CHỨC NĂNG TẠO NƯỚC TIỂU CỦA THẬN pps

CHỨC NĂNG TẠO NƯỚC
TIỂU CỦA THẬN
Bộ máy
tiết niệu
THẬN

nephron
CẦU THẬN
Tiểu ĐM vào
Tiểu ĐM ra
Bọc Bowman
•
Cơ chế khuếch tán:
•
Lipid, Đường đơn phân, Nước, chất
khoáng, Ion, vitamin …
•
Protein có kích thước nhỏ hơn lỗ lọc
cầu thận (< 70.000 dalton)
Quá trình lọc ở cầu thận
Ph = 60 mmHg
Pk = 32 mmHg
Pb = 18 mmHg
- Áp suất lọc: Pl = Ph – (Pk + Pb)
•
Lưu lượng lọc: 125 ml/ph.
•
Thành phần dịch lọc:
tương tự huyết tương
•
Các yếu tố ảnh hưởng:

Pl = Ph – (Pk + Pb)
- Pb: hầu như không thay đổi.
- Pk: tăng -> Pl giảm -> Lưu lượng lọc giảm
- Pk: giảm -> Pl tăng -> Lưu lượng lọc tăng.
Ph: thay đổi trong các trường hợp:
- Co tiểu ĐM vào -> Ph giảm -> Pl giảm.
-
Giãn tiểu ĐM vào -> Ph tăng -> Pl tăng.
-
Co tiểu ĐM ra: Ph tăng -> Pl tăng.
Pk Tăng -> Pl giảm.
- Kích thích TK giao cảm:
Cường độ trung bình tiểu ĐM vào
và ra co như nhau -> Pl không đổi.
Cường độ mạnh tiểu ĐM vào co
nhiều hơn tiểu ĐM ra -> Pl giảm.
- Huyết áp tăng: Pl không đổi.
ỐNG LƯỢN GẦN
ỐNG LƯỢN GẦN
•
Bài tiết:
- H
+
: Vận chuyển ngược (Na
+
- H
+
)
•
Tái hấp thu:

-
Na
+
, Glucose, A.amin: đồng vận chuyển.
-
K
+
: Đồng vận chuyển.
-
Cl
-
: Khuếch tán.
-
Urê: Khuếch tán
-
Protein: Ẩm bào
-
Nước: Khuếch tán
Tái hấp thu NaHCO
3
Dịch kẽ Tế bào Lòng ống
Na
+

HCO
3
-
CO
2
H

2
O

Na
+
HCO
3
-
H
+

H
2
CO
3

CO
2
H
2
O
NaHCO
3

Na
+
HCO
3
-

H
+
H
2
CO
3


QUAI HENLE
• Nhánh xuống:
-
Hấp thu H
2
O theo cơ chế khuếch tán.
•
Nhánh lên:
- Hấp thu Na
+
theo cơ chế khuếch tán
ỐNG LƯỢN XA
Tái hấp thu:
- Na
+
: VC tích cực (chi phối bởi Aldosterol).
- Cl
-
: Khuếch tán (do chenh lech dien the).
-
H
2

O: VC tích cực (chi phối bởi ADH).
Bài tiết:
- K
+
: Khuếch tán (trao đổi song hành Na
+
-
K
+
)
Bài tiết NH
3
Dịch kẽ Tế bào Lòng ống
Na
+

HCO
3
-
CO
2

Na
+
HCO
3
-
H
+

H
2
CO
3

CO
2
H
2
O
H
2
N-R-COOH NH
3

R-COONa
NaCl

Na
+
Cl
-

H
+

NH
4
+

NH
3

NH
4
Cl

Bài tiết H
+

Dịch kẽ Tế bào Lòng ống
Na
+

HCO
3
-
CO
2
H
2
O

Na
+
HCO
3
-
H
+

H
2
CO
3

CO
2
H
2
O
Na
2
HPO
4

Na
+
NaHPO
4
-

H
+
NaH
2
PO
4

ỐNG GÓP
• Tái hấp thu:
-
H
2
O: Khuếch tán (áp suất thẩm thấu).
VC tích cực (chi phối bởi ADH).
• Bài tiết:
- H
+
: VC tích cực nguyên phát.

1. Renal
pyramid
2. Efferent artery
3. Renal artery
4. Renal vein
5. Renal hilum
6. Renal pelvis
7. Ureter
8. Minor calyx
9. Renal capsule
10. Inferior renal
capsule
11. Superior
renal capsule
12. Afferent vein
13. Nephron

14. Minor calyx
15. Major calyx
16. Renal papilla
17. Renal column