Lịch sử Việt Nam từ thời tối cổ đến thế kỷ 10 sau Công nguyên - 2 ppsx

Lịch sử VN từ thời tối cổ đến thế kỷ 10 sau CN
2
Khi nước biển rút dần tới mức hiện tại khoảng chừng 40 ngàn năm trước các bộ
lạc tiền sử bỏ dần vùng cao và tụ tập hợp sinh tại vùng châu thổ sông Hồng. Lúc
đầu vùng châu thổ còn nhiều đầm lầy, rừng rậm và hầu hết mặt đất chưa ráo nước,
người tiền sử vẫn phải sống bằng săn thú và hải sản.
Khi đất đồng bằng đủ vững, các bộ lạc này sống bằng trồng tỉa, sau biết trồng
lúa gạọ Đó là thời kỳ mở đầu cho nông nghiệp; văn minh nông nghiệp manh nha.
Trong suốt thời gian hợp sinh tại châu thổ khoảng 40 ngàn năm trước các bộ lạc
tiền sử tương giao trong khoảng thời gian chừng 30 ngàn năm rồi hình thành một
chủng tộc là Việt tộc. Việt tộc đã tạo nên nền văn minh nông nghiệp đầu tiên trên
thế giới khoảng 15 ngàn năm trước dương lịch (văn minh Hoà Bình: đồ đá khoảng
20 ngàn năm trước dương lịch nông nghiệp khoảng 15 ngàn năm tr.D.L. đồ gốm
khoảng trước 10 ngàn năm tr.D.L.). Địa bàn căn bản là châu thổ sông Hồng. Văn
hoá Việt đã được xây dựng dần dần để trở thành nền văn hoá tâm linh và dân Việt
là một dân tộc văn hiến từ xa xưa.
II. Thời đại Hồng Bàng (2879 tr.D.L. 257 tr.D.L.)
A. Huyền sử
Theo truyền thuyết thì vua Đế Minh là cháu ba đời vua Thần Nông, nhân đi
xuống phương nam, tới núi Ngũ Lĩnh (thuộc tỉnh Hồ Nam, ngày nay thuộc nước
Tàu) thì gặp một nàng tiên, lấy nhau đẻ ra Đế Nghi và Lộc Tục. Về sau Đế Nghi
được làm vua phương bắc và Lộc Tục làm vua phương nam. Lộc Tục lấy hiệu
Kinh Dương và đặt tên nước là Xích Quỷ, vào khoảng 30 thế ký? trước dương
li.ch. Địa bàn quốc gia lúc đó rất rộng lớn, gồm hồ Động Đình ở phía bắc và phía
nam tới nước Hồ Tôn (Chiêm Thành), phía tây tới Ba Thục, phía đông tới biển
Đông.
Vua Kinh Dương lấy Long Nữ, sinh ra Sùng Lãm. Khi Sùng Lãm lên ngôi, lấy
hiệu Lạc Long Quân và kết hôn với Âu Cơ, rồi sinh một bọc trăm trứng. Ít lâu sau,
Lạc Long Quân nói với Âu Cơ rằng:"Ta thuộc dòng dõi rồng, nàng thuộc dòng dõi
tiên, ở mãi với nhau không được, vậy nàng mang 50 con lên núi, còn ta đem 50
con xuống biển nam". Tới Phong Châu, mẹ Âu Cơ phong cho con trưởng lên ngôi

vua lấy hiệu vua Hùng và đặt tên đất là Văn Lang.
B. Sử ký
Vị vua đầu tiên của nước Văn Lang là vua Hùng, địa giới gồm Bắc Việt và các
tỉnh Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh. Vua, quan theo lệ cha truyền con nốị Các vua
lấy hiệu Hùng, đóng đô ở Phong Châu , nay thuộc Bạch Hạc, tỉnh Vĩnh Yên. Con
trai vua gọi là quan lang, con gái vua gọi là mị nương. Họ Hùng truyền đời được
18 vị vuạ Quan văn gọi là Lạc hầu, quan võ gọi là Lạc tướng. Đời nay tại tỉnh Phú
Thọ có đền thờ các vua Hùng. Ngày giỗ hàng năm là ngày mồng 10 tháng 3 âm
lịch, người Việt lấy ngày này là ngày giỗ tổ.
IIỊ Thời Thục (257 tr.D.L. 207 tr.D.L.)
Năm 257 tr.D.L. Thục Phán thắng vua Hùng thứ 18. Lên ngôi lấy hiệu An
Dương, đặt tên nước là Âu Lạc, đóng đô ở Phong Khê, nay thuộc Đông Anh, tỉnh
Vĩnh Yên.
Để phòng bị giặc phương bắc, vua An Dương cho xây thành Cổ Loa rất kýên
cố. Thành có ba tầng vòng quanh xoáy vào trung tâm như trôn ốc nên cũng gọi là
Loa Thành.
Về sau, Triệu Đà là tướng của Tàu ở vùng Nam Hải (nay thuộc tỉnh Quảng
Đông của Tàu) kéo quân sang Âu Lạc đánh phá nhiều lần nhưng đều thất bạị Thấy
đánh mãi không được Triệu Đà bèn lập mưu cầu hoà, cho con là Trọng Thuỷ sang
nước Việt xin cưới công chúa Mị Châu, rồi lập mưu đánh úp. Vua An Dương bị
bại trận, chạy tới Mộ Dạ (Thanh Hoá) thì tự tử (207 tr.D.L.).
IV. Thời Triệu (207 tr.D.L. - 111 tr.D.L.)
Sau khi chiếm được Âu Lạc, Triệu Đà sát nhập Âu Lạc vào quận Nam Hải (nay
thuộc Quảng Đông của Tàu) và quận Quế Lâm (nay thuộc Quảng Tây của Tàu) để
lập thành nước Nam Việt. Nhờ học được văn hoá Việt tộc, Triệu Đà bỏ tính cương
bạo du mục, nên tách ra khỏi thế lực nhà Tần của Tàu, rồi định lập kế đời đời với
dân Việt, bèn lập nước riêng và lên làm vuạ Lấy hiệu là Triệu Vũ Vương, đóng đô
ở Phiên Ngung (nay thuộc tỉnh Quảng Tây của Tàu). Triệu Đà chia nước Âu Lạc
thành hai quận Giao Chỉ (Bắc Việt) và Giao Châu (Thanh Hoá, Nghệ An, Hà
Tĩnh). Triệu Đà mất (137 tr.D.L.), nhà Triệu còn truyền thêm được bốn đời vuạ

- Triệu Văn Vương (Hồ) 137 tr.D.L. - 125 tr.D.L.
- Triệu Minh Vương (Anh Tề) 125 tr.D.L. - 113 tr.D.L.
- Triệu Ai Vương (Hưng) 113 tr.D.L. - 112 tr.D.L.
- Triệu Dương Vương (Kiến Đức)112tr.D.L. - 111 tr.D.L.
Vào đời Ai Vương, thái hậu Cù Thị xúi vua dâng nước cho nhà Hán, tể tướng
Lữ Gia bèn giết vua cùng thái hậu rồi lập người anh khác mẹ của Ai Vương là
Kiến Đức (mẹ của Kiến Đức là người Việt) lên ngôi, gọi là Dương Vương, để
cùng bầy kế chống nhà Hán, nhưng thế lực không đủ nên năm 111 trước dương
lịch bị tướng Hán là Lộ Bác Đức đánh chiếm mất nước.
V. Thời kỳ bị Tàu đô hộ (111 tr.D.L. - 39) (Lần thứ nhất)
Nhà Tây Hán (của Tàu) chiếm được nước Nam Việt, đổi tên là Giao Chỉ Bộ và
chia thành 9 quận, riêng địa phận Âu Lạc cũ gồm ba quận: Giao Chỉ, Cửu Chân và
Nhật Nam. Giao Chỉ Bộ đặt dưới quyền cai trị của một Thứ Sử, mỗi quận có một
Thái Thú cai quản. Ỏ các địa phương, các Lạc Hầu, Lạc Tướng người Việt vẫn
được giữ chức cũ nhưng hàng năm phải nộp thóc lúa và phẩm vật cho các quan
Tàụ Các Thái Thú và Thứ Sử người Hán lúc đó hầu hết rất bạo tàn.
VI. Thời Nữ vương họ Trưng (40-43)
Vào thời Tô Định làm thái thú quận Giao Chỉ, một thủ lãnh người Việt tên là
Thi Sách vì mưu việc đuổi Tàu mà bị giết.
Vợ Thi Sách là Trưng Trắc cùng em là Trưng Nhị tiếp tục ý chí cách mạng, phất
cờ khởi nghĩa đánh Tàu giành độc lập. Hai bà được dân chúng khắp nơi hưởng
ứng, chiếm lại được 65 thành trì và đánh đuổi quân Tô Định về Tàụ Hai bà xưng
vương năm 40, đóng đô ở Mê Lynh (nay thuộc tỉnh Phúc Yên). Nhà Hán phải sai
một danh tướng tên là Mã Viện sang đánh. Hai bà yếu thế, thất trận, tự trầm ở
sông Hát vào năm 43.
Ngày nay ở làng Đồng Nhân, gần Hà Nội, có đền thờ hai bà. Ngày ký? niệm hai
bà Trưng là ngày mồng 6 tháng hai âm lịch hàng năm.