Tải bản đầy đủ (.pdf) (179 trang)

NGHIÊN CỨU BIẾN TÍNH TINH BỘT BẰNG MỘT SỐ TÁC NHÂN HÓA HỌC VÀ ỨNG DỤNG

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.78 MB, 179 trang )




B O VIN KHOA H VIT NAM

VIỆN HOÁ HỌC



Nguyễn Quang Huy




NGHIÊN CỨU BIẾN TÍNH TINH BỘT
BẰNG MỘT SỐ TÁC NHÂN HÓA HỌC VÀ ỨNG DỤNG







LU C









i - 




B O VIN KHOA H VIT NAM

VIỆN HOÁ HỌC




Nguyễn Quang Huy






NGHIÊN CỨU BIẾN TÍNH TINH BỘT
BẰNG MỘT SỐ TÁC NHÂN HÓA HỌC VÀ ỨNG DỤNG


 
: 62.44.27.01






LUC




NG DN KHOA HC: GS. TS. Nguy







i - 

i











ng
s thc hic s liu, kt qu ng

 trong bt k 





Nguyn Quang Huy






ii





Trong thi gian thc hic nhiu
s i ba Thng
nghi
 n Th
ng kin thng th t
, bng nghip t li
 c hin s 
ng hn
ng nghip Vic - Vin KH&CN Ving h 
c hin lu
Xin cng nghip ti Vi phi hp

c php Vit Nam,
Vin kim nghim thung cng chng
to mu kin thun l  ng
phn vic trong lu
Cu
Tin lu
iii



 HI

AA
:
Axit acrylic
AM
:
Acrylamit
AN
:
Acrylonitrin
AMS-1
:
Tinh bt bing axit acrylic (Acrylic acid modified
tapioca starch)
AMS-2
:
Tinh bt bing axit acrylamit (Acrylamit acid modified
tapioca starch)
Am

:
Amy
Ap
:
Amylopectin
AUL
:
 hp th i ti trng (Absobency under load)
BMA
:
n-butylmetacrylat
CMS
:
Cacboxymetyl tinh bt
DMSO
:
Dimetyl sulfoxyt
DSC
:
Nhi
DTA
:
t vi sai (Differential Thermal Analysis)
DMF
:
Dimetyl formamit
DS
:
 th (Degree of subtitution)
EPI

:
Epiclohydrin
EMA
:
Etyl metacrylat
FDA
:
c phc Hoa k (Food and Drug
Administration)
KPS
:
Kali persunfat
KT
:
Keo t
MBA
:
N,N'-metylenbisacrylamit
MCA
:
Monoclo axetic axit
MAM
:
Metacrylamit
MAN
:
Metacrylonitrin
iv




MA
:
Metyl acrylat
MAA
:
Axit metacrylic
PA
:
Copolyme
RE
:
Hiu sut phn ng
SEM
:
n t 
STMP
:
Matri trimetaphotphat
SMCA
:
Natri monocloaxetat
TGA
:
t trng (Themal Gravimetric Analysis)
TSTP
:
Trinatri trimetaphotphat
TB
:

Tinh bt
TB-G
:
Tinh b
XRD
:
Nhiu x tia X
%GY
:
Hiu su
%GE
:
Hiu qu fficiency)
%TC
:
Chuyng s (Total conversion)

v






Trang
Bng 1.1. ng tinh bt  mt s lo 3
Bng 1.2.  5
Bng 1.3. c cho thu 39
Bng 3.1. ng ca thi gian phn  
 75

Bng 3.2. ng ca nhi t 76
Bng 3.3. ng c 77
Bng 3.4.  ng ca t l     
photphat h 78
Bng 3.5. ng c th t bn l-  83
Bng 3.6. ng ca t l axit/tinh b thu  92
Bng 3.7. ng ca nhi phn ng ti t thu  93
Bng 3.8. ng ca t l H
2
O/ tinh bt ti t thu  94
Bng 3.9. ng c nhng
tro ca tinh bt bi 95
Bng 3.10.  96
Bng 3.11.  96
Bng 3.12. Nhi h 
0
, T
p

e
) ca tinh bt t n
 101
Bng 3.13. t ca tinh bt bing axit 104
Bng 3.14. Mt s t c nghim 104
Bng 3.15. S ph thuc ca tr     i
gian phn ng    107
Bng 3.16. ng ca nhi phn n hiu sut thu hi sn
vi




phc cacbonyl, cacboxyl 108
Bng 3.17. S ph thuc ca trn     i
gian phn ng vng clo ho 110
Bng 3.18. ng cng clo hon hiu sut thu
hi sn phchc cacbonyl, cacboxyl 111
Bng 3.19. ng ca pH ti TLPT, hiu sut thu hng
c cacboxyl, cacbonyl 112
Bng 3.20. ng ca n tinh b 113
Bng 3.21. Nhi h 
0
, T
p

e
) ca tinh bt t n
 117
Bng 3.22. t trng ca tinh b 119
Bng 3.23. ng ct liu h t ca si 121
Bng 3.24. a th
t 123
Bng 3.25. a nhi 
t 124
Bng 3.26. a n u suu
qu . 125
Bng 3.27. a n cht kh  126
Bng 3.28. a t l lng/rn ti hiu su 126
  139
  140
  140

  141

vii






Trang
 C  6
 Cu  amylopectin 6
  thu t bng axit 32
 ng ca t l  tng
tro 79
 ng ca t l  tan ca
tinh bt. 80
 ng c th n kh a tinh bt 80
 ng ca t l  nht ca
tinh bt. 82
.5. ng c th  trong ca dung dch h tinh bt 84
 nh SEM ca tinh bt cha bin tính 85
 nh SEM ca TB photphat monoeste (t l mol
 85
 Gi t trng ca tinh bn
 87
 Gi    t tr ng ca tinh bt photphat
 l  87
 ng ca lo nht tinh bt sn
bi 89

 ng ca long tro ca
tinh bt sn bi 91
. ng ca lo tan ca tinh bt sn
bi 92
viii



 ng ca nhi s nht sn phm 97
 ng ca thi gian s nht sn phm 98
 n t a tinh bt sn t 
bii t l khng axit/tinh bt l
 99
 Gi t ca TB sn t n
i t l axit/tinh bt l; 0,06 (3); 0,08
 100
 Gi nhiu x tia X ca tinh bt sn t n
i t l axit/tinh bt l
0,10 (4). 102
 S  c ht ca TB sn t n
i t l axit/tinh bt l
0,10 (D). 103
 S  theo thi gian phn ng  
nhi  106
 ng cng clo hong t
th 108
 ng ca pH t 111
 nh SEM ca tinh bt s
ng clo ho 115
 Gi nhiu x tia X ca tinh bt st oxy

i t l clo hong so vi tinh b
 115
 Gi DSC ca tinh b 116
 Gi t ca tinh bt st oxy
i t l clo hong so vi tinh b
 118
ix



  c ht ca tinh bt st oxy
i t l clo hong so vi tinh b
 120
 ng ca thi gian phn ng tp
 127
H  ng ca nhi  phn ng t    p
 128
 ng ca n monome AM tp
 129
 ng ca n KPS t 130
 ng ca t l pha lng/tinh bt tp
 131
 Ph hng ngoi ca tinh b 132
 Ph hng ngoi ca tinh b 132
 a tinh b 134
 Gi    t vi sai (DTA) ca tinh b  
 136
 nh SEM ca tinh b 137
 Gi nhiu x tia X c 138


x





Trang
L i
LI C ii
DANH M HI VIT TT iii
DANH MNG v
DANH M  TH vii
MC LC x
M U 1
NG QUAN 3
1.1. Gii thiu chung v tinh bt 3
1.2. Cu  ca tinh bt 5
1.3. Mt s t ca tinh bt 7
t vt lý 7
t hóa hc 9
1.4. Mt s t 11
1.4.1. Mt s t
 11
1.4.1.1. Bing h  11
1.4.1.2. X t m 12
 c 12
ng enzym 13
1.4.3. Bit bng mt s c 14
t 14
1.4.3.2. Tt ngang 15

xi



 18
t 20
1.4.3.5. Bit bng axit 31
t 40
1.4.3.7. Bin t b 48
u bic 58
C NGHIM 61
u, hoá cht 61
2.2. Dng c, thit b u 62
 67
2.3.1. Ti 67
2.3.2. Tin hành bin tính bng axit 69
2.3.3. Tit bng hypoclorit 70
2.3.4. Ti 72
ng s ghép 73
T QU O LUN 75
3.1. Pht bng natri hydrophotphat 75
3.1.1. ng ca thi gian phn ng 75
3.1.2. ng ca nhi 76
3.1.3. ng ca pH 77
3.1.4. ng ca t l  77
3.1.5. ng c th tt ca tinh bt
photphat monoeste 78
a tinh bt photphat monoeste 85
3.1.6.1.  hin t  85
t trng (TGA) 86

xii



3.2. Tht bng axit 88
3.2.1. ng ca loi axit 88
3.2.2. ng ca t l axit/tinh bt 92
3.2.3. ng ca nhi phn ng 93
3.2.4. ng ca t l c/tinh bt 94
3.2.5. ng c 95
3.2.6.       sn ph  
chuc dng 96
3.2.7. ng ca nhi i gian s nht
ca sn phm 97
3.2.8. Ct nhit ca tinh bt bing
axit 98
c 98
3.2.8.2. Gi t 100
3.2.8.3. Nhiu x tia X 101
3.2.8.4.  c ht 102
3.2.9. Th nghim ch t 103
natri hypoclorit 106
3.3.1. ng ca nhi i gian phn ng 106
3.3.2. nh hng ca hàm lng clo hot đng 108
3.3.3. ng ca pH 111
3.3.4. nh hng ca nng đ tinh bt 113
3.3.5. Mt s đc trng lý hoá ca tinh bt oxy hoá 113
c b mt 113
3.3.5.2. Nhiu x tia X 115
 116

xiii



t trng (TGA) 117
3.3.5.4.  c ht 119
 120
3.4. Bi 122
3.4.1. Bin tính bng axit acrylic 122
3.4.1.1. a thi gian 122
3.4.1.2. g ca nhi 123
3.4.1.3. a t l tinh bt: monome 124
3.4.1.4. a cht khu 125
3.4.2. Bing acrylamit 127
3.4.2.1. ng ca thi gian phn ng 127
3.4.2.2. ng ca nhi phn ng 128
3.4.2.3. ng ca n monome AM 129
3.4.2.4. ng ca n cht  129
3.4.2.5. ng ca t l pha lng/tinh bt 130
 131
3.4.2.7. X c thi b
keo t 138
KT LUN CHUNG 142
 144
U THAM KHO 145
1



 


Tinh bi, ht, c, qu c
long.  n.
Tinh b n quan trng bc nht
trong ch  ng cng v
t trong nhng nguu, r tic ng
dng ru ngp giy, thc phm,
di nht cy, tinh bt t
n ch nhic nhng mch
s dc lnh, m
nhm kh c sau khi n y ra sau khi
mt s sp xp ct h t qu  c trong h
thng thc phm cha nhiu tinh by, vic bic
t ln nhm ci thit cng nhu cu s d
rt nhi
vc, enzym. Vit Nc np, tinh bt rt
dt sn rn. Tuy vy, ch yu s
dng  d. Do vy, cn phi bin
 u k thuc s d
Xu thc t  u bit bng mt
s ng d nhm bii ct v
thu m rng kh ng dng ca tinh bt s
tr cho vt li
Vi nu bao gm:
- Bit b nghim trong
thc phu mt s yu t , nng
2




, 
- Bih bt sn bu mt s yu t 
th nghic.
- t sn bu mt s yu t nh
, n,  ng dng th
nghim h vi.
- Bit
 nghim trong x c.
a lu
L Vit Nng hc tinh bt ph
s  to vt liu sch s dng trong thc phm.
 to ra tinh b p b
th n. Sn ph
c s dng tt.
t bng natri hypoclorit (sn phm ph c
cht Vio ra sn phm trung gian ch t si.
t sn b
n nay, to ra sn phm mi s d x 
c cho kt qu t y sinh hc.
3






Tinh bi polysaccarit thc vt tn ti trong t ng
  cao, g     c ni vi nhau b    -
gly ca tinh b
6

H
10
O
5
)
n


n trong khong
t c tng hp nh p ca
c d tr trong ci dng ti
ng tinh b i theo
thi ti, th ng [5].

Lo
Tinh bt, % tr

66-84
Sn
93-97

70-80

75-80
ch
70-75

60-75

60-66

Trong t p cht ht ph bi
 3, 5]. Trong thc vt, tinh b  i dng
  mc ln trong t 
vt thm th c mng
ln tinh bt t nhiu ngu i din cho 60-
90% tng s n
 u,  mt s qu i, 5-9].  

4




n xu tinh bt s git Nam
 n 30/6, ti th n ra hi
ngh s i biu quc t tham d. S 
kic ch n vc gia sn xu
xut khu th gii v sn phn sn. 
c, k t p ch bi
c khong 120 tri nhp khu bt m 
bt sn thay thu quan tra triu
 n ph u so vi
nhp khung xut khu su, k 
t Nam. Th ng xut khu sn ch yu c
Quc t B   i t trng xut khu sn
khong 40% bt s
 Vit Nam, s bin  hu hnh c
p. Din ng sn Vi
n nhiu nht  c Trung
b i min xut sn

ln th hai ca c c, tp trung ch yu  bn t
n ct 150.100 ha [9].
Nhn thy u qu kinh t do  si, nhi bin
sn  m vi c 
 bin tinh bt s p vi tt ch bin
ma triu tn tinh bt sng vi nhu cu s dng gn 2,5
triu tn c sng 30% sng c  
gp 3 v t so v
T n nay, sng xut
khch xut khnh. Theo s ng th
ci (B 
5



 t khc 2,66 triu tn st
st kim ngch 408 trin v sn v
kim ngch so v 2008.
u  ca tinh t
Tinh bt tn ti dng hc trong khong t 2-120nm, ht
tinh bt cu du t
ht ph thuu kin trng c
Ht tinh bt c        
t loi tinh bt, hc ca tt c 
ng nhau [5].




ch

5 - 50


5 - 25


3 - 35


4 - 40
Bu dc
Khoai lang
5 - 50
Bu dc

2 - 10


3 - 30

Tinh bt g         
ch thng g t vi
nhau b-1,4-
     u kh     .  ng
 
ch hoc  tr
t
ti chuyng xon c.
6




O
H
H
H
OHH
OH
CH
2
OH
O
O
O
CH
2
OH
OH
H OH
H
H
H
O
O
CH
2
OH
OH
H OH
H

H
H
O


-
1,4-     t vi m    -1,6-

O
H
H
H
OHH
OH
CH
2
OH
O
O
O
CH
2
OH
H OH
H
H
H
O
O
CH

2
OH
OH
H OH
H
H
H
O
O
O
H
H
H
OHH
OH
CH
2
OH


 c. B 
 ng cng 8,10
7

 cha tt tri u
a chui mi ch ng 25- 
 d gm dng tinh th bin
ng bn m hin ma c
dng bn tinh thch xon
 n m

 li vi nhau.  gi 
  dng bn mng, tinh
7



th n m 
tng hp sinh hc tinh bt, c   c
c xp cht tinh bt.
T l  ng t
cht tinh bt ca sn phm cu
chung, t l ng trong tinh bt s
 l  n gc tinh bu kin
ng. Trong tinh bt np (go np), g
amylopectin, trong tinh b u xanh, dong ri  ng  m

1.3. Một số ủa tinh bột
1.3.1. Tính chất vật lý
t hp th
Ht tinh bu to l xt hp th 
ma tinh bu tham dy trong quo
qun, s bin thu nhit cn phi ht si v 
t vi tinh bng n kh p th ca
tinh bu kh p th n li h
a tinh bi ta nhn thy rng tinh bt
hp th xanh metylen rt t ng nhit hp th ci tinh bt
ng nhit hp th ci tinh bt ph thuc cu
ta h ng n c
 a tinh bt
 tinh b n nhanh

  
c  nhi  
Trong mng axit tinh bt b thu 
8



tan". Nng axit mnh sn phm cung
kim, tinh bt b ng ph t b kt
ta trong cy ct d u qu thu hi bt [19].
* S  ng h a tinh bt
  t do s hp th
t tinh b
n ca tinh b 70t tinh bt s ng do hp
th  nht ca dung d
mi gian x   v ht tinh bt, thu 
tng ph n t ca tinh b
gi nht ca dung dy nhi   ht, chuyn tinh bt t
tr ch keo gt h
 Nhi h  mt khong,
nhi thp nh t tinh bt bu mng
chi cao nh tng 10% ht tinh b
mng chit [15, 24]. Tu thuu kin h hi, ngun
gc tinh bc hng, nhi   ht
 bii trong mt khong [22, 5, 25, 26].
 nht ca h tinh bt
Mt trong nht quan trng ca tinh bn cht
t cu ca nhiu sn phm thc ph nh d
tinh bt cha nhi c v
 tinh bt tp hp l s  c nhin cho dung dch

   do  nh di chuy

Yu t  nht ca dung dch tinh b
biu kin c hoc ca tinh
bc, th u tr bi xng c. N
tinh bt, pH, nhi, ion Ca
2+
c th  cu
9



 tinh b
nhi theo [29, nht ca tinh bng kim
   tinh bt khi 
[34, mui, n ng rt l
nht ca dung dch [15].
* Kh o gel, t h bt
Tinh bt sau khi h  ngu s p xp
li vi nhau mt t  tt vi cng 3
chi tch tinh bt ph va phi, phc
h  chuyn tinh bi 
trt ch 
ni trc ti  ch polyglucozit ho       c
[118,120].
Khi gel tinh b ngui mt th co lng
dch th s   nh nu gel
  l  m
nhi  t ci khi pH=7. T tho gic
gim pH. S c li cn phm

dng na lng ln ph 
tinh b t t t tinh bt s 
phng ra, sp xp lc tip vi nhau b
ti c.
1.3.2. Tính chất hóa học
- Mt quan trng ca tinh b t gia
  thu t  dng hu
hoc  dng h ng past. Tt c i tinh bu b thu i
-n n ng ph bi to ra
      ng hn hp ch    
 l
10



-  b 
i ph thu
u kin tin nt
 ng kim b   t trong nh 
 c gn n o ra
t s ng nh 
cm chich tinh b c
bing ki
-  tit
s  c thc
hic t do tc t t 
 n ng
vy ra phn  tt
ngang gi tinh bt gn nhau. Sn phm t


khi phn ng vi tinh bn ph. Nu
m t ngang thp (1 li n
ph b ng past.
- Phn ng ra tinh bn ng v
v cho phy i 
thuc th c t ng Am trong tinh bt b
tr phn c v Am phng xon 
ng xon  
 n ng vi    
xon t s mui KI, Na
2
SO
4
 phn ng.
ct s chi c ch  phn i
 xon c hp th c 20% khng vi mon
c m  I
2
-  
a xon c. Vi Ap khi x. V

×