Giáo trình hướng dẫn xây dựng một trình tự xử lý các toán tử trong phép toán đại số có độ ưu tiên p10 ppt

Ngôn Ngữ Lập Trình C#
private int hour;
private int minute;
private int second;
}
public class Tester
{
static void Main()
{
System.DateTime currentTime = System.DateTime.Now;
Time t = new Time( currentTime );
t.DisplayCurrentTime();
// Lấy dữ liệu từ thuộc tính Hour
int theHour = t.Hour;
Console.WriteLine(“ Retrieved the hour: {0}”, theHour);
theHour++;
t.Hour = theHour;
Console.WriteLine(“Updated the hour: {0}”, theHour);
}
}

 Kết quả:
Time : 2/1/2003 17:55:1
Retrieved the hour: 17
Updated the hour: 18

Để khai báo thuộc tính, đầu tiên là khai báo tên thuộc tính để truy cập, tiếp theo là phần thân
định nghĩa thuộc tính nằm trong cập dấu ({}). Bên trong thân của thuộc tính là khai báo hai
bộ truy cập lấy và thiết lập dữ liệu:
public int Hour
{

get
{
return hour;
}
set
{
hour = value;
}
Xây Dựng Lớp - Đối Tượng
118
Ngôn Ngữ Lập Trình C#
}
Mỗi bộ truy cập được khai báo riêng biệt để làm hai công việc khác nhau là lấy hay thiết lập
giá trị cho thuộc tính. Giá trị thuộc tính có thể được lưu trong cơ sở dữ liệu, khi đó trong phần
thân của bộ truy cập sẽ thực hiện các công việc tương tác với cơ sở dữ lịêu. Hoặc là giá trị
thuộc tính được lưu trữ trong các biến thành viên của lớp như trong ví dụ:
private int hour;
Truy cập lấy dữ liệu (get accessor)
Phần khai báo tương tự như một phương thức của lớp dùng để trả về một đối tượng có
kiểu dữ liệu của thuộc tính. Trong ví dụ trên, bộ truy cập lấy dữ liệu get của thuộc tính Hour
cũng tương tự như một phương thức trả về một giá trị int. Nó trả về giá trị của biến thành
viên hour nơi mà giá trị của thuộc tính Hour lưu trữ:
get
{
return hour;
}
Trong ví dụ này, một biến thành viên cục bộ được trả về, nhưng nó cũng có thể truy cập dễ
dàng một giá trị nguyên từ cơ sở dữ lịêu, hay thực hiện việc tính toán tùy ý.
Bất cứ khi nào chúng ta tham chiếu đến một thuộc tính hay là gán giá trị thuộc tính cho một
biến thì bộ truy cập lấy dữ liệu get sẽ được thực hiện để đọc giá trị của thuộc tính:

Time t = new Time( currentTime );
int theHour = t.Hour;
Khi lệnh thứ hai được thực hiện thì giá trị của thuộc tính sẽ được trả về, tức là bộ truy cập lấy
dữ lịêu get sẽ được thực hiện và kết quả là giá trị của thuộc tính được gán cho biến cục bộ
theHour.
Bộ truy cập thiết lập dữ liệu ( set accessor)
Bộ truy cập này sẽ thiết lập một giá trị mới cho thuộc tính và tương tự như một phương
thức trả về một giá trị void. Khi định nghĩa bộ truy cập thiết lập dữ lịêu chúng ta phải sử dụng
từ khóa value để đại diện cho tham số được truyền vào và được lưu trữ bởi thuộc tính:
set
{
hour = value;
}
Như đã nói trước, do ta đang khai báo thuộc tính lưu trữ dưới dạng biến thành viên nên trong
phần thân của bộ truy cập ta chỉ sử dụng biến thành viên mà thôi. Bộ truy cập thiết lập hoàn
toàn cho phép chúng ta có thể viết giá trị vào trong cơ sở dữ lịêu hay cập nhật bất cứ biến
thành viên nào khác của lớp nếu cần thiết.
Xây Dựng Lớp - Đối Tượng
119
Ngôn Ngữ Lập Trình C#
Khi chúng ta gán một giá trị cho thuộc tính thì bộ truy cập thiết lập dữ liệu set sẽ được tự
động thực hiện và một tham số ngầm định sẽ được tạo ra để lưu giá trị mà ta muốn gán:
theHour++;
t.Hour = theHour;
Lợi ích của hướng tiếp cận này cho phép các thành phần bên ngoài (client) có thể tương tác
với thuộc tính một cách trực tiếp, mà không phải hy sinh việc che dấu dữ lịêu cũng như đặc
tính đóng gói dữ lịêu trong thiết kế hướng đối tượng.
Thuộc tính chỉ đọc
Giả sử chúng ta muốn tạo một phiên bản khác cho lớp Time cung cấp một số giá trị static
để hiển thị ngày và giờ hiện hành. Ví dụ 4.12 minh họa cho cách tiếp cận này.

 Ví dụ 4.12: Sử dụng thuộc tính hằng static.

using System;
public class RightNow
{
// Định nghĩa bộ khởi tạo static cho các biến static
static RightNow()
{
System.DateTime dt = System.DateTime.Now;
Year = dt.Year;
Month = dt.Month;
Date = dt.Day;
Hour = dt.Hour;
Minute = dt.Minute;
Second = dt.Second;
}
// Biến thành viên static
public static int Year;
public static int Month;
public static int Date;
public static int Hour;
public static int Minute;
public static int Second;
}
public class Tester
{
static void Main()
Xây Dựng Lớp - Đối Tượng
120
Ngôn Ngữ Lập Trình C#

{
Console.WriteLine(“This year: {0}”,
RightNow.Year.ToString());
RightNow.Year = 2003;
Console.WriteLine(“This year: {0}”,
RightNow.Year.ToString());
}
}

 Kết quả:
This year: 2002
This year: 2003

Đoạn chương trình trên hoạt động tốt, tuy nhiên cho đến khi có một ai đó thay đổi giá trị của
biến thành viên này. Như ta thấy, biến thành Year trên đã được thay đổi đến 2003. Điều này
thực sự không như mong muốn của chúng ta.
Chúng ta muốn đánh dấu các thuộc tính tĩnh này không được thay đổi. Nhưng khai báo hằng
cũng không được vì biến tĩnh không được khởi tạo cho đến khi phương thức khởi dựng static
được thi hành. Do vậy C# cung cấp thêm từ khóa readonly phục vụ chính xác cho mục đich
trên. Với ví dụ trên ta có cách khai báo lại như sau:
public static readonly int Year;
public static readonly int Month;
public static readonly int Date;
public static readonly int Hour;
public static readonly int Minute;
public static readonly int Second;
Khi đó ta phải bỏ lệnh gán biến thành viên Year, vì nếu không sẽ bị báo lỗi:
// RightNow.Year = 2003; // error
Chương trình sau khi biên dịch và thực hiện như mục đích của chúng ta.
Câu hỏi và trả lời

Câu hỏi 1: Có phải chúng ta chỉ nên sử dụng lớp với các dữ liệu thành viên?
Trả lời 1: Nói chung là chúng ta không nên sử dụng lớp chỉ với dữ liệu thành viên. Ý nghĩa
của môt lớp hay của lập trình hướng đối tượng là khả năng đóng gói các chức năng và dữ
liệu vào trong một gói đơn.
Câu hỏi 2: Có phải tất cả những dữ liệu thành viên luôn luôn được khai báo là public để bên
ngoài có thể truy cập chúng?
Xây Dựng Lớp - Đối Tượng
121
Ngôn Ngữ Lập Trình C#
Trả lời 2: Nói chung là không. Do vấn đề che dấu dữ liệu trong lập trình hướng đối tượng,
xu hướng là dữ liệu bên trong chỉ nên dùng cho các phương thức thành viên. Tuy nhiên, như
chúng ta đã biết khái niệm thuộc tính cho phép các biến thành viên được truy cập từ bên
ngoài thông qua hình thức như là phương thức.
Câu hỏi 3: Có phải có rất nhiều lớp được xây dựng sẵn và tôi có thể tìm chúng ở đâu?
Trả lời 3: Microsoft cung cấp rất nhiều các lớp gọi là các lớp cơ sở .NET. Những lớp này
được tổ chức bên trong các namespace. Chúng ta có thể tìm tài liệu về các lớp này trong thư
viện trực tuyến của Microsoft. Và một số lớp thường sử dụng cũng được trình bày lần lượt
trong các ví dụ của giáo trình này.
Câu hỏi 4: Sự khác nhau giữa tham số (parameter) và đối mục (argument)?
Trả lời 4: Tham số được định nghĩa là những thứ được truyền vào trong một phương thức.
Một tham số xuất hiện với định nghĩa của phương thức ở đầu phương thức. Một đối mục là
giá trị được truyền vào phương thức. Chúng ta truyền những đối mục vào phương thức phù
hợp với những tham số đã khai báo của phương thức.
Câu hỏi 5: Chúng ta có thể tạo phương thức bên ngoài của lớp hay không?
Trả lời 5: Mặc dù trong những ngôn ngữ khác, chúng ta có thể tạo các phương thức bên
ngoài của lớp. Nhưng trong C# thì không, C# là hướng đối tượng, do vậy tất cả các mã
nguồn phải được đặt bên trong một lớp.
Câu hỏi 6: Có phải những phương thức và lớp trong C# hoạt động tương tự như trong các
ngôn ngữ khác như C++ hay Java?
Trả lời 6: Trong hầu hết các phần thì chúng tương tự như nhau. Tuy nhiên, mỗi ngôn ngữ

cũng có những khác biệt riêng. Một ví dụ sự khác nhau là C# không cho phép tham số mặc
định bên trong một phương thức. Trong ngôn ngữ C++ thì chúng ta có thể khai báo các
tham số mặc định lúc định nghĩa phương thức và khi gọi phương thức thì có thể không cần
truyền giá trị vào, phương thức sẽ dùng giá trị mặc định. Trong C# thì không được phép. Nói
chung là còn nhiều sự khác nhau nữa, nhưng xin dành cho bạn đọc tự tìm hiểu.
Câu hỏi 7: Phương thức tĩnh có thể truy cập được thành viên nào và không truy cập được
thành viên nào trong một lớp?
Trả lời 7: Phương thức tĩnh chỉ truy cập được các thành viên tĩnh trong một lớp.
Câu hỏi thêm
Câu hỏi 1: Sự khác nhau giữa thành viên được khai báo là public và các thành viên không
được khai báo là public?
Câu hỏi 2: Từ khoá nào được sử dụng trong việc thực thi thuộc tính của lớp?
Câu hỏi 3: Những kiểu dữ liệu nào được trả về từ phương thức?
Câu hỏi 4: Sự khác nhau giữa truyền biến tham chiếu và truyền biến tham trị vào một
phương thức?
Câu hỏi 5: Làm sao truyền tham chiếu với biến kiểu giá trị vào trong một phương thức?
Xây Dựng Lớp - Đối Tượng
122