Bài giảng: Kiểu mảng pot

TRƯỜNG THPT HƯƠNG THỦY
GIÁO ÁN CHI TIẾT
Giáo viên hướng dẫn: Nguyễn Văn Cường
Người soạn: Nguyễn Quốc Lý
Ngày soạn: 19/02/2011
Ngày giảng: 24/02/2011
Trường THPT Hương Thủy
Lớp giảng: 11/1 Tiết 3 Phòng: 1
Tên bài giảng: Bài 11: KIỂU MẢNG (Tiết 24)
I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU
1. Mục đích
 Giúp học sinh biết được một kiểu dữ liệu mới là kiểu mảng hai chiều.
 Biết được cách khai báo biến, tham chiếu đến từng phần tử của mảng.
2. Yêu cầu
Tạo được kiểu mảng hai chiều và khai báo biến mảng hai chiều trong ngôn ngữ
lập trình Pascal. Vận dụng để giải quyết một số bài toán cụ thể.
3. Tư duy và thái độ: Tự giác, tích cực, chủ động và sáng tạo trong học tập.
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên: Giáo án, sách giáo khoa, sách giáo viên, bảng.
2. Học sinh: vở ghi bài, sách giáo khoa.
III. PHƯƠNG PHÁP
Thuyết trình, vấn đáp, gợi mở.
IV. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Ổn định lớp (3 phút) :
Cán bộ lớp báo cáo sĩ số.
2. Kiểm tra bài cũ (7 phút):
Hoạt động của GV và HS Nội dung bài
GV: Tiết trước chúng ta đã tìm hiểu kiểu
mảng một chiều bây giờ thầy kiểm tra bài
cũ.
HS: trả lời

GV: nhận xét cho điểm học sinh.
Câu hỏi:
1. Em hãy nêu khái niệm, cách khai
báo kiểu mảng một chiều, cách
tham chiếu đến các phần tử của
mảng.
3. Ni dung bi mi (30 phỳt):
Hot ng 1(10 phỳt): Khỏi nim mng hai chiu
Hot ng ca GV v HS Ni dung bi
GV: Ta thy bng nhõn cú dng bng
gm cỏc giỏ tr cựng kiu.Nhỡn bng
trờn thỡ em cú nhn xột gỡ v mi hng
(cụt) ca bng.
HS: Tr li cõu hi:.
GV: nhn xột v kt lun v vớ d.
Em no cú th a ra khỏi nim v
mng hai chiu theo cỏch hiu ca
mỡnh?
HS: tr li v a ra khỏi nim mng
hai chiu
GV: nhc li khỏi nim mt ln na.
Tng t vi mng mt chiu thỡ
mng hai chiu cng cú quy tc sau:
+ Tờn kiu mng hai chiu;
+ S lng phn t cu mi chiu;
+ Kiu d liu ca phn t;
+ Cỏch khai bỏo bin;
+ Cỏch tham chiu n phn t
ca mng hai chiu.
HS: nghe v ghi bi

GV: Nh vy t vớ d trờn thỡ em no
cú th khai bỏo mng hai chiu t
mng mt chiu c.
HS: nghe v tr li cõu hi.
Tit 24. Đ11. KIU MNG
(Tit 4/4)
2. Kiu mng hai chiu
Bi toỏn tớnh v a ra mn hỡnh bng nhõn.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
2 4 6 8 10 12 14 16 18 20
3 6 9 12 15 18 21 24 27 30
4 8 12 16 20 24 28 32 36 40
5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
6 12 28 24 30 36 42 48 54 60
7 14 21 28 35 42 49 56 63 70
8 16 24 32 40 48 56 64 72 80
9 18 27 36 45 54 63 72 81 90
Bng nhõn
Nh vy, ta cú th mụ t d liu bng nhõn l
mng mt chiu gm 10 phn t, mi phn t
l mng mt chiu cú 9 phn t, mi phn t l
mt s nguyờn.
- Nếu xem mỗi hàng của mảng hai chiều là một
phần tử thì ta có thể nói mảng hai chiều là mảng
một chiều mà mỗi phần tử là mảng một chiều.
- Tng t nh kiu mng mt chiu, vi kiu
mng hai chiu, cỏc ngụn ng lp trỡnh cng cú
quy tc, cỏch thc cho phộp xỏc nh:
+ Tờn kiu mng hai chiu;
+ S lng phn t ca mi chiu;

+ Kiu d liu ca phn t;
+ Cỏch khai bỏo bin;
+ Cỏch tham chiu n phn t ca mng
hai chiu.
VD: Bin mng hai chiu B lu tr bng nhõn
cú th c khai bỏo trong Pascal:
Type A=array[1 . . 9] of integer;
B=array[1 . . 10] of A
Hoc:
Var B: array[1 . . 9, 1 . . 10] of integer;
Hoạt động 2 (10 phút): Khai báo mảng 2 chiều
Hoạt động của GV và HS Nội dung bài
GV: Từ khái niệm nói trên ta có cách
khai báo mảng 2 chiều như sau:
viết cách khái báo lên bảng, phân tích
cho HS thấy sự khác nhau của mảng 2
chiều.
HS: nghe và ghi bài.
GV: lấy ví dụ về cách khai báo mảng 2
chiều, phân tích cho học sinh thấy rõ.
gọi một hai HS lên bảng lấy VD khác.
HS: nghe, quan sát, ghi bài, suy nghĩ và
lên bảng viết ví dụ
GV: gọi HS khác nhận xét về VD của
bạn vừa làm và kết luận lại.
HS: quan sát bạn làm và nhận xét
a. Khai báo mảng hai chiều
Tổng quát:
Cách 1: khai báo trực tiếp biến mảng hai
chiều:

Var <tên biến mảng> : array[kiểu chỉ số
hàng, kiểu chi số cột] of <kiểu phần tử>;
Cách 2: khai báo gián tiếp biến mảng qua
kiểu mảng hai chiều:
Type <tên kiểu mảng> = array[kiểu chỉ số
hàng, kiểu chỉ số cột] of <kiểu phần tử>;
Var <tên biến mảng> : <tên kiểu mảng>;
Cách truy xuất đến phần tử của mảng hai
chiều:
<Tên Mảng>[chỉ số dòng, chỉ số cột]
VD: các khai báo mảng sau đây là hợp lệ:
(sgk)
Hoạt động 3 (12 phút): tìm ví dụ
Hoạt động của GV và HS Nội dung bài
GV: chuyển mục và lấy ví dụ cụ thể, thể
hiện thông qua chương trình có sẵn.
HS: quan sát, suy nghĩ và chuẩn bị trả
lời các câu hỏi do GV đặt ra.
GV: Em nào chỉ cho thầy và các bạn
trong VD này những câu lệnh nào dùng
để khai báo mảng hai chiều?
mời một, hai HS trả lời.
HS: Lên bảng chỉ các câu lệnh dùng để
khai báo mảng hai chiều.
GV: Những câu lệnh nào dùng để tính
và đưa ra bảng nhân?
HS: lên bảng chỉ rõ và giải thích các câu
lệnh đó.
b. Một số ví dụ
Ví dụ 1: Chương trình đưa bảng nhân ra màn

hình.
Program Bang_nhan;
uses crt;
Var B: array[1 10,1 9] of integer;
i, j: integer;
Begin
clrscr;
for i := 1 to 10 do
for j := 1 to 9 do
B[i,j] := i*j;
for i := 1 to 10 do
begin
for j := 1 to 9 do
write(B[i,j]:4);
writeln;
end;
GV: Đưa ra VD 2 và hướng dẫn cho học
HS tìm hiểu và đưa ra khai báo mảng.
HS: Nghe, và suy nghĩ để thực hiện khai
báo mảng hai chiều.
GV: Gọi một HS lên bảng viết khai báo
về mảng.
HS: Lên bảng viết khai báo.
GV: Gọi một học khác lên viết câu lệnh
nhập các phần tử của mảng 2 chiều.
HS: Lên bảng viết đoạn lệnh dùng để
nhập các phần tử của mảng 2 chiều.
reeadln
End.
Ví dụ 2: chương trình sau nhập vào từ phím

các phần tử của mảng hai chiều B gồm 5
hàng, 7 cột với các phần tử là các số nguyên
và một số nguyên k. Đưa ra màn hình các
phần tử của mảng có giá trị nhỏ hơn k.
Program Mang_hai_chieu;
uses crt;
Var B: array[1 5,1 7] of integer;
d, i, j, k: integer;
Begin
clrscr;
writeln(‘Nhap cac phan tu cua mang theo
dong: ’);
for i := 1 to 5 do
begin
for j := 1 to 7 do
readln(B[i,j]);
writeln;
end;
write(‘Nhap vao gia tri k = ’);
readln(k);
d := 0;
writeln(‘DS cac phan tu mang nho
hon’,k,’:’);
for i := 1 to 5 do
for j := 1 to 7 do
if B[i,j] < k then
begin
write(B[i,j]);
writeln;
d := d + 1;

end;
if d = 0 then
writeln(‘Khong co phan tu nao nho
hon’, k);
readln
End.
4. Củng cố và nhắc nhở: (3 phút)
 Nhắc lại các kiến thức cơ bản
- Mảng hai chiều là bảng các phần tử cùng kiểu.
- Khai báo mảng hai chiều
Cách 1: khai báo trực tiếp biến mảng hai chiều:
Var <tên biến mảng> : array[ kiểu chỉ số hàng, kiểu chỉ số cột] of <kiểu
phần tử>;
Cách 2: khai báo gián tiếp biến mảng qua kiểu mảng hai chiều:
Type <tên kiểu mảng> = array[kiểu chỉ số hàng, kiểu chỉ số cột] of
<kiểu phần tử>;
Var <tên biến mảng> : <tên kiểu mảng>;
5. Nhắc nhở về nhà chuẩn bị giờ sau
Các em về hoàn thiện các bài tập trong sách bài tập. Xem tiếp bài thực hành.
Hương Thủy, Ngày 19/02/2011
Nhận xét của GVHD Sinh viên thực tập
Nguyễn Văn Cường Nguyễn Quốc Lý