Giáo trình -Độc chất học thú y - Chương 6 pdf

Trong êu hóa: khi b ên dùng dung d Magi
Kh ùng hydrocacbonat ho m khác ch
h
2
s
h ành. Kh
2
này s êu hóa.
gi ùng morphin và các piopat khác.
Cho u ùng các
thu ùng. Có th ùng atropin gi êu hóa do tác d
c ên. Ch huy ùng dung d - 4% ti
m - 10% truy
ho u êm các dung d
2.3. Thu à ch êm
V
xy c ào h àm toan huy à nhóm anillin hay các thu
thu
- Hay gây quen thu
+ Không dùng k à (Ergot de seigle, Secale
cornutum, Claviceps purpurea) g
m àm hu
câu h
1. Nguyên nhân, bi òng ng
2. à các tác nhân gây d
3. Nguyên nhân gây tác d
4. à thu
ình bày nh ài n
b à các bi
phòng, tr
1. M ài n

1.1. N à trong thu ho
a. Pithomyces chartarum
Ch à loài ho à th à các cây h
ã ch ài n ày hình thành nh t ình ch
0
N s chartarum s
sporidesminC.
b. Stachybotrys alternans
Là m ài n ài ch
ên nhi m r
nh -25
0 0
C và 40
0
C. Tu ên là
stachybotryotoxin.
c. Fusarium (n
Loài n ày khá ph ên các lo à các lo h
c Khu có nhi àu s àng, tím, tr
à 8
0
C.
T2 - toxin , fusarenol, nivalenol
1.2. N ình b
Nh ài n xu ã
qu à phân hu
ài hay xu
nguy hi à v ài Penicillium và Aspergillus.
a. Loài Penicillium
Khu àu s à màu xanh khói, m àu vàng chanh,

ngô, khô d ình (10-
40
0
C), t ho
0
à 100% HR.
b. Loài Aspergillus
Aspergillus g ài và nhi ó A. flavus
Aspergillus flavus phát tri - 30
0
C, pH = 5,5.
Nhi à 27
0
C.
à b
à b
à s th trong quá trình phát tri
m ài ho h
B à b
m
-
- B ùng n theo mùa. S ùng n
- M à tr
th
- Khi ki
n có th
ìm th
Nh
sinh v pháp phân tích bình th à
masked mycotoxin). Trong qúa trình tiêu hoá nh ày d

gi
gây b à gây ch
gây hàng lo r không ho èm theo bi ).
B
H
1. Các h
- Chuy
- Chuy
-
- T
- Hô h
2. H
3. H
Aflatoxins, OchratoxinA, PhomopsinA
Aflatoxins, OchratoxinA, T-2 toxin, citriain,
rubratoxinB
Aflatoxins, Dicoumarol
Aflatoxins, Trichothecenes toxins
Aflatoxins, OchratoxinA
Aflatoxins, Zearalenone, Ergot alcanoids
Aflatoxins, OchratoxinA
Theo nhi àm suy
gi
B và
T-2 toxin
Loài gia súc, gia c B
1. Gà
2. Gà tây
3. L
4. Trâu bò

Candidiasis, Coccidiosis, Infectious brouchitis,
Infectious bursal diseases, Mareks disease, Salmonellosis.
Pasteurellosis, Salmonellosis
Erysipelas, Salmonellosis
Clostridial infection
Fascioliasis
Intramammary infections
àm
nuôi và hi òn gây
m ) ho t .
ình thành
Chuy à các ph ành các ch
s à phát tri ào. Còn chuy à các ph ình t ành
các ch à vai trò sinh lý c õ, ch
chính t ào m ài, ch
m ào n
cu c ào).
à m
s òn trichothecen là d
các terpen. D
ph
2.3. M (Mycotoxin) và b
m (Mycotoxicosis)
a. Stachybotrytoxin và Stachybotrytoxicosis
* Stachybotrytoxin
Stachybotrys alternans (n s
stachybotrytoxin: lo
ether petrol steroit, có công th
25
H

34
O
6
, phân t
430,3, gây ph ên da th ã s
th à C
26
H
38
O
6
, tr
ày t à khá b ên nhiên (trong th
, ch êu hoá phá hu àu v à
UV cho b x
* Stachybotrytoxicosis
ch êm k
êu hoá gây viêm ru (rõ , bò nh Gây viêm r õ xung quanh
mi àm viêm quanh núm vú l
Sau khi h
phân chia, nh à tu àn phá tu
c à tia phóng x
Stachybotrytoxin làm gi háng th àm gi
hemaglutinin, c
r
K êu huy ái,
s - 8000/mm
3
còn 1000 - 2000/mm
3

. S
rõ, t - 400 nghìn/mm
3
còn 100 - 200 nghìn/mm
3
, làm xu àng tr
Do à bacterium pyosepticum phát tri
m ã có tr ày và
k ùng.
N êu hoá có pH ki ì s ì v ò b
m mu ìm n ên th
mantoza. Quan sát trên kính hi ình b
nghi ên tích gà, nghi ên Paramecium caudatum.
Khi phát hi n b
v ùng li òng b
b. Ochratoxin và Ochratoxicosis
* Ochratoxin
- Ngu Ochratoxin là cá
P. cyclopium, P. viridicatum, P. commune, P. variabile, P. purpurescens, P. palitans và các
ch A. ochraceus, A. sulfureus, A. melleus, A. sclerotiorum, A. alliaceus,
A. ostianus, A. petrakil.
- Tính ch Nhóm g à s
màu xanh hu ung môi h
(chloroform, methanol).
R R1 R2
Ochratoxin A H Cl H
Ochratoxin B H H H
Ochratoxin C C
2
H

5
Cl H
(Ochratoxin A ethyl ester)
Ochratoxin A methyl ester CH
3
Cl H
Ochratoxin B ethyl ester C
2
H
5
H H
Ochratoxin B methyl ester CH
3
H H
4-Hydroxyochratoxin A H Cl OH
Các Ochratoxin r
s - 25
0
ình này có th
th - 2
0
C.
- H ày.
Trong ru Ochratoxin, s
trong th
và các t Ngoài ra, Ochratoxin A c
Ochratoxin xu à phân chu êm Ochratoxin A vào
xoang b ã xác th
qua phân.
th

à, c ìm th
* Ochratoxicosis
an tác d Ochratoxin là th . Có hi thoái hoá, viêm
ào Xét nghi êu huy
phosphorylase Ochratoxin không gây bi
d
- Ochratoxicosis D Ochratoxin ành
Ochratoxin alpha, m ì v ò ã tr ành ít m
ê nghé (ch a hình thành . Ochratoxin tiêm t
m ìm th - 30 l ùng li
- Ochratoxicosis Tri Ochratoxin mãn tính là b
th ngoài nh òn th ù quanh th
gi à t t - 90%. Xét nghi thoái hoá t bào
d à hyaliniza m
- Ochratoxicosis T
ìm th gan và th . Gà con b b êm ru r
S ành ph ình và hàm l
gi à lipid gi
gi à .
c. Trichothecene và Trichothecene toxicosis
* Trichothecene
- Ngu Hi ã phát hi
c
- Tính ch
à petrol.
* Trichothecene toxicosis
T trên da,
êm
(T-2 toxin, verucarin) (deoxynivalenol).
Nôn là m ình c

Li - 2 toxin - 0,1 (mèo),
diacetoxyscirpenol - 0,2 (ng và 2,4 i.v.), nivalenol - 1,0 (ng deoxynivalenol -
13,5 (ng 0,05 (l và 0,1 (chó i.v.).
- Trichothecene toxicosis
H kích thích, làm t . Viêm m èm
theo các v à ti êu hoá c êm, loét.
M ò Fusarium
culmorum. Súc v hoà và gi
Tri là xu . Nguyên nhân có
th ình t
v .
T- ê, gây ng
- Trichothecene toxicosis
Hai bi à không ch à h
ch ên nhân có th uy
trong ngô nhi
- Trichothecene toxicosis - T-2 toxin gây r
Gà con 1 ngày tu - 16 mg/kg T-2 toxin s
r . Ng ánh run, lông xù, ch à
chuy
Trichothecene do n à nguyên nhân gây
b à gia c
d. Zearalenon và tác h
* Zearalenon
- Ngu Ze Fusaria t
- Tính ch à các dung
môi h
Hình 6.2: C oá h
R1 R2 R3 R4
Zearalenone H

2
H
2
=O H
Alpha-and beta-zearalenol H
2
H
2
OH H
6
’
,8
’
-Dihydroxyzearalene OH H
2
OH H
8
’
-Hydroxyzearalenone OH H
2
=O H
7
’
-Dehydrozearalenone H H =O H
5-Formylzearalenone H
2
H
2
=O CHO
* Tác h

- Trâu bò: d àm gi ò
- L lo . Tri
là viêm âm h à viêm t
e. Aflatoxin và Aflatoxicosis
*Aflatoxin
- Ngu à Aspergillus
parasiticus s
- C
Hình 6.3: C
Trong c
coumarin (dimethoxy - 5 - 7 coumarin, dimethoxy - 5 - 7 - cyclopenten coumarin và Sterigmatocystin).
Vì v à ti ã phát hi
lo ên là B
1
, B
2
, G
1
, G
2
d ào màu hu
B (blue) - v àu xanh da tr green) - v àu l
Aflatoxin B
2
và G
2
có c
1
và G
1

, ch
ùng c
1
và G
1
b
Aflatoxin M
1
, M
2
(M = milk) là s atoxin B
1
và B
2
qua s à có kh v nh
kh ã
phát hi
1
, d Aflatoxin B
1
à k metyl c
1
.
- Chuy à bài ti
S à m
êt v ày s òng, ch
góp ph à gia súc.
Theo thông báo c à Carnaghan (1962 - 1963) trong s ò b
l
1

, ch ch B
1
. Ch ày ch
có trong ph
Aflatoxin B
1
B
1
. Khi cho chu à tiêm vào phúc m
1
c
c
1
và Aflatoxin M
1
.
S Aflatoxin B
1
à s
song c metyl, t Aflatoxin P
1
Thí nghi à c êm vào màng b
Aflatoxin B
1
14
trên g ên (I) ho ên m
vòng (II), 24 gi êm cho th ài ti
14
nhi
M I II

Phân
Ru
Gan
26,10
14,10
11,80
5,90
14,80
69,80
3,30
7,70
Aflatoxin B
1
là m ph
metyl s àn toàn b ành CO
2
vòng b ành CO
2
. T ài xu
1
14
C on
trong các vòng qua à quan tr xu ài xu
th ì là qua ). S
1
có th
b ên h à glucuronic acids d ho
Hai d
1
và Q

1
c ày.
S
1
ành Aflatoxicol, Aflatoxicol H
1
và Aflatoxin
Q
1
khác v enzymes microsome gan là có s
tham gia c - ình thành Aflatoxicol có th
b - Ketosteroid hormon.
Hình 6.4: S
1
Homogenate gan ài chim và g hích m ình chuy
hoá Aflatoxin B
1
, và G
1
thành các Hemiacetals - Aflatoxin G
2a
và Aflatoxin B
2a
. Các ch
chuy ày g à gây ra nhi
S ình thành các epoxides c
1
và G
1
là d r

ình thành và
t à s
khu
1
khu à là
nhân t
à b nhi trong th à gan có th
Aflatoxin tích tr ày th
Tóm l ào th hydroxyl hoá
(Aflatoxin U, M), s kh Aflatoxin P
1
) ên k
ào th
* Aflatoxicosis
-
B
1
không gây
ào s ùng t ên
dihydrofurofuran và ph - s , do có
n t ùng difuran trong công th
1
, G
1
và M
1
. N ày
không có Aflatoxin B
2
và G

2
, do v
r
1
ch à m ành m
sinh ung enzym.
ã s
h ào gan, mà m à k
- và polymeraza ch u trách nhi à
ARN:
òng purin. ADN chu
Aflatoxin, kh ày có th ình t à ARN.
- ình ch
ADN m Aflatoxin là do s à
amin cho phép phân t ào vòng xo guanin. Không
có gì thay à thymin.
Vai trò c àm m kèm theo vi ình ch
t
- Tiêu gi ARN và ên
s ARN polymenaza, àn toàn
ho t ào, ARN c
- Bi ình thái c
S ình thái c
th
- Tiêu gi
ùng c ên.
Hình 6.5: C
1
ào gan
M

1
c
1
thánh 2,3 - dihydrodiol (Aflatoxin B
1
- dhd) ày
quá trình t àygóp ph
Aflatoxin G
1
c ành 1 S
2
và G
2
không
tr ành các d ên chúng ph ), vì v
in vivo) ph
v ình ung th
thích rõ, có th - 3 epoxide (ch ình thành m
t in vivo). Ho
1
-
gian 2 - 3 epoxide.
Aflatoxin B
1
(có m - ether) có th ình thành m
còn Aflatoxin B
2
, G
2
ch ình thành các ch

B ài gia súc, gia c
v ài gia súc, gia c
d
Gia c ò > dê, c
Trong các loài gia c
V à tây > ng à giò
Patterson (1981 ã xác
50
c
1
theo b
B
50
c
1
Loài gia súc, gia c LD
50
(mg/kg)
Th
V
Mèo
L
Chó
Chu
C
Kh
0,30 - 0,50
0,30 - 0,60
0,55
0,62

1,00
1,40 - 2,00
2,00
2,20
Gà
Chu
Chu
6,50 - 16,00
9,00
10,00
Nhi ãn tính. Khi nhi
tính, con v ài.
Ki gan màu vàng nh , thu ên trái b
à thoái hoá t ào gan, xu à ho
bi
Súc v mãn tính th
gi . Gan b t ùng ch à ho ).
gia súc, v à tây có nh .
* Aflatoxicosis
Tri ò b à gi g. Bê 15 - 8
tu
1
(2000 ppb) sau m ã th
d ù xì. T - 25 tu ng: nghi
b n l à niêm m
Bê b -
gan, th ê ch
t ng. Kho c t
sinh à t . Các bi
ho c trong huy

ò, trong d àm gi celuloza, gi õ t
acetic/acid propionic trong quá trình lên men (in vitro) c
Trâu bò và các ành khác có s
Aflatoxin. Chúng ch
1
60 mg/kg). S
ò cái ch
* Aflatoxicosis
Nhi v 0,2mg/kg
th y,
b ài, ch àng và ch
Th ãn tính, bi àng và h àng. L
th ch /kg s êu hoá th
T 0,8 mg
Aflatoxin/kg. Nh ãn tính con v
à vàng da. Nh
ch Aflatoxin g m ), sa niêm m
tràng, s àng, bi à sút cân khi li ,1 mg/kg.
Trong nhi nhi
ào d à cu
Xét nghi
dehydrogenaza, huy àm
* Aflatoxicosis
M êu th
và th
ho
1
225 ppb và 300 ppb t ày tu ì kh
gà gi õ so v gan b
Aflatoxin B

1
ình t gi à. Khi gà
b àm gi à lipaza,
kh êu hoá và h à, v
nhi ào nhu mô
d máu và xu êm ru
Gan gà nhi àu, xu à có th
nh à Fabricius teo nh õ r àu. Có con b
kh
Nh êu huy
gia c àm gi à gà broiler khi b
% lâm ba c à SGPT à nhi àm
tho àm gi òng òn
ì t
- 500 ppb b
nhi gây b ùng, b
Gumboro. Nguyên nhân gây gi
gi à kh
ào c à broiler và gà tây. M
globulin mi IgG và IgA) b
tuy à lách b ình mi à
mi ào).
3. Các bi òng ch
3.1. Các bi à lan nhi
th
a. K
Vi òng tri h
ên v òng ch
n ày g
- Ch à th . Tránh gieo tr ày.

- Ch n gi
- Bón phân h
Ngoài ra còn có th ày có ý ngh
ti
b. K
Sau khi thu ho àng c
thoáng, di
* Bi
- Nhi : Có th ), s ên li
khác nh à môi
à s
- Chi : các tia gamma ( ), tia c UV) tiêu di - 5 KGY.
à WHO (1970), li ùng cho khoai tây là 0,1 KGY,
các lo - 0,75 KGY. C ý li ày có th à
s
- S :
(1) Khí CO
2
n
0
C và 40%
0
C b
polyetylen kín.
2) Khí ozon 10 mg/m
3
(3) Khí methylbromid 120 mg/l/4 gi êu di ài n
m .
* Bi
+ Các acid h Do tính ch

- Acid Sorbic: tác d N
Sorbic ho mu àn toàn s
- Acid Propionic: Là lo à chloroform.
1,0% acid propionic ho
tu
- Acid benzoic: Acid
à natri benzoat n - 23,6%.
- 3% các acid ho à Ca c
benzoic có th ài. M
h - Na
2
SO
3
, KHSO
3
, NaHSO
3
, Na
2
S
2
O
5
, hiabendazol, Diphenyl
* M
- Natamycin (pimaricin) là lo
0,01%)
ên phomat. Natamycin 1,0 ppm (0,0001%)
- Kháng sinh Nisin (nystatin) à 125 ppm h
Aspergillus parasiticus.

- Dichlorvos li 0,002%) àn toàn s
Aflatoxin t m A. flavus và A. parasiticus m ên g
- Quixalud có th 0,05 và
0,1%) Ch - Zap (ch
4
OH) và
các acid acetic, sorbic và benzoic) b ào ngô
* M
Ch O - methoxycinnamaldehyd chi qu 0,01%)
ch àn toàn s à A. parasiticus.
D = 0,4 mg/ml ~ 0,04%)
hoàn toàn n
n
flavus. Các lo
3.2. Các bi
a. Kh à th
* Bi
- Nhi Aflatoxin r nhi à y
làm gi
0
C trong 2,5 gi
làm gi ày có th à mu
c n và có th àm
gi
- H Có th
1
trong các ch
1
trong s
b

* Bi
- Lo dung môi: à
aceton, benzen, cloroform.
- Các ch àm gi Các ch ày làm bi
h ào qúa trình oxyhoá, hydroxyl hoá phân t
nhân furan ùng các Aflatoxin B
1
và G
1
. Trong s - aminopropanol, natri
glycin, 1 - amino - 2 propanol, trinatriphosphat, acid phosphoric, vôi và amon carbonat có hi
l ình. Các ch min, xút, cholin cho hi
acid m à ki . Na
2
SO
3
,NaHSO
3
1%
ho àm vô ho
NaHCO
3
, NH
3 3
vào các bao th
* Bi
- N à vi khu Loài Absidia repens và Mucor griseo - cyanus làm bi
Aflatoxin B
1
thành m

Các lo à nh à Flavobacterium
aurantiacum (ch ) có kh àm thoái bi ài
vi khu ày vào th khô l ì, s ) sau 44 gi
ph ã b
B
1
, G
1
và M
1
.
M ài thu àm bi
1
thành m
hoá là Aflatoxin B
3
. Các hydroxy -
1
do kh
keton trên vòng cyclopentan trong c
1
.
- ên sinh: ã làm
thoái bi
1
(trong 24 gi ) thành m
0
do g ành nhóm hydroxyl.
Loài côn trùng Trogium pulsatorium c àm thoái bi
1

và G
2
.
Chuy à m àm bi
h ành gây
có m ình th ài và chính xác.
b. Kh
* Bi Có th
chúng v
- Các ch Các ch à các ch
ình thành do quá trình phong hoá c
Ch - montmorrilonite - có kh à
ph ào th c àng h àng và b
Liên k ày không ph à c à m ên c -O-H
(l - der - waal) àng h Các
ch à nh à có nhi ên chúng hút c
các vitamin và ch
- Các ch Zeolit là các ch
Zeolit thiên nhiên và t ên b c
các phân t
ph ào ngu ì kích th à m
trong s ên k Zeolit h
- Các ch Polyvinyl-polyrrolidone là m
homopolymer c - vinyl - 2 - pyrrolidon. Là ch
à các dung môi h
ên k
c ình thành m àng h àng này, cùng v
ành ph
trùng phân t à các phân t ùng kích
h p ph

- Than ho Là ch
và nhi à các v
ch à có kh
Khác v
* Bi
ã vào trong c ì bi
ên th không có ch
khác, các ch ùng gi
* Bi
- Ch ãng Biomin (Austria) s
xung vào th àm vô ho
mycotoxin, m ên các men có trong
ch ình h ên màng h
Các phân t à m àng, c ên
b àng và tr ên hoàn toàn vô ho ên màng h
ch riêng c ên cách h
Mycofix Plus. Quá trình này b ho
trong th êu hoá), ti ày và ru
b ofix Plus không h ào trong máu. H à
ùng th ài theo phân.
Hình 6.7: C
Các mycotoxin không phân c àn toàn b
Men epoxydase phá c - epoxy (ph
Trichothecenes).
Mycofix Plus làm vô ho
1
v à 1000 ppb Aflatoxin,
2kg Mycofix Plus/1 t à công nghi
- Tác d - dithiole - 3 - thione (DTT), m
ình hình thành các liên k - ADN trong gan chu ên k

- N7 guanin th TT gi
à ch
Ch
Tác d ình thành 50% các m ên k
Aflatoxin B
1
- ADN. Nó có th ình ung th
450
.
Các thu ài ti
ch h
do Aflatoxin gây ra c à tác d ành ph
ch
t khác các ho
antioxydant flavonoid (còn à anti - hepatoxic) có tác d
nghi ùng có tác d à 2 lo
chi hoa Actiso.
Câu h
1. Nêu tên các loài n
2. Gi
3. Ng
4. Trình bày các bi òng ch
ch
à ch
g à gi
à v t nuôi hay b
thi ên nhân, tri òng tr
Th
c ùng hay loài súc v
ài khác. Hay th ùng m

nh ên các lo
1. Ch
1.1. Phân lo
a. Alcaloit.
Alcaloid là các h - ki
t
kho ã nghiên c
và nông nghi (các thu