Quá trình hình thành giáo trình kê khai thuế của giá trị thặng dư và giá trị gia tăng trong doanh nghiệp p5 ppsx

Bài giảng môn học : Thuế 71 Ths. ĐOÀN TRANH

5. Biện pháp về thuế để tự vệ, chống bán phá giá, chống trợ cấp,
chống phân biệt đối xử trong nhập khẩu hàng hoá
Nếu hàng hoá nhập khẩu quá mức vào Việt Nam, có sự trợ cấp, được
bán phá giá hoặc có sự phân biệt đối xử đối với hàng hoá xuất khẩu của Việt
Nam thì bị áp dụng một trong các biện pháp về thuế sau đây:
1) Tăng mức thuế nhập khẩ
u đối với hàng hoá nhập khẩu quá mức vào
Việt Nam theo quy định của pháp lệnh về tự vệ trong nhập khẩu hàng hoá
nước ngoài vào Việt Nam.
2) Thuế chống bán phá giá đối với hàng hoá bán phá giá nhập khẩu vào
Việt Nam theo quy định của pháp lệnh về chống bán phá giá hàng hoá nhập
khẩu vào Việt Nam.
3) Thuế chống trợ cấp đối với hàng hoá được trợ cấp nhập khẩu vào Việt
Nam theo quy định của Pháp lệnh về
chống trợ cấp hàng hoá nhập khẩu vào
Việt Nam.
4) Thuế chống phân biệt đối xử đối với hàng hoá được nhập khẩu vào
Việt Nam có xuất xứ từ nước, nhóm nước hoặc vùng lãnh thổ mà ở đó có sự
phân biệt đối xử về thuế nhập khẩu hoặc có biện pháp phân biệt đối xử khác
theo quy định của pháp luật về đối xử tối huệ quố
c và đối xử quốc gia trong
thương mại quốc tế.
Các văn bản tham khảo và tra cứu
Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu ban hành ngày 14 tháng 6 năm 2005
Nghị định số 149/2005/NĐ-CP ngày 8/12/2005 của Chính phủ quy định chi
tiết thi hành Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu;
Luật hải quan số 29/2001/QH10 ngày 29/6/2001; Luật sửa đổi, bổ sung một
số điều của Luậ
t hải quan số 42/2005/QH11 ngày 14/6/2005.

Nghị định số 154/2005/NĐ-CP ngày 15/12/2005 của Chính phủ quy định chi
tiết một số điều của Luật hải quan về thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải
quan;
Nghị định số 155/2005/NĐ-CP ngày 15/12/2005 của Chính phủ quy định về
việc xác định trị giá hải quan đối với hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu;
Nghị định số 66/2002/NĐ-CP ngày 1/7/2002 của Chính phủ quy
định về định
mức hành lý của người xuất cảnh, nhập cảnh và quà biếu, tặng nhập khẩu
được miễn thuế.
Thông tư Số: 113/2005/TT-BTC ngày 15 tháng 12 năm 2005, hướng dẫn thi
hành thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu.

Shared by Clubtaichinh.net - Website Chia se tai lieu mien phi
Shared by Clubtaichinh.net - Website Chia se tai lieu mien phi
Bài giảng môn học : Thuế 72 Ths. ĐOÀN TRANH

CHƯƠNG 4
THUẾ THU NHẬP
I. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM CỦA THUẾ THU NHẬP
1. Khái niệm thu nhập
Theo tự điển bách khoa Wikipedia, “thu nhập” là tiền có được từ các hoạt
động kinh doanh hợp pháp của cá nhân hay doanh nghiệp.
Theo Hiệp hội tiêu chuẩn kế toán quốc tế (International Accounting
Standards Board), “Thu nhập” là sự gia tăng lợi ích kinh tế dưới dạng dòng
tiền thu vào, tăng tài sản hay giảm nợ trong kỳ kế toán, kết quả là làm tăng
vốn s
ở hữu chủ, không kể vốn sở hữu chủ tăng lên do sự đóng góp của các cổ
đông.
Theo nhà kinh tế học Paul A. Samuelson, “thu nhập” là tổng số tiền kiếm
được hoặc thu góp được trong một khoản thời gian nhất định thường là một

năm.
Dù thuật ngữ “thu nhập” được đinh nghĩa dưới các khía cạnh khác nhau,
chung qui có các điểm chung sau đây:
- Thu nhập luôn gắn với một chủ th
ể nhất định – thể hiện tính sở hữu của
thu nhập. Ví dụ : Thu nhập cá nhân, thu nhập doanh nghiệp, thu nhập của các
tổ chức, thu nhập của Chính phủ…
- Thu nhập thường được biểu hiện dưới hình thức giá trị và được nhận biết
thông qua các hình thức khác nhau làm gia tăng giá trị của thu nhập. Ví dụ :
Thù lao tiền lương, thưởng; thu nhập từ các loại tài sản; thu nhập từ hoạt
động kinh doanh; thu nh
ập từ lợi ích công cộng…
- Thu nhập được hình thành qua phân phối lần đầu và phân phối lại thu
nhập quốc dân nhờ vào hoạt động của cơ chế thị trường và sự can thiệp của
nhà nước.
Việc nghiên cứu các nhân tố làm ảnh hưởng đến tới thu nhập nhằm giúp
cho các nhà quản lý và hoạch định chính sách có quan điểm khách quan khi
đề ra các công cụ để điều hòa phân phối thu nhập trong nền kinh tế xã h
ội.
Việc phân phối thu nhập trong phạm vi xã hội có thể được đo bằng
“đường cong Lorenz” và “hệ số GINI”.
Shared by Clubtaichinh.net - Website Chia se tai lieu mien phi
Shared by Clubtaichinh.net - Website Chia se tai lieu mien phi
Bài giảng môn học : Thuế 73 Ths. ĐOÀN TRANH

Sự đo lường này chỉ ra có tồn tại sự bất bình đẳng trong thu nhập không
thể chấp nhận được về mặt chính trị, thì phải thực hiện các chính sách tái
phân phối thu nhập bằng việc đánh thuế cao những người giàu có so với
người có thu nhập trung bình và có chính sách trợ cấp và hổ trợ thu nhập
theo các cách khác nhau đối với những người sống dưới mức nghèo.

Những bất công về thu nhập đượ
c thể hiện trên đường con Lorenz. Nếu sự
phân phối thu nhập là hoàn toàn công bằng thì nó sẽ được biểu thị bằng
đường thẳng nghiêng 45
o
. Nếu một người, được biểu thị ở ngoài cùng bên
phải, nhận toàn bộ thu nhập, thì đường cong Lorenz sẽ đi theo nữa chu vi của
hình vuông, dọc theo trục x và theo cạnh bên phải sông sông với trục y. Trên
thực tế, các đường cong Lorenz được phân bố giữa đường thẳng nghiêng 45
0

và với đường bất công bằng hoàn toàn.
Khi gọi x và y là các tọa độ thuộc đường cong Lorenz, còn Δx và Δy là
các gia số tương ứng đi qua các tọa độ này, khi đó chỉ số Gini về sự bất công
bằng là
()
∑
Δ−=
100
0
10.00
2
xyxG

Chỉ số Gini là công thức toán học tính diện tích giữa đường bình đẳng và
Đường cong Lorenz. Trong trường hợp bình đẳng tuyệt đối, hệ số Gini bằng
0 và trong trường hợp bất bình đẳng tuyệt đối, hệ số Gini bằng 1.


Shared by Clubtaichinh.net - Website Chia se tai lieu mien phi

Shared by Clubtaichinh.net - Website Chia se tai lieu mien phi
Bài giảng môn học : Thuế 74 Ths. ĐOÀN TRANH


2. Khái niệm và đặc điểm của thuế thu nhập
Thuế thu nhập là loại thuế điều tiết trực tiếp thu nhập thực tế của các cá
nhân và các tổ chức trong xã hội trong một khoảng thời gian nhất định
thường là một năm. Nhìn chung, hầu hết các nước đều áp dụng thống nhất hai
loại thuế: thuế thu nhập cá nhân và thuế thu nhập công ty.
Thuế thu nhập đã được áp dụng từ lâu trên thế giới : Ở Anh năm 1798, thủ
tướng đương quyền là William Pitt the Younger đánh thuế vào thu nhập để
tăng ngân sách chi tiêu cho vũ khí và khí tài nhằm chống lại cuộc chiến của
Napoleon. Sau đó nhiều nước đã áp dụng loại thuế này như ở Pháp năm
1842; ở Nhật năm 1887; ở Mỹ năm 1913; ở Trung Quốc năm 1936…Tại Việt
Nam, từ năm 1954 đã áp dụng thuế lợi tức doanh nghiệp, năm 1990 có Luật
thuế lợi tức ra đời, ngày 10/5/1997 sửa đổi Luật thuế lợi tức bằng Luật thuế
thu nhập doanh nghiệp áp dụng từ 01/01/1999; đến ngày 17 tháng 6 năm
2003 Luật thuế thu nhập doanh nghiệp được sửa đổi bổ sung và áp dụng một
mức thuế thống nhất 28% cho các doanh nghiệp trong nước và các doanh
nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Riêng thuế thu nhập cá nhân được áp dụng
theo Pháp lệnh thuế thu nhập ban hành năm 1990, đến 1/1/1996 năm sửa đổi
thành Pháp lệnh thuế thu nhập đối với người có thu nhập cao; đến 1/1/1999
Pháp lệnh thuế thu nhập đối với người có thu nhập cao được sửa đổi bổ sung.
Để phù hợp với điều kiện gia nhập WTO của Việt nam, năm 2007 Quốc hội
Shared by Clubtaichinh.net - Website Chia se tai lieu mien phi
Shared by Clubtaichinh.net - Website Chia se tai lieu mien phi
Bài giảng môn học : Thuế 75 Ths. ĐOÀN TRANH

sẽ ban hành Luật thuế thu nhập cá nhân thay thế cho Pháp lệnh thuế thu nhập
đối với người có thu nhập cao.

Thuế thu nhập có các đặc điểm sau :
Thuế thu nhập là thuế trực thu. Tính chất trực thu biểu hiện sự đồng nhất
giữa đối tượng nộp thuế theo luật và đối tượng chịu thuế trên phương diện
kinh tế. Thu nhập của người sản xuất kinh doanh, nhà đầu tư, người cung cấp
dịch vụ, cá nhân sẽ chịu sự điều tiết theo luật thuế thu nhập và chính họ phải
nộp các khoản thuế này. Vì vậy, đối với đối tượng chịu thuế ít có khả năng
chuyển gánh nặng cho các đối tượng khác tại thời điểm nộp thuế.
Thu nhập tính thuế phụ thuộc vào cách xác định thu nhập doanh nghiệp và
thu nhập cá nhân. Chính phủ các nước thường sử dụng thuế thu nhập để thực
hiện các chính sách kinh tế xã hội tại các thời kỳ khác nhau, do vậy các
phương pháp xác định các yếu tố nằm trong phạm vi xã định thu nhập chịu
thuế, các chi phí được khấu trừ, thuế suất, biểu thuế, miễn giảm thuế thu nhập
đều phản ánh các chính sách này.
Thuế thu nhập thường mang tính lũy tiến so với thu nhập. Đặc điểm này
của thuế thu nhập thỏa mãn yêu cầu công bằng theo chiều dọc khi thiết kế
thuế.
3. Các nguyên tắc đánh thuế thu nhập
a. Nguyên tắc đánh thuế theo tính trạng cư trú và nguyên tắc đánh thuế
theo nguồn phát sinh thu nhập
- Hệ thống đánh thuế theo nguyên tắc “cư trú” khi một chủ thể được coi là
“cư trú” ở một nước phải nộp thuế tại nước đó cho mọi khoản thu nhập phát
sinh từ tất cả các nước trên thế giới. Khi áp dụng nguyên t
ắc này, bất kể việc
các quốc gia có thể áp dụng thuế suất riêng đối với các nhà đầu tư nước ngoài
“cư trú” thì nguồn vốn quốc tế cũng được phân bổ một cách có hiệu quả.
Thông thường, ở các nước khác nhau có qui định khác nhau về tình trạng cư
trú.
- Hệ thống đánh thuế theo “nguồn phát sinh thu nhập” khi chủ thể chỉ phải
nộp thuế thu nhập đối với khoả
n thu nhập phát sinh tại nước sở tại mà không

phải nộp thuế thu nhập đối với khoản thu nhập phát sinh ở nước ngoài. Trong
bất kỳ trường hợp nào, đặc tính cơ bản của nguyên tắc đánh thuế tại nguồn là
đảm bảo cho các nhà đầu tư trong nước và nhà đầu tư nước ngoài được đối
xử như nhau tại mỗi quốc gia trên phương diện thuế.
Khi quốc gia cư trú và qu
ốc gia nguồn thu nhập cùng đòi quyền thu thuế, gọi
là xung đột về quyền đánh thuế, thì thường được giải quyết bằng cách công
Shared by Clubtaichinh.net - Website Chia se tai lieu mien phi
Shared by Clubtaichinh.net - Website Chia se tai lieu mien phi