Kỹ thuật trồng và chăm sóc hồ điệp từ cây mô pptx

Kỹ thuật trồng và chăm sóc hồ điẹp từ cây mô
- Chuẩn bị chậu trồng và giá thể: Chọn chậu không sâu, nhỏ, màu
trắng hoặc trong suốt thì thuận lợi hơn cho bộ rễ phát triển. Tùy theo
giai đoạn và tuổi cây mà thay dần các chậu lớn hơn cho phù hợp.
Giá thể bao gồm các vật liệu tơi xốp, thoáng khí nhưng có khả năng
giữ nước tốt như than bùn khô, hạt đá nhỏ, rêu, quyết, xơ dừa đã
được xử lý tanin và mầm bệnh.
- Vào chậu: Phân cấp cây và chậu để trồng cho thích hợp: Cây đặc
cấp (khoảng cách giữa 2 lá >5cm) trồng vào chậu có đường kính
7cm; cây cấp 1 (khoảng cách 2 lá từ 3-5cm) trồng vào chậu có
đường kính 5cm; cây cấp 2 (khoảng cách 1,2-3cm) trồng vào các
khay ươm cây con. Dùng các sợi xơ dừa mảnh để quấn quanh rễ
cây lan (chú ý để hở phần cổ rễ) một vài lớp bằng quả trứng gà rồi
xếp vào chậu.
- Chăm sóc: Giữ nhiệt độ khoảng 23
o
C, không được thấp hơn 20
o
C,
hệ thống thông gió hoạt động tốt. Chế độ ánh sáng giai đoạn đầu
như sau: mùa hè che bớt 80-90% ánh sáng thường, mùa đông từ 60-
70%. Sau trồng 1 tháng bón thêm phân NPK tỷ lệ 30-10-10 pha nồng
độ 30-40mg/lít nước phun 7 ngày/lần. Thay chậu lần 1 sau trồng 4-6
tháng khi khoảng cách giữa 2 lá khoảng 12cm bằng chậu có đường
kính 8,3cm bằng cách bỏ giá thể cũ thay giá thể mới. Dưới đáy chậu
có lót xốp để tránh đọng nước.
Chú ý phun thuốc diệt khuẩn sau khi thay chậu và trong 3-5 ngày đầu
không cần tưới nước nhưng vẫn giữ đủ độ ẩm cho cây. Sau 10 ngày
tưới nước và tiếp tục chăm sóc bình thường cho đến khi cây có trên
4 lá khỏe mạnh mới có khả năng phân hóa mầm hoa. Phun NPK 30-
10-10 pha nồng độ 40mg/lít; ngoài ra có thể bổ sung thêm các loại

phân hữu cơ khác như Komix. Thay chậu lần 2 sau trồng từ 16-20
tháng, khoảng cách giữa 2 lá đạt khoảng 18cm bằng chậu có đường
kính 12cm. Dùng kéo cắt bớt các rễ già, vệ sinh sạch sẽ và trồng lại
như lần 1.
Chế độ ánh sáng giai đoạn này như sau: mùa hè giảm từ 60-70%,
mùa đông giảm 40-50%, nhiệt độ 28-30
o
C, ẩm độ 70-85%. Sau
chuyển chậu lần 2 khoảng 5-6 tháng, cây có trên 4 lá là chuẩn bị ra
hoa. Trong thời gian này cần duy trì nhiệt độ thấp từ 18-25
o
C hoặc
nhiệt độ chênh lệch ngày đêm từ 8-10
o
C. Lan hồ điệp có hoa liên tục
do đó xử lý nhiệt độ thấp càng dài thì hoa càng nhiều, khoảng cách
giữa các hoa trên cành càng ngắn. Nhiệt độ >25
o
C không thể phân
hóa mầm hoa, thấp <15
o
C thì không ra nụ, ra hoa.
Khi thấy cây nhú hoa tưới phân NPK 6-30-30 pha nồng độ 2g/lít
nước, phun 7-10 ngày/lần để cho hoa mập hơn, màu sắc đẹp hơn,
tươi lâu hơn. Trước khi xuất bán 1-2 tháng nên để hoa nơi thoáng
mát, nhiệt độ thích hợp 20-25
o
C, ánh sáng che bớt 70% thì hoa sẽ
tươi hơn, bền hơn. Khi cây nở hoa không nên tưới nước hoặc dinh
dưỡng lên hoa dễ làm hoa bị úng hoặc cháy. Khi hoa nở gần tàn nên

cắt ngay cành và tưới NPK 30-10-10 để dưỡng cây cho trà hoa sau.
LAN HỒ ĐIỆP
Chúng tôi hy vọng rằng, sau khi tìm hiểu và thử nghiệm; bạn sẽ đồng
ý với chúng tôi về ý niệm của người phương Tây : " Hồ điệp là loại
lan dễ trồng nhất và nếu dinh dưỡng đúng mức khi trưởng thành
dường như cây sẽ ra hoa quanh năm" .
7.4.1 Nhiệt độ và ẩm độ : Hồ điệp là một loại lan của vùng nhiệt đới
mà sự tăng trưởng của chúng chịu ảnh hưởng của 2 mùa nắng mưa
rõ rệt. Tuy nhiên Hồ điệp chỉ xuất hiện ở các vùng rừng ẩm hoặc ven
suối. Không có sự biến động đáng kể
về ẩm độ giữa mùa mưa và mùa khô nơi Hồ điệp sinh sống, vì thế
cây lan Hồ điệp không có mùa nghỉ, mặc dù do sự bất lợi về thời tiết
trong mùa khô. Cây Hồ điệp có tăng trường chậm hơn chút ít so với
mùa mưa trong điều kiện tự nhiên. Nhiệt độ lý tưởng tối thiểu từ 22ºC
- 25ºC vào ban ngày và 18ºC vào ban đêm. Tuy nhiên Hồ điệp là loài
lan chịu nóng hơn đa số một số loài khác, do đó nó cũng có thể tăng
trưởng khá tốt ở bất cứ nơi nào có nhiệt độ cao hơn tối đa 35ºC vào
ban ngày và 25ºC vào ban đêm. Điều lưu ý là nhiệt độ tối thiểu của
ngày và đêm là giới hạn quan trọng của lan Hồ điệp. Theo nghiên
cứu của De Vries (1953), cây Phalaellopsis schilleriana Ở Indonésia
chỉ trổ hoa khi nhiệt độ ban đêm xuống dưới 21ºC. Theo kết quả báo
cáo của bà Trần Thanh Vân ( 1974), 2 loài Phalaenopsis
alllabỉlis và P. sehilleriana dưới một năm tuổi trổ hoa trong khí hậu
dài với điều kiện nhiệt độ 20ºC vào ban ngày và 17ºC vào ban đêm.
Ẩm độ tối thiểu cần thiết là 60ºC với điều kiện ẩm độ này đất nước ta
đủ thỏa mãn với những yêu cầu tốt nhất vì đây là ẩm độ của những
ngày thấp nhất trong mùa khô.
Ánh sáng:
Đây là loài lan có biên độ biến thiên khá rộng về ánh sáng, khoảng
5.000-15.000 1m/m2, ánh sáng hữu hiệu cho loài này ở 30%. Vì thế

với giàn che có độ che sáng 70% là thích hợp. Đây là loài lan duy
nhất, chịu được ánh sáng yếu nhưng thực tế nhu cầu về ánh sáng
của chúng cao hơn nhiều vì thế không nên đặt lan Hồ điệp vào chỗ
quá râm mát. Ánh sáng rất cần thiết cho sự sinh trưởng và trổ hoa.
Hồ điệp với bộ lá màu xanh đậm chưa phải là một cây lý tưởng cho
việc ra hoa, hơn nữa cây trồng trong điều kiện này có khả năng
kháng bệnh kém. Cây lan dược đặt nơi có ánh sáng khuếch tán vừa
phải với bộ lá màu xanh có ánh
nhẹ màu vàng là tốt nhất.
Ở Việt Nam, nếu cây lan Hồ điệp được trồng với 12 giờ chiếu sáng
trong ngày, trong đó khoảng 1 - 2 giờ cây nhận được ánh sáng trực
tiếp, cây sẽ phát triển tốt.Ít trường hợp cây Hồ điệp bị chết vì nấng,
trừ trường hợp bạn dể cây lan phơi nấng trực tiếp suốt quang kỳ 12
giờ chiếu sáng, cây sẽ bị những vết bỏng do cháy lá và đây là cửa
ngõ cho sự xâm nhập của nấm bệnh và virus. Tốt nhất là tạo cho Hồ
điệp một ánh sáng gần như khuếch tán. Các loại tôn nhựa hoặc vải
lưới ni- lông thưa 1mm được dùng với mục đích này quang kỳ 10-12
giờ chiếu sáng.
Nếu chỉ trồng với mục đích tiêu khiển có thể treo chúng ở mái hiên
hoặc ban-công nhà với điều kiện ánh sáng hoàn toàn khuếch tán
hoặc ánh sáng trực tiếp lên cây khoảng 2 giờ trong ngày cũng đạt
được mục đích mong muốn.
Tưới nước:
Hồ điệp là loài đơn thân, không có giả hành nên không dự trữ nước,
hơn nữa diện tích bốc hơi của bản lá khá lớn và chúng không có
mùa nghỉ vì thế phải cung cấp cho không một lượng nước đầy đủ và
thường xuyên trong suốt năm. Trong mùa mưa mỗi ngày phải tưới
cho chúng 2 lần, trừ những ngày có mưa, một lần vào 9 giờ sáng,
một lần vào 3 giờ chiều. Tưới như vậy sẽ đảm bảo cây khô ráo khi
trời tối vì đọng nước ở nách lá suốt đêm có thể gây ra sự thối rữa.

Vào mùa nắng nên tưới cho chúng 1 ngày 3 lần.
Điều kiện thoát nước là tối quan trọng. Hồ điệp không thể chịu được
một độ ẩm lắng đọng nhất là ban đêm, vì rất đễ tạo điều kiện cho
bệnh thối rữa phát triển. Tốt nhất cứ ba ngày ta nên pha Dithane
M45, Maneb, Captan vào trong nước tưới với nồng độ 1/400 để
ngừa chứng bệnh nói trên. ồ Nên nhớ, Hồ điệp là loài lan với giá thể
và nước tưới có ph khác thấp (PH=5,2) vì thế phải dùng axít
phôtphoric để giảm ph của nước.
Ở nước ta, vào mùa mưa Hồ điệp tăng trưởng mạnh hơn, nhưng
những giọt mưa nặng hạt cũng không kém phần nguy hiểm vì thế đa
số các loại Hồ điệp bị chết do những cơn mưa đầu mùa. Đây cũng là
một hình thức tưới của thiên nhiên mà ta không kiểm soát được. Do
đó để ngừa tình trạng trên, mái giàn che Hồ điệp nên dùng những
tấm tôn nhựa xanh, như vậy sẽ loại trừ những trận mưa không cần
thiết và tạo được những tia sáng khuếch tán rất lý tưởng.
Vào mùa khô, ta vẫn duy trì mức độ tưới đều đặn như trong mùa
mưa, vì lúc này ẩm độ trong không khí giảm xuống rõ rệt. Do đó, sự
tăng số lần tưới nhằm mục đích tạo cho cây tăng trưởng liên tục.
Nếu cây có trạng thái thiếu nước, ủ rũ bạn nên chuyển cây sang vị trí
khác hoặc tăng số lần tưới lên. Một lần tưới bổ sung vào giữa trưa
trong mùa khô rất thích hợp cho sự phát triển của Hồ điệp.
Bón phân:
Hồ điệp cần được bón phân trong suốt năm. Phân phải được bón
định kỳ và đều đặn, cứ 2 tuần 1 lần. Nếu có phân Stewart màu xanh
6-30-30 được bón vào lần thứ tự và ta tiếp tục chu kỳ suốt cả năm.
Hàm lượng được dùng cho mỗi lần là 1 muỗng cà-phê cho 4 lít
nước. Một số nhà trồng lan lại khuyên nên bón phân với chu kỳ ngắn
hơn (I tuần/1 lần) và hàm lượng giảm đi một nửa. Theo chúng tôi,
tưới loãng trong nhiều lần sự hấp thụ của rễ tốt hơn vì bản thân cây
Hồ điệp không dự trữ được chất dinh dưỡng.

Ngoài việc dùng phân vô cơ, ta có thể sử dụng thêm các loại phân
hữu cơ hỗn hợp với nồng độ loãng có pha thêm thuốc ngừa nấm,
tưới xen kẽ với loại phân vô cơ trên (hay phân vô cơ tự pha lấy như
đã trình bày ở phần 9).
Trong quá trinh sinh trưởng, nếu bạn nhận thấy bộ rễ của lan chưa
hoàn thiện, bạn có thể dùng một số kích thích tố để gây sự mọc rễ
như 2, 4D; ANA; nhưng tốt nhất là dùng ANA vì ít độc cho cây có thể
2 đến 3 lần trong năm với nồng độ 1 phần triệu (ppm).
Sự thông gió:
So với các loài lan khác, sự thông gió Ở lan Hồ điệp là tối cần thiết.
Đây cũng là một yếu tố có liên hệ đến các bệnh thối rữa thường gặp
ở loài lan này. Sự thông gió càng lớn cây càng ít bệnh vì nó giúp cây
mau khô sau khi tưới. Tuy nhiên, một sự thông gió quá mạnh dễ làm
cho cây mất nước và chuồn lá. Gió với tốc độ 10-15km/giờ tương
đương với cấp số 3 và 4 của Beaufort là tốt nhất. Do đó tùy nơi trồng
với tốc độ gió như thế nào ta phải cấu tạo giá thể cho hợp lý.
Thường cách trồng Hồ điệp tương tự như một số giống của loài đơn
thân như Vanda, Rl'ynchostylis, Aerides vì thế nếu gió với cấp 6 trở
lên, giá thể phải bít kín để thỏa mãn số lượng nước bốc hơi quá lớn,
còn ngược lại, phải thật thoáng vì nếu không giá thể là ổ xuất phát
các mầm bệnh nguy hiểm.
Chậu, giá thể, cách trồng:
Một cách trồng chung nhất cho các loại đơn thân là chậu thật thoáng,
càng thoáng càng tốt, có thể đến mức cực đoan chỉ dùng chậu như
giá thể duy nhất, tuy nhiên chỉ áp dụng cho nơi nào điều kiện ẩm độ
ổn định, sự thông gió không đổi và nhất là, tiểu khí hậu thật điều hòa.
Do đó chậu phải thật sạch, không có dấu vết của bất kỳ một loài rêu
nào bám trên thành chậu. Thường các nhà trồng lan dùng than,
gạch, dớn làm giá thể cho Hồ điệp. Theo chúng tôi, chỉ vài cục than
hoặc vài miếng ngói cong là đủ. Với cách trồng này, khi cây đã thích

nghi sẽ phát triển rất mạnh trong tương lai và trong chậu hình như
không có một cái rễ nào bị thối. Trong thời gian cứ 2 năm một lần ta
nên thay chậu cho Hồ điệp, nếu chúng quá mau lớn có thể rút ngắn
thời gian này. Biểu hiển của sự thay chậu là kích thước mát cân đối
giữa cây và chậu, chậu bị bể, giá thể bị hư hao. Có thể thay chậu
một cách dợn giản bằng cách đập bỏ những phần chậu cũ có rễ bám
hoặc để nguyên chậu cũ vào chậu mới lớn hơn. Nếu muốn tiết kiệm
chậu, ta có thể nhúng vào dung dịch hỗn hợp nước với một loại
thuốc ngừa rêu.
Ví dụ Con san 20 (vài giọt trong 1 lít). chỉ trong vòng 3 phút rễ sẽ tróc
ra, ta sẽ nhặt cây và trồng vào một chậu mới. Điều cần nhớ khi cây
được trồng lại phải được buột thật chặt và tưới ngay bằng dung dịch
BL+ANA. Sau đó để cây vào chỗ râm mát, khi cây ra rễ đặt cây vào
vị trí bình thường và lúc bấy giờ mới đặt giá thể vào chậu. Bạn đừng
lo lắng, việc thay chậu HỒ điệp ít khi gây ra “xốc” như Cattleya.
Cách nhân giống lan Hồ điệp:
Ngoài phương pháp gieo hạt và cấy mô không được đề cập ở. Đây
đối với loài lan Hồ điệp có 3 cách nhân giống : phương pháp cơ học,
phương pháp kích thích tố, và phương pháp tạo cây con trên trục
phát hoa cũ.
+Phương pháp cơ học:
Đây là phương pháp dễ dàng nhất. Khi cây đạt một kích thước mong
muốn, ta sẽ cất ngọn với một ít rễ đem trồng vào chậu mới, phần gốc
còn lại sau một thời gian sẽ mọc lên vài ba chồi nữa. Nên nhớ là cây
phải được cắt bằng kéo cất cành đã được khử trùng và sau đó phải
trét vadơlin có trộn Zineb, sơn, hoặc vôi vào vết cắt để tránh sự
nhiễm trùng và cuối cùng ta làm những động tác tiếp tục như cây
thay chậu.
Một phương pháp khác được đề cập đến, tuy đơn giản nhưng có
hiệu quả hơn. Dây đồng là dụng cụ duy nhất dùng cho công tác này,

được buộc vào thân cây và xiết chặt, vì thế mạch dẫn nhựa bị ức chế
là nguyên nhân tạo sự kích thích cây mọc chồi mới. Khi chồi nhú ra
khỏi thân, ta gỡ dây đồng ra, cây con sẽ lớn dần. Tốt nhất là đợi cây
con phát triển thành thục và mọc rễ ta sẽ cắt cây con lìa khỏi thân
cây mẹ. Tuyệt đối đừng bao giờ cắt ngọn cây mẹ để phần gốc còn lại
nuôi dưỡng cây con, vì nó sẽ mắc phải những khuyết điểm như
phương pháp trên.
Với phương pháp này ta sẽ có cây con mới nhưng sức khỏe cây mẹ
vẫn bình thường, cây không bị " xốc" bảo đảm sự ra hoa trong mùa
kế tiếp.
+ Phương pháp kích thích tố:
Một vài loại kích thích tố được dùng có hiệu quả rõ rệt và nhanh
chóng đối với sự mọc chồi của các loài lan Hồ điệp. Với dung dịch
kích thích tố pha sẵn phun sương vào lá và rễ , chỉ 1 tháng sau có
dấu hiệu của sự mọc chồi. CÓ thể phun 2 lần cách nhau 5 ngày sẽ
có kết quả chắc chắn. thất được dùng là Cytokinin, với nồng độ 5
phần triệu (ppm). Ở Phương pháp tạo cây con trên phát hoa cũ
(Phương pháp Griesbacil).
Sau khi cây Hồ điệp trổ hoa xong, cắt bỏ phần ngọn của phát hoa chỉ
chừa lại 3-4 mắt phía gốc rồi bôi Ianohn có trộn 50mg/ml acid
Cinnamic + 5mg/ml 6- Benzyì amino-purine. Sau 4-8 tuần lễ, cây con
sẽ mọc ở vị trí mỗi mắt và rễ sẽ tạo lập khi cây con lớn dần. Lúc này
có thể cắt bỏ phát hoa và đem cây con trồng trong chậu.
Sâu bệnh và các vần đề khác:
Phải lưu ý những biểu hiện của bệnh thối rữa xuất hiện trên cấy, vì
bệnh này phát triển rất nhanh chóng, có thể giết chết cây chớp
nhoáng trong vài ngày. Nếu chỉ thấy trên lá xuất hiện những chỗ đậm
màu ta phải phun thuốc ngay. Nếu lá và rễ đã bị thối, ta phải dùng
kéo hoặc dao đã khử trùng cất xa chỗ bị bệnh, nếu cần ta có thể cắt
bỏ cả nguyên lá hoặc rễ. Vết cắt phải được khử trùng bằng Vadơhn

trộn Zineb và nên nhớ không dùng kéo này một lần nữa để cất một
cây lan nào khác, nếu nó chưa được khử trùng trở lại. Cuối cùng ta
phải cách ly cây bệnh vì chúng lan truyền rất nhanh chóng. Khi cây
đã có trục phát hoa không nên thay đổi vị trí, vì như thế dễ làm nụ
hoa bị rụng. Sự thiếu ẩm độ, sự tháp nắng, sử dụng phân bón quá
độ cũng làm cho nụ hoa vàng ra và quan lại. Khi hoa đã tàn, ta có thể
cắt trục phát hoa đến mất thứ tư (chừa lại 4 mất), các mắt này
thường cho ra các chồi bên và có thể ra hoa vào mùa nấng.
Hồ điệp vẫn bị một số loài côn trùng cắn phá. Loài mạc, rệp nhỏ đến
nỗi mắt thường không phân biệt được, nếu ta nhìn mặt trên lá màu
xanh mướt có lốm đốm màu rỉ sét, sần sùi mặt trên và dưới - nhiều
người lầm lẳn cây bị nhiễm nấm hay virut. Sâu và bệnh là 2 lãnh vực
khác nhau, nếu lầm lẫn sẽ không trị liệu thích đáng. Với kính lúp có
độ mạnh, ta sẽ thấy được những con côn trùng màu hơi đỏ, nhỏ xíu.
Ngoài ra một loài rệp đốm và vảy u với kích thước lớn hơn cũng gây
ra một tác hại đáng kể. Dùng Serpa với nồng độ nửa muỗng canh
cho 4 lít nước, kết quả sẽ chắc chắn.
Tưới nước trà loãng cho lan Hồ điệp hàng ngày, ngoài tác động kích
thích vì nó có chất cafein, nó còn có tác dụng để diệt những mầm
khuẩn bệnh do chất tanin trong nước trà .
LAN VŨ NỮ
Lan vũ nữ có khoảng 400-600 loài, xuất xứ từ châu Mỹ và vùng cận
nhiệt đới. Cành hoa có thể lưu giữ được từ 35 đến 45 ngày. Điều đặc
biệt là hoa có thể nở tất cả các mùa trong năm.
Ánh sáng: Loài lan này ưa bóng mát vì vậy tránh để cây ngoài trời.
Cây phát triển tốt ở nhiệt độ 15 đến 35 độ C.
Độ ẩm 60%.
Cách tưới nước: Dễ của lan vũ nữ rất nhỏ, nên bồn trồng phải nhỏ
hơn các loại khác. Mùa đông mỗi ngày tưới một lần. Mùa hè tưới
ngày 2-3 lần vào lúc sáng sớm và chiều mát. Nếu ngày nắng nóng và

gió nhiều thì tăng thêm một lần tưới. Di chuyển vòi phun nước qua
một lượt rồi tưới trở lại để cho thấm đều vào chất trồng.
Cách tưới phân NPK: 7 ngày tưới một lần theo liều lượng quy định
vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát. Tưới quá liều lượng, cây sẽ bị
vàng lá và chết. Tưới qua một lần nước, đợi 15-20 phút rồi mới tưới
phân để cây hấp thụ tốt.
Hằng tháng nên phun thuốc phòng ngừa sâu bệnh, nấm.
Chú ý: Khi hoa nở gần tàn hoặc cây có hiện tượng yếu đi phải cắt
ngay cành hoa và tưới phân NPK 20.20.20.
Mùa đông, nếu nhiệt độ dưới 15 độ C, cây không phát triển, nụ bị
hỏng thì phải chuyển cây đến chỗ ấm hơn.
Cách chăm sóc hoa lan tươi lâu và đẹp
Trong bài này chỉ cách chăm sóc lan Hồ điệp, lan Hoàng
Thảo, và Lan Vanda ( sẽ bổ sung hình sau) Lan là loại hoa
quý lại rất khó tính, vì vậy để có được một giỏ lan đẹp, tươi
lâu và bền màu cần có quy trình chăm sóc đúng phương
pháp. Các nhà khoa học thuộc Viện Sinh học Nông nghiệp
thuộc Trường Đại học Nông nghiệp I Hà Nội đưa ra lời
khuyên cho việc chăm sóc một số giống lan phổ biến như
sau:
Lan Hoàng Thảo: Đây là giống ưa ánh sáng, độ ẩm. Nhiệt độ
tốt nhất cho cây phát triển là 15-250C. Không được để cho
cây lan bị ẩm liên tục trong ngày. Nếu thấy chất trồng của
lan còn ẩm không nên tưới nước.
>- Tưới ngày 2 đến 3 lần vào sáng sớm hoặc chiều mát. Nếu trong
ngày nắng, nóng và gió nhiều thì tăng thêm lần tưới, nhưng tưới thật
đậm, nếu không ánh sáng sẽ làm cháy lá cây.
- Dùng vòi phun sương nhẹ và phải di chuyển qua một lượt rồi tưới
trở lại để cho thấm đều vào chất trồng.
- Tưới phân 2 lần trong tuần, liều lượng 2 g/lít (khoảng 1 thìa cà

phê). Lưu ý: phải tưới nước trước khi tưới phân.
- Các loại phân bón cho lan như sau: phân 30:10:10 dùng cho cây
lúc còn nhỏ; phân 20:10:10 dùng cho cây trưởng thành; phân
10:30:10 dùng cho cây lan khi bắt đầu ra nụ. Khi thấy lan nhú hoa
thì tưới phân 60:30:30 để cho hoa mập hơn, bền và sắc hoa tươi lâu.
Hàng tháng phun thuốc trừ bệnh.
Lan Hồ Điệp: Hồ Điệp là cây ưa bóng mát, không được để ngoài ánh
sáng trực tiếp sẽ bị cháy lá. Nếu trồng ở ngoài trời, ánh sáng chỉ cần
khoảng 30%-40% và phải che bằng lưới nilông. Cây phát triển tốt
nhất ở nhiệt độ 200C-300C, độ ẩm 60%-80%. Cách tưới nước và bón
phân giống như lan Hoàng Thảo. Tuy nhiên cần chú ý những điểm
sau:
- Khi hoa gần tàn hay cây có hiện tượng yếu đi phải cắt ngay cành
hoa và tưới phân 30:10:10 để dưỡng cây. Hoặc cây khỏe, muốn tiếp
tục chơi hoa thì cắt cành hoa, chỉ cắt hết phần hoa đã tàn, tại các
mắt của cành hoa sẽ mọc ra các nhành hoa khác.
- Khi tưới phân không được pha quá liều lượng quy định, cây sẽ vàng
lá và chết.
- Mùa đông, nếu nhiệt độ dưới 150C, cây không phát triển, nụ sẽ bị
hỏng, phải chuyển đến chỗ ấm hơn hoặc che cho cây.
- Vào mùa mưa, lá rất dễ bị giập do nước mưa rỏ trực tiếp vào gây ra
bệnh thối lá. Vậy phải tránh mưa bằng cách che nilông hoặc tôn
nhựa.
Lan Vanda: Giống lan này chia thành 3 nhóm:
- Nhóm 1: Có lá hình trụ tròn, đòi hỏi ánh sáng nhiều nên phải trồng
ở nơi có ánh sáng hoàn toàn không che chắn, rất dễ thích nghi ở
những vùng nóng. Trồng lan trong chậu hơi cao từ 20-25 cm, có
nhiều lỗ thoát, có cọc to, cao khoảng 70 đến 80 cm để buộc các
ngọn lan (không dùng nẹp tre), có thể bó xơ dừa vào cọc này. Buộc
các ngọn Vanda có ít nhất 2 tầng rễ dài khoảng 40-60 cm, cách đáy

chậu 5-10 cm, rồi cho than, gạch vào đáy chậu (tỷ lệ 1:1). Mỗi chậu
trồng chung 3-4 ngọn, nên kê các chậu sát nhau. Cho cỏ khô và xơ
dừa vào xung quanh để giữ độ ẩm và cung cấp dưỡng chất cho lan.
Khi mới trồng phải che nắng, khi cây phát triển tốt mới tháo ra.
- Nhóm 2: Có lá dẹt phẳng, đòi hỏi ít ánh sáng hơn nên có thể trồng
ở các xứ khác, chỉ cần 50% ánh sáng trực tiếp. Trồng 2-3 ngọn trong
một chậu, cuốn cho rễ nằm trong chậu thật nhẹ nhàng, sau đó cho
than củi vào từ từ.
- Nhóm 3: Có dạng lá trung gian giữa 2 nhóm trên, cần ánh sáng cao
hơn dạng lá dẹt phẳng nhưng thấp hơn lá trụ tròn. Trồng nhóm này
như nhóm 2 nhưng khi trồng xong để cây trong bóng mát cho đến
khi rễ phục hồi thì tăng ánh sáng lên.
- Cách tưới nước và bón phân như trên nhưng khác ở giai đoạn cây
trưởng thành là phân 20:20:20. sưu tầm
3- CHUẨN BỊ GIÁ THỂ VÀ CHẬU ( cái này cũng quan trọng lắm à
nha,lúc trước tui chơi lan.mua hồ điệp về,cứ để như vậy.ko xử lí lại
thế là nuôi 1 time cây bị thúi lá.hỏi ra mới biết do ko xử lí.vì phong lan
đa số là nuôi trong nhà kính.còn mình nuôi môi trường thươnng nên
phải làm lại.nếu mấy bạn ko biết làm.tốt nhất là nhờ người bán họ xử
lí lại.mình chỉ việc đem về nuôi-> khỏe re như con bò kéo xe
hehehehe)
Có thể than gỗ, xơ dừa, vỏ lạc làm giá thể để trồng lan. Than gỗ
nung cần chặt khúc, kích thước 1 x 2 x 3cm, than phải ngâm, rửa
sạch, phơi khô. Xơ dừa xé cho tơi ngâm khoảng 1 tuần cho bớt tanin
và mặn, phơi khô. Mụn dừa cũng cần rửa sạch phơi khô. Vỏ dừa
chặt khúc 1 x 2 x 3 cm xử lý bằng nước vôi 5%. Chậu trồng bằng
nhựa hay đất nung, kích cỡ tuỳ loại và độ tuổi.
mà theo tui nên hạn chế xài xơ dừa.vì xài xơ dừa 1 time sẽ bị mục->
thúi rễ lan.nếu xài thì chỉ nên phủ 1 lớp mỏng trên bề mặt chậu thôi
4- KỸ THUẬT CHUYỂN CHẬU

Nếu dùng lan cấy mô thì khi lan mô đạt khoảng 4cm cần chuyển ra
ngoài. Cây mô rửa sạch để trên miếng lưới hay rổ kê trên chậu nước
để giữ mát cho cây con. Giai đoạn trồng chung trên giàn lấy xơ dừa
bó xung quanh cây lan cấy mô, dùng dây thun cuốn lại rồi đặt lên
giàn. Sau khi trồng trên giàn được 6-7 tháng thì chuyển sang chậu
nhỏ. Khoảng 6 tháng thì chuyển sang chậu lớn. Sau mỗi lần chuyển
chậu khoảng 1 tuần mới được bón phân. Việc thay đổi chậu còn tùy
kích cỡ của cây, mức độ thối, hư mục rêu bám… Nếu trồng lan để
chơi, lan lâu ngày ra hoa ít cần dỡ lan ra khỏi chậu, cắt bớt các rễ già
và quá dài, chuyển sang chậu mới, thay giá thể mới, lan sẽ sinh
trưởng tốt và ra hoa trở lại.
5- CHĂM SÓC LAN
Lan là cây trồng dễ chăm sóc nếu chúng ta đảm bảo được các điều
kiện thuận lợi cho lan phát triển. Các yếu tố quan trọng nhất đối với
lan là ánh sáng, nước tưới, độ ẩm, chậu hay giá thể và dinh dưỡng.
- Chiếu sáng:
Mật độ chiếu sáng ảnh hưởng rất lớn tới quá trình sinh trưởng, phát
triển và ra hoa của lan. Thiếu nắng cây lan vươn cao nhưng nhỏ và
ốm yếu, lá màu xanh tối, dễ bị sâu bệnh tấn công, cây ít nảy chồi,
khó ra hoa, hoa nhỏ và ngắn màu sắc không tươi, hoa nhanh tàn.
Thừa nắng lan thấp cây, lá vàng có vết nhăn và khô, mép lá có xu
hướng cụp vào, dễ ra hoa sớm khi cây còn nhỏ nên hoa ngắn, nhỏ,
cây kém phát triển. Nếu nắng gắt quá lá sẽ bị cháy, khô dần rồi chết.
Lan có yêu cầu khác nhau về mức độ chiếu sáng tùy theo loài lan và
tuổi cây. Lan Hồ điệp (Phalaenopsis) ít chịu nắng nhất, có thể chịu
được 30% nắng, lan Cattleya chịu được 50% nắng, lan Dendrobium
hay Vanda lá hẹp chịu được 70% nắng, trong khi lan Vanda lá dài và
Bò cạp chịu được tới 100% nắng. Lan con từ 0-12 tháng đang trong
giai đoạn tăng trưởng thân lá chỉ cần chiếu sáng 50%, lan nhỡ từ 12-
18 tháng cần chiếu sáng tới 70% và thời điểm kích thích ra hoa có

thể cho chiếu sáng nhiều hơn, thậm chí bỏ dàn che để chiếu sáng tự
nhiên. Hướng chiếu sáng cũng rất quan trọng đối với lan. Lan đặt ở
hướng Đông nhận ánh nắng buổi sáng sẽ tốt hơn nhiều so với lan
đặt ở hướng Tây nhận ánh nắng buổi chiều. Chính vì vậy nếu trồng
lan trên sân thượng hay ban công ở phía Tây lan kém phát triển và ít
hoa. Khi trồng lan cần bố trí hàng theo hướng Bắc – Nam để cây
nhận được ánh sáng phân bố đầy đủ nhất.
- Phân bón:
Dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng đối với lan. Khi lan đầy đủ
dinh dưỡng cây tươi tốt, ra nhiều hoa, hoa to đẹp, bền trong khi thiếu
dinh dưỡng lan còi cọc, kém phát triển, không hoặc ít có hoa. Lan
cần 13 chất dinh dưỡng khoáng, thuộc các nhóm đa, trung và vi
lượng: Dinh dưỡng đa lượng gồm Đạm (N), Lân (P) và Kali (K). Dinh
dưỡng trung lượng gồm Lưu huỳnh (S), Magiê (Mg) và Canxi (Ca).
Dinh dưỡng vi lượng gồm Sắt (Fe), Kẽm (Zn), Đồng (Cu), Mangan
(Mn), Bo (B), Molypđen (Mo) và Clo (Cl).
Thiếu đạm, cây còi cọc, ít ra lá, ra chồi mới, lá dần chuyển vàng theo
qui luật lá già trước, lá non sau, rễ mọc ra nhiều nhưng cằn cỗi, cây
khó ra hoa.
Thừa đạm, thân lá xanh mướt nhưng mềm yếu, dễ đổ ngã và sâu
bệnh, đầu rễ chuyển xám đen, cây khó ra hoa.
Thiếu lân, cây còi cọc, lá nhỏ, ngắn, chuyển xanh đậm, rễ không
trắng sáng mà chuyển màu xám đen, không ra hoa.
Thừa lân cây thấp, lá dày, ra hoa sớm nhưng hoa ngắn, nhỏ và xấu,
cây mất sức rất nhanh sau ra hoa và khó phục hồi. Thừa lân thường
dẫn đến thiếu Kẽm, Sắt và Mangan.
Thiếu kali, cây kém phát triển, lá già vàng dần từ hai mép lá và chóp
lá sau lan dần vào trong, lá đôi khi bị xoắn lại, cây mềm yếu dễ bị sâu
bệnh tấn công, cây chậm ra hoa, hoa nhỏ, màu không sắc tươi và dễ
bị dập nát.

Thừa kali, thân lá không mỡ màng, lá nhỏ. Thừa kali dễ dẫn đến
thiếu magiê và can xi.
Thiếu lưu huỳnh, lá non chuyển vàng nhạt, cây còi cọc, kém phát
triển, sinh trưởng của chồi bị hạn chế, số hoa giảm.
Thiếu magiê, thân lá èo uột, xuất hiện dải màu vàng ở phần thịt của
các lá già trong khi hai bên gân chính vẫn còn xanh do diệp lục tố
hình thành không đầy đủ, cây dễ bị sâu bệnh và khó nở hoa.
Thiếu canxi, cây kém phát triển, rễ nhỏ và ngắn, thân mềm, lá nhỏ,
cây yếu dễ bị đổ ngã và sâu bệnh tấn công.
Thiếu kẽm, xuất hiện các đốm nhỏ rải rác hay các vệt sọc màu vàng
nhạt chủ yếu trên các lá đã trưởng thành, các lá non trở nên ngắn,
hẹp và mọc sít nhau, các đốt mắt ngọn ngắn lại, cây thấp, rất khó ra
hoa.
Thiếu đồng, xuất hiện các đốm màu vàng và quăn phiến lá, đầu lá
chuyển trắng, số hoa hình thành ít bị hạn chế, cây yếu dễ bị nấm tấn
công.
Thiếu sắt, các lá non chuyển úa vàng sau trở nên trắng nhợt, cây còi
cọc, ít hoa và dễ bị sâu bệnh tấn công.
Thiếu mangan, úa vàng giữa các gân của lá non, đặc trưng bởi sự
xuất hiện các đốm vàng và hoại tử, các đốm này xuất hiện từ cuống
lá non sau lan ra cả lá, cây còi cọc, chậm phát triển.
Thiếu bo, lá dày, đôi khi bị cong lên và dòn, cây còi cọc, dễ bị chết
khô đỉnh sinh trưởng, rễ còi cọc số nụ ít, hoa dễ bị bị rụng, không
thơm và nhanh tàn.
Thiếu molypden, xuất hiện đốm vàng ở giữa các gân của những lá
dưới, nếu thiếu nặng, các đốm này lan rộng và khô, mép lá cũng khô
dần, cây kém phát triển.
Thiếu clo, xuất hiện các vệt úa vàng trên các lá trưởng thành sau
chuyển màu đồng thau, cây còi cọc, kém phát triển.
Lan rất cần phân bón nhưng không chịu được nồng độ dinh dưỡng

cao, vì vậy bón phân cho lan phải thực hiện thường xuyên và tốt nhất
là bằng cách phun qua lá. Phân bón cho lan phải chứa đầy đủ các
chất dinh dưỡng đa, trung và vi lượng với thành phần và tỷ lệ phù
hợp với từng thời kỳ sinh trưởng và phát triển của cây. Nguyên tắc
chung là lan trong thời kỳ sinh trưởng thân lá mạnh cần đạm cao, lân
và kali thấp, trước khi ra hoa cần lân và kali cao, đạm thấp trong khi
lan nở hoa cần kali cao, lân và đạm thấp hơn.
Phân bón thích hợp cho các thời kỳ này là Đầu Trâu 501, 701 và
901, đây là loại phân có đầy đủ và cân đối đa, trung, vi lượng và các
chất điều hòa sinh trưởng. Nồng độ và liều lượng phun tùy thuộc tuổi
và thời kỳ phát triển như sau:
- Lan mới trồng 0-6 tháng hoặc lan mới ra chồi non sau cắt hoa:
Phun phân bón lá Đầu Trâu 501 (30-15-10) nồng độ 500 ppm (0,5
g/lít). Giai đoạn trước 3 tháng phun định kỳ 3 ngày/lần, từ 3-6 tháng
định kỳ 7 ngày/lần.
- Lan mới trồng 6-12 tháng hay lan cũ có chồi mới đang phát triển
mạnh: Phun phân bón lá Đầu Trâu 501 (30-15-10) nồng độ 2.000
ppm (2g/lít), định kỳ 7 ngày/lần.
- Lan mới trồng 12-18 tháng hay lan cũ có chồi đã thành thục chuẩn
bị ra hoa: Phun phân bón lá Đầu Trâu 701 (10-30-20) nồng độ 3.000
ppm (3g/lít), định kỳ 7 ngày/lần. Giai đoạn này cần giảm nước tưới và
bỏ bớt mật độ giàn che để năng mức độ chiếu sáng nhằm kích thích
ra hoa.
- Khi vòi hoa xuất hiện: Phun phân bón lá Đầu Trâu 901 (15-20-25)
nồng độ 2.000 ppm (2g/lít) nhằm thúc hoa nở to, đẹp, giữ hoa lâu
tàn.
phần quan trọng nhất nè mấy bạn
Tưới nước: Lan rất cần nước cho quá trình sinh trưởng phát triển.
Nếu thiếu nước cây sẽ khô héo, giả hành teo lại, lá rụng nhưng
không chết, nụ có thể trước khi nở hoa. Thừa nước, cây dễ bị thối

đọt nhất là với các giống lan có lá đứng mọc sít nhau(hay gặp nhất là
lan hồ điệp). Quá nhiều nước rễ có rong rêu và nấm bệnh phát triển
mạnh. Nước tưới cho lan không quá mặn, phèn và clor dưới ngưỡng
cho phép, pH 5,6. Chỉ tưới nước đủ ẩm, nên tưới vào sáng sớm hay
chiều mát, tránh tưới buổi trưa khi trời đang nắng nóng. Sau những
trận mưa bất thường, nhất là mưa đầu mùa cần tưới lại ngay để rửa
bớt các chất cặn đọng lại trên thân lá.
theo tui ai ma ở khu vực phía nam,nắng nóng,thì ngày nên tưới 2 lần.
( sáng khoảng 7g30->10g. chiều từ 4g->5g). và tưới đầm đìa nha
( trừ hồ điệp)
- Phòng trừ sâu bệnh: Lan là cây cũng dễ bị sâu bệnh, nhất là trong
điều kiện chăm sóc kém, điều kiện môi trường không thuận lợi. Tùy
theo từng loại sâu bệnh mà dùng các loại thuốc thích hợp. Liều
lượng và nồng độ phun cần theo đúng hướng dẫn trên bao bì sản
phẩm. Nếu lan bị các loại sâu hại thân lá có thể dùng các thuốc chứa
hoạt chất Fenitrothion, Trichlorfon như Ofatox 400EC, hoạt chất
Cartap như Patox 95SP hay Captafon, Captan hoặc Actara 25WG.
Lan bị rệp sáp, rệp trắng, rầy mềm dùng Supracid 40ED/ND,
Suprathion 40EC, Bitox 40EC hay Ofatox 400EC. Lan bị nấm, vi
khuẩn hay virus gây nên tình trạng cháy lá từng đám, vết cháy lan
tròn dần, bệnh thối rễ dùng Zinep, Starner 20 WP hay Benomyl.
3. Chăm sóc và bón phân : Duy trì độ ẩm cao nếu mùa nắng
tưới ngày 2 lần, Che nắng 50-60%
- Phân bón: có thể chia ra 4 giai đoạn để tưới phân
a. Giai đoạn lan phục hồi và ra rễ non:
Một số loại phân thường dùng:
- Terra sorb - 4 dùng 2ml/lít nước
- NPK 30-10-10 hoặc NPK 30-15-10 dùng 1g/lít
- Vitamin B1 dùng 1ml/lít
Cách phun: Phun định kỳ 5 ngày/ lần.

b. Giai đoạn sinh trưởng:
Một số loại phân thường dùng:
- Phân cá Fish Emulsion 1ml/lít nước
- NPK 20-20-20 (1-1.5gam/lít)
- Vitamin B1 dùng 1ml/lít
- NPK 30-15-10 dùng 1g-1.5/lít Phun định kỳ 5 ngày/ lần.
- Phân Dynamic rải gốc 10g/gốc. Định kỳ rải gốc 1-1.5
tháng/lần. Rải phân khi rễ Mokara xuống nhiều và chạm với vỏ đậu .
c. Giai đoạn ra hoa
Một số loại phân thường dùng:
- Phân cá Fish Emulsion 1ml/lít nước
- NPK 20-20-20 (1-1.5gam/lít)
- Vitamin B1 dùng 1ml/lít
- Phân Dynamic rải gốc 10g/gốc. Định kỳ rải gốc 1-1.5
tháng/lần
- Rong biển 10g/30ml

- Phòng trừ sâu bệnh: Thực hiện phun phòng định kỳ 10-15 ngày
/lần. Sử dụng luân phiên các loại thuốc khác nhau:
Thuốc trừ bệnh thường dùng là Rhidomil, Aliette, Score, Vicarben
Thuốc sâu: Decis, Bassa, B thái lan…