Tiểu luận triết học: Quan hệ SX phù hợp ppsx

Tiểu luận triết học:

Đề tài: "VẬN DỤNG
QUAN ĐIỂM TRIẾT HỌC MÁC XÍT VỀ QUY LUẬT QUAN HỆ SẢN
XUẤT PHẢI PHÙ HỢP VỚI TRÌNH ĐỘ LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT ĐỂ
PHÁT TRIỂN NHỮNG THÀNH TỰU, HẠN CHẾ TRONG PHÁT TRIỂN
KINH TẾ XÃ HỘI CỦA VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN TỪ ĐỔI MỚI
ĐẾN NAY"











TiÓu luËn TriÕt häc

1

PHẦN MỞ ĐẦU

TỪ KHI XUẤT HIỆN CON NGƯỜI TRÊN HÀNH TINH NÀY ĐẾN

NGÀY NAY ĐÃ TRẢI QUA 5 PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT TỒN TẠI
TRONG 5 CHẾ ĐỘ XÃ HỘI: CÔNG XÃ NGUYÊN THUỶ, CHIẾM HỮU
NÔ LỆ, PHONG KIẾN TẬP QUYỀN, TƯ BẢN CHỦ NGHĨA VÀ XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA. TƯ DUY NHẬN THỨC CỦA CON NGƯỜI KHÔNG DỪNG
LẠI Ở MỘT CHỖ MÀ NGÀY CÀNG PHÁT TRIỂN HOÀN THIỆN HƠN.
TỪ ĐÓ KÉO THEO SỰ THAY ĐỔI PHÁT TRIỂN LỰC LƯỢNG SẢN
XUẤT CŨNG NHƯ QUAN HỆ SẢN XUẤT. TỪ HÁI LƯỢM SĂN BẮT
ĐỂ DUY TRÌ CUỘC SỐNG ĐẾN TRÌNH ĐỘ KHOA HỌC KỸ THUẬT
LẠC HẬU VÀ ĐẾN NGÀY NAY TRÌNH ĐỘ KHOA HỌC ĐÃ ĐẠT TỚI
MỨC TỘT ĐỈNH. MÀ CỐT LÕI CỦA NỀN SẢN XUẤT XÃ HỘI CHÍNH
LÀ SỰ THỐNG NHẤT BIỆN CHỨNG GIỮA QUAN HỆ SẢN XUẤT VỚI
LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT, NHƯ MÁC VÀ ĂNGEN NÓI, ĐÓ LÀ QUY
LUẬT VỀ SỰ PHÙ HỢP GIỮA QUAN HỆ SẢN XUẤT VỚI LỰC LƯỢNG
SẢN XUẤT.
TỪ QUAN ĐIỂM NÀY CỦA CHỦ NGHĨA MÁC XÍT, ĐẢNG VÀ
NHÀ NƯỚC TA ĐÃ VẬN DỤNG VÀO QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN KINH
TẾ XÃ HỘI NƯỚC TA TRONG GIAI ĐOẠN TỪ ĐỔI MỚI ĐẾN NAY.
BIỆN CHỨNG QUAN HỆ SẢN XUẤT VỚI LỰC LƯỢNG SẢN
XUẤT TẠO ĐIỀU KIỆN CHO CHÚNG TA CÓ ĐƯỢC NHẬN THỨC VỀ
SẢN XUẤT XÃ HỘI VÀ KINH TẾ. THẤY ĐƯỢC Ý NGHĨA ĐÓ, TÔI
XIN BÀY TỎ MỘT VÀI Ý KIẾN BẢN THÂN VỀ VẤN ĐỀ: "VẬN DỤNG
QUAN ĐIỂM TRIẾT HỌC MÁC XÍT VỀ QUY LUẬT QUAN HỆ SẢN
XUẤT PHẢI PHÙ HỢP VỚI TRÌNH ĐỘ LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT ĐỂ
PHÁT TRIỂN NHỮNG THÀNH TỰU, HẠN CHẾ TRONG PHÁT TRIỂN
KINH TẾ XÃ HỘI CỦA VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN TỪ ĐỔI MỚI
ĐẾN NAY"
TiÓu luËn TriÕt häc

2

TiÓu luËn TriÕt häc

3

PHẦN NỘI DUNG

I. LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT - QUAN HỆ SẢN XUẤT - QUY LUẬT VỀ SỰ PHÙ
HỢP CỦA QUAN HỆ SẢN XUẤT VỚI TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC
LƯỢNG SẢN XUẤT
1. LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT
LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT BIỂU HIỆN GIỮA CON NGƯỜI VỚI TỰ
NHIÊN TRONG QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT, ĐỒNG THỜI THỂ HIỆN
NĂNG LỰC THỰC TIỄN CỦA CON NGƯỜI TRONG QUÁ TRÌNH SẢN
XUẤT RA CỦA CẢI VẬT CHẤT. LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT BAO GỒM:
NGƯỜI LAO ĐỘNG VỚI KỸ NĂNG LAO ĐỘNG CỦA HỌ VÀ TƯ LIỆU
SẢN XUẤT(TRƯỚC HẾ LÀ CÔNG CỤ LAO ĐỘNG) KẾT HỢP VỚI
NHAU THÀNH LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT.
TRONG CÁC YẾU TỐ CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT, LỰC
LƯỢNG SẢN XUẤT HÀNG ĐẦU LÀ NGƯỜI CÔNG NHÂN, NGƯỜI
LAO ĐỘNG. CHÍNH NGƯỜI LAO ĐỘNG LÀ CHỦ THỂ CỦA QUÁ
TRÌNH LAO ĐỘNG SẢN XUẤT, VỚI SỨC MẠNH VÀ KỸ NĂNG LAO
ĐỘNG CỦA MÌNH, SỬ DỤNG TƯ LIỆU LAO ĐỘNG, TRƯỚC HẾT LÀ
CÔNG CỤ LAO ĐỘNG, TÁC ĐỘNG VÀO ĐỐI TƯỢNG LAO ĐỘNG ĐỂ
SẢN XUẤT RA CỦA CẢI VẬT CHẤT. CÙNG VỚI QUÁ TRÌNH LAO
ĐỘNG SẢN XUẤT, SỨC MẠNH VÀ KỸ NĂNG LAO ĐỘNG CỦA CON
NGƯỜI NÀY CÀNG ĐƯỢC TĂNG LÊN, ĐẶC BIỆT LÀ TRÍ TUỆ CỦA
CON NGƯỜI KHÔNG NGỪNG PHÁT TRIỂN, HÀM LƯỢNG TRÍ TUỆ
CỦA LAO ĐỘNG NGÀY CÀNG CAO. NGÀY NAY, VỚI CUỘC CÁCH
MẠNG KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, LAO ĐỘNG TRÍ TUỆ NGÀY
CÀNG ĐÓNG VAI TRÒ CHỦ YẾU.

CÙNG VỚI NGƯỜI LAO ĐỘNG CÔNG CỤ LAO ĐỘNG CŨNG LÀ
MỘT YẾU TỐ CƠ BẢN TRONG LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT ĐÓNG VÀI
TRÒ QUYẾT ĐỊNH TRONG TƯ LIỆU SẢN XUẤT. CÔNG CỤ LAO
TiÓu luËn TriÕt häc

4

ĐỘNG DO CON NGƯỜI TẠO RA, NÓ "NHÂN" SỨC MẠNH CỦA CON
NGƯỜI TRONG QUÁ TRÌNH LAO ĐỘNG SẢN XUẤT. CÔNG CỤ LAO
ĐỘNG LÀ YẾU TỐ ĐỘNG NHẤT CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT.
CÙNG VỚI QUÁ TRÌNH TÍCH LUỸ KINH NGHIỆM, VỚI NHỮNG
PHÁT MINH VÀ SÁNG CHẾ KỸ THUẬT, CÔNG CỤ LAO ĐỘNG
KHÔNG NGỪNG ĐƯỢC CẢI TIẾN VÀ HOÀN THIỆN. CHÍNH SỰ CẢI
TIẾN VÀ HOÀN THIỆN KHÔNG NGỪNG CÔNG CỤ LAO ĐỘNG ĐÃ
LÀM BIẾN ĐỔI TOÀN BỘ TƯ LIỆU SẢN XUẤT. XÉT ĐẾN CÙNG ĐÓ
LÀ NGUYÊN NHÂN SÂU XA CỦA MỌI BIẾN ĐỔI XÃ HỘI. TRÌNH ĐỘ
PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG CỤ LAO ĐỘNG LÀ THƯỚC ĐO TRÌNH ĐỘ
CHINH PHỤC TỰ NHIÊN CỦA CON NGƯỜI, LÀ TIÊU CHUẨN PHÂN
BIỆT CÁC THỜI ĐẠI KINH TẾ TRONG LỊCH SỬ.
TRONG SỰ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT, KHOA
HỌC ĐÓNG VAI TRÒ NGÀY CÀNG TO LỚN. SỰ PHÁT TRIỂN KHOA
HỌC GẮN LIỀN VỚI SẢN XUẤT VÀ LÀ ĐỘNG LỰC MẠNH MẼ THÚC
ĐẨY SẢN XUẤT PHÁT TRIỂN. NGÀY NAY, KHOA HỌC ĐÃ PHÁT
TRIỂN ĐẾN MỨC ĐỘ TRỞ THÀNH NGUYÊN NHÂN TRỰC TIẾP CỦA
NHIỀU BIẾN ĐỔI TO LỚN TRONG SẢN XUẤT, TRONG ĐỜI SỐNG VÀ
TRỞ THÀNH "LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT TRỰC TIẾP". NHỮNG PHÁT
MINH KHOA HỌC TRỞ THÀNH ĐIỂM XUẤT PHÁT RA ĐỜI NHỮNG
NGÀNH SẢN XUẤT MỚI, NHỮNG MÁY MÓC THIẾT BỊ MỚI, CÔNG
NGHỆ MỚI, NGUYÊN VẬT LIỆU MỚI, NĂNG LƯỢNG MỚI. SỰ THÂM
NHẬP NGÀY CÀNG SÂU CỦA KHOA HỌC VÀO SẢN XUẤT, TRỞ

THÀNH 1 YẾU TỐ KHÔNG THỂ THIẾU ĐƯỢC CỦA SẢN XUẤT CỦA
SẢN XUẤT ĐÃ LÀM CHO LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT CÓ BƯỚC PHÁT
TRIỂN NHẢY VỌT, TẠO THÀNH CUỘC CÁCH MẠNG KHOA HỌC VÀ
CÁCH MẠNG HIỆN ĐẠI. YẾU TỐ TRÍ LỰC TRONG SỨC LAO ĐỘNG
ĐẶC TRƯNG CHO LAO ĐỘNG HIỆN ĐẠI KHÔNG CÒN LÀ KINH
NGHIỆM VÀ THÓI QUEN CỦA HỌ MÀ LÀ TRI THỨC KHOA HỌC. CÓ
TiÓu luËn TriÕt häc

5

THỂ NÓI: KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HIỆN ĐẠI LÀ ĐẶC TRƯNG
CHO LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT HIỆN ĐẠI.
NƯỚC TA TỪ TRƯỚC TỚI NAY NỀN KINH TẾ LẤY NÔNG
NGHIỆP LÀ CHỦ YẾU, TRÌNH ĐỘ KHOA HỌC KỸ THUẬT KÉM PHÁT
TRIỂN. CÔNG CỤ SẢN XUẤT CỦA TA VỪA NHỎ, VỪA LẠC HẬU SO
VỚI TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN CHUNG TRÊN THẾ GIỚI. THỰC TẾ
TRONG NHIỀU NGÀNH SẢN XUẤT THỦ CÔNG VẪN LÀ CHỦ YẾU,
LAO ĐỘNG THỦ CÔNG CHIẾM TỈ LỆ CAO, CƠ GIỚI HOÁ VẪN CÒN
CHƯA PHÁT TRIỂN. MẶT KHÁC, TRONG 1 THỜI GIAN KHÁ DÀI,
LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT BỊ KÌM HÃM TRONG LỐI SUY NGHĨ BẢO
THỦ, TRÌ TRỆ. CHÍNH BỞI VẬY, ĐẠI HỘI ĐẢNG 6 ĐẶT RA NHIỆM
VỤ "GIẢI PHÓNG MỌI NĂNG LỰC SẢN XUẤT HIỆN CÓ, KHAI THÁC
MỌI KHẢ NĂNG TIỀM TÀNG CỦA ĐẤT NƯỚC, SỬ DỤNG CÓ HIỆU
QUẶ GIÚP ĐỠ CỦA QUỐC TẾ ĐỂ PHÁT TRIỂN MẠNH MẼ LỰC
LƯỢNG SẢN XUẤT". CHÚNG TA ĐANG Ở TRONG GIAI ĐOẠN MÀ
CÁCH MẠNG KHOA HỌC KỸ THUẬT TRÊN THẾ GIỚI PHÁT TRIỂN
MỘT CÁCH MẠNH MẼ, NÓ ĐÒI HỎI CHÚNG TA TIẾP THU CÁI MỚI
MỘT CÁCH NHANH CHÓNG ĐỂ PHÁT TRIỂN NGUỒN LỰC BÊN
TRONG. HIỆN NAY NƯỚC TA ĐANG TIẾN DẦN LÊN VỚI TỰ ĐỘNG
HOÁ, LỰC LƯỢNG LAO ĐỘNG CÓ TRÌNH ĐỘ, CÓ KHẢ NĂNG VẬN

HÀNH MÁY MÓC, TAY NGHỀ THÀNH THẠO, ĐƯỢC ĐÀO TẠO CĂN
BẢN ĐANG DẦN TĂNG LÊN. CÙNG VỚI SỰ ĐẦU TƯ MÁY MÓC
THIẾT BỊ TIÊN TIẾN, VIỆT NAM HY VỌNG CÓ THỂ THAY ĐỔI CĂN
BẢN TRÌNH ĐỘ LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT.
2. QUAN HỆ SẢN XUẤT
QUAN HỆ SẢN XUẤT LÀ QUAN HỆ GIỮA NGƯỜI VỚI NGƯỜI
TRONG QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT (SẢN XUẤT VÀ TÁI SẢN XUẤT XÃ
HỘI). DO CON NGƯỜI KHÔNG THỂ TÁCH KHỎI CỘNG ĐỒNG NÊN
TRONG QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT PHẢI CÓ NHỮNG MỐI QUAN HỆ
TiÓu luËn TriÕt häc

6

VỚI NHAU. VẬY VIỆC PHẢI THIẾT LẬP CÁC MỐI QUAN HỆ TRONG
SẢN XUẤT TỰ NÓ ĐÃ LÀ MỘT VẤN ĐỀ CÓ TÍNH QUY LUẬT. NHÌN
TỔNG THỂ, QUAN HỆ SẢN XUẤT GỒM 3 MẶT.
- QUAN HỆ SỞ HỮU ĐỐI VỚI TƯ LIỆU SẢN XUẤT, TỨC LÀ
QUAN HỆ GIỮA NGƯỜI VỚI TƯ LIỆU SẢN XUẤT, NÓI CÁCH KHÁC
LÀ TƯ LIỆU SẢN XUẤT THUỘC VỀ AI?
- QUAN HỆ TRONG TỔ CHỨC QUẢN LY SẢN XUẤT, TỨC LÀ
QUAN HỆ GIỮA NGƯỜI VỚI NGƯỜI TRONG SẢN XUẤT VÀ TRAO
ĐỔI CỦA CẢI VẬT CHẤT NHƯ: PHÂN CÔNG CHUYÊN MÔN HOÁ VÀ
HỢP TÁC HOÁ LAO ĐỘNG, QUAN HỆ GIỮA NGƯỜI QUẢN LÝ VÀ
CÔNG NHÂN…
- QUAN HỆ TRONG PHÂN PHỐI SẢN PHẨM SẢN XUẤT RA,
TỨC LÀ QUAN HỆ CHẶT CHẼ GIỮA SẢN XUẤT VSÀ SẢN PHẨM VỚI
CÙNG MỘT MỤC TIÊU CHUNG LÀ SỬ DỤNG HỢP LÝ VÀ CÓ HIỆU
QUẢ TƯ LIỆU SẢN XUẤT.
QUAN HỆ SẢN XUẤT DO CON NGƯỜI TẠO RA, NHƯNG NÓ
HÌNH THÀNH MỘT CÁCH KHÁCH QUAN TRONG QUÁ TRÌNH SẢN

XUẤT, KHÔNG PHỤ THUỘC THEO Ý MUỐN CHỦ QUAN CỦA CON
NGƯỜI. QUAN HỆ SẢN XUẤT LÀ HÌNH THỨC XÃ HỘI CỦA SẢN
XUẤT, GIỮA 3 MẶT CỦA QUAN HỆ SẢN XUẤT THỐNG NHẤT VỚI
NHAU, TẠO THÀNH MỘT HỆ THỐNG MANG TÍNH ỔN ĐỊNH TƯƠNG
ĐỐI SO VỚI SỰ VẬN ĐỘNG VÀ PHÁT TRIỂN KHÔNG NGỪNG CỦA
LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT.
TRONG 3 MẶT CỦA QUAN HỆ SẢN XUẤT, QUAN HỆ SỞ HỮU
VỚI TƯ LIỆU SẢN XUẤT LÀ QUAN HỆ XUẤT PHÁT, QUAN HỆ CƠ
BẢN, ĐẶC TRƯNG CHO QUAN HỆ SẢN XUẤT TRONG TỪNG XÃ HỘI.
NÓ QUYẾT ĐỊNH QUAN HỆ VỀ TỔ CHỨC QUẢN LÝ SẢN XUẤT,
QUAH HỆ PHÂN PHỐI SẢN PHẨM CŨNG NHƯ CÁC QUAN HỆ SẢN
XUẤT KHÁC (SỰ PHÁT TRIỂN CỦA NHÂN LOẠI ĐÃ CHỨNG KIẾN
TiÓu luËn TriÕt häc

7

CÓ 2 LOẠI HÌNH SỞ HỮU CƠ BẢN VỀ TƯ LIỆU SẢN XUẤT; SỞ HỮU
TƯ NHÂN VÀ SỞ HỮU CÔNG CỘNG. SỞ HỮU TƯ NHÂN LÀ LOẠI
HÌNH SỞ HỮU TRONG ĐÓ TƯ LIỆU SẢN XUẤT TẬP TRUNG VÀO
TAY MỘT SỐ ÍT NGƯỜI, CÒN ĐẠI ĐA SỐ KHÔNG CÓ HOẶC CÓ RẤT
ÍT TƯ LIỆU SẢN XUẤT. VÌ VẬY QUAN HỆ GIỮA NGƯỜI VỚI NGƯỜI
TRONG SẢN XUẤT VẬT CHẤT VÀ TRONG ĐỜI SỐNG XÃ HỘI LÀ
QUAN HỆ THỐNG TRỊ VÀ BỊ TRỊ, BÓC LỘT VÀ BỊ BÓC LỘT. SỞ HỮU
CÔNG CỘNG LÀ LOẠI HÌNH SỞ HỮU MÀ TRONG ĐÓ TƯ LIỆU SẢN
XUẤT THUỘC VỀ MỌI THÀNH VIÊN TRONG CỘNG ĐỒNG. NHỜ ĐÓ,
QUAN HỆ NGƯỜI VỚI NGƯỜI LÀ QUAN HỆ BÌNH ĐẲNG, HỢP TÁC
VÀ GIÚP ĐỠ NHAU.
QUAN HỆ TỔ CHỨC VÀ QUẢN LÝ SẢN XUẤT TRỰC TIẾP TÁC
ĐỘNG ĐẾN QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT, ĐẾN TỔ CHỨC, ĐIỀU KHIỂN
QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT. NÓ CÓ THỂ THÚC ĐẨY HOẶC KÌM HÃM

QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT. QUAN HỆ TỔ CHỨC VÀ QUẢN LÝ SẢN
XUẤT DO QUAN HỆ SỞ HỮU QUYẾT ĐỊNH VÀ NÓ PHẢI THÍCH ỨNG
VỚI QUAN HỆ SỞ HỮU. TUY NHIÊN, CŨNG CÓ QUAN HỆ TỔ CHỨC
VÀ QUẢN LÝ KHÔNG THÍCH ỨNG VỚI QUAN HỆ SỞ HỮU, LÀM
BIẾN DẠNG QUAN HỆ SỞ HỮU.
QUAN HỆ PHÂN PHỐI SẢN PHẨM SẢN XUẤT RA MẶC DÙ DO
QUAN HỆ SỞ HỮU TƯ LIỆU SẢN XUẤT VÀ QUAN HỆ TỔ CHỨC
QUẢN LÝ SẢN XUẤT CHI PHỐI, SONG NÓ KÍCH THÍCH TRỰC TIẾP
ĐẾN LỢI ÍCH CỦA CON NGƯỜI, TÁC ĐỘNG ĐẾN THÁI ĐỘ CỦA CON
NGƯỜI TRONG LAO ĐỘNG SẢN XUẤT, VÀ DO ĐÓ CÓ THỂ THÚC
ĐẨY HOẶC KÌM HÃM SẢN XUẤT PHÁT TRIỂN.
Ở NƯỚC TA VỪA TỒN TẠI QUAN HỆ SẢN XUẤT MỞI CỦA
QUÁ TRÌNH ĐI LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI VỪA TỒN TẠI QUAN HỆ
SẢN XUẤT TÀN DƯ CỦA XÃ HỘI CŨ. CHÚNG TA QUAN NIỆM
CHƯA ĐÚNG VỀ QUAN HỆ SỞ HỮU TƯ LIỆU SẢN XUẤT, TỔ CHỨC
TiÓu luËn TriÕt häc

8

QUẢN LÝ SẢN XUẤT VÀ PHÂN PHỐI SẢN PHẨM CHƯA HỢP LÝ.
ĐIỀU ĐÓ KHIẾN NỀN KINH TẾ NƯỚC TA CHƯA THỰC SỰ PHÁT
TRIỂN. MUỐN PHÁT TRIỂN, ĐẢNG VÀ NHÀ NƯỚC CẦN XÁC ĐỊNH
RÕ QUAN HỆ SỞ HỮU CẦN THIẾT CỦA QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI, TỔ
CHỨC QUẢN LÝ SẢN XUẤT (ĐẶC BIỆT LÀ SỰ PHÂN CÔNG
CHUYÊN MÔN HOÁ VÀ HỢP TÁC HOÁ LAO ĐỘNG) MỘT CÁCH
KHOA HỌC, PHÂN PHỐI SẢN PHẨM MỞ RỘNG. ĐÓ CHÍNH LÀ XÂY
DỰNG MỘT QUAN HỆ SẢN XUẤT LÝ TƯỞNG TRONG TÌNH HÌNH
HIỆN TẠI CỦA NƯỚC TA.
3. QUY LUẬT QUAN HỆ SẢN XUẤT PHẢI PHÙ HỢP VỚI
TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT

LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT VÀ QUAN HỆ SẢN XUẤT LÀ HAI
MẶT CỦA PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT, CHÚNG TỒN TẠI KHÔNG
TÁCH RỜI NHAU, TÁC ĐỘNG QUA LẠI LẪN NHAU MỘT CÁCH BIỆN
CHỨNG, TẠO THÀNH QUY LUẬT VỀ SỰ PHÙ HỢP CỦA QUAN HỆ
SẢN XUẤT VỚI TRÌNH ĐỌ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN
XUẤT. TỪ ĐÓ TẠO NỀN QUY LUẬT CƠ BẢN NHẤT CỦA SỰ VẬN
ĐỘNG, PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT XÃ HỘI.
KHUYNH HƯỚNG CHUNG CỦA SẢN XUẤT VẬN CHUYỂN LÀ
KHÔNG NGỪNG PHÁT TRIỂN. SỰ PHÁT TRIỂN ĐÓ XÉT ĐẾN CÙNG
LÀ BẮT NGUỒN TỪ SỰ BIẾN ĐỔI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC
LƯỢNG SẢN XUẤT, TRƯỚC HẾT LÀ CÔNG CỤ LAO ĐỘNG. SỰ
PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT ĐƯỢC ĐÁNH DẤU BẰNG
TRÌNH ĐỘ CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT. TRÌNH ĐỘ LỰC LƯỢNG
SẢN XUẤT TRONG TỪNG GIAI ĐOẠN LỊCH SỬ THỂ HIỆN TRÌNH ĐỘ
CHINH PHỤC THIÊN NHIÊN CỦA CON NGƯỜI TRONG GIAI ĐOẠN
LỊCH SỬ ĐÓ. TRÌNH ĐỘ LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT BIỂU HIỆN Ở
TRÌNH ĐỘ CỦA CÔNG CỤ LAO ĐỘNG, TRÌNH ĐỘ KINH NGHIỆM VÀ
KỸ NĂNG LAO ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI, TRÌNH ĐỘ TỔ CHỨC VÀ
TiÓu luËn TriÕt häc

9

PHÂN CÔNG LAO ĐỘNG XÃ HỘI, TRÌNH ĐỘ ỨNG DỤNG KHOA HỌC
VÀ SẢN XUẤT.
SỰ VẬN ĐỘNG VÀ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT
QUYẾT ĐỊNH VÀ LÀM THAY ĐỔI QUAN HỆ SẢN XUẤT CHO PHÙ
HỢP VỚI NÓ. KHI MỘT PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT MỚI RA ĐỜI THÌ
YÊU CẦU QUAN HỆ SẢN XUẤT PHẢI PHÙ HỢP VỚI TRÌNH ĐỘ
PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT. SỰ PHÙ HỢP NÀY TẠO
ĐIỀU KIỆN SỬ DỤNG VÀ KẾT HỢP MỘT CÁCH TỐI ƯU GIỮA NGƯỜI

LAO ĐỘNG VỚI TƯ LIỆU SẢN XUẤT ĐỂ LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT CÓ
CƠ SỞ ĐỂ PHÁT TRIỂN HOÀN THIỆN. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC
LƯỢNG ĐẾN MỘT MỨC NHẤT ĐỊNH SẼ LÀM QUAN HỆ SẢN XUẤT
TỪ CHỖ PHÙ HỢP TRỞ THÀNH KHÔNG PHÙ HỢP VỚI SỰ PHÁT
TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT. ĐIỀU NÀY DẪN ĐẾN QUAN
HỆ SẢN XUẤT KÌM HÃM LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT PHÁT TRIỂN VÀ
YÊU CẦU KHÁCH QUAN TẤT YẾU LÀ PHẢI THAY THẾ QUAN HỆ
SẢN XUẤT.
NHƯ CÁC MÁC ĐÃ VIẾT; "TỚI 1 GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN NÀO
ĐÓ, CÁC LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT VẬT CHẤT CỦA XÃ HỘI MÂU
THUẪN VỚI NHỮNG QUAN HỆ SẢN XUẤT HIỆN CÓ… TRONG KHI
ĐÓ TỪ TRƯỚC ĐẾN GIỜ CÁC LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT VẪN PHÁT
TRIỂN. TỪ CHỖ LÀ NHỮNG HÌNH THỨC PHÁT TRIỂN CỦA LỰC
LƯỢNG SẢN XUẤT, NHỮNG QUAN HỆ ẤY TRỞ THÀNH XIỀNG
XÍCH CỦA CÁC LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT. KHI ĐÓ BẮT ĐẦU THỜI
ĐẠI 1 CUỘC CÁCH MẠNG XÃ HỘI"
LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT QUYẾT ĐỊNH QUAN HỆ SẢN XUẤT,
NHƯNG QUAN HỆ SẢN XUẤT CŨNG CÓ TÍNH ĐỘC LẬP TƯƠNG ĐỐI
VÀ TÁC ĐỘNG TRỞ LẠI SỰ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN
XUẤT. QUAN HỆ SẢN XUẤT QUYẾT ĐỊNH MỤC ĐÍCH CỦA SẢN
XUẤT, TÁC ĐỘNG ĐẾN THÍA ĐỘ CỦA CON NGƯỜI TRONG LAO
TiÓu luËn TriÕt häc

10

ĐỘNG SẢN XUẤT, ĐẾN TỔ CHỨC PHÂN CÔNG LAO ĐỘNG XÃ HỘI,
ĐẾN PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG KHOA HỌC CÔNG NGHỆ… DO
ĐÓ TÁC ĐỘNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT.
QUAN HỆ SẢN XUẤT PHÙ HỢP SẼ THÚC ĐẨY SỰ PHÁT TRIỂN CỦA
LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT, NGƯỢC LẠI SẼ KÌM HÃM. VÀ KHI QUAN

HỆ SẢN XUẤT KÌM HÃM SỰ PHÁT TRIỂN LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT
THÌ THEO QUY LUẬT CHUNG, QUAN HỆ SẢN XUẤT CŨ SẼ ĐƯỢC
THAY THẾ BẰNG QUAN HỆ SẢN XUẤT MỚI PHÙ HỢP ĐỂ THÚC
ĐẨY LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT PHÁT TRIỂN
QUAN HỆ SẢN XUẤT VÀ LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT VỪA TÁC
ĐỘNG CHO NHAU LẠI VỪA MÂU THUẪN VỚI NHAU. VIỆC GIẢI
QUYẾT MÂU THUẪN NÀY LÀ YÊU CẦU CẦN CÓ. NÓ PHẢI THÔNG
QUA NHẬN THỨC VÀ CẢI TẠO XÃ HỘI CỦA CON NGƯỜI. TRONG
XÃ HỘI CÓ GIAI CẤP PHẢI THÔNG QUA ĐẤU TRANH GIAI CẤP,
QUAN CÁCH MẠNG XÃ HỘI.
II. SỰ VẬN DỤNG CỦA ĐẢNG TA TRONG ĐƯỜNG LỐI PHÁT TRIỂN KINH
TẾ - XÃ HỘI NƯỚC TA TỪ ĐỔI MỚI ĐẾN NAY
ĐỐI VỚI NƯỚC TA ĐỂ PHÙ HỢP GIỮA LAO ĐỘNG SẢN XUẤT
VÀ QUAN HỆ SẢN XUẤT, ĐẢNG NÊU RA CÔNG NGHIỆP HOÁ ĐI
ĐÔI HIỆN ĐẠI HOÁ. MẶT KHÁC CHÚNG TA PHẢI CHÚ TRỌNG XÂY
DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ HÀNG HOÁ NHIỀU THÀNH PHẦN,
VẬN HÀNH THEO CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG CÓ SỰ ĐIỀU TIẾT CỦA
NHÀ NƯỚC, ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA. ĐÂY LÀ 2 NHIỆM
VỤ THỰC HIỆN ĐỒNG THỜI CHÚNG LUÔN TÁC ĐỘNG THÚC ĐẨY
VÀ HỖ TRỢ LẪN NHAU CÙNG PHÁT TRIỂN. BỞI LẼ "CÔNG NGHIỆP
HOÁ - HIỆN ĐẠI HOÁ" TẠO NÊN LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT CẦN
THIẾT CHO CHẾ ĐỘ XÃ HỘI MỚI THÌ VIỆC XÂY DỰNG NỀN KINH
TẾ NHIỀU THÀNH PHẦN THEO CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG
TiÓu luËn TriÕt häc

11

XÃ HỘI CHỦ NGHĨA CHÍNH LÀ XÂY DỰNG QUAN HỆ SẢN XUẤT
PHÙ HỢP ĐƯA ĐẤT NƯỚC TA TIẾN LÊN TỪNG NGÀY.
1. SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ HÀNG

HOÁ NHIỀU THÀNH PHẦN
SAU KHI ĐỘC LẬP, NỀN KINH TẾ NƯỚC TA CÒN GẶP VÔ VÀN
KHÓ KHĂN DO THÓI QUEN LAO ĐỘNG TỰ CUNG TỰ CẤP, NỀN
SẢN XUẤT NHỎ LẺ, TRÌNH ĐỘ KHOA HỌC KÉM PHÁT TRIỂN, ĐỜI
SỐNG XÃ HỘI VO CÙNG KHÓ KHĂN… VỚI HOÀN CẢNH MỚI ĐẤT
NƯỚC TIẾN LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI, ĐÒI HỎI NƯỚC TA PHẢI CÓ
MỘT CHẾ ĐỘ KINH TẾ PHÙ HỢP, ĐÓ LÀ NỀN KINH TẾ HÀNG HOÁ
NHIỀU THÀNH PHẦN.
THỜI GIAN QUA, CHÚNG ĐÃ QUÁ COI TRỌNG VÀI TRÒ CỦA
QUAN HỆ SẢN XUẤT, CHO RẰNG CÓ THỂ ĐƯA QUAN HỆ SẢN
XUẤT ĐI TRƯỚC ĐỂ MỞ ĐƯỜNG SAN ĐẤT, THÚC ĐẨY LỰC
LƯỢNG SẢN XUẤT PHÁT TRIỂN, QUAN NIỆM ẤY LÀ SAI LẦM, SỰ
PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT TRONG THỜI GIAN QUA
LÀ MINH CHỨNG CHO ĐIỀU ẤY VÀ DO ĐÓ GÂY RA SỰ MÂU
THUẪN GIỮA YÊU CẦU PHÁT TRIỂN LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT VỚI
HÌNH THỨC KINH TẾ - XÃ HỘI ĐƯỢC ÁP ĐẶT MỘT CÁCH CHỦ
QUAN TRÊN ĐẤT NƯỚC TA. MỐI MÂU THUẪN ẤY ĐEM THEO
NHIỀU KẾT QUẢ NGOÀI Ý MUỐN: KINH TẾ KÉM PHÁT TRIỂN, XÃ
HỘI NẢY SINH NHIỀU TIÊU CỰC, TỆ NẠN, TRÌNH ĐỘ QUẢN LÝ
YẾU KÉM… YÊU CẦU CẤP THIẾT LÀ PHẢI GIẢI QUYẾT ĐÚNG ĐẮN
MÂU THUẪN GIỮA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT - QUAN HỆ SẢN XUẤT,
TỪ ĐÓ KHẮC PHỤC KHÓ KHĂN VÀ TIÊU CỰC CỦA NỀN KINH TẾ -
XÃ HỘI. THIẾT LẬP QUAN HỆ SẢN XUẤT MỚI VỚI NHỮNG BƯỚC
ĐI PHÙ HỢP VỚI TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN
XUẤT ĐỂ THÚC ĐẨY SẢN XUẤT PHÁT TRIỂN VỚI HIỆU QUẢ KINH
TẾ CAO. ĐÓ LÀ SỰ CHO PHÉP PHỤC HỒI VÀ PHÁT TRIỂN CHỦ
TiÓu luËn TriÕt häc

12

NGHĨA TƯ BẢN, BUÔN BÁN TỰ DO RỘNG RÃI, NANG CAO ĐỜI
SỐNG XÃ HỘI,… NHƯ LỜI CỦA ĐỒNG CHÍ LÊ KHẢ PHIÊU NÓI: …
KHÔNG CHẤP NHẬN VIỆT NAM THEO CON ĐƯỜNG CHỦ QUAN
CỦA TƯ BẢN NHƯNG KHÔNG PHẢI TRIỆT TIÊU TƯ BẢN TRÊN ĐẤT
NƯỚC VIỆT NAM VÀ VẪN QUAN HỆ VỚI CHỦ NGHĨA TƯ BẢN
TRÊN CƠ SỞ CÓ LỢI.
CHO ĐÔI BÊN VÀ NHƯ VẬY CHO PHÉP PHÁT TRIỂN THÀNH
PHẦN KINH TẾ TƯ BẢN LÀ SÁNG SUỐT. HAY QUAN ĐIỂM TỪ ĐẠI
HỘI ĐẢNG VI CŨNG KHẲNG ĐỊNH: KHÔNG NHỮNG KHÔI PHỤC
THÀNH PHẦN KINH TẾ TƯ BẢN TƯ NHÂN VÀ KINH TẾ CÁ THỂ MÀ
CÒN PHẢI PHÁT TRIỂN CHÚNG RỘNG RÃI THEO CHÍNH SÁCH CỦA
ĐẢNG VÀ NHÀ NƯỚC. NHƯNG ĐIỀU QUAN TRỌNG LÀ PHẢI NHẬN
THỨC ĐƯỢC VAI TRÒ CỦA THÀNH PHẦN KINH TẾ NHÀ NƯỚC
TRNG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ.
NGOÀI RA NỀN KINH TẾ NHIỀU THÀNH PHẦN NÀY CÒN
ĐƯỢC VẬN HÀNH THEO CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG CÓ SỰ QUẢN LÝ
CỦA NHÀ NƯỚC, THEO ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA. VIỆC
THAY ĐỔI CƠ CHẾ QUẢN LÝ KINH TẾ THEO HƯỚNG: XOÁ BỎ CƠ
CHẾ TẬP TRUNG QUAN LIÊU BAO CẤP HÌNH THÀNH CƠ CHẾ KINH
TẾ THỊ TRƯỜNG CÓ SỰ QUẢN LÝ CỦA NHÀ NƯỚC THEO ĐỊNH
HƯỚNG XHCN KHẲNG ĐỊNH VIỆC THAY ĐỔI QUAN HỆ SẢN XUẤT
CŨ BẰNG QUAN HỆ SẢN XUẤT MỚI ĐƯỢC TẠO RA BỞI NỀN KINH
TẾ NHIỀU THÀNH PHẦN.
2. QUY LUẬT QUAN HỆ SẢN XUẤT PHÙ HỢP VỚI TRÌNH ĐỘ
PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT ĐƯỢC VẬN DỤNG
TRONG QUÁ TRÌNH CNH- HĐH ĐẤT NƯỚC
CNH-HĐH ĐƯỢC XEM XÉT TỪ TƯ DUY TRIẾT HỌC LÀ THUỘC
PHẠM TRÙ CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT TRONG MỐI QUAN HỆ
BIỆN CHỨNG CỦA PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT. MUỐN CNH- HĐH
TiÓu luËn TriÕt häc

13

ĐẤT NƯỚC CẦN PHẢI CÓ TIỀM LỰC VỀ KINH TẾ, CON NGƯỜI,
TRONG ĐÓ LỰC LƯỢNG LAO ĐỘNG LÀ YẾU TỐ VÔ CÙNG QUAN
TRỌNG. NGOÀI RA PHẢI CÓ SỰ PHÙ HỢP GIỮA QUAN HỆ SẢN
XUẤT VỚI TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT.
VỚI TIỀM NĂNG LAO ĐỘNG LỚN NHƯNG CÔNG CỤ LAO
ĐỘNG LẠI HẾT SỨC THÔ SƠ, LẠC HẬU, CNH- HĐH ĐỨNG TRƯỚC
KHÓ KHĂN LỚN CẦN NHANH CHÓNG KHẮC PHỤC. ĐẢNG TA ĐÃ
THỰC HIỆN MỘT CƠ CẤU SỞ HỮU HỢP QUY LUẬT, GẮN LIỀN VỚI
MỘT CƠ CẤU THÀNH PHẦN KINH TẾ HỢP LÝ, VÀ TRONG THỜI CƠ
CŨNG NHƯ THÁCH THỨC TO LỚN HIỆN NAY, ĐẤT NƯỚC TA ĐANG
CÓ RẤT NHIỀU TIỀM NĂNG PHÁT TRIỂN, MÀ CỐT LÕI CỦA SỰ
PHÁT TRIỂN CŨNG VẪN LÀ QUY LUẬT QUAN HỆ SẢN XUẤT PHẢI
PHÙ HỢP VỚI TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT.
MỤC TIÊU CỦA CNH-HĐH ĐẤT NƯỚC ĐANG ĐƯỢC NỖ LỰC
THỰC HIỆN VÀ ĐÃ ĐẠT ĐƯỢC NHIỀU THÀNH TỰU ĐÁNG KỂ.
CÙNG VỚI NÓ VẪN LÀ NHỮNG KHÓ KHĂN, HẠN CHẾ SONG
TƯƠNG LAI PHÁT TRIỂN ĐẤT NƯỚC VẪN MANG NHIỀU YẾU TỐ
CHỦ QUAN.
III. THÀNH TỰU VÀ HẠN CHẾ TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI CỦA
VIỆT NAM TỪ ĐỔI MỚI ĐẾN NAY
1. THÀNH TỰU ĐẠT ĐƯỢC
TRONG ĐẠI HỘI ĐẢNG VI (121986) LÀ MỐC THỜI GIAN QUAN
TRỌNG, ĐÁNH DẤU BƯỚC CHUYỂN MÌNH PHÁT TRIỂN CỦA ĐẤT
NƯỚC TA: XOÁ BỎ CHẾ ĐỘ BAO CẤP SẢN PHẨM, BÃI BỎ SỰ CẤM
ĐOÁN PHÁT TRIỂN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG, SỰ PHÁT TRIỂN YẾU ỚT
CỦA ĐỜI SỐNG XÃ HỘI THAY THẾ BẰNG SỰ HỘI NHẬP VỚI THẾ
GIỚI, QUAN TÂM VÀ CHÚ TRỌNG PHÁT TRIỂN ĐỜI SỐNG CỦA

NGƯỜI DÂN…
TiÓu luËn TriÕt häc

14

ĐẠI HỘI VII (6/1991), ĐẠI HỘI VIII (61996), ĐẠI HỘI IX (4/2001)
ĐÃ TIẾP TỤC KHẲNG ĐỊNH BỔ SUNG VÀ HOÀN THIỆN CÁC CHỦ
TRƯƠNG, CHÍNH SÁCH ĐỔI MỚI KINH TẾ - XÃ HỘI: PHÁT TRIỂN
NỀN KINH TẾ NHIỀU THÀNH PHẦN, ĐIỀU CHỈNH CƠ CẤU CÁC
NGÀNH KINH TẾ, ĐỔI MỚI CƠ CHẾ QUẢN LÍ, ĐỔI MỚI VỀ CÔNG CỤ
LAO ĐỘNG VÀ CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ KINH TẾ - XÃ HỘI, MỞ
RỘNG VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH TẾ ĐỐI NGOẠI (CẢI THIỆN
ĐỜI SỐNG VẬT CHẤT VÀ TINH THẦN CỦA NHÂN DÂN).
SAU 16 NĂM THỰC HIỆN CÔNG CUỘC ĐỔI MỚI, NỀN KINH TẾ
NƯỚC TA ĐÃ ĐẠT ĐƯỢC NHỮNG THÀNH TỰU TO LỚN VÀ CÓ Ý
NGHĨA QUAN TRỌNG.
- NỀN KINH TẾ TĂNG TRƯỞNG LIÊN TỤC, NHIỀU NĂM CÓ
TỐC ĐỘ CAO VÀ TRONG 5 NĂM ĐẦU ĐỔI MỚI (86-90), KHI CHẾ ĐỘ
BAO CẤP BỊ XOÁ BỎ DẦN, CÁC DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC VÀ
HỢP TÁC XÃ GẶP NHIỀU KHÓ KHĂN, KHU VỰC KINH TẾ TƯ NHÂN
VÀ CÁ THỂ CHƯA PHÁT TRIỂN, NỀN KINH TẾ RƠI VÀO TÌNH
TRẠNG BẤT ỔN, BÌNH QUÂN CHỈ ĐẠT 3,9%/NĂM (RIÊNG 1986:
0,3%) VÀ LẠM PHÁT CAO KÉO DÀI. NHƯNG ĐẦU THẬP KỶ 90, NỀN
KINH TẾ LIÊN TỤC TĂNG TRƯỞNG ỔN ĐỊNH VÀ ĐẠT ĐẾN ĐỈNH
CAO LÀ 9,5% VÀO NĂM 1995. ĐẶC BIỆT TRONG KẾ HOẠCH 5 NĂM
(1991 - 1995) TA ĐÃ HOÀN THÀNH VƯỢT MỨC VÌ CHỈ TIÊU CHỦ
YẾU ĐƯA NƯỚC TA THỰC SỰ THOÁT KHỎI KHỦNG HOẢNG KINH
TẾ - XÃ HỘI, CHUYỂN SANG THỜI KỲ ĐẨY MẠNH CNH-HĐH ĐẤT
NƯỚC. TOÀN BỘ CÁC MỤC TIÊU CHUYỂN KẾ HOẠCH 5 NĂM 1996-
2000 VÀ CHIẾN LƯỢC 10 NĂM ĐỀU ĐẠT VÀ VƯỢT KẾ HOẠCH. GDP

TRONG 10 NĂM NÀY TĂNG BÌNH QUÂN 7,56%/NĂM, GDP NĂM 2000
GẤP 2,07 LẦN NĂM 1990. ĐẾN NĂM 2000-2002 TỐC ĐỘ TĂNG
TRƯỞNG BÌNH QUÂN ĐẠT ỔN ĐỊNH 6,7%; 6,8% VÀ 7,0%.
TiÓu luËn TriÕt häc

15

NÔNG NGHIỆP PHÁT TRIỂN TOÀN DIỆN CẢ TRỒNG TRỌT VÀ
CHĂN NUÔI, NGHỀ RỪNG VÀ THUỶ SẢN. SẢN LƯỢNG LƯƠNG
THỰC TĂNG NHANH TỪ 21,5% TRIỆU TẤN (1990) LÊN 27,5 TRIỆU
TẤN (1995) VÀ 34,5 TRIỆU TẤN (NĂM 2000), GẦN 36 TRIỆU TẤN
(NĂM 2002), BÌNH QUÂN MỖI NĂM TĂNG 1,4% TRIỆU TẤN. TỐC ĐỘ
TĂNG LƯƠNG THỰC BÌNH QUÂN 5%/NĂM, CAO HƠN TỐC ĐỘ
TĂNG DÂN SỐ (1,8%) NÊN SẢN LƯỢNG LƯƠNG THỰC BÌNH QUÂN
ĐẦU NGƯỜI TĂNG TỪ 304 KG (1985) LÊN 364 KG (1995); 4448 KG
(2000) VÀ 450 KG (2002). VIỆT NAM TỪ MỘT NƯỚC THIẾU LƯƠNG
THỰC ĐẾN 1989 TRỞ THÀNH NƯỚC XUẤT KHẨU GẠO THỨ 2 THẾ
GIỚI. SỞ DĨ NÔNG NGHIỆP TĂNG NHANH LÀ NHỜ NHỮNG ĐỔI MỚI
TRONG CƠ CHẾ CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ NÔNG NGHIỆP: NHÂN DÂN
ĐƯỢC GIAO RUỘNG ĐẤT ĐỂ SỬ DỤNG LÂU DÀI, PHÁT TRIỂN
TRANG TRẠI, KHUYẾN KHÍCH KHAI HOANG MỞ RỘNG DIỆN TÍCH
CANH TÁC, NÂNG CAO NĂNG SUẤT CÂY TRỒNG. NHỮNG THÀNH
TỰU TRÊN MẶT TRẬN LƯƠNG THỰC ĐÃ GÓP PHẦN QUAN TRỌNG
VÀO SỰ ỔN ĐỊNH ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN.
TRONG 10 NĂM 1991- 2000, BÌNH QUÂN MỖI NĂM XUẤT
KHẨU GẠO TĂNG 7,6%, CAO SU TĂNG 12,4%, CÀ PHÊ TĂNG 17,7%,
RAU QUẢ TĂNG 10,8%, HẠT TIÊU 24,8%, HẠT ĐIỀU TĂNG 37,5%.
TỔNG GIÁ TRỊ NÔNG SẢN XUẤT KHẨU CHIẾM 40% TỔNG GIÁ TRỊ
XUẤT KHẨU CẢ NƯỚC. MỘT NỀN NÔNG NGHIỆP HÀNG HOÁ
NHIỀU THÀNH PHẦN GẮN VỚI THỊ TRƯỜNG QUỐC TẾ.

CÔNG NGHIỆP TĂNG LIÊN TỤC, BÌNH QUÂN TRONG THỜI KỲ
1991-1995 TĂNG 13,7%; 1996-2000 TĂNG 13,2%. CÔNG NGHIỆP TĂNG
NHANH LÀ DO ĐẦU TƯ LỚN CỦA NHÀ NƯỚC TRONG NHỮNG NĂM
TRƯỚC ĐÂY CHO MỘT SỐ NGÀNH QUAN TRỌNG NHƯ DẦU KHÍ,
ĐIỆN, XI MĂNG, THÉP, GIẤY, ĐƯỜNG NHƯNG QUAN TRỌNG HƠN
TiÓu luËn TriÕt häc

16

LÀ CÓ SỰ ĐỔI MỚI CƠ CHẾ, CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ CỦA NHÀ
NƯỚC, XÓA BỎ BAO CẤP, NHẬN VỐN ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI.
HỆ THỐNG ĐƯỜNG GIAO THÔNG, BƯU ĐIỆN XÂY DỰNG MỚI
VÀ NÂNG CẤP TRÊN KHẮP MỌI MIỀN CỦA TỔ QUỐC: QUỐC LỘ 1A,
5, 18, SÂN BAY, BẾN CẢNG ĐƯỢC NÂNG CẤP VÀ XÂY DỰNG,
THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ CÓ NHIỀU KHỞI SẮC.
- CƠ CẤU KINH TẾ CHUYỂN DỊCH THEO HƯỚNG TIẾN BỘ:
CHUYỂN TỪ KHU VỰC I (NÔNG NGHIỆP, LÂM NGHIỆP VÀ THUỶ
SẢN) SANG KHU VỰC II (CÔNG NGHIỆ - XÂY DỰNG) VÀ KHU VỰC
III (DỊCH VỤ), CHUYỂN TỪ KHU VỰC QUỐC DOANH, HỢP TÁC XÃ
SANG ĐA THÀNH PHẦN VÀ CHUYỂN THEO HƯỚNG HÌNH THÀNH 3
VÙNG KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM Ở 3 MIỀN BẮC -TRUNG - NAM.
- ĐẨY LÙI LẠM PHÁT: 1986: 774,7%; 1990: 67,4%; 1994L 12,7%;
1997: 3,7%; 1999: 0,1%.
- KINH TẾ ĐỐI NGOẠI PHÁT TRIỂN NHANH: XUẤT KHẨU: KIM
NGẠCH XUẤT KHẨU NĂM 1996: 822,9 TRIỆU USD; NĂM 2001: 15,027
TỈ USD. NHẬP KHẨU: 2,16 TỈ USD (1986); 16,16 TỈ USD (2001).
ĐỜI SỐNG VẬT CHẤT VÀ TINH THẦN CỦA NHÂN DÂN ĐƯỢC
CẢI THIỆN RÕ NÉT: LAO ĐỘNG CÓ VIỆC LÀM TĂNG NHANH, MỖI
NĂM TẠO 1,3 TRIỆU VIỆC LÀM MỚI, THU NHẬP BÌNH QUÂN ĐẦU
NGƯỜI ĐẠT GẦN 400 USD/NĂM. SỐ HỘ GIÀU TĂNG > 10%; SỐ HỘ

NGHÈO GIẢM TỪ 55% (1989) XUỐNG 11,4% (2000).
NHỜ NHỮNG THÀNH TỰU TĂNG TRƯỞNG ỔN ĐỊNH HOÁ
KINH TẾ, TÌNH HÌNH XÃ HỘI ĐÃ ĐƯỢC CẢI THIỆN RẤT NHIỀU. TỈ
LỆ TĂNG DÂN SỐ TỰ NHIÊN GIẢM MỖI NĂM 1% VÀ GIỮ MỨC
BÌNH QUÂN 2,1%/NĂM, GIẢM SO VỚI THỜI KÌ TRƯỚC (2,3%)
NHƯNG VẪN CAO HƠN MỤC TIÊU ĐỀ RA (1,9%). SỐ NGƯỜI ĐI HỌC
BÌNH QUÂN TÍNH TRÊN 1 VẠN DÂN, TĂNG TỪ 1834 NGƯỜI (1990)
TĂNG LÊN 2171 (1995).
TiÓu luËn TriÕt häc

17

TỈ TRỌNG CHO CÁC LĨNH VỰC XÃ HỘI CHIẾM TỪ 24,4 - 28,4%
TỔNG NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC VÀ CÓ XU HƯỚNG TĂNG LÊN. HỆ
THỐNG Y TẾ ĐƯỢC CẢI THIỆN, ĐẶC BIỆT LÀ HỆ THỐNG BẢO
HIỂM Y TẾ.
TÌNH HÌNH NÔNG THÔN ĐƯỢC CẢI THIỆN THÊM MỘT BƯỚC.
CÓ KHOẢNG 60,2% SỐ XÃ CÓ ĐIỆN, 86,4% SỐ XÃ CÓ ĐƯỜNG Ô TÔ,
91,6% XA CÓ TRẠM XÁ VÀ 97,7% SỐ XÃ CÓ TRƯỜNG TIỂU HỌC;
76,2% SỐ XÃ CÓ TRƯỜNG PTCS.
NHỮNG THÀNH TỰU ĐẠT ĐƯỢC LÀ KẾT QUẢ CỦA CON
ĐƯỜNG ĐỔI MỚI DO ĐẢNG KHỞI XƯỚNG VÀ LÃNH ĐẠO. NÓ LÀ
KẾT QUẢ CỦA NHẬN THỨC ĐÚNG ĐẮN QUY LUẬT QUAN HỆ SẢN
XUẤT PHÙ HỢP VỚI TRÌNH ĐỘ LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT ĐỂ PHÁT
TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI NÀY.
NGOÀI RA, CŨNG KHÔNG THỂ KHÔNG KỂ ĐẾN MỘT SỐ
NGUYÊN NHÂN KHÁCH QUAN QUAN TRỌNG, ĐÓ LÀ:
- QUÁ TRÌNH CNH-HĐH Ở VIỆT NAM ĐƯỢC TIẾN HÀNH
MUỘN, ĐI SAU CÁC NƯỚC PHƯƠNG TÂY VÀ MỘT SỐ NƯỚC CHÂU
Á. DO BẮT ĐẦU MUỘN NÊN VIỆT NAM CÓ THỂ HỌC HỎI ĐƯỢC

NHIỀU KINH NGHIỆM, CẢ KINH NGHIỆM THÀNH CÔNG LẪN
KHÔNG THÀNH CÔNG CỦA CÁC NƯỚC ĐI TRƯỚC, ĐỂ TRÊN CƠ SỞ
ĐÓ, RÚT RA BÀI HỌC BỔ ÍCH CHO CÁCH ĐI RIÊNG CỦA BẢN THÂN
MÌNH.
- TRONG QUÁ TRÌNH CNH-HĐH, VIỆT NAM CÓ THỂ TRANH
THỦ CƠ HỘI ĐI TẮT ĐÓN ĐẦU BẰNG VIỆC NHẬP CÁC THIẾT BỊ KĨ
THUẬT TIÊN TIẾN ĐỂ ĐỔI MỚI THIẾT BỊ KĨ THUẬT ĐÃ LẠC HẬU.
- QUÁ TRÌNH CNH-HĐH Ở VIỆT NAM ĐƯỢC TIẾN HÀNH
TRONG MÔI TRƯỜNG HOÀ BÌNH VỚI XU HƯỚNG HOÀ HOÃN VÀ
HỢP TÁC QUỐC TẾ. NHỜ VẬY, NƯỚC TA MỞ RỘNG QUAN HỆ BẠN
BÈ VÀ HỢP TÁC VỚI NHIỀU NƯỚC NHẰM TRANH THỦ SỰ VIỆN
TRỢ, GIÚP ĐỠ CỦA CÁC NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI. ĐỒNG THỜI XU
TiÓu luËn TriÕt häc

18

HƯỚNG QUỐC TẾ HOÁ ĐỜI SỐNG KINH TẾ THẾ GIỚI ĐÃ TẠO ĐIỀU
KIỆN VÀ THỜI CƠ CHO VIỆT NAM CÓ THỂ SỬ DỤNG KHOA HỌC,
CÔNG NGHỆ MỚI, NGUỒN VỐN CỦA CÁC NƯỚC GIÀU VÀO SỰ
NGHIỆP CNH-HĐH, TRÊN CƠ SỞ ĐÓ, THAM GIA VÀO QUÁ TRÌNH
PHÂN CÔNG VÀ HỢP TÁC QUỐC TẾ.
CÓ THỂ NÓI, MÔI TRƯỜNG QUỐC TẾ VÀ XU HƯỚNG PHÁT
TRIỂN MỚI CỦA THẾGIỚI ĐANG TẠO TIỀN ĐỀ BÊN NGOÀI THUẬN
LỢI CHO QUÁ TRÌNH CNH-HĐH Ở VIỆT NAM. VIỆC VIỆT NAM GIA
NHẬP CÁC TỔ CHỨC QUỐC TẾ NHƯ ASEAN, OPEC, VIỆC QUỐC HỘI
MĨ THÔNG QUA HIỆP DỊNH THƯƠNG MẠI VIỆT - MỸ GẦN ĐÂY…
LÀ NHỮNG BẰNG CHỨNG KHẲNG ĐỊNH ĐIỀU ĐÓ.
2. HẠN CHẾ
DO NỀN KINH TẾ NƯỚC TA CÓ ĐIỂM XUẤT PHÁT THẤP CHỦ
YẾU VẪN LÀ NÔNG NGHIỆP, CÔNG NGHIỆP CÒN NHỎ BÉM, KẾT

CẤU HẠ TẦNG KÉM PHÁT TRIỂN, CƠ SỞ VẬT CHẤT KỸ THUẬT
CHƯA XÁC ĐỊNH ĐƯỢC NHIỀU. MẶC DÙ CƠ CẤU CÁC NGÀNH
GDP CÓ CHUYỂN DỊCH RÕ RỆT NHỮNG CƠ HỘI NHƯNG CƠ CẤU
LAO ĐỘNG CHẬM BIẾN ĐỔI. HIỆN NAY HƠN 75% DÂN SỐ VẪN
SỐNG Ở NÔNG THÔN, LAO ĐỘNG NÔNG NGHIỆP VẪN CHIẾM >
60% TỔNG SỐ LAO ĐỘNG XÃ HỘI.
NỀN KINH TẾ CÓ MỨC TĂNG TRƯỞNG KHÁ NHƯNG NĂNG
SUẤT, CHẤT LƯỢNG HIỆU QUẢ CÒN THẤP. ĐẤT NƯỚC VIỆT NAM
VẪN THUỘC 20 NƯỚC NGHÈO NHẤT THẾ GIỚI. ĐÂY LÀ THÁCH
THỨC CỰC KỲ TO LỚN CẦN PHÁT HUY MỌI TIỀM NĂNG ĐỂ GIẢI
QUYẾT.
VAI TRÒ QUẢN LÝ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI NỀN KINH TẾ -
XÃ HỘI CÒN YẾU: KHẢ NĂNG KIỀM CHẾ LẠM PHÁT CÒN CHƯA
VỮNG CHẮC. NGÂN SÁCH THU KHÔNG ĐỦ CHI, TỈ LỆ BỘI CHI
NGÂN SÁCH CÒN CAO.
TiÓu luËn TriÕt häc

1
9

TÌNH TRẠNG BẤT CÔNG XÃ HỘI, THAM NHŨNG, BUÔN LẬU,
VI PHẠM KỈ CƯƠNG CÒN NẶNG VÀ PHỔ BIẾN. NẠN BUÔN LẬU VÀ
TỆ QUAN LIÊU ĐƯỢC COI LÀ QUỐC NẠN, ĐƯỢC ĐƯA VÀO
CHƯƠNG TRÌNH NGHỊ SỰ QUAN TRỌNG HÀNG ĐẦU CỦA VIỆT
NAM. SONG HIỆN VẪN CHƯA KHẮC PHỤC ĐƯỢC, THẬM CHÍ CÒN
CÓ PHẦN NGHIÊM TRỌNG HƠN.
NGOÀI RA, SỰ THIẾU HỤT NGUỒN LỰC TÀI NGUYÊN VÀ NẠN
Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG CŨNG GÂY KHÓ KHĂN CHO QUÁ TRÌNH
CNH-HĐH Ở NƯỚC TA. HẠN CHẾ TRONG NỀN KINH TẾ - XÃ HỘI
NƯỚC TA CÒN NHIỀU. NHƯNG NGUYÊN NHÂN CỦA NHỮNG YẾU

KÉM ĐÓ LÀ DO HẬU QUẢ CỦA NHIỀU NĂM TRƯỚC ĐỂ LẠI KHI
KHÔNG HIỂU RÕ MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG GIỮA QUAN HỆ SẢN
XUẤT VÀ LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT, SỰ PHÙ HỢP MANG TÍNH TẤT
YẾU CỦA CHÚNG, ĐỒNG THỜI NHỮNG BẤT LỢI CỦA TÌNH HÌNH
THẾ GIỚI HIỆN NAY VÀ NHỮNG KHUYẾT ĐIỂM CÒN MANG TÍNH
CHỦ QUAN DUY Ý CHÍ TRONG CÔNG TÁC LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG
VÀ QUẢN LÝ CỦA NHÀ NƯỚC TA, TẠO RA MỘT ĐỘI NGŨ CÁN BỘ
HẠN CHẾ VỀ TRÌNH ĐỘ, THIẾU SỰ NĂNG ĐỘNG TRONG LÀM ĂN
VÀ QUẢN LÝ KINH TẾ.
TiÓu luËn TriÕt häc

20

PHẦN KẾT LUẬN

QUY LUẬT QUAN HỆ SẢN XUẤT PHÙ HỢP VỚI TRÌNH ĐỘ
PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT LÀ QUY LUẬT PHỔ BIẾN
TRONG TOÀN BỘ TIẾN TRÌNH LỊCH SỬ CỦA NHÂN LOẠI. SỰ THAY
THẾ, PHÁT TRIỂN CỦA LỊCH SỬ NHÂN LOẠI TỪ CHẾ ĐỘ CÔNG XÃ
NGUYÊN THUỶ, QUA CHẾ ĐỘ CHIẾM HỮU NÔ LỆ, CHẾ ĐỘ PHONG
KIÉN VÀ ĐẾN XÃ HỘI CỘNG SẢN LÀ DO SỰ TÁC DỘNG CỦA HỆ
THỐNG CÁC QUY LUẬT XÃ HỘI, TRONG ĐÓ QUY LUẬT QUAN HỆ
SẢN XUẤT PHÙ HỢP VỚI TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG
SẢN XUẤT LÀ QUY LUẬT CƠ BẢN NHẤT.
CHÍNH VÌ VẬY ĐẢNG VÀ NHÀ NƯỚC TA CẦN PHẢI HIỂU VÀ
VẬN DỤNG TỐT QUY LUẬT NÀY ĐỂ PHÁT TRIỂN KINH TẾ. TRÊN
THỰC TẾ KHÔNG THỂ CÓ SỰ PHÙ HỢP TUYỆT ĐỐI GIỮA QUAN HỆ
SẢN XUẤT VÀ LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT. SONG PHẢI TUỲ THEO
TÌNH HÌNH THỰC TẾ MÀ CHỌN GIẢI PHÁP PHÙ HỢP. SỰ VẬN
DỤNG ĐÚNG ĐẮN CỦA ĐẢNG VÀ NHÀ NƯỚC SẼ ĐEM LẠI THÀNH

TỰU VÔ CÙNG TO LỚN CHO NỀN KINH TẾ - XÃ HỘI NƯỚC TA TA
HOÀN THÀNH TỐT MỤC TIÊU CNH-HĐH ĐẤT NƯỚC. TUY VẬY,
HẠN CHẾ, YẾU KÉM CÒN RẤT NHIỀU, ĐÒI HỎI CẦN CÓ SỰ NỖ LỰC
HẾT SỨC, PHÁT HUY MỌI TIỀM NĂNG VỐN CÓ ĐỂ KHẮC PHỤC.
CHỈ TÍNH TỪ ĐỔI MỚI ĐẾN NAY, ĐẤT NƯỚC TA ĐÃ CÓ
NHỮNG BƯỚC CHUYỂN MÌNH LỚN LAO TRONG ĐỜI SỐNG KINH
TẾ XÃ HỘI. ĐÓ LÀ NHỜ SỰ NHẬN THỨC VÀ VẬN DỤNG KỊP THỜI
QUY LUẬT VỀ SỰ PHÙ HỢP QUAN HỆ SẢN XUẤT VÀ LỰC LƯỢNG
SẢN XUẤT, MỞ RA CON ĐƯỜNG ĐẦY HỨA HẸN CHO SỰ PHÁT
TRIỂN CỦA ĐẤT NƯỚC. TRONG TƯƠNG LAI, CHÚNG TA SẼ LÀ
NHỮNG NGƯỜI GÁNH VÁC NHIỆM VỤ XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN
ĐẤT NƯỚC, VÌ VẬY NGAY TỪ LÚC NÀY CẦN NHẬN THỨC RÕ
TiÓu luËn TriÕt häc

21

RÀNG VÀ ĐÚNG ĐẮN MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG CỦA QUAN HỆ
SẢN XUẤT VÀ LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT, NHƯ QUAN ĐIỂM TRIẾT
HỌC MACXIT THÌ ĐÓ LÀ QUY LUẬT VỀ SỰ PHÙ HỢP CỦA QUAN
HỆ SẢN XUẤT VÀ TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN
XUẤT.
TiÓu luËn TriÕt häc

22



DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. GIÁO TRÌNH TRIẾT HỌC MÁC - LÊNIN

NXB CHÍNH TRỊ QUỐC GIA
2. GIÁO TRÌNH LỊCH SỬ KINH TẾ
3. VĂN KIỆN ĐẠI HỘI ĐẢNG
4. MỘT SỐ BÀI BÁO, BÀI LUẬN KHÁC.




TiÓu luËn TriÕt häc

23

MỤC LỤC

PHẦN MỞ ĐẦU 1
PHẦN NỘI DUNG 3
I. LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT - QUAN HỆ SẢN XUẤT - QUY LUẬT VỀ
SỰ PHÙ HỢP CỦA QUAN HỆ SẢN XUẤT VỚI TRÌNH ĐỘ PHÁT
TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT 3
1. LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT 3
2. QUAN HỆ SẢN XUẤT 5
3. QUY LUẬT QUAN HỆ SẢN XUẤT PHẢI PHÙ HỢP VỚI TRÌNH
ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT 8
II. SỰ VẬN DỤNG CỦA ĐẢNG TA TRONG ĐƯỜNG LỐI PHÁT
TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI NƯỚC TA TỪ ĐỔI MỚI ĐẾN NAY 10
1. SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ HÀNG HOÁ
NHIỀU THÀNH PHẦN 11
2. QUY LUẬT QUAN HỆ SẢN XUẤT PHÙ HỢP VỚI TRÌNH ĐỘ
PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT ĐƯỢC VẬN DỤNG
TRONG QUÁ TRÌNH CNH- HĐH ĐẤT NƯỚC 12

III. THÀNH TỰU VÀ HẠN CHẾ TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ
HỘI CỦA VIỆT NAM TỪ ĐỔI MỚI ĐẾN NAY 13
1. THÀNH TỰU ĐẠT ĐƯỢC 13
2. HẠN CHẾ 18
PHẦN KẾT LUẬN 20
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 22