Giáo trình -Độc chất học thú y - Chương 5 ppsx

à m
kích thích. H (2 g/kgP). Không gây nôn vì làm t
gi ùng thu ãn c (150 mg/kgP). Cho th
oxy và hô h
c. Thallium sulfate (Tl
2
SO
4
)
Thallium sulfate không mùi không v ày, ru
qua da, súc v ên th ã
c
- ình
phosphoryl oxy hoá.
- Tri ày v
xu - à y à (ataxia),
giãn ì tr à hôn mê. N
tri ài. Li à 14 mg/kg.
Câu h
1. Trình bày c
các bi òng, tr
3. Trình bày c
òng, tr
5. Trình bày c (strychnin, Thallium
sulfate, Sodium fluoroacetate và fluoroacetamide).
6. Nêu các bi òng và Thallium sulfate, Sodium
fluoroacetate và fluoroacetamide.
Ng
Hi - thu - ch àng ngày v
õ ràng. Thu
l à ch

trong t ãn tính) tr
ình ên môn kém, b
ph
- Ng
- Hi
- Tác d
- à các thu
Do nhu c c phòng tr à ch
d ày càng nhi ình tr à không th
d u
Nh ùng t àn.
Nh àm gi
thu
Khi tiêm vacin c làm gi
S
1.1. Nguyên nhân
Do li thu ình. Ng
trong quá trình ùng quá lâu m
thu ên gi ào th
thu ùng thu
Do tác d ph c ADR) m
c à xu òng, tr
sinh lý (tác d ùng thu ). ADR không bao g
ph do dùng sai thu ên nhân m à h
qu ùng thu H
RDA.
1.2. Bi òng
Tu nguyên nhân gâ òng ng
V ên nhân th à do thao tác k c ên môn. Khi gia
súc b ên nhân nay, ta nh bi .

Gan, th n hoá tha ào gan t
cho quá trình chuy
thu ành nh ài qua th
theo phân ra ngoài. Mu trong khi ng
Dùng các vitamin, nh à nhóm vitamin tan trong d à các acid
amin không thay th - lysin, cystein
Quá trình kh , c êm glucoza 5%,
hay 10%. Dung d ày v
Dùng các thu ình l
Tiêm các ch ích ho enzym P
450
hay các ch ch àng
cua” t ào.
Dùng thu
àm gi và t
ò cao s (aceton huy
tinh b c
3
n ùng EDTA - ch TA s
kim lo ài.
Dùng thu ê, thu ùng các thu
thích h ão hay ng
tr , ngo ùng: Mebendazol, Levamyzol, Detomax dùng Atropin.
1.3. Hi
D
lâm sàng l ãi, không có nguyên t à thu háng sinh. Khi
ùng m õ c
tác d
a. Nh
Theo Del - Rio - Navario B.E phân thành

- Thu : Tính ch (các thu - lactam, nhóm
thu à các acid aminosalicylic, sulfadiazin và các sulfamid khác
các ch ày có nh ành ph Thu à m
ò nh
m ên. Do v
ên gi ã gây m
- Ph : D
bi ùng thu êm g
nhi thu - lactam khi tiêm hay v èo tiêm B - comlex
- Cách s : Dùng thu ài, dùng nhi ùng m ùng
thu ãng c
- Y ài, tu ình tr b
c ày c
giáng hoà thu àn thi
- à ti . Hay g ùng
thu ì b à các con
ùng l
D a Gell và Coombs, g
* . K ên (thu ào kháng
nguyên trình di
4
và
IL
13
(Interleukin 4 và 13) làm t ào lympho B bi ành plasmocyte. T ào này s
kháng th ên màng mastocyte nh
* ên l ên
này s g ên màng mastocyte nh
k ày làm t ào mastocyte t
(mediators): histamin, serotonin, bradykinin, leucotrien

* Sinh lý b Các ch êm
m
bi ên d ù Quincke, viêm m
shock ph
c. Tri àng
H àng c ài da, niêm m
mi èm theo nh
* S Là d nghiêm tr
30 phút. Xu àng s àng n
Các kháng sinh: Penicillin, Ampicillin, Cefotaxim, Gentamicin, Kanamycin,
Citrimmoxazol, Cloramphenicol, Chlortetracyclin, Streptomycin, Cephalosporidin, Lincomycin
Các thu n t
Thu ê: Procain, Lindocain.
Thu êm physteroid: Indomethacin, Salicylat, Anagin
Các vitamin tiêm t C, vitamin B
1;
Các lo
plasma, Beotamin
Các thu khác: Optalidon, Pamin, Seda, Insulin, hormon ACTH
Chú ý nh êm
th êm c êm ph
M g nh ên t Mèo, chó
tiêm B -
hoàn, huy àn, tím tái, t
huy tiêu ch
* C
êm physteroid (CVPS), vitamin, huy
thanh Sau khi dùng thu nóng, ng . Xu cá
ãi càng s
dâu kh

* Phù Quincke: ã mô t trong da, t
hi n - 10 cm trên da m
m à môi. M ình th Mi
Các thu col,
Sulphamid, Các thu êm physteroid, heparin, hormon tuy ên, insulin Quincke
có th ài phút, vài gi ày. Phù Quincke n ên trong niêm m
êu hoá ti
* H - Jóhnon syndrome): Gây viêm loét da và niêm m
nh à thu
ch êm physteroid: Anagin, Paracetamol
* Hen ph
ph à y
Penicillin, Sulphamid, Hydrothiazid, Methotrexat
1.4. Tác d
Trong l ùng thu h àm thu ài: Morphin,
Digitalis, Aspirin Có nh ùng làm thu ình theo
dõi, ã phát hi
nên m ù v òn hi ã b
Pyramidon, các sulfamid c
trong tr nguyên nhân gây tác d :
* Thu g v shock ph ),
tr êm naganol phòng tr ò nh
là nhóm - lactame.
* Thu ùng thu
nhóm B, C, tiêm t ày.
M ù hoàn h à “ch êu s
T
(1) Do nguyên li à
các ho ã
ình thành trong quá trình b

(2) Do quá trình bào ch ã x
thi
Thu b
l à công ty kinh doanh, s
ình òn ch ên d
hi õi, tránh nh
ti àng, khi dùng thu . Tu ài
àng có khác nhau.
2.1. Thu kháng sinh
a. Nhóm beta-lactam
- D ên l
- Lo - 21
ngày tu êu ch
dùng thu Ampicillin trên chó, mèo và bò có th
th
Li ên gia súc. Khi dùng thu
c ý d - penicillin ch à các thu
Oxacillin . Penicilin G trên ng ò g
êm th ên ng êu hóa g
trên bò
Các thu ên gà công nghi à chim cút.
Các thu ày c êu
ch ình t
b. Nhóm aminoglycozid.
Các thu ày g
Khi b ng à con, gà tây, thu à v
con r ày c êm
Ng c êm
th
thi ình tr

shock c ày r ã b õi
trên lâm sàng có t ùng thu
Amynoglucozid.
Ng àm li - ò, l
b m ù, li
trên l à chó khi dùng Erythromycin tiêm, có con b R
th ên chó nghi ình b
m ão b ù r
d ùng thu ày (dùng thu ày), ã ng
thu ày có khi hàng tháng. Hay cùng có th ùng nhóm
ã dùng các thu
- ài nguyên v
suy s tích lu (n h - 30 l
) hay g . Gây viêm c
vô ni òn t
- Làm giãn c hi (thu
ph N ùng lâu có th li à chó gây s thai k .
c. Nhóm tetracycline.
V ài nhai l (bò), sau khi tiêm t
âu, bu u hi
khu h à loài nhai l Khi tiêm b
Oxytetracyclin cho ng êm t òn làm t
trong máu gây ình Trên bò n êm b (cá bi
gây ng
v ình t M
có th êm m
- G
++
gi
tri ng gây còi x

- R êu hoá, viêm mi - - h - th . Có th êu ch
khu ( ày). Khi dùng thu ày r y b êu hóa, v
b ài tu
Li t (tri õ khi súc v . V
và gia súc sinh s ùng Doxycyline làm gi
gi ên l ùng và ho
lo Tetra-eggs ành ph ay oxy
tetracycline là nh à d
hoàn ==
Chú ý: N êm b êm. Mèo có th
kho ày sau khi ng Không dùng khi gia súc b
thác s
d. Nhóm lincosamid
Gây tiêu ch à ch êm th àng gi
huy êm m ng (gia súc, nh à chó, nèo hay quay l li
viêm xoang mi
N ùng ph ên bò có th
x êm. Ph
shock quá m -10 giây gi
e. Nhóm polypeptid
Khi s Polymycin B tr
f. Nhóm quinolone (c à II)
- H êu hoá: Gây r êu hoá, tích th
- Li gây co gi àm t mô s ==
Chú ý: không dùng khi gia súc có ch à k (dùng s
cho bê con bú); hay khi b
g. Nhóm nitro - imidazole
- Trên h êu hoá gia súc có hi êm mi
êu ch
- Gây r ùng li ày do các dây th

thính, th à th êm == r g
Chú ý: Không dùng khi có ch
h. Các sulfamid
Bi m : hay g ên d êm da b
ì, t ên da gây viêm da do ti
xúc. Hi ên chó, mèo.
- Gây t ài d acetyl hoá thành các s
àng quang, gan,
m ó g ), sau chuy
ào
- Gây r êu hoá, không nhai l bò), th ng ),
êu ch êm phúc m êm dính toàn
Gây thi ào máu. Vàng da do gan b
Chú ý: không dùng cho gia súc b
C ùng các sulfamid ch -
trimoxazole có ch - sidar có ch
i. Thu
+
và Mg
++
trong máu, s êm t
kh ên chó hay g
Ketoconazole: gây r êu hoá, d
gi ùng khi có thai hay cho con bú.
Miconazole: r êu hoá, d êm t à lipid/máu,
lo n êm t
Fluconazole: gây r êu hoá, s ên da. Không dùng khi có ch
và cho con bú.
y là b ùng hay dùng c
B

STT Thu ùng Dùng th
1 Chloramphenicol Các aminoglucozid
2 Dapsone Amphotericin B
3 Dehydroemetine, emitine Clindamycin
4 Erythromycin estolate Ethambutol
5 Furazolidone Fluconazole
6 Griseofulvin Imipenem
7 Mefloquine Idoquinol
8 Nitrofurantoin Isoniazid
9 Norfloxacin Ketoconazol
10 Ofloxacin Mebendazole
11 Oxamniquine Miconazole
12 Primaquine Piperazin
13 Các sulfamid Pyrazinamide
14 Các tetracycline Pyrimethamine
15 Co-trimxazole (Bactrim) Quinacrine
16 Các quinolone c Quinine
17 Các nitro - Rifampicin
Metronidazole Thiabendazol
Vancomycin
Trimethoprim
ách các thu ào th
thác s òng à
B
S
và th
Tên thu
pKa Milk pH
Lý thuy Th
Môi tr

Penicillin G 2,7 6,8 0,20 0,13 - 0,26
Cloxacillin 2,7 6,8 0,20 0,25 - 0,30
Ampicillin 2,7; 7,2 6,8 0,26 0,24 - 0,30
Amoxycillin 2,7; 7,2 6,8 0,26
Cephaloridin 3,4 6,8 0,25 0,24 - 0,28
Sulfadimethoxine 6,0 6,6 0,19 0,23
Sulfamethazine 7,4 6,6 0,55 0,59
Môi tr
Erythromycin 8,8 6,8 6,1 8,7
Tylosin 7,1 6,8 3,0 3,5
Lincomycin 7,6 6,5 - 6,8 2,8 2,0 - 5,6
Trimethoprim 7,6 6,5 - 6,8 2,8 - 5,3 2,9 - 4,9
Amynoglucozid (7,8) 6,5 - 6,9 0,20 - 0,80
Spectinomycin 8,8 7,5 0,4
D ên ch ên
Chloramphenicol - 6,5 - 7,1 (1,0) 1,1
Oxytetracyclin - 6,5 - 6,8 - 0,75
Doxycyline - 6,5 - 6,8 - 1,53
k. Tác h c
.
v
* Các ph
t g v d
c - lactam, khi u ò hay dùng các s
ph òn t ày s êu
ch
* Gây r h Chúng có
- Bi ành ph
cho vi khu ã có r
th

th êu hoá khi dùng th áng
thu ày l
kháng sinh b ãi, tu à thú y, nh à vi ùng kháng sinh v
- Ch rong th t
li ) có n - Limite Maximale Residuc s
ph
* Tác h
Các t ã c ên men trong quá trình ch
chua, phomat, ch
2.2. C
Ch à nh ùng t
v ch ùng ngoài da, v ào v
ch êu hóa); c
chuy
ào. Thông qua v p thu vào máu gây
r àn thõn. Ch ào th
ph êu di
tr à kéo dài kh
ày g à các
mu à các ch
nh ùng các premix khoáng b
êu hóa, n ùng quá li ùy d
và loài v ng ài
nhai l
* S ành ng à các d
Khi b ùng c
cho v
. Các acid ào c
do làm bi ên sinh ch
càng cao s àn phá t ào càng n ch à

chính do làm bi
vào máu gây nhi ào
máu d àn thân.
* T : t úc v àu. V
clohydric, t
Riêng v õy c
b
Khi u c ( nh êu hóa) n ni
m
ti êm m ày - ru à quá
tr êu hóa là gây
viêm phúc m êm m êu hóa d
êm ph ùy th
C àn b êu hóa, d ày, ru
* Tri àn thõn
loóng và y
b acidosis). V có h
ên pH không có bi õn b - ki
trong m à kh
2
gi
2
ên m
gây co gi ê.
B tri
ch
- Acid acetic - CH
3
COOH : ùng trong ch à chông
lo êu hóa. Có tác d g tiêu hóa.

- Acid focmic - HCOOH: S
theo kh ài
10 ngày là do acid focmic acid
- Hexa-metylen-tetramin - (CH
2
)
6
N
4
h -metylen-tetramin b ành amoniac ho
niêm m õy
bi ên gi
ên chu l -
metylen-tetramin 35 – 40% s ên 2/3 s
- Formol (HCHO ùng trong b
c õm sàng c õu b ùng quá
li
- Acid socbic - CH
3
- CH = CH - CH = CH - COOH và c
à các vi khu
h natri clorua v
Thu ên chu
th ày
gan c th
- Acid benzoic - C
6
H
5
COOH và mu

6
H
5
COONa: D àm ch
s à m
lên
chu
th hi
lo
Acid salicylic: S àm thu
d àm thu à ch êm (tronng nhúm thu oid).
N ùng li ên v
protrombin trong máu, n ài da, gan ho à xu
Acid Boric - H
3
BO
3
và mu - Na
2
B
4
O
7
.10H
2
ùng làm ch
khu khu ày s
l ài ngày v ày có hi
àn gây vô sinh.
Anhydric sunfure - SO

2
: Trong th ùng các mu
Natri sunfit Na
2
SO
3
, Natri sunfit k
2
S
2
O
5
.7H
2
O, Natri meta
bisunfit Na
2
S
2
O
5
, Natri bisunfit NaHSO
3
. Tác d ên ph ào
n à t
2
.
ùng r à s
Tr - 3g/ngày k ài li - 185 ngày có hi
d ày. V min

B
1
trong th ùng SO
2
và các mu
có nhi
1
à các ch
Các acid khác khi b
t y
h
t àng lo
th ài 1 - 2
ên.
i
Trên da: khi b ên dùng bông hay v
Trong êu hóa: khi b ên dùng dung d Magi
Kh ùng hydrocacbonat ho m khác ch
h
2
s
h ành. Kh
2
này s êu hóa.
gi ùng morphin và các piopat khác.
Cho u ùng các
thu ùng. Có th ùng atropin gi êu hóa do tác d
c ên. Ch huy ùng dung d - 4% ti
m - 10% truy
ho u êm các dung d

2.3. Thu à ch êm
V
xy c ào h àm toan huy à nhóm anillin hay các thu
thu
- Hay gây quen thu
+ Không dùng k à (Ergot de seigle, Secale
cornutum, Claviceps purpurea) g
m àm hu
câu h
1. Nguyên nhân, bi òng ng
2. à các tác nhân gây d
3. Nguyên nhân gây tác d
4. à thu
ình bày nh ài n
b à các bi
phòng, tr
1. M ài n
1.1. N à trong thu ho
a. Pithomyces chartarum
Ch à loài ho à th à các cây h
ã ch ài n ày hình thành nh t ình ch
0
N s chartarum s
sporidesminC.