Ăn uống chống bệnh tăng huyết áp ppt

Ăn uống chống bệnh tăng huyết áp
Ai cũng biết rằng, để phòng cũng như ch
ữa bệnh tăng
huyết áp, cách ăn uống hợp lý có tầm quan trọng lớn
nhất. Trọng tâm tất nhiên là ăn giảm muối, ăn đúng
mức cho khỏi béo, bớt rượu… Nhưng còn một số
điều nên áp dụng để chống tăng huyết áp rất tốt bằng
cách ăn hợp lý 5 nhóm thức ăn sau.
1. Các chất béo (còn gọi là
Lipid)
Mỡ và dầu đều là thức ăn cho rất nhiều calo: 900
calo
mỗi lạng mỡ lợn, mỡ bò hay dầu lạc, dầu vừng. Vì
vậy, muốn giảm cân nặng, chống béo, cần hạn chế ăn
cả mỡ lẫn dầu, để giảm bớt lượng calo đưa vào cơ
thể. Tuy nhiên, nói về tác hại đối với hệ tim mạch thì
các loại dầu và mỡ rất khác nhau. Có những chất béo
chứa nhiều axít béo bão hòa làm tăng cholesterol
“xấu” nên gây xơ vữa động mạch nhiều hơn. Mỡ bò,
mỡ cừu chứa tới 90 axít bão hòa. Dầu dừa và dầu cọ
cũng có hại như vậy, tuy chúng được làm từ thực vật.
Có nhiều thức ăn cũng béo nhưng chứa tương đối ít
axít bão hòa (dưới 40%), đó là những dầu thảo mộc
như dầu đậu nành, dầu hướng dương, dầu ngô. Ðặc
biệt, dầu ô-liu đã góp phần giảm tỷ lệ bệnh tim ở dân
cư vùng Ðịa Trung Hải, nên rất được ưa chuộng.
Những thức ăn này không gây những mảng xơ vữa
trong lòng động mạch chủ nên không có hại cho hệ
tim mạch, thậm chí người ta còn thấy chúng “dọn
sạch” bớt các mảng xơ vữa đi. Ðó là những thức ăn
nên dùng. Dầu lạc ở vị trí trung gian có 70% axít bão

hòa cũng tương đối tốt. Về cholesterol, ai cũng biết l
à
một chất béo có hại cho hệ tim mạch, nhưng cũng
phải công nhận rằng nó cũng lại rất cần cho đời sống.
Kiêng cholesterol quá đáng cũng không tốt cho sức
khoẻ. Hơn nữa, chỉ có 1/4 cholesterol trong máu l
à do
ăn vào, còn 3/4 kia do các tế bào tự tổng hợp ra. Dù
kiêng kỹ đến đâu, cũng không thể ảnh hưởng đến 3/4
đó được.
Lòng đỏ trứng gà, v
ịt chứa khá nhiều cholesterol, mỗi
quả trứng trung bình 17gr ch
ứa tới 220mg cholesterol
và nhiều chất mỡ, chủ yếu là axít bão hòa. Như vậy,
người huyết áp cao, mỗi tuần có thể ăn 2 – 3 lòng đỏ
trứng, không cần phải “kiêng tuyệt đối” như người ta
vẫn tưởng trước đây. Lòng trắng trứng không chứa
chất béo, nên không phải kiêng. Sữa bò cũng như sữa
dê, sữa trâu có khá nhiều cholesterol (110 mg/lít) và
axít bão hòa (36g/1ít), không nên uống nhiều quá.
Sữa đã loại bớt chất béo (sữa gầy) có thể dùng thoải
mái hơn. Bơ lại càng nên tránh vì quá nhiều
cholesterol (280mg/100gr) và axít bão hòa
(77gr/100gr). Sữa chua có ít chất mỡ hơn sữa tươi và
ít cholesterol hơn. Gần đây, người ta nhận thấy rằng
mỡ trong thịt gà và trong cá cũng ít axít béo bão hòa,
nên có thể ăn tốt, không phải kiêng như đối với mỡ
bò, mỡ lợn, bơ sữa. Có thể tóm tắt như sau về các
thức ăn nhiều chất béo:

Nên ăn: Các dầu thực vật, trừ dầu dừa và dầu cọ (thị
trường nước ta có nhiều dầu cọ, nên chú ý khi mua).
Tốt nhất là các dầu ô-liu, dầu quì (hướng dương), d
ầu
ngô (bắp), dầu đậu nành, dầu vừng (mè), rồi đến dầu
cám, dầu lạc (phộng).
Nên kiêng: Các mỡ động vật, nhất là mỡ lấy từ sữa
như bơ, rồi đến mỡ cừu, mỡ bò, mỡ lợn (heo) có thể
dùng ít. Về dầu thực vật, nên kiêng 2 thứ là dầu dừa
và dầu cọ. Riêng mỡ cá và các loại chim như gà,
vịt… có tác giả cho rằng không có hại, có thể ăn bình
thường.
2. Các chất đường bột (gọi chung là glucid)
Ðây là những nguồn năng lượng chính của cơ thể,
cần ăn đủ theo yêu cầu. ¡n nhi
ều quá sẽ sinh béo, tăng
cân, nhưng ít quá thì không đủ nhiên liệu để sống và
làm việc, dẫn đến gầy sút, suy dinh dưỡng, làm mồi
cho nhiều bệnh khác. Nhưng các loại đường thì nên
hạn chế vì có thể gây hại cho răng, cho tụy, nhất là ở
người tiểu đường. Ðường gluco ăn cũng có hại như
đường cát, không hiểu tại sao người ta lại cứ cho là
bổ! Mật ong cũng nên hạn chế như các loại đường
khác. Các loại hoa quả quá ngọt như na (mãng cầu),
mít, vải cũng nên dùng có mức đ
ộ. Các chất bột trong
ngũ cốc là nguồn năng lượng tốt h
ơn. Vào trong máu,
chúng cũng biến thành đường nhưng chậm hơn, cơ
thể có thì giờ tiêu thụ mà không bị tràn ngập như các

loại đường nhanh kể trên. Gạo rất tốt mà lại phù hợp
với thói quen người Việt Nam. Các lương thực khác
có thể tùy sở thích mà thay thế là bột mì, ngô, khoai,
sắn…
3. Các chất đạm
Thịt và cá, người tăng huyết áp không cần hạn chế,
nhưng cá tốt hơn thịt đối với hệ tim mạch vì có chất
bảo vệ tim hiệu quả hơn. Cả 2 thức ăn đều không gây
béo, trừ khi có lẫn nhiều mỡ. Các đạm thực vật cũng
rất tốt, nhất là đạm trong đậu nành, trong lạc và các
loại đỗ. Gạo cũng chứa nhiều đạm tốt.
4. Rau và quả
Rau và quả là những thức ăn rất tốt cho người bị tăng
huyết áp cũng như bị các bệnh tim mạch khác. Một l
à
chúng chứa nhiều kali và hầu như không có natri, hai
điều này rất có lợi cho người tăng huyết áp. Hai là,
rau quả chứa nhiều vitamin thiên nhiên, tốt hơn các
vitamin tổng hợp. Chúng lại còn chứa nhiều chất
chống oxy hoá góp phần giữ cho các tế bào được trẻ
trung lâu hơn. Ba là, chúng đem lại cho cơ thể nhiều
chất xơ, cần thiết cho hoạt động tiêu hoá, và có thể
còn góp phần tống cholesterol ra ngoài cơ thể. Bốn
là, chúng cung cấp rất ít calo, chống được béo, giảm
được thể trọng. Nước ta bốn mùa đều sẵn rau quả,
cần tận hưởng sự ưu đãi đó của thiên nhiên.
5. Các muối khoáng.
Các muối khoáng, trừ natri, đều có lợi cho sức khoẻ
chung: kali, magné, calci.
Tóm lại, các bữa ăn ở gia đình cần luôn luôn đổi

món, chế biến sạch sẽ, gia vị vừa phải, không khí t
ình
cảm… Ðược như vậy sẽ là rất tốt để giữ gìn sức khoẻ
nói chung và phòng bệnh tim mạch nói riêng.