Báo cáo: "ẢNH HƯỞNG CỦA BỨC XẠ ION HÓA LÊN SỨC KHỎE CON NGƯỜI" pps

SUNRISE
SVTH: LÊ HUY BA DUY
NGÔ THỊ THANH
NGUYỄN VĂN QUANG
NGUYỄN THỊ KIM XUYẾN
KHOA VẬT LÝ – ĐH SƯ PHẠM HCM
GVHD: ThS. TRƯƠNG TRƯỜNG SƠN
ẢNH HƯỞNG CỦA BỨC XẠ
ION HÓA LÊN SỨC KHỎE
CON NGƯỜI
SUNRISE
2
MỤC LỤC
1
1
Các Loại Bức Xạ.
2
2
Các Nguồn Chiếu Xạ.
3
3
Tác Hại Của Bức Xạ.
NỘI
DUNG
4
4
Add Your Text
Những Vụ Tai Nạn Nghiêm Trọng.
SUNRISE
3
CÁC LOẠI BỨC XẠ ION HÓA.

Bức xạ tia X
Bức xạ Beta
Bức xạ neutron
Bức xạ gamma
Bức xạ Alpha
BỨC
BỨC
XẠ
XẠ
SUNRISE
4
CÁC NGUỒN CHIẾU XẠ
CHIẾU
XẠ
NHÂN
TẠO
CHIẾU
XẠ TỰ
NHIÊN
NGUỒN
SUNRISE
5
CHIẾU XẠ TỰ NHIÊN
THIÊN
HÀ
BỨC XẠ
VŨ TRỤ
BỨC XẠ
TRONG VỎ
TRÁI ĐẤT

MẶT
TRỜI
MẶT
ĐẤT
VẬT
LiỆU
KHÔNG
KHÍ
THỨC
ĂN
SUNRISE
6
CHIẾU XẠ NHÂN TẠO
Add Your Text
Y TẾ
CÔNG
NGHIỆP
TRO BỤI
PHÓNG XẠ
•
CHUẨN ĐOÁN
•
XẠ TRỊ
•
CHUẨN ĐOÁN
•
XẠ TRỊ
•
ĐÁNH DẤU ĐỒNG
VỊ PHÓNG XẠ

•
CHỤP HÌNH
X-QUANG

•
ĐÁNH DẤU ĐỒNG
VỊ PHÓNG XẠ
•
CHỤP HÌNH
X-QUANG

•
DO CÁC VỤ NỔ
HẠT NHÂN.
•
DO CÁC VỤ NỔ
HẠT NHÂN.
SUNRISE
7
TÁC HẠI CỦA BỨC XẠ ION
1
CƠ CHẾ
2
TỔN
THƯƠNG
*
TRỰC
TIẾP
*
GIÁN

TIẾP
*
NST
*
TẾ
BÀO
*
PHÂN
TỬ
SUNRISE
8
CƠ CHẾ TÁC DỤNG
GIÁN
GIÁN
TIẾP
TIẾP
•
Kích thích hoặc ion hóa các phân tử
nước ở lân cận ADN.
TRỰC
TRỰC
TIẾP
TIẾP
•
Kích thích hay ion hóa trực tiếp lên
phân tử ADN.
SUNRISE
9
CƠ CHẾ GIÁN TIẾP
2

H O HOH e
γ
+ −
+ → +
2
e HOH H O
− +
+ →
2
e H O HOH
− −
+ →
e
−
(Được bao quanh
bởi 5 đến 7 phân
tử nước)
eq
e
−
(Tương đương
electron)
SUNRISE
10
CƠ CHẾ GIÁN TIẾP
*
HOH H OH
+
+
→ +

*
HOH OH H
− −
→ +
* *
2 2
OH OH H O+ →
Các ion và không bền vững lắm và có
thể bị tách thành các phần tử nhỏ hơn.
HOH
+
HOH
−
Hydrogen
Peroxide
(rất độc đối
với tế bào)
SUNRISE
11
TỔN THƯƠNG
* NHIỄM SẮC THỂ
SUNRISE
12
TỔN THƯƠNG

Tế bào bị chết do tổn thương
nặng ở nhân và nguyên sinh
chất.

Tế bào không chết nhưng

không phân chia được.

Tế bào không phân chia
được nhưng nhiễm sắc thể
tăng lên gấp đôi và trở thành tế
bào khổng lồ.

Tế bào vẫn phân chia thành
hai tế bào mới nhưng có rối
loạn trong cơ chế di truyền.
Tế bào hồng cầu
Tế bào
* TẾ BÀO
TẾ BÀO DA BỊ TỔN
THƯƠNG DO BỨC XẠ
MẶT TRỜI
SUNRISE
13
TỔN THƯƠNG
Khi bị chiếu xạ, năng
lượng của chùm tia
bức xạ truyền trục tiếp
hoặc gián tiếp cho
các phân tử sinh học
làm phá vỡ các mối
liên kết hóa học hoặc
phân li các phân tử
sinh học.
Phân tử có thể kháng virut HIV
PHÂN TỬ

SUNRISE
14
CÁC HIỆU ỨNG VÀ BIỂU HIỆN
Hiệu Ứng Sớm
Tất Nhiên
Ngẫu Nhiên
Hiệu Ứng Muộn
SUNRISE
15
MÁU VÀ
CƠ
QUAN
TẠO
MÁU
Xuất huyết, phù,
thiếu máu.
HỆ TIÊU
HÓA
Sút cân, nhiễm
độc máu, giảm
sức đề kháng của
cơ thể.
DA
Xạm da,viêm loét,
thoái hóa, hoại tử
da.
CƠ
QUAN
SINH
DỤC

Vô Sinh
SỰ
PHÁT
TRIỂN
CỦA
PHÔI
THAI
Xẩy thai, thai chết
lưu hoặc sinh ra
những đứa trẻ bị
dị tật bẩm sinh.
HIỆU ỨNG SỚM
SUNRISE
16
Sinh Thể
•
Giảm Thọ
•
Ung Thư Phổi
•
Ung Thư Xương
•
Máu Trắng
•
Đục Nhãn Cầu
Di Truyền
•
Làm đứt gãy
nhiễm sắc thể
•

Tạo ra những đặc
điểm đột biến về
cấu tạo, hình thể
HIỆU ỨNG MUỘN
SUNRISE
17
HIỆU ỨNG NGẪU NHIÊN VÀ TẤT NHIÊN
SUNRISE
18
BIỂU HIỆN SAU KHI CHIẾU XẠ
Liều Hiệu Ứng
0,1 Gy Không có dấu hiệu tổn thương trên lâm sàng. Tăng sai lệch
nhiễm sắc thể có thể phát hiện được.
1 Gy Xuất hiện bệnh nhiễm xạ trong số 5-7 % cá thể sau chiếu
xạ.
2-3 Gy Rụng lông, tóc, đục thủy tinh thể, giảm bạch cầu, xuất hiện
ban đỏ trên da. Bệnh nhiễm xạ gặp ở hầu hết các đối tượng
bị chiếu. Tử vong 10-30 % số cá thể sau chiếu xạ.
3-5 Gy Giảm bạch cầu nghiêm trọng, ban, xuất huyết, nhiễm
khuẩn, rụng lông, tóc. Tử vong 50% số cá thể sau chiếu xạ.
6 Gy Vô sinh lâu dài ở cả nam và nữ. Tử vong hơn 50% số cá thể
bị chiếu cả khi được điều trị tốt nhất.
SUNRISE
19
BIỂU HIỆN SAU KHI CHIẾU XẠ
Do Tia X liều quá cao
Ảnh hưởng Tia X tới thai nhi (suckhoegiadinh.com)
DO XẠ TRỊ
. Michael Heuser, “bệnh nhân số 1” sau khi bị dùng tia xạ quá mức tại Cedars-Sinai
Di dạng, chậm phát

triển, ung thư,…
8-40 (giai đoạn thai)
Dị dạng, Chậm Phát
Triển, Ung Thư
2-7 (giai đoạn phát
triển cơ quan)
Chết phôi0-1 (tiền làm tổ)
Ảnh Hưởng
Tuần Tuổi
Ảnh hưởng tia x đối với thai nhi
TS.BS LÊ THỊ THU HÀ (Bệnh viện Từ Dũ)-TTO
DO XẠ TRỊ (nguồn trang web benh vien K)
•
Đau Đớn
•
Tâm Lý
•
Hoại
Tử
•
Rụng Tóc
SUNRISE
20
NHẬN BIẾT DẤU HIỆU LÂM SÀNG

Buồn nôn, nôn mửa, đặc biệt là có
kèm theo các ban đỏ, mệt mỏi,
tiêu chảy và các triệu chứng
không giải thích được bằng các
nguyên nhân khác


Các thương tổn da (không do các
nguyên nhân bỏng nhiệt hoặc hóa
chất, hay do côn trùng cắn, hay
tiền sử bệnh da hoặc dị ứng
thuốc.

Triệu chứng rụng lông, rụng tóc
hoặc có vấn đề về máu (đốm máu,
chảy máu răng hoặc mũi) với một
bệnh sử buồn nôn, nôn mửa 2-4
tuần trước đó.
*
Tổn
Thương
Do
Bức
Xạ
SUNRISE
21
MỨC GIỚI HẠN LIỀU

Đối với nhân viên bức xạ:không nên vượt
quá 50 mSv/năm và liều trung bình cho 5
năm không được vượt quá 20 mSv

Đối với công chúng :không nên vượt quá
1 mSv/1 năm.

Đối với bệnh nhân :Không có giới hạn liều

rõ ràng tùy thuộc vào từng trường hợp
Theo khuyến cáo của ICRP :
Nhóm cơ quan tới
hạn
Nhân viên
phóng xạ
( µSv)
Những cá
biệt trong
dân chúng
( µSv)
Dân cư nói
chung
( µSv)
Toàn thân,tủy
xương,
các tuyền sinh
dục
20 5 1,7
Cơ,mô mỡ, gan,
thận, lách…
60 6 2
Xương,tuyến
giáp,da
120 12 4
Tay,chân 300 30 10
SUNRISE
22
MỨC ĐỘ AN TOÀN
TEXT TEXT

Mức độ an toàn khi làm việc với NBXIH được xác định
bằng những nhân tố sau:
Độ kín
của
nguồn
Dạng
năng
lượng
của bức
xạ ion
hóa
Hoạt
tính và
chu kỳ
bán rã
SUNRISE
23
Ba
Biện
Phá
p
Giảm thời gian làm việc
Tăng khoảng cách
tới nguồn
Tăng bề dày vật
che chắn bức xạ
BIỆN PHÁP GIẢM ẢNH HƯỞNG DO CHIẾU NGOÀI
SUNRISE
24
BIỆN PHÁP GIẢM ẢNH HƯỞNG DO CHIẾU XẠ

•
Cấm ăn uống, hút
thuốc và dùng mỹ
phẩm trong các vùng
đã phân loại
•
Tuân thủ nội quy phòng
thí nghiệm
•
Sử dụng áo quần bảo
hộ, khẩu trang, gang
tay

Thường xuyên kiểm tra mức
nhiễm xạ bề mặt dụng cụ và
phòng làm việc.

Đặt thiết bị đo ở lối vào ra
vùng đã phân loại.

Có các quy định khi vào
và ra vùng đã phân loại.
Chú Ý
SUNRISE
25
NHỮNG VỤ TAI NẠN
1. NỔ NHÀ MÁY ĐIỆN HẠT NHÂN CHERNOBYL (UCRAINA)
VIDEO
VIDEO