Viêm Vùng Chậu pps

Viêm Vùng Chậu

1). Định nghĩa:
Viêm vùng chậu (PID) là rối loạn do nhiễm khuẩn và viêm đường sinh sản trên
bao gồm tử cung, vòi fallope và phần phụ. Đây là bệnh rất phổ biến và nghiêm
trọng khởi đầu do sự nhiễm khuẩn âm đạo hoặc cổ tử cung và di chuyển lên các cơ
quan phía trên. Viêm vùng chậu có thể gây ra áp xe tử cung buồng trứng, viêm
phúc mạc chậu hay hội chứng Fitz-Hugh-Curtis (viêm quanh gan).
2). Sinh lý bệnh:
Giai đoạn đầu là sự thâm nhiễm vi khuẩn vào âm đạo hoặc cổ tử cung. Nguyên
nhân là do lây nhiễm các vi khuẩn khi quan hệ tình dục, thường gặp nhất là
chlamydia trachomatis và neisseria gonorrhoeae. Các vi khuẩn khu trú trong âm
đạo và cổ tử cung cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh. Chúng thường lành tính
nhưng khi có những biến đổi bất thường sẽ làm chúng tăng sinh và biến tính.
Hiếm gặp hơn là do lây nhiễm vi khuẩn sau khi phá thai, sinh đẻ, phẫu thuật phụ
khoa. Thụt rửa âm đạo thường xuyên cũng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Tiếp theo, các vi sinh vật ở âm đạo và cổ tử cung di chuyển lên các cơ quan sinh
sản ở phía trên. Cơ chế chính xác vẫn chưa được xác định rõ, có nhiều giả thiết đã
được đưa ra:
- Dịch nhầy tiết ra từ cổ tử cung có chức năng như một lá chắn ngăn cản sự xâm
nhập của vi khuẩn. Tuy nhiên do những thay đổi của hormon trong thời kỳ kinh
nguyệt hay rụng trứng có thể làm suy yếu chức năng này.
- Sử dụng kháng sinh hoặc các vi khuẩn lây truyền qua đường tình dục phá vỡ sự
cân bằng của hệ vi sinh vật nội sinh, làm vi khuẩn tăng sinh và di chuyển lên trên.
- Mở cổ tử cung trong thời kỳ kinh nguyệt và hiện tượng ngược dòng kinh nguyệt
cũng tạo thuận lợi cho sự di chuyển của vi khuẩn.
- Giao hợp gây co thắt tử cung nhịp nhàng, các phẫu thuật phá vỡ hàng rào cổ tử
cung tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập lên trên.
Ngoài ra còn có nhiều nguyên nhân khác ảnh hưởng đến viêm vùng chậu. Ngoài 2
vi khuẩn thường gây viêm vùng chậu cấp tính kể trên còn có thể tìm thấy các vi
khuẩn khác: Gardnerella vaginalis, Mycoplasma hominis, Ureaplasma

urealyticum, HSV-2, Trichomonas vaginalis, cytomegalovirus, Haemophilus
influenzae, Streptococcus agalactiae, vi khuẩn gram âm đường ruột, vi khuẩn kị
khí.
Sau khi xâm nhập vào đường sinh sản trên các vi sinh vật gây viêm và có thể để
lại sẹo gây vô sinh hay thai ngoài tử cung. Viêm vùng chậu thường sản sinh ra một
lớp dịch nhầy gây dính hoặc để lại sẹo trên cơ quan sinh sản và các cơ quan trong
ổ bụng lân cận. Nhiễm trùng tử cung thường giới hạn ở nội mạc tử cung, và có thể
lan rộng ra khi có thai và sau khi sinh. Nhiễm khuẩn ống dẫn trứng thường ảnh
hưởng lên lớp niêm mạc, đôi khi gây tắc ống dẫn trứng. Viêm có thể lan sang các
cơ quan không nhiễm khuẩn lân cận, trong đó có ruột. Áp xe vỡ có thể thông qua
đường bạch huyết lan rộng ra ngoài khung chậu gây viêm phúc mạc cấp tính hoặc
viêm quanh gan cấp tính.
3). Triệu chứng: thường xuất hiện nhiều vào cuối chu kỳ kinh nguyệt hoặc vài
ngày tiếp theo.
Đau nhẹ đến vừa vùng bụng dưới, có thể đau một bên.
Chảy máu âm đạo bất thường, dịch tiết âm đạo có mùi hôi.
Khi viêm nhiễm phát triển có thể gây đau bụng dưới dữ dội kèm theo sốt nhẹ,
buồn nôn, nôn mữa.
Sốt có thể cao hơn, dịch tiết âm đạo chuyển sang mưng mủ có màu vàng xanh.
Đau khi quan hệ tình dục hoặc đi tiểu.
Nếu bị nhiễm lậu sẽ có các triệu chứng nặng hơn bệnh nhân lậu thông thường.
4). Chẩn đoán:
Cần nghi ngờ viêm vùng chậu nếu bệnh nhân nữ đau ở vùng bụng dưới, có dịch
âm đạo bất thường và đặc biệt đang ở trong độ tuổi sinh sản.
Kiểm tra tế bào bạch cầu trong dịch âm đạo. Nếu dịch không chứa các tế bào bạch
cầu, viêm vùng chậu khó có thể xảy ra.
Xét nghiệm tìm vi khuẩn gây bệnh lậu hoặc chlamydia trong dịch tử cung. Xét
nghiệm thai ngoài tử cung.
Siêu âm có thể phát hiện các áp xe trong ống dẫn trứng, buồng trứng; thai ngoài tử
cung. Có thể nội soi thông qua 1 đường rạch nhỏ gần rốn để xem bên trong ổ bụng

và dịch.
Chụp cộng hưởng từ MRI là phương pháp hiệu quả nhất để chẩn đoán nhưng khá
tốn kém.