển
nên sản xuất lớn XHCN thì khơng còn con đường nào khác là phải phát triển
kinh tế thị trường. Bởi vì phát triển kinh tế thị trường được coi là chiếc đòn xeo
để xây dựng CNXH, là phương tiện để xã hội hố nền sản xuất.
II/ TÍNH TẤT YẾU KHÁCH QUAN PHẢI PHÁT TRIỂN KINH TẾ
HÀNG HỐ NHIỀU THÀNH PHẦN Ở VIỆT NAM.
1. Phát triển kinh tế hàng hố do u cầu của sự phát triển lực lượng
sản xuất. Thực chất là việc chuyển từ sản xuất nhỏ lên sản xuất lớn.
Xuất phát từ quy luật chung phổ biến - mối quan hệ biện chứng giữa lực
lượng sản xuất (LLSX) và quan hệ sản xuất (QHSX). Thật vậy mỗi thành phần
kinh tế bao giờ cũng thích ứng với một tính chất và trình độ nhất định của
LLSX, theo đó lực lượng sản xuất là nội dung và ln có vai trò quyết định với
QHSX và đồng thời với thành phần kinh tế.
Ở nước ta hiện nay, do tính đa dạng về trình độ của LLSX nên về hình thức
QHSX và thành phần kinh tế được đa dạng hố là tất yếu.
Vì vậy, khi xác định các thành phần kinh tế cần phải xem xét đến tính chất
và trình độ LLSX và tất nhiên phải xem xét trong trạng thái động
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
14
Mt trong nhng t tng xuyờn sut do hi ngh ln th t ban chp hnh
trung ng (khoỏ VIII) nhm c th hoỏ v thc hin thnh cụng nhng mc
tiờu kinh t xó hi m i hi VIII ca ng ra ra l u tiờn phỏt trin lc
lng sn xut i ụi vi xõy dng quan h sn xut phự hp theo nh hng
XHCN õy l bc phỏt trin mi trong t duy lý lun ca ng ta. Nú bt
ngun t victt yu phi gii phúng mi nng lc sn xut, thỳc y tng
trng kinh t bng phỏt trin nn kinh t nhiu thnh phn vn hnh theo c
ch th trng cú s qun lý ca Nh nc. Theo nh hng XHCN. Xột t
quan h bin chng gia lc lng sn xut v quan h sn xut, thỡ lc lng
sn xut luụn l yu t ng nht, quyt nh i vi s phỏt trin ca sn xut
xó hi.
Chớnh vỡ vy, t c mc tiờu c bn tr thnh nc cụng nghip vo
nm 2020 ng ó xỏc nh cụng nghip hoỏ, hin i hoỏ t nc bng cỏch
u tiờn phỏt trin lc lng sn xut, thc cht l vic chuyn t sn xut nh
lờn sn xut ln.
2. Phỏt trin kinh t hng hoỏ do Vit Nam tn ti nn kinh t nhiu
thnh phn.
C s khỏch quan ca s tn ti nhiu thnh phn ú l do cũn nhiu hỡnh
thc s hu khỏc nhau v t liu sn xut. i hi ng VIII khng nh, cỏc
thnh phn kinh t tn ti khỏch quan tng ng vi tớnh cht v trỡnh phỏt
trin ca lc lng sn xut, trong giai on lch s hin nay, ú l kinh t Nh
nc, kinh t hp tỏc, kinh t cỏ th, kinh t t bn ch ngha v kinh t t bn
Nh nc.
Nu kinh t nhiu thnh phn trong s vn ng ca c ch th trng nc
ta l ngun lc tng hp to ln a nn kinh t vt khi tỡnh trng thp
kộm, a nn kinh t hng hoỏ phỏt trin c trong iu kin ngõn sỏch hn hp.
cú nhng chớnh sỏch v chin lc phỏt trin thớch hp cho tng thi k
ta phi tỡm hiu rừ cỏc thnh phn kinh t ang tn ati hin nay.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN