Tải bản đầy đủ (.pdf) (81 trang)

Luận văn tốt nghiệp " Đánh giá giá trị kinh tế và kế hoạch hoạch định khu rừng hạt dẻ Hải Dương " pps

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (625.54 KB, 81 trang )

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
LI NểI U
TNH CP THIT CA TI
ng l mt loi m c bit khụng ch nh hng n iu kin khớ hu
nh mt nhõn t hỡnh thnh quan trng, m cũn cú vai trũ nh mt nhõn
t iu ho khớ hu, duy trỡ v phc hi nhng iu kin khớ tng thu vn
thun li cho s tn ti ca sinh gii. Nhng chc nng sinh thỏi quan trng
nht ca rng l iu ho khớ hu, gi v iu tit ngun nc, bo v t.
Rng c xem l nhõn t t nhiờn quan trng gúp phn bo v v ci
thin mụi trng sng ca c hnh tinh. Vic phỏ rng trong nhng thp k gn
õy ó gõy ra nhng hu qu sinh thỏi nghiờm trng trờn phm vi ton cu. Biu
hin rừ rt nht l s gia tng ca nhit trỏi t, hot ng ca bóo lt, hn
hỏn, chỏy rng, dch bnh v.v Bờn cnh ú din tớch rng ngy cng thu hp
dn n a dng sinh hc ( DSH ) rng ngy cng b suy gim, cỏc ging loi
ng, thc vt quớ him cú nguy c b tuyt chng ó v ang l nguyờn nhõn
chớnh thc dn n s tn phỏ ca thiờn tai ngy cng khc lit . Ngoi ra, cựng
vi quỏ trỡnh phỏt trin rng ngy cng úng vai trũ quan trng i vi i sng
sn xut, s tn ti v phỏt trin ca nhõn dõn. Do ú, mt trong nhng nhim
v quan trng ca nhõn loi hin nay l bo v v phỏt trin rng, khai thỏc mt
cỏch hp lý, va nõng cao nng sut kinh t va phỏt huy ti a cỏc chc nng
sinh thỏi ca rng, ngn chn nhng quỏ trỡnh bin i khụng thun nghch ca
mụi trng sinh thỏi do phỏ rng gõy nờn.
Núi n DSH v cỏc h sinh thỏi, khụng th khụng núi n cỏc h sinh
thỏi rng, bi vỡ chỳng úng mt vai trũ c bit trong cụng tỏc bo v DSH.
Ngc li, DSH l nhõn t c bn quyt nh s bn vng ca h thng chc
nng rng, nhng DSH l vn khỏ mi m Vit Nam , c bit l lng
giỏ giỏ tr kinh t v DSH ca rng li cũn mi hn. Nhn thc c tm quan
trng v nhng thỏch thc ca vn cựng vi lũng nhit huyt ca bn thõn (
mt sinh viờn chuyờn ngnh kinh t v qun lớ mụi trng) v vn DSH
rng ó thỳc y tụi la chn ti: Bc u ỏnh giỏ tng giỏ tr kinh t


R

Lun vn tt nghip " ỏnh giỏ giỏ tr kinh t v k
hoch hoch nh khu rng ht d Hi Dng "
R
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
ca rng D xó Hong Hoa Thỏm - Chớ Linh - Hi Dng cho vic hoch
nh chớnh sỏch duy trỡ rng D ny.
Do ti liu iu tra c bn, cỏc s liu cha c y . Mt khỏc, do
khụng cú nhiu thi gian thc hin nờn tụi cũn gp nhiu khú khn, thiu sút,
cú vn cha th gii quyt c, nhng ni dung trỡnh by trong ti cng
ch l nhng kt qu bc u. Nhng vi nhng n lc ca mỡnh tụi hy vng s
phn no gii quyt c nhng vn bc xỳc hin nay. Bờn cnh ú tụi hy
vng s nhn c ý kin ỏnh giỏ, phờ bỡnh t mi phớa tụi cú c hi hon
thin hn v nhn thc .
MC TIấU NGHIấN CU
Nh chỳng ta ó bit rng suy gim s lm cho DSH suy gim. Tớnh
DSH rng suy gim ch yu do hai nguyờn nhõn ú l cỏc him ho t nhiờn
v do con ngi. Mi nguy hi i vi DSH cú liờn quan n hot ng ca
con ngi l vic phỏ hu, chia ct, lm suy thoỏi ni sng (sinh cnh) ca cỏc
loi. Phỏ hu ni sng hay sinh cnh sng ca loi l mi e do chớnh i vi
mt mỏt DSH. Mt ni c trỳ c coi l nguy c u tiờn lm cho cỏc ng
vt cú xng sng b tuyt chng v cng l nguy c i vi cỏc loi ng vt
khụng xng sng v thc vt. Phn ln ni c trỳ nguyờn thu l rng, do ú
vic duy trỡ v bo v rng khụng ch l mc tiờu, nhim v riờng ca mi quc
gia m l vn c ton cu quan tõm. Thc t cho thy ó cú rt nhiu
chng trỡnh, chin lc, ti nghiờn cu v rng a ra nhng bin phỏp
duy trỡ rng v nõng cao ý thc bo v rng.
i vi bn thõn tụi, khi chn ti ny tụi cng mong rng s gúp phn

nõng cao nhn thc ca bn thõn v tm quan trng ca rng cng nh phn no
lm cho mi ngi hiu rừ giỏ tr ca ngun ti nguyờn rng núi chung v rng
D núi riờng. Do ú mc tiờu ca tụi l tớnh tng giỏ tr kinh t ca rng D- xó
Hong Hoa Thỏm - Chớ Linh - Hi Dng mi ngi khụng ch thy c
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
tm quan trng khi duy trỡ khu rng ny m cũn nhn thc c bo tn DSH
phi l nhim v cp bỏch ca ton cu, ton nhõn loi.
NI DUNG NGHIấN CU : Gm 3 chng
Chng I : C s nhn thc i vi tng giỏ tr kinh t ca rng D - xó
Hong Hoa Thỏm - Chớ Linh - Hi Dng.
Chng II : Hin trng rng Chớ Linh - Hi Dng.
Chng III : Bc u ỏnh giỏ tng giỏ tr kinh t rng D xó Hong
Hoa Thỏm- Chớ Linh - Hi Dng
PHNG PHP NGHIấN CU.
- Phng phỏp iu tra thc t
- Phng phỏp thu thp v tng hp s liu
- Phng phỏp phõn tớch kinh t mụi trng
- Phng phỏp lng hoỏ
- Phng phỏp tng giỏ tr kinh t
- Phng phỏp chi phớ - li ớch.
GII HN NGHIấN CU
- i tng nghiờn cu : Rng D
- Phm vi nghiờn cu : ỏnh giỏ tng giỏ tr kinh t rng D- xó Hong
Hoa Thỏm.
Tụi xin c by t li cm n chõn thnh ti s giỳp nhit tỡnh v y
trỏch nhim ca thy giỏo hng dn PGS.TS Nguyn Th Chinh, GVC.
Nguyn Cụng Thnh v TS . Nguyn Vn Ti - ngi ó hng dn tụi trong
thi gian thc tp V Mụi trng- B TNMT


Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
CHNG I
C S NHN THC I VI TNG GI TR KINH T CA
RNG D - X HONG HOA THM - CH LINH - HI DNG.
I. C S NHN THC, NH GI GI TR KINH T CA
RNG D - X HONG HOA THM - CH LINH - HI DNG.
1.1. C s sinh thỏi hc trong ỏnh giỏ giỏ tr kinh t ca rng D.
Theo quan im sinh thỏi hc, rng l mt h thng ng nht gm nhiu
phõn h l cỏc thnh phn ca mụi trng nh : t, nc, h ng vt, thc
vt
Qun xó sinh hc cú quan h vi mụi trng vt lý to thnh mt h sinh
thỏi. H sinh thỏi l mt n v cu trỳc, chc nng ca sinh quyn v gm cỏc
qun xó thc vt, cỏc qun xó ng vt, cỏc qun xó vi sinh vt, th nhng
(t) v cỏc yu t khớ hu. Mt qun xó cú s bin ng s gõy bin ng dõy
truyn. Vỡ vy phi ỏnh giỏ tng th, lng hoỏ ht giỏ tr ca h sinh thỏi
nhm nh giỏ chun xỏc u ra ca h thng chng tht bi th trng, xõy
dng mụ hỡnh qun lý thớch hp tỏc ng vo h thng mt cỏch hiu qu, gi
cõn bng sinh thỏi cho rng nhm qun lý phỏt trin bn vng.
Quan im sinh thỏi hc ỏnh giỏ giỏ tr kinh t ca rng núi chung v
rng D núi riờng da vo chc nng ca rng v sn phm ca rng.
* Chc nng ca rng
+ Chng xúi mũn, ci to t
+ Hn ch l lt
+ iu ho khụng khớ
+ Hp th tro, khúi, bi.
+ Gi nc, iu tit dũng chy
+ Bo v DSH.
* Sn phm ca rng : Ht D, g, dc liu,
1.2. C s kinh t hc ỏnh giỏ giỏ tr kinh t rng D.

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
H sinh thỏi rng cung cp hng hoỏ, dch v mụi trng cho con ngi.
Vỡ vy ỏnh giỏ giỏ tr kinh t ca nú phi phn ỏnh ỳng giỏ tr kinh t ca nú
nh giỏ cỏc hng hoỏ , dch v mụi trng. Cn lng hoỏ c c cỏc ngoi
ng tớch cc v tiờu cc phn ỏnh vo trong giỏ ca hng hoỏ vỡ nú l nhõn t
hay b b qua trong quỏ trỡnh nh giỏ hng hoỏ mụi trng. Nu nh giỏ sai cỏc
hng hoỏ mụi trng ca rng s dn n khụng khai thỏc im ti u . Hu
qu l ti nguyờn b cn kit, mụi trng b ụ nhim.
ỏnh giỏ giỏ tr kinh t ca rng ta phi nhn thc c rng l mt h
sinh thỏi ng, l ti nguyờn thiờn nhiờn cú th tỏi sinh. Vic khai thỏc hp lớ s
t hiu qu kinh t v m bo cõn bng sinh thỏi. nghiờn cu vn ny
ngi ta da vo mụ hỡnh tng quỏt v s dng ti nguyờn cú th tỏi sinh sau.
õy l mụ hỡnh da trờn c s nhỡn nhn sinh hc trong mi quan h thay i v
sinh thỏi.







Hỡnh 1: S thay i v khi lng ngun ti nguyờn cú kh nng tỏi sinh
- Qui mụ : l tr lng ti nguyờn ca rng.
- Sn lng khai thỏc : l s lng ti nguyờn rng c khai thỏc, s
dng.
Thụng qua mụ hỡnh ta thy rng mc t sinh khi cao nht l mc kh
nng tỏi sinh OB. Cú ngha l nu nh xem xột xu hng phỏt trin ca sinh
khi thỡ kh nng cho phộp i vi ti nguyờn ny nm trong mc gii hn v
qui mụ gia on OA v OC. Nh vy mc gia OA v OC l mc chỳng ta

phi duy trỡ vỡ :

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
Nu khai thỏc OY thỡ tr lng ti nguyờn l OB. õy l mc ti u tc
l ti mc khai thỏc ny ti nguyờn khụng nhng c duy trỡ m cũn cú th
sinh sụi ny n. Khi ti nguyờn tip cn v OA thỡ cú nguy c cn kit l tt yu
v A l mc cui cựng ca cn kit, OD l mc bt u cn kit. Do ú DB l
mc tt nht duy trỡ kh nng tỏi sinh ca ti nguyờn. Nu khai thỏc vt quỏ
ngng thỡ chi phớ c hi cho mt n v ti nguyờn s tng nhanh do s cn
kit.
II. TIP CN NHNG NH GI KINH T I VI RNG D.
2.1. Tng giỏ tr kinh t (TEV)
Trờn th trng, mi cỏ nhõn u cú nhng thụng tin khỏ rừ rng dựng
lm c s cho s ỏnh giỏ v la chn ca h. Sn phm cú khuynh hng kh
kin, cỏc c tớnh ca nú núi chung c nhn bit v u cú giỏ trờn th trng.
Mi cỏ nhõn, trờn c s cỏc thụng tin sn cú s cõn nhc ỏnh giỏ s lng, cht
lng v giỏ c ca sn phm c cho bỏn. Nhng nh chỳng ta ó bit, i
vi hng hoỏ v dch v mụi trng thng khụng cú giỏ th trng v khú lũng
xỏc nh rừ giỏ tr ớch thc v tm quan trng ca chỳng. Nhiu ti sn mụi
trng l ti sn cụng cng v õy l mt c tớnh gõy khú khn cho vic vn
dng th trng ỏnh giỏ cỏc ti sn ú. ỏnh giỏ giỏ tr hng hoỏ, dch v
mụi trng trc ht phi bit mt vi khỏi nim v giỏ tr kinh t ca ti sn
mụi trng.
Tuy cỏc nh kinh t hc ó lm c rt nhiu khi phõn loi giỏ tr kinh t
trong mi quan h ca chỳng vi mụi trng thiờn nhiờn nhng vn thut ng
vn cha c thng nht hon ton. Trờn nguyờn tc, o lng tng giỏ tr
kinh t, cỏc nh kinh t hc bt u bng vic phõn bit gia giỏ tr s dng v
giỏ tr khụng s dng.
Theo nh ngha, giỏ tr s dng hỡnh thnh t vic thc s s dng mụi

trng. Vn tr nờn hi phc tp hn khi chỳng ta cp ti giỏ tr th hin
bng vic chn la cỏc cỏch s dng mụi trng trong tng lai ( cỏc giỏ tr
nhim ý). Thc ra chỳng l cỏch th hin ý thớch ( giỏ sn lũng chi tr) i vi
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
vic bo v h thng mụi trng hoc cỏc thnh phn ca h thng da trờn xỏc
sut l vo mt ngy no ú sau ny cỏ nhõn s s dng chỳng. Mt dng khỏc
ca giỏ tr l giỏ tr k tha, tc l giỏ sn lũng tr bo tn mụi trng vỡ li
ớch ca cỏc th h sau. Nú khụng cú giỏ tr s dng i vi mt cỏ nhõn trong
hin ti nhng nú cú giỏ tr tim nng s dng hoc khụng s dng trong tng
lai.
Giỏ tr khụng s dng cú nhiu vn hn. Nú th hin cỏc giỏ tr phi
phng tin nm trong bn cht tht ca s vt, nhng nú khụng liờn quan n
vic s dng thc t hoc thm chớ vic chn la s dng s vt ny. Thay vo
ú cỏc giỏ tr ny c coi nh nhng yu t phn ỏnh s la chn ca con
ngi, nhng s la chn ny cú k n c s quan tõm ng cm v trõn trng
i vi quyn li hoc phỳc li ca cỏc sinh vt khụng phi l con ngi. Cỏc
giỏ tr ny vn tp trung chỳ trng nhiu n con ngi nhng nú cú th bao
hm c nhn thc v cỏc giỏ tr tn ti ca cỏc ging loi khỏc na hoc ca c
qun th sinh thỏi. Nh vy, tng giỏ tr kinh t c hỡnh thnh t giỏ tr s
dng thc t cng vi giỏ tr nhim ý cng vi giỏ tr tn ti












( S tng giỏ tr kinh t)
Mt vi nh khoa hc tranh cói rng s úng gúp y ca cỏc ging
loi v cỏc quỏ trỡnh vo dch v h tr s sng cung cp bi h sinh thỏi ó
TEV ca mt
khu rng
Giỏ tr

s


dng
Giỏ tr

khụng
s dng
Giỏ tr
s dng
trc
ti

p

Giỏ tr
s dng
giỏn
tip
Giỏ tr
nhim ý

Giỏ tr
lu
truyn
Giỏ tr
tn ti
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
khụng c a vo trong giỏ tr kinh t. Cú l cỏc nh khoa hc ó ỳng khi
phờ bỡnh cỏch ỏnh giỏ v kinh t l mang tớnh thiờn v, khụng phi trong mi
tng quan vi cỏc ging loi v quỏ trỡnh riờng l m l i vi giỏ tr trờn ht
ca tng cu trỳc h sinh thỏi v kh nng h tr s sng ca nú. Nh vy, cú
th núi rng tng h sinh thỏi cú giỏ tr nguyờn thu. S tn ti trờn ht ca mt
h sinh thỏi lnh mnh l cn thit trc khi giỏ tr s dng v khụng s dng
cú liờn quan n cu trỳc v chc nng ca h sinh thỏi cú th c con ngi
em ra dựng. Do ú chỳng ta cú th gi tt c cỏc giỏ tr s dng v khụng s
dng l giỏ tr th cp. Giỏ tr s dng v giỏ tr khụng s dng bao gm trong
tng giỏ tr kinh t (TEV) nhng giỏ tr nguyờn thu ca tng h thng thỡ khụng
bao hm trong TEV.
TEV cú th khụng th hin c y tng giỏ tr th cp do vic phõn
tớch khoa hc cng nh nh giỏ bng tin t ca mt vi quỏ trỡnh, chc nng h
sinh thỏi thng gp phi khú khn. Vic phõn bit gia giỏ tr s dng giỏn tip
v giỏ tr khụng s dng cũn m h, khụng c rừ rng. Do ú gn õy cỏc nh
kinh t hc ó gi giỏ tr khụng s dng l giỏ tr s dng th ng.
2.1.1. Giỏ tr s dng trc tip : c hiu l giỏ tr hng hoỏ, dch v
mụi trng phc v trc tip cho con ngi hoc hot ng kinh t m cú th
nhỡn thy, cm nhn c v thụng thng cú giỏ trờn th trng. Nhng giỏ tr
ny thng c tớnh toỏn qua s iu tra nhng hot ng ca mt nhúm ngi
i din thụng qua s giỏm sỏt vic thu lm cỏc sn phm t nhiờn v hot
ng xut nhp khu. Giỏ tr s dng trc tip bao gm :
- Giỏ tr tiờu th: c ỏnh giỏ da trờn cỏc sn phm c s dng

hng ngy trong cuc sng ca con ngi nh ci un,ng thc vt rng v cỏc
sn phm khỏc s dng ti a phng. Nhiu sn phm ny khụng c bỏn
trờn th trng nờn hu nh chỳng khụng úng gúp gỡ vo tng thu nhp quc
ni nhng nu khụng cú nhng ti nguyờn ny thỡ cuc sng ca ngi dõn s
gp nhng khú khn nht nh.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
- Giỏ tr sn xut : L giỏ bỏn cỏc sn phm thu c t thiờn nhiờn trờn
th trng trong v ngoi nc nh : ci, g,cõy lm thuc, hoa qu, tht v da
ng vt,.Giỏ tr sn xut ca cỏc ngun ti nguyờn thiờn nhiờn l rt ln,
ngay c nhng nc cụng nghip .
2.1.2. Giỏ tr s dng giỏn tip : c hiu l nhng giỏ tr m ta cú th
nhỡn thy, cm nhn c, nú nh hng n hot ng kinh t v liờn quan n
chc nng ca h sinh thỏi hay mụi trng trong vic hu thun cho cỏc hot
ng kinh t xó hi cng nh kh nng ngn chn cỏc thit hi gõy ra cho mụi
trng. Thụng thng i vi giỏ tr loi ny khú xỏc nh giỏ trờn th trng v
nhiu khi chỳng l vụ giỏ
2.1.3. Giỏ tr khụng s dng : Th hin cỏc giỏ tr phi phng tin nm
trong bn cht tht ca s vt nhng nú khụng liờn quan n vic s dng thc
t, hoc thm chớ vic chn la s dng s vt ny. Giỏ tr khụng s dng v c
bn cú hai loi : Giỏ tr tn ti v giỏ tr lu truyn.
- Giỏ tr tn ti :Liờn quan n vic xem xột v nhn thc ca cỏc ngun
ti nguyờn di bt c hỡnh thc no.Trong thc t giỏ tr ny ca hot ng mụi
trng khú qui i ra tin t do ú giỏ tr ny c ỏnh giỏ da trờn kh nng
sn sng chi tr ca cỏc cỏ nhõn cho ngun ti nguyờn sau khi h ó hiờ rt k
v ngun ti nguyờn ú.
- Giỏ tr lu truyn : õy l giỏ tr dch v mụi trng c xem xột
khụng ch cho th h trc mt m cũn cho cỏc th h mai sau. Do ú vic ỏnh
giỏ loi giỏ tr ny khụng th da trờn c s giỏ ca th trng m cũn phi d
oỏn kh nng s dng chỳng cho tng lai. ỏnh giỏ loi giỏ tr ny ngi

ta phi lp cỏc phng phỏp d bỏo.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
2.2. Phõn tớch chi phớ - li ớch.
- Khỏi nim: CBA l mt chu trỡnh nhm so sỏnh mc chờnh lch gia
li ớch v chi phớ ca mt chng trỡnh hay mt d ỏn biu hin bng giỏ tr tin
t mc thc t.
Nh vy CBA l mt cụng c h tr cho vic ra quyt nh cú tớnh xó hi.
C th hn, mc tiờu chớnh ca CBA l nhm h tr vic phõn b hiu qu hn
cỏc ngun lc ca xó hi.
Trong cuc sng hng ngy chỳng ta thng phi u tranh vi nhng
mõu thun t bn thõn mỡnh. Núi túm li chỳng ta cú mt s la chn gia chi
phớ v li ớch, c bit trong c ch th trng hin nay ngi ta chỳ ý n
quyn t quyt ca cỏ nhõn rt cao la chn tt c cỏc phng ỏn. Nhng kt
cc ngi ta hng ti li ớch thu c ln hn chi phớ b ra. iu ny l hon
ton phự hp vi qui lut ca s phỏt trin.
Cao hn na l tm d ỏn, chng trỡnh hoc nhng quyt sỏch v mt
chớnh sỏch ngi ta cng ngh ti chi phớ - li ớch.
Cú hai loi chi phớ l chi phớ cỏ nhõn v chi phớ xó hi. ng thi cng cú
hai loi li ớch l li ớch cỏ nhõn v li ớch xó hi .
Trong thc t cỏ nhõn luụn chng li li ớch v chi phớ ca xó hi. Cỏc
doanh nghip hoc mt t chc kinh t no ú ngi ta thng khụng quan tõm
n chi phớ - li ớch m ch quan tõm n li nhun do h thng ng trờn quan
im cỏ nhõn m khụng ng trờn quan im xó hi ( quan im xó hi l li
ớch, quan im cỏ nhõn l li nhun ). Tc l h ch quan tõm n vn doanh
thu m khụng tớnh n nhng thit hi gõy ra cho xó hi.
Nhim v ca CBA ló xỏc nh nhng li ớch v chi phớ khụng ch cú tớnh
cỏ nhõn m phi phỏt hin ra c nhng li ớch v chi phớ cú tớnh xó hi t
vn cho ngi ra quyt nh trong vic thc hin cỏc d ỏn, chng trỡnh hay
trong vic hoch nh chớnh sỏch. Tc l nhim v ca CBA l phi lm sỏng t

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
nhng chi phớ, li ớch xó hi. Vy CBA ra i trờn quan im kt hp hi ho
cỏc loi chi phớ, li ớch nhm t hiu qu ti u ca xó hi.
- Ch tiờu ỏnh giỏ trong CBA
+ Giỏ tr hin ti thc (NPV) :l hiu s gia li ớch v chi phớ hin ti
B
t
= B
t
D
+ B
t
I
+ B
t
N

+ T sut li nhun (BCR):

+ H s hon vn ni ti (IRR):

NPV : Giỏ tr hin ti thc
B
t
: Tng li ớch nm t
C
t
: Tng chi phớ nm t
B

t
D
: Li ớch trc tip nm t
B
t
I
: Li ớch giỏn tip nm t
B
t
N
: Giỏ tr khụng s dng nm t
C
0
: Chi phớ nm 0 (chi phớ c nh)
r : l t l chit khu
t : Bin thi gian
T : Thi gian sng hu ớch d kin





T
t
t
tt
r
CB
NPV
1

)1(








T
t
t
t
T
t
t
t
r
C
C
r
B
C
B
BCR
1
0
1
)1(
)1(






T
t
t
t
T
t
t
t
r
C
C
IRR
B
1
0
1
)1()1(
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
3 ch tiờu ny cú liờn h vi nhau theo bng sau :
NPV BCR IRR
> 0 >1 >r
= 0 = 1 = r
< 0 <1 < r


- Hn ch ca phng phỏp CBA : Thc t cho thy nhng ngi lm
phõn tớch CBA thng gp phi nhng hn ch v ngi lm CBA phi bit
c nhng hn ch ny. Thụng thng cú hai tỡnh hung thng xy ra trong
mõu thun gia ngi thc hin CBA v ngi ra quyt nh.
* Hn ch v mt k thut : Cú nhng tỏc ng lng hoỏ c bng tin
nhng cú nhng tỏc ng khụng lng hoỏ c bng tin vỡ hin nay nhiu k
thut cha cho phộp. Cú hai phng phỏp khc phc :
+ Phng phỏp CBA nh tớnh
+ Phng phỏp phõn tớch chi phớ hiu qu
* CBA trong trng hp ngoi tớnh hiu qu : CBA khi cp ngoi mc
ớch hiu qu thng xy ra trong thc tin m cú th thay i cỏch nhỡn nhn
cho cỏc nh lm CBA.Trong ú cú mt s yu t s tỏc ng n hiu qu
pareto. Cú hai phng phỏp khc phc mõu thun ny
+ Phng phỏp phõn tớch a mc tiờu
+ Phng phỏp CBA chỳ trng ti phõn phi.
III. GI TR KINH T CA RNG D - X HONG HOA THM
- CH LINH - HI DNG
TEV
(rng D)
= F(DV,IV,NV)
Giỏ tr s dng trc tip (DV) gm : g, ci, lõm sn, cõy thuc cha
bnh, ht D, hoa cho ong ly mt, ngun gen ng thc vt, mụi
trng sng cho con ngi,
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
Giỏ tr s dng giỏn tip (IV): iu ho khớ hu, chng xúi mũn t,
hn ch thiờn tai, tớch tr v cung cp nc, iu tit dũng chy, gim
lng bc hi t t, hp th tro bi, lm gim tc v lch hng i
ca giú, giỏ tr giỏo dc v khoa hc, cnh quan.
Giỏ tr khụng s dng (NV) : Bo tn a dng sinh hc, bo tn thiờn

nhiờn, giỏ tr v vn gen trong tng lai, cnh quan cho cỏc th h
tng lai.
IV. S CN THIT CA VIC LNG HO TNG GI TR
KINH T CA RNG D.
4.1. Khỏi quỏt v DSH
Khỏi nim : DSH bao gm s a dng ca cỏc dng sng, vai trũ sinh
thỏi m chỳng th hin v a dng di truyn m chỳng cú . Nh vy DSH l
ton b cỏc dng sng trờn Trỏi t, bao gm ton b cỏc gen, cỏc loi, cỏc h
sinh thỏi v cỏc quỏ trỡnh sinh thỏi .
a dng sinh hc phi c tớnh n c 3 mc :
* a dng di truyn : L s khỏc bit v gen gia cỏc loi, khỏc bit v
gen gia cỏc qun th sng cỏch ly v a lý cựng s khỏc bit gia cỏc cỏ th
cựng chung sng trong mt qun th.
* a dng loi : L phm trự ch mc phong phỳ v s lng loi hoc
s lng cỏc phõn loi ( loi ph) trong mt sinh cnh hay mt vựng nht
nh. Nh vy a dng loi bao gm ton b cỏc loi sng trờn trỏi t t vi
khun, nm n cỏc loi thc vt v gii ng vt.
* a dng qun xó sinh vt v h sinh thỏi : S phong phỳ v mụi trng
trờn cn v di nc ca qu t ó to nờn mt s lng ln cỏc h sinh thỏi.
S a dng cỏc h sinh thỏi c phn ỏnh bi s a dng v sinh cnh qua mi
quan h gia cỏc qun xó sinh vt v cỏc quỏ trỡnh sinh thỏi trong sinh quyn (
chu trỡnh vt cht, cỏc quan h v cỏch sng). a dng qun xó sinh vt v h
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
sinh thỏi bao gm nhng s khỏc bit gia qun xó sinh vt, cỏc h sinh thỏi
cựng nhng mi quan h gia cỏc nhúm loi trong ú.
Theo cỏc ti liu gn õy (Parker, 1982; Arnett. 1985; Wilson, 1988 ) hin
cú khong 4,4 loi sinh vt ó c mụ t. Khong 750.000 loi l cụn trựng,
41.000 loi l ng vt cú xng sng v 250.000 loi thc vt.
Vit Nam mc dự cú nhng tn tht rt ln v din tớch rng trong mt

thi kỡ chin tranh ỏc lit kộo di nhiu th k nhng h thc vt rng Vit Nam
vn cũn phong phỳ v thnh phn loi. Tuy n nay cha cú mt ti liu no
thng kờ mụ t mt cỏch chi tit thnh phn loi thc vt nhng theo bỏo cỏo
ca giỏo s Phan K Lc (1997) thỡ h thc vt Vit Nam hin ó thng kờ c
9.607 loi thuc 2010 ging, 291 h ca 6 ngnh. Cỏc nh phõn loi hc thc
vt d oỏn rng, nờu iu tra t m thỡ thnh phn loi thc vt Vit Nam cú th
lờn ti 15.000 loi ( Nguyn Ngha Thỡn, 1997). Ngoi c im a dng loi, h
thc vt Vit Nam cú mc c hu cao. Tuy khụng cú h c hu nhng
cú khong 27,7 % s loi v 3 % s chi c hu.
H ng vt Vit Nam cng ht sc phong phỳ. Cú khong gn 6000 loi
thuc 270 h. Cng nh thc vt, gii ng vt Vit Nam cú nhiu loi v phõn
loi c hu. Trong s loi ng vt cú xng sng cn ó bit, chỳng ta cú 14
loi thỳ, 10 loi chim, 33 loi bũ sỏt v 21 loi ch nhỏi l c hu.
4.2. Suy gim DSH v nguyờn nhõn
Cựng nhng bin c v lch s, v kinh t xó hi, DSH trờn th gii v
Vit Nam ó v ang b suy thoỏi nghiờm trng. Mt trong nhng du hiu quan
trng nht ca s suy thoỏi DSH l s tuyt chng loi do mụi trng sng b
tn hi. Qun xó sinh vt cú th b thoỏi hoỏ hay b suy gim trong mt vựng
song nờu mt s loi nguyờn bn cũn sng sút thỡ qun xó ú vn cũn tim nng
phc hi. Loi b tuyt chng thỡ qun th ca loi ú s khụng bao gi cú c
hi phc hi, qun xó cha qun th loi ú s b nghốo i mt phn v con
ngi s khụng bao gi cũn c hi nhn bit tim nng ca loi ú.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
* Th gii :
- S tuyt chng trong quỏ kh: Trong giai on t k Cambrian n nay,
cỏc nh c sinh hc ó cho rng cú ớt nht 5 ln tuyt chng:
+ t tuyt chng ln th nht din ra vo cui k Ordovician cỏch õy
khong 440 triu nm gõy nờn cỏi cht ca 12% cỏc h ng vt bin v 60%
cỏc loi ng thc vt

+ t tuyt chng ln th hai din ra vo cui k Devon cỏch õy khong
365 triu nm v kộo di khong 7 triu nm ó gõy nờn s bin mt ca 60%
tng s loi cũn sng sau ln tuyt chng ln th nht.
+ t tuyt chng ln th ba l nghiờm trng nht kộo di khong 1 triu
nm din ra vo k Permian cỏch õy khong 245 triu nm ó xoỏ s 54% s
h v khong 77-96% s loi ng vt bin, 2/3 s loi bũ sỏt, ch nhỏi v 30%
s b cụn trựng.
+ t tuyt chng ln th t xy ra vo cui k Triassic cỏch õy khong
210 triu nm vi khong 20% s loi sinh vt trờn trỏi t b tiờu dit.
+ t tuyt chng th nm din ra vo cui k Cretaceous v u k
Tertiary cỏch õy khong 65 triu nm l ln tuyt chng ni ting nht. Ngoi
cỏc loi thn ln khng l, hn mt na loi bũ sỏt v mt na loi sng bin
ó b tuyt chng.
Nguyờn nhõn ca cỏc t tuyt chng ny l do hin tng bng h v do
thiờn thch.
Theo cỏch tớnh ca cỏc nh khoa hc thỡ tc tuyt chng trung bỡnh
trong quỏ kh l vo khong 9% trờn mt triu nm (Raup, 1978) tc khong
0,000009% trong mt nm. Nh vy c 5 nm mt i khong 1 loi trong
khong 2 triu loi cú trong quỏ kh. iu ny cú th thp so vi thc t vỡ cỏc
nh khoa hc ó khụng tớnh c s mt i ca cỏc loi c hu. Con s ny cú
th thp hn n 10 ln. Nu vy thỡ tc tuyt chng l mt 2 loi mi nm.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
Mc du vy, tc ú cng khụng thm gỡ so vi tc tuyt chng hin ti (1
loi mi gi).
Cỏc nh khoa hc ó nờu rng cú khong 85 loi thỳ v 113 loi chim ó
b tuyt chng t nhng nm 1600, tng ng vi 2,1 cỏc loi thỳ v 113 loi
chim (Reid v Miller, 1989). Tc tuyt chng c bit tng nhanh t khi xut
hin xó hi loi ngi.
Tớnh a dng sinh hc b suy thoỏi do 2 nguyờn nhõn chớnh l cỏc him

ha t nhiờn v do con ngi. Cỏc him ho t nhiờn ó gõy nhng tn tht
nng n cho a dng sinh hc trong nhng k nguyờn cỏch õy hng trm triu
nm cũn nh hng ca cỏc hot ng con ngi c bit nghiờm trng t gia
th k th IX n nay. Nhng nh hng do con ngi gõy ra ó lm thay i,
suy thoỏi v hu hoi cnh quan trờn din tớch rng y loi v cỏc qun xó vo
nn tuyt chng. Mi nguy hi i vi a dng sinh hc l do mt s nguyờn
nhõn sau:
- S gia tng dõn s : Trc õy, s gia tng dõn s l rt thp, t l sinh
ln ch hn t l cht khụng ỏng k. Vic phỏ hu cỏc qun xó sinh hc xy
ra nhiu nht trong vũng 150 nm gn õy v liờn quan n dõn s th gii : 1 t
ngi nm 1850, 2 t ngi nm 1930 v 5,9 t ngi nm1995. Tc tng
dõn s thp cỏc nc nụng nghip tiờn tin nhng cũn rt cao cỏc nc kộm
phỏt trin v õy hu nh l nhng ni giu tớnh a dng sinh hc.
- Phỏ hu ni sng (sinh cnh sng) : Rng nguyờn sinh, rng nhit i
b phỏ hoi
Phỏ hu ni sng ca loi l mi e do chớnh i vi mt mỏt a dng
sinh hc . Cỏch õy 8000 nm, rng nguyờn sinh th gii cú khong 8,08 t ha
v hin nay ch cũn gn 3,04 t ha. C din tớch rng t nhiờn v rng trng trờn
th gii hin nay cú khong 3,454 t ha. Hn 50 % ni c trỳ l rng nguyờn
sinh ó b phỏ hu ti 47 trong tng s 57 nc nhit i trờn th gii. Ti cỏc
vựng nhit i Chõu , 65 % cỏc ni c trỳ l cỏc rng t nhiờn ó b mt.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
Bờn cnh s suy thoỏi v rng, nhiu dng sinh cnh khỏc cng b e da
nh : Rng khụ nhit i , t ngp nc v cỏc h sinh thỏi thu vc, ng c,
cỏc rn san hụ
- Sa mc hoỏ: Nhiu qun xó sinh hc trong vựng khớ hu khụ hn ó b
suy thoỏi v ang hỡnh thnh cỏc sa mc mi (Sa mc hoỏ). Quỏ trỡnh sa mc
hoỏ xy ra nghiờm trng cỏc nc Chõu Phi, ni m hu ht cỏc loi thỳ ln ó
v ang b e do tuyt chng

- Cỏc sinh cnh b chia ct v b cỏch ly : Ngoi vic e do trc tip, cỏc
hot ng ca con ngi gõy s phõn ct cỏc sinh cnh cú nh hng ln n
tớnh a dng sinh hc. Khi cỏc sinh cnh b chia nh, cỏc loi trong ú cng b
chia nh v cỏch ly vi cỏc nhúm cỏ th khỏc
- ễ nhim : Suy thoỏi a dng sinh hc cũn b e da bi s ụ nhim mụi
trng sng. Nguyờn nhõn ca s ụ nhim mụi trng sng rt khỏc nhau: s
dng thuc tr sõu, hoỏ cht v cỏc cht thi cụng nghip, cht thi ca con
ngi, ụ nhim gõy ra bi cỏc nh mỏy, ụ tụ cng nh cỏc trm tớch lng ng
do s xúi mũn t t cỏc vựng cao. Tỏc hi ca ụ nhim l nh hng ti cht
lng nc, khụng khớ v iu kin sng khỏc ca sinh vt k c con ngi
- S thay i khớ hu ton cu : Nng ca cỏc khớ nh kớnh (CO
2
v
metan ) cựng cỏc hot ng ca con ngi tng n mc lm khớ hu ca trỏi
t ang núng dn lờn. Trong vũng khong 100 nm gn õy hm lng CO
2

trong khớ quyn tng t 290 ppm n 350 ppm, d oỏn n nm 2030 hm
lng ny cú th tng 400 hoc 500 ppm. Khớ nh kớnh tng nh hng nghiờm
trng n khớ hu trỏi t. Khớ hu trỏi t tng lờn 0,5
0
C trong th k 20, d
oỏn th k 21 khớ hu trỏi t núng lờn khong 2 n 6
0
C do s gia tng khớ
CO
2
v cỏc loi khớ khỏc. S núng lờn ca trỏi t l mi e do i vi nhiu
loi sinh vt k c loi ngi, s loi nhanh chúng thớch nghi vi iu kin sng
mi s ớt i.

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
- Khai thỏc quỏ mc : õy l nguyờn nhõn ng th 2 ( sau nguyờn nhõn
ni sng b phỏ hoi) gõy nờn s tuyt chng loi v suy thoỏi a dng sinh hc
tho món nhu cu cuc sng, con ngi ó thng xuyờn sn bn, hỏi
lm v khai thỏc cỏc ngun ti nguyờn khỏc. Cựng vi s gia tng dõn s nhu
cu s dng cng tng theo v h s dng cỏc phng tin khai thỏc ngy cng
hin i, hu hiu hn. Phng tin khai thỏc hin i ó lm cho loi b khai
thỏc suy gim v tuyt chng nhanh hn. Vic khai thỏc quỏ mc ca con ngi
c tớnh ó gõy nguy c tuyt chng cho 1/3 s loi ng vt cú xng sng.
- S xõm nhp ca cỏc loi ngoi lai: Do s cỏch ly v a lý nờn quỏ
trỡnh tin hoỏ c phõn ly theo cỏc chiu hng khỏc nhau trờn nhng khu vc
chớnh ca trỏi t. Con ngi ó lm thay i cu trỳc ny bng vic vn chuyn
phỏt tỏn cỏc loi trong ton cu v nhng loi du nhp thng khụng phỏt trin
c nhng ni m chỳng c mang n do iu kin khụng phự hp. Tuy
nhiờn, mt s loi li phỏt trin rt nhanh ln ỏt cỏc loi bn a do cnh tranh v
thc n hoc do cỏc loi ny n tht loi bn a
* Vit Nam:
Nm trong xu th chung ca th gii, a dng sinh hc ca Vit Nam
cng ó v ang b suy thoỏi, c bit s suy thoỏi ny din ra vi tc rt
nhanh trong nhng nm gn õy. Cỏc nguyờn nhõn dn n s suy thoỏi a dng
sinh hc Vit Nam gm : mt ni c trỳ, khai thỏc quỏ mc, du canh v xõm ln
t ca canh tỏc nụng nghip, ụ nhim nc, s xung cp vựng b bin, hin
i hoỏ v kinh t th trng.
- Mt ni sng : Trong thi k u lch s, rng Vit Nam cũn bao ph
hu khp t nc. Sang thi k thuc Phỏp, nhiu vựng min Nam ó b khai
phỏ trng Cao su, C phờ, chố v mt s cõy nụng nghip khỏc. Tuy rng b
khai phỏ nhng che ph ca rng Vit Nam 1943 vn cũn khong 43%. Ba
mi nm chin tranh tip theo, din tớch rng Vit Nam ó b tn phỏ nghiờm
trng do 72 triu lớt cht dit c cựng 13 triu tn bom n vi khong 25 triu

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
h bom ln nh ó tiờu hu hn 2 triu ha rng nhit i (Vừ Quớ,1995). Sau
chin tranh, din tớch rng Vit Nam cũn khong 9,5 triu ha ( bng 29% din
tớch c nc). Trong nhng nm gn õy do dõn s phỏt trin nhanh, do khai
thỏc khụng hp lý v do s yu kộm trong cụng tỏc qun lý, rng Vit Nam vn
tip tc b phỏ hoi. n cui th k XX chỳng ta cũn khong 8,6 triu ha rng(
chim khong 25 %). Din tớch rng t nhiờn ca Vit Nam ó rt ớt li cũn b
chia ct thnh cỏc vựng nh nờn ó kộo theo s mt loi. S loi thc vt, ng
vt b e do tuyt chng ó v ang tng dn theo thi gian :ng vt cú 365
loi(1992) v thc vt cú 356 loi(1996) ang b e da cỏc mc khỏc nhau
c ghi trong sỏch .
- Khai thỏc quỏ mc: Khong t nhng nm 1990 n nay,vic buụn bỏn,
xut khu ng thc vt phỏt trin rt nhanh cho nờn nhiu loi ng thc vt
Vit Nam b khai thỏc trm bỏn qua biờn gii.
Khai thỏc ci hin nay vn l vn din ra nghiờm trng nht v khong
22 - 23 triu tn ci c khai thỏc hng nm. Ti nguyờn ng vt rng cng b
khai thỏc quỏ mc trong sut mt thi gian di. Cỏc loi ng vt ln nh : Bũ
tút, Bũ rng, Bũ xỏm, H, Nai, Hongó b khai thỏc dn n tỡnh trng cn
kit, kh nng phc hi s lng l rt khú khn
Cỏc ng vt bin cng b e do bi hot ng ỏnh bt cỏ v khai thỏc
san hụ ang xy ra vi cng mnh.
- Du canh v xõm ln t: Phỏ rng lm nng ry l tp quỏn ca nhiu
dõn tc Vit Nam . Rt tic l sn xut trờn nng ry din ra theo li du canh.
H ch trng trt trờn nng trong vũng 2 n 3 nm sau ú li phi phỏt ry
mi v mi ln phỏt ry mi l thờm mt din tớch rng b phỏ. Nhng nm
trc õy, khi cụng tỏc qun lý rng cũn lng lo, dõn s cũn ớt, ng bo dõn
tc ch phỏ rng nguyờn sinh hay rng giu lm nng vỡ nhng ni ny t
tt. Nhng nm gn õy, do sc ộp ca s gia tng dõn s ó gõy nờn vic thiu
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
t canh tỏc v din ra nn di dõn t do din ra mónh lit t khong 1990 tr li
õy. iu ny ó gõy nờn nhng thm ha i vi rng t nhiờn Vit Nam.
- ễ nhim nc: Nc thi cụng nghip, s dng thuc tr sõu l nhng
nguyờn nhõn chớnh lm ụ nhim cỏc sụng h nc ngt ca Vit Nam . Cỏc cht
thi ca cỏc nh mỏy hoỏ cht cựng nc thi sinh hot ó gõy ụ nhim nng cỏc
con sụng. Trờn ng rung , vic lm dng cỏc hoỏ cht dit cụn trựng, cht dit
c ó gõy ụ nhim mụi trng ng rung
Mụi trng bin thỡ b ụ nhim do giao thụng vn ti bin v thm dũ du
khớ. õy l nhng hot ng gõy nhiu nh hng nghiờm trng n mụi trng
sng ca cỏc sinh vt bin. Ngoi hai nguyờn nhõn ny, vn lng ng bựn
ca sụng, trong cỏc cng v hot ng no hỳt bựn cng gõy nh hng n tớnh
a dng sinh hc bin. Vic no vột khai thụng ca sụng, hi cng ó khuy
c nc v trong bựn lng ng thng cú du v nhiu cht c ln vo nờn
gõy nhiu tn tht cho cỏc sinh vt bin.
- S xung cp vựng b bin : B bin Vit Nam trong nhng nm gn
õy b suy thoỏi do vic ln bin, xõy dng cỏc h nuụi hi sn, xõy dng cỏc
cụng trỡnh cụng nghip v cht thi t sinh hot ca con ngi. Cỏc hot ng
ny ó lm gim din tớch vựng triu, tng chua phốn, thay i quỏ trỡnh lng
bựn v ụ nhim b bin.
- S chuyn i sang kinh t th trng : Quỏ trỡnh chuyn i sang kinh
t th trng Vit Nam ó cú nhng tỏc ng liờn quan n tớnh a dng sinh
hc. Ngi sn xut ó s dng nhiu ging cõy trng vt nuụi mi cú nng sut
cao. Bờn cnh hiu qu kinh t thỡ nhiu ging loi vt nuụi cõy trng ang b
mt dn s thớch nghi lõu i ca chỳng, tớnh cht loi bn a ang b thay i.
Cỏc ging vt nuụi cõy trng mi cú th cú nhng im bt li v thng khụng
vng bn trc s tỏc ng ca ngoi cnh v sõu bnh
Tt c nhng vn nờu trờn l nhng nguyờn nhõn c bn dn n s
suy thoỏi DSH Vit Nam. Cui cựng, cng nh nhiu nc trờn th gii
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
nguyờn nhõn ct yu l mõu thun gia cung v cu. Ti nguyờn thiờn nhiờn thỡ
cú hn m nhu cu s dng ca con ngi ngy cng cao cho nờn s suy thoỏi
ti nguyờn, a dng sinh hc l khụng th trỏnh khi.
4.3. Hu qu ca suy gim DSH.
Suy thoỏi DSH s a n nhng hu qu to ln v khụng lng trc
c vi s tn ti v phỏt trin ca xó hi loi ngi . S bin mt ca cỏc loi
v ca cỏc n v phõn loi khỏc ó l mt iu khng khip, song ú cha phi
l tt c cõu chuyn cn bn. iu nghiờm trng hn trong tng lai di lõu ú
l s ri lon, ngt quóng ca quỏ trỡnh tin hoỏ m thc t l quỏ trỡnh hỡnh
thnh v xut hin loi mi s phi da vo mt s lng ln cỏc loi v ngun
vt liu di truyn ó b gim i mnh m. Khi ta gi ú l s ri lon, ngt quóng
l ta ó quỏ lc quan, cũn nu rừ rng hn cn phi tng tng thy rng mt
s quỏ trỡnh tin hoỏ s tm dng li hoc kt thỳc.
Hu qu i vi quỏ trỡnh tin hoỏ hin nay cú khi cũn nng n hn. Yu
t quan trng nht ú l vic mt i ca cỏc mụi trng sng quan trng. Chỳng
ta khụng ch mt rng nhit i, ta cũn ang lm suy gim mnh cỏc vựng san
hụ, cỏc vựng t t, cỏc ca sụng, nhng ni cú a dng sinh hc c bit. õy
ó l nhng mụi trng vụ cựng quan trng ca quỏ trỡnh tin hoỏ. Hu nh tt
c cỏc nhúm chớnh ca ng vt cú xng sng u bt ngun t cỏc vựng cú
khớ hu m, m c bit l vựng rng nhit i. Thc vt l c s ti nguyờn
quan trng quỏ trỡnh tin hoỏ tip tc, c bit l to iu kin cỏc loi
ng vt tin hoỏ, thay th nhau theo hng i lờn. Nu c s ny b suy gim
mnh, trin vng tỏi to v phỏt trin ca tin hoỏ s b gim i nhiu.
Nh vy, do s suy gim DSH v hu qu ca nú nờn ta phi lng húa
giỏ tr kinh t ca DSH thy c s cn thit phi bo tn nú. Ngoi
nguyờn nhõn ny , bo tn DSH l vic lm khn cp hin nay vỡ my lớ do :
- DSH cú giỏ tr s dng
- DSH cú giỏ tr v mt sinh thỏi
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
- DSH cú giỏ tr o c
- DSH cú giỏ tr thm m
- DSH cú giỏ tr la chn
V. CC PHNG PHP LNG HO.
5.1. Phng phỏp ỏp ng liu lng :L phng phỏp s dng da
trờn nguyờn lớ khi mt yu t gia tng no ú trong thnh phn mụi trng thỡ nú
lm bin i cỏc yu t khỏc tng ng vi s gia tng hoc gim i ú.
Y=F (X
1
,X
2
,.,X
n
)
X
i
:Cỏc yu t phỏt thi (thay i) ca mụi trng
Y: i tng b nh hng bi cỏc yu t phỏt thi
Nu X
i
tng 1% thỡ Y s tng E(Y/X
i
) %
5.2. Phng phỏp chi phớ thay th : L phng phỏp da trờn c s
nguyờn lớ o lng phc hi li mụi trng m trong thc t yu t b nh hng
khú xỏc nh v khú lng hoỏ bng phng phỏp trc tip. Tc l phng phỏp
ny xem xột cỏc chi phớ thay th hoc phc hi nhng ti sn mụi trng ó
b thit hi v dựng cỏc chi phớ ny o lng li ớch ca vic phc hi
F

(TT)
= F
(MT)

F
(TT)
: Chi phớ thay th ( li ớch ca vic phc hi mụi trng)
F
(MT)
: Chi phớ khc phc mụi trng
5.3. Phng phỏp chi phớ c hi : Chi phớ c hi thc cht l mt chi phớ
m trong la chn nhiu phng ỏn khỏc nhau chỳng ta cho rng phng ỏn no
cú li ớch tt nht chp nhn phng ỏn ú v sn sng b tin thc hin
mc tiờu.
Trong mụi trng cú nhiu ngun ti nguyờn c tp trung trong khụng
gian, thi gian c th. V khi chỳng ta khai thỏc a vo mc ớch hot ng
kinh t thỡ chc chn chỳng ta phi la chn gia cỏc ngun ti nguyờn ú
Y
X
dX
dY
XYE
i
i
i
)/(
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
nhng la chn sao cho mang li li ớch cao nht khụng ch cho mc tiờu trc
mt m cũn cho lõu di. Phng phỏp chi phớ c hi cho ta phng ỏn la chn

tt nht trong s cỏc ngun ti nguyờn ti mt thi im c th, khụng gian c
th m chỳng ta cho rng phng ỏn mang li hiu qu cao nht.
Phng phỏp ny thng c ỏp dng trong bi cnh cú cỏc xung t
gia bo tn v phỏt trin
OC = F(max)
OC : Chi phớ c hi
F(max) : Li ớch ln nht b b qua.
5.4. Phng phỏp chi phớ du lch (TCM)
TCM l chi phớ phi tn tham quan mt ni no ú v chi phớ ny s
phn no phn ỏnh c giỏ tr gii trớ ca ni ú. Do ú khi tin hnh phng
phỏp ny chỳng ta phi ng nht quan im : giỏ tr ca mụi trng bng nhu
cu v mt gii trớ.Sau ú chỳng ta s phng vn khỏch du lch xem h t õu
n v s ln h n khu vc ny hng nm. T ú ỏnh giỏ cht lng mụi
trng thụng qua chi phớ c hi, chi phớ i li v chi phớ tiờu tn cho ton b
sinh hot tiờu dựng cho chuyn i m khỏch phi b ra.
TCM = F(chi phớ c hi, i li, n , mua sm)
5.5. Phng phỏp ỏnh gớa hng th (HPM).
Cú mt iu hin nhiờn rng cỏc dch v ca mụi trng cho cỏc hot
ng kinh t c bit cho phỳc li ca con ngi l rt ln v nhng dch v ny
cú th nhỡn thy nhng cng cú th khú nhỡn thy. Kt qu l nú c phn ỏnh
trong giỏ c nn kinh t th trng. Chớnh vỡ vy ngi ta cú ý tng ỏnh giỏ
cht lng mụi trng thụng qua cỏc nh hng ca dch v h tr ú, c bit
l trong quỏ trỡnh hng th ca con ngi.
thc hin phng phỏp ny trc ht phi la chn nhng loi hng
húa hoc dch v m trong ú nú th hin rừ yu t tỏc ng ca nhõn t mụi
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp
Nguyễn Thị Ngọc ánh Kinh tế Môi trờng K42
trng. Sau ú phi tin hnh búc tỏch yu t mụi trng tỏc ng ti giỏ c
hng hoỏ, dch v ú.
F

(HH)
= F (X
1
,X
2
,X
n
) + F
(MT)
F
(HH)
: Giỏ hng hoỏ th trng
X
i
: cỏc yu t( tr yu t mụi trng) nh hng n giỏ hng hoỏ th
trng.
MT : yu t mụi trng nh hng n giỏ hng hoỏ th trng
5.6. Phng phỏp ỏnh giỏ ngu nhiờn (CVM)
Phng phỏp ny b qua vic xem xột, nghiờn cu thụng qua giỏ c trờn
th trng bng cỏch iu tra trc tip tng cỏ nhõn v vic ỏnh giỏ cht lng
hng hoỏ mụi trng v trờn c s ỏnh giỏ ca cỏ nhõn c cõn i vi mc
ca dch v cht lng mụi trng mang li ngi ta xõy dng mt quy
lut di dng ng cu ó c nghiờn cu, xem xột trong kinh t.
SNWTASNWTPMTF )(

SN : s ngi
F(MT) : Cht lng mụi trng














Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
NguyÔn ThÞ Ngäc ¸nh Kinh tÕ M«i trêng K42






×