Chuyển hóa lipide pdf

1
1
ThS BS ẹoó Nhử Hien
PCN BM Sinh Hoựa-ẹH YK Phaùm Ngoùc Thaùch
Chuyn húa lipide
Mục tiêu
1. Mô tả các loại lipoproteine và quá trình tiêu hóa ,hấp thụ
và vận chuyển trong máu.
2. Mô tả quá trình β-oxy hóa acid béo no và cách tính năng
lượng tạo thành từ quá trình này.
3. Hiểu đặc điểm quá trình β-oxy hóa các loại acid béo khác
(không no , có số C lẻ.)
4. Nắm được đặc điểm quá trình tổng hợp acid béo.
5. Mô tả quá trình hình thành và thoái hóa thể keton và các
quá trình gây tăng keton-máu.
6. Nắm đặc điểm các quá trình tổng hợp TG , phospholipide
và cholesterol.
7. Nắm vững quá trình điều hòa tổng hợp và oxy hóa acid
béo, chu trình triglyceride và chuyển hóa lipid nói chung.
2
2
3
3
Chuyển hóa Cholesterol
8
Tổng hợp Phospholipide và Sphingolipide.
7
Tổng hợp Triglyceride : Chu trình TG ở gan và mô mỡ.
6
5
Thể Keton

Vận chuyển Lipid trong máu và ly giải Lipid từ mô mỡ
1
4
Tổng hợp AB : Palmitate , AB no dài , AB không no ,
AB không no 1 nối đôi .
3
β-Oxy hóa: AB no, AB không no 1 nối đôi ,
AB không no > 1 nối đôi , AB có số carbon lẻ.
2
Điều hòa β-Oxy hóa và tổng hợp AB
Nội dung
4
4
Tá
tràng
Dịch tụy đổ
vào tá tràng
Lipase tụy
Triacylglycerol
Lòng ruột
β-MG
DG DG
β-Monoacylglycerol
Diacylglycerol
Tế bào biểu bì
vách ruột non
Hấp thu
Acid béo
5
5

β-Monoacylglycerol
Diacylglycerol
Tế bào biểu bì
vách ruột non
Hệ bạch huyết
Chylomicrons
TG
Proteine
Chylomicron
Hấp thu
Acid béo
6
6
TIÊU HÓA
Lipase tụy
Hệ bạch huyết
TG
β-Monoacylglycerol
Diacylglycerol
Chylomicron
Acid béo
7
7
TIEÂU HOÙA
Acid béo
chuỗi ngắn
Acid béo
chuỗi dài
+
Acid mật

→micel
Muối mật
Acid béo
chuỗi dài
Acid béo
chuỗi ngắn
Micel
+Albumine
+Albumine
8
8
Hệ bạch huyết
HẤP THỤ LIPID
9
9
Vận chuyển lipide sau ăn no
Lipase dòch tụy
Lipoprotein
lipase vách
động mạch
10
10
CẤU TRÚC LIPOPROTEIN / máu
Apoprotein :100-500nm Triacylglycerol ở nhân(80%)
Năng lượng xử dụng hàng ngày: >40%lipid(gan,tim,cơ vân: TG cung
cấp >50%năng lượng)
11
11
Siêu ly tâm Lipoproteine
Chylomicron

Tỷ trọng
Tỷ trọng tối đa
–VLDL:Very Low
Density Lipoproteine.
–IDL
: Intermediate
Density Lipoproteine.
–LDL
: Low Density
Lipoproteine.
–HDL:High Density
Lipoproteine.
12
12
50-200nm
28-70nm
20-25nm 8-11nm
Low Density Lipoproteine
High Density Lipoproteine
Very Low Density Lipoproteine
Tỷ trọng (g/ml)
Đường kính (nm)
Chylomicron
Chylomicron
remnant
VLDL
IDL
LDL
HDL
2

HDL
3
13
13
Chylomicron
Chylomicron
Remnant
Lp(a)
VLDL
IDL
LDL
HDL
2
HDL
3
Tỷ
trọng
Đường kính
Tỷ trọng
thấp nhất
14
14
Triglyceride
Phospholipide
Proteine
Cholesterol
Chylomicron VLDL-Prebeta LDL-Beta HDL-Alfa
Caùc loaïi Apoprotein
15
15

LCAT : Lecithin cholesterol Acyl Transferase
16
16
Vaän chuyeån lipoproteine trong maùu
Triglyceride
và acid béo
tự do
Chylomicron
Chylomicron
Acid béo
tự do
Triglyceride
GAN
Lipide từ
thức ăn
Tế bào ngoài gan
LPL : Lipoproteine Lipase
17
17
Va
ä
n chuye
å
n lipoproteine
Đường ngoại sinh Đường nội sinh
18
18
Vận chuyển lipide trong máu
XƠ VỮA
ĐM

Cholesterol xấu
Cholesterol tốt
Tuyến vú ,cơ ,mơ mỡ
Lipoprotein Lipase
Huyết tương
khi nhịn đói
Huyết tương
sau ăn no
Acid béoTG,
Đục
19
19
Chu kỳ cholesterol nội sinh trong lipoproteine
20
20
Nguồn gốc Cholesterol : từ gan và từ thức ăn
Cholesterol xấu (LDL) & Cholesterol tốt(HDL)
21
21
Triglyceride
Cholesterol
Phospholipide
Proteine
22
22
LDL oxy hóa gây xơ
vữa động mạch
Tế bào bọt
23
23

Vận chuyển
lipide khi đói
Glucagon
1
8
7
6
5
4
3
2
Mô mỡ
Cơ
P
P
Giọt mỡ
10 AB-1 Alb
Glucose-máu

P
PKA
PKA
Máu
24
24
95%năng lượng tạo ra nhờ
3 gốc AB. →ßOXY HÓA

5% năng lượng tạo ra nhờ
Glycerol

:glycerol kinase
biến đổi glycerol thành
L-glycerol-3-P
→Dihydroxyaceton-P
→ D-Glyceraldehyde-3-P
→ tiếp chu trình HDP hay
tân tạo glucose.
Ly giải glucose
Lipase
Glycerol
kinase
Glycerol 3-P-
Dehydrogenase
25
25
Nơi xảy ra:ty thể
Điều kiện: hiếu khí
Acid béo 16C tạo 8 AcetylCoA
(qua 7 vòng ß oxy hóa).
Phản ứng tổng quát(1 vòng ß
oxy hóa):
Acyl~SCoA
+FAD+NAD+H
2
O
 Acyl~CoA kém 2
Carbon + Acetyl-CoA + 4ATP
ß OXY HÓA