Bệnh tật ở trẻ sơ sinh potx

Bệnh tật ở trẻ sơ sinh
Trẻ sơ sinh thường hay gặp một số bệnh, điều quan trọng là
các ông bố, bà mẹ phải chú ý đến mọi vấn đề hay bệnh tật ở
trẻ sơ sinh - và đối phó khẩn trương.

Ngay sau khi đẻ, phải quan sát trẻ cẩn thận (google image)
1. Những vấn đề ở trẻ mới lọt lòng

Những vấn đề này có thể do điều bất thường trong quá trình
phát triển của thai trong tử cung hoặc thai bị tổn thương
trong khi đẻ. Vì vậy, ngay sau khi đẻ, phải quan sát trẻ cẩn
thận. Nếu trẻ có những dấu hiệu sau đây, có thể có vấn đề
nghiêm trọng:

- Nếu sau khi đẻ, không thở ngay.
- Nếu không thấy mạch đập, hoặc mạch dưới 100 lần/1
phút.
- Nếu mặt và người trắng, xanh hay vàng sau khi trẻ bắt
đầu thở.
- Nếu tay, chân mềm thõng, không vận động tự chủ hay
không vận động khi cấu véo.
- Nếu sau 15 phút đầu, trẻ rên hoặc khó thở.
Một số vấn đề này có thể do tổn thương não khi đẻ gây nên.
Hầu như không bao giờ do nhiễm trùng (trừ trường hợp vỡ
ối trước khi đẻ quá 14 giờ). Những thuốc thông thường
không ích gì. Phải đưa đi cấp cứu.

Sau 2 ngày đầu, trẻ không đi tiểu hoặc không đi ngoài được
cũng phải mời thầy thuốc thăm khám.

2. Những vấn đề ở trẻ sau khi đẻ (những ngày đầu hoặc

những tuần đầu):

Rốn có mủ hoặc có mùi hôi là dấu hiệu nguy hiểm. Chú ý
dấu hiệu đầu tiên của uốn ván rốn, hoặc nhiễm trùng máu.
Cần nhỏ nước oxy già vào cuống rốn hay bôi thuốc tím
gentian và để rốn hở, tiếp xúc với không khí. Nếu da quanh
rốn đỏ và nóng, cho trẻ uống kháng sinh.

Nhiệt độ quá thấp (dưới 350 ) hoặc sốt cao, cũng đều là
dấu hiệu nhiễm trùng. Sốt cao (trên 390) nguy hiểm đối với
trẻ mới đẻ. Cởi hết tã lót, chườm nước ấm vào 2 hố nách,
bẹn cho trẻ. Chú ý dấu hiệu kiệt nước. Nếu thấy có dấu
hiệu kiệt nước, phải cho trẻ bú sữa mẹ và uống “Nước uống
để hồi phục lượng nước.”

Co giật: Nếu trẻ mới đẻ có sốt, chữa như đã nói trên. Phải
hết sức chú ý xem có kiệt nước không. Trẻ bị co giật ngay
sau khi đẻ, chắc là có tổn thương ở não khi đẻ. Nếu co giật
xảy ra ngay sau ít ngày, theo dõi cẩn thận những dấu hiệu
của uốn ván hoặc viêm màng não.

Trẻ không lên cân: Những ngày đầu, nhiều trẻ thường sụt
cân đôi chút. Đó là chuyện bình thường. Sau tuần đầu, nếu
là trẻ khỏe mạnh thì mỗi tuần tăng được 200g. Sau 2 tuần,
trẻ khỏe mạnh phải cân nặng bằng lúc mới đẻ. Nếu không
lên cân hoặc sút cân, có thể là có vấn đề xấu. Phải xem lúc
trẻ đẻ có khỏe không? Có bú nhiều không? Khám kỹ xem
có những dấu hiệu nhiễm trùng hoặc những vấn đề khác
không. Nếu không tìm thấy nguyên nhân phải đi khám thầy
thuốc.

Trớ: Khi trẻ khỏe mạnh ợ (hoặc ợ hơi mà trẻ nuốt phải
trong khi bú), đôi khi cũng ợ ra một ít sữa. Đó là điều bình
thường. Để giúp trẻ ợ hơi ra sau khi bú, người mẹ phải ãm
trẻ lên vai, vỗ nhẹ vào lưng trẻ. Nếu sau khi cho bú, đặt trẻ
nằm, trẻ bị trớ, thì sau khi cho bú giữ cho trẻ ngồi thẳng
một lúc.

Nếu trẻ bị trớ nhiều quá, hoặc trớ luôn làm cho trẻ bị sụt
cân hay kiệt nước, tức là trẻ đã bị ốm. Nếu kèm theo bị ỉa
chảy, có thể là trẻ bị viêm đường ruột, nhiễm trùng máu,
viêm màng não và nhiều bệnh viêm nhiễm khác cũng có
thể gây trớ.

Nếu các chất trớ ra màu xanh, hay vàng có thể là trẻ bị tắc
ruột, đặc biệt nếu bụng trẻ chướng căng, hoặc không đi
ngoài được, cần cho trẻ đi bệnh viện cấp cứu ngay lập tức.

Trẻ không chịu bú: Nếu quá 4 giờ trẻ không chịu bú là dấu
hiệu nguy hiểm, nhất là nếu thấy trẻ có vẻ buồn ngủ hoặc
mệt hoặc quấy khóc hoặc có cử động bất thường. Nhiều
bệnh có thể có những dấu hiệu này, nhưng thường trong 2
tuần đầu nguyên nhân thông thường nhất là nhiễm trùng
máu và uốn ván.

Nếu trẻ bị trớ nhiều quá tức là trẻ đã bị ốm (google image)

3. Nếu trẻ mới đẻ bỏ bú hay xem ra có vẻ ốm:

Thăm khám kỹ toàn diện. Cần kiểm tra như sau:

Xem trẻ có khó thở không?

Nếu mũi bị ngạt, thì hút mũi cho trẻ. Thở nhanh (50
lần/phút hoặc hơn), da xanh, thở khò khè, và co rút hõm ức
và các cơ xương sườn, là dấu hiệu của viêm phổi. Trẻ mới
đẻ bị viêm phổi không ho, đôi khi không thấy một dấu hiệu
phổ biến nào của bệnh này. Nếu nghĩ trẻ bị viêm phổi, điều
trị như nhiễm trùng máu.

Xem màu da:

Nếu môi và mặt màu xanh tím, phải nghĩ đến viêm phổi
(hoặc có bệnh tim bẩm sinh hoăc vấn đề gì bẩm sinh khác).

Nếu mặt và củng mạc mắt vàng vào những ngày đầu hoặc
ngày thứ 5 là rất trầm trọng. Cần cho đi khám. Vào giữa
ngày thứ 2 đến ngày thứ 5, trẻ có thể có vàng da nhẹ.
Thường là không nghiêm trọng. Cho trẻ uống nhiều chất
lỏng “nước uống để hồi phục lượng nước” rất tốt, phối hợp
với bú sữa mẹ. Cởi hết tã lót cho trẻ, để gần cửa sổ cho ánh
sáng chiếu vào (nhưng không được để ánh sáng mặt trời
chiếu trực tiếp vào da trẻ).

Sờ thóp (Chỗ mềm ở đỉnh đầu):

- Nếu thóp lõm, trẻ có thể bị kiệt nước.
- Nếu thóp phồng, trẻ có thể bị viêm màng não.

ĐIỀU QUAN TRỌNG: Nếu trẻ mới đẻ bị viêm nàng não,

đồng thời lại bị ỉa chảy, thóp có thể bình thường. Vì vậy,
muốn chắc chắn phải tìm những dấu hiệu khác của kiệt
nước và viêm màng não.

Chú ý những cử động và vẻ mặt của trẻ

- Người cứng và có hoặc không có những cử động bất
thường là dấu hiệu của uốn ván, viêm màng não, tổn
thương não khi đẻ hoặc sốt. Nếu khi sờ vào hoặc di chuyển
trẻ, các cơ ở mặt hoặc ở thân đột nhiên co giật, có thể là trẻ
bị uốn ván. Kiểm tra xem trẻ có há mồm được không và
tìm phản xạ đầu gối.

- Nếu khi trẻ có một cử động đột ngột hay mạnh mà mắt
trợn ngược hoặc đưa đi đưa lại, thì chắc không phải là uốn
ván. Những cơn có giật này có thể là do viêm màng não.
Kiệt nước và sốt cao cũng có thể là nguyên nhân gây co
giật.

Cần tìm những dấu hiệu của nhiễm trùng máu:

Trẻ mới đẻ rất dễ bị nhiễm trùng. Vi trùng qua da, dây rốn
trong khi đẻ vào máu và lan tràn đi khắp cơ thể, thời gian
này là 1 hoặc 2 ngày. Nhiễm trùng máu thường xảy ra nhất
sau khi đẻ 2 ngày.

Dấu hiệu:

Dấu hiệu nhiễm trùng ở trẻ mới đẻ khác với dấu hiệu nhiễm
trùng ở các trẻ lớn hơn. Ở trẻ mới đẻ hầu hết bẩt kỳ dấu

hiệu nào sau đây cũng có thể do nhiễm trùng máu. Những
dấu hiệu đó có thể là:

- Không chịu bú
- Có vẻ buồn ngủ
- Da xanh (thiếu máu)
- Trớ hoặc ỉa chảy
- Sốt hoặc nhiệt độ hạ (dưới 35o)
- Bụng chướng căng
- Vàng da
- Co giật
- Nhiều lúc da tím tái.

Nếu chỉ có một trong các dấu hiệu trên, thì có thể do một
nguyên nhân khác không phải là nhiễm trùng máu, nhưng
nếu trẻ mới đẻ có nhiều dấu hiệu trên cùng một lúc, thì
thường là bị nhiễm trùng máu.

Trẻ mới đẻ bị nhiễm trùng nặng không phải lúc nào cũng
sốt. Nhiệt độ có thể cao, thấp hoặc bình thường.

Khi thấy trẻ có một trong các dấu hiệu trên, nên đưa trẻ đến
cơ sở khám chữa bệnh để được chẩn đoán và điều trị kịp
thời.
Theo Shop mẹ và bé