Đề cương học phần Vật lý hạt nhân- Khoa Vật lý- Đại Học Đà Lạt

1


TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐÀ LẠT
KHOA VẬT LÝ
_____________
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
___________________

CHƯƠNG TRÌNH TRÌNH ĐỘ ĐẠI HỌC
Ngành : VẬT LÝ

CHƯƠNG TRÌNH CHI TIẾT HỌC PHẦN

1. Tên học phần: VẬT LÝ HẠT NHÂN
2. Mã số học phần : VL 2 109
3. Tên học phần bằng tiếng Anh: NUCLEAR PHYSICS
4. Số tín chỉ: 03 Học phần bắt buộc hay tự chọn: Bắt buộc
5. Trình độ (cho sinh viên năm thứ 3)
6. Phân bổ thời gian:
- Lên lớp: Lý thuyết 70%: 32 tiết
- Bài tập, thực hành 30%: 13 tiết
- Khác
7. Điều kiện tiên quyết :Sinh viên đã được trang bị kiến thức về Vật lý lượng tử, Cơ
học lượng tử, Vật lý nguyên tử.
8. Mục tiêu học phần: Học phần vật lý hạt nhân là một trong những học phần thuộc
vòng vật lý đại cương có liên quan đến chuyên ngành vật lý hạt nhân khi sinh viên
vào năm thứ tư. Vì vậy mục tiêu của học phần nhằm trang bị cho sinh viên kiến
thức tổng quát về vật lý hạt nhân có đi sâu một phần về lò phản ứng .

9. Mô tả vắn tắt học phần:Học phần được phân thành 4 chương. Chương 1 :giới
thiệu tổng quát các đặc trưng của hạt nhân bền. Chương 2 : Trình bày về hiện
tượng phóng xạ, phân lọai và tính chất của từng lọai phóng xạ. Chương 3: Trình
bày về phản ứng h
ạt nhân, đi sâu vào phản ứng phân hạch và nhiệt hạch. Chương
4: Giới thiệu tổng quát về mẫu hạt nhân
10. Nhiệm vụ của sinh viên:
- Dự lớp: Học phần được truyền đạt qua power point, sinh viên đã có giáo
trình bằng giấy và thường trú trên mạng LAN của nhà trường thông qua
Trung tâm Thông – Thư viện Đại học Đà Lạt.
- Bài tập, các đề tài sinh viên phải nghiên cứu để báo cáo do giáo viên chỉ
định.
- Dụng cụ học tập, sử dụng máy tính để học tập: phòng học phải có trang bị
máy tính + đèn chiếu
- Khác: tham quan lò phản ứng hạt nhân Đà lạt
11. Tài liệu tham khảo
- Sách, giáo trình chính:
Vật lý hạt nhân – Nguyễn Hữu Thắng (tại thư viện điện tử)
- Sách tham khảo:Tại Trung tâm Thông tin Thư viện Đại học Đà lạt
1. Vật lý nguyên tử và hạt nhân / Lê Chấn Hùng, Lê Trọng Tường . - H. : Giáo dục, 1999 .-
192 tr. ; 24 cm .
o Số định danh: 539.7 LE-H

2
o Đăng ký cá biệt: 02A003752,02A003753
2. Vật lý hạt nhân đại cương / Đặng Huy Uyên . - H. : Đại học Quốc gia, 2005 .- 216 tr. ; 21
cm .
o Số định danh: 539.7 DA-U
o Đăng ký cá biệt: 06M075895-06M075899
3. Vật lý hạt nhân đại cương / Mai Văn Nhơn . - Tp. HCM : Đại học Quốc gia, 2001 .- 278 tr. ;

21 cm .
o Số định danh: 539.7 MA-N
o Đăng ký cá biệt: 05A013170-05A013172,05M068288-05M068304
4. Vật lý hạt nhân / Trần Thanh Minh, Lương Duyên Phu . - Đà Lạt : Trường Đại học Đà Lạt ,
1983 .- 258 tr.; 31 cm .
o Số định danh: 539.7 TR-M
o Đăng ký cá biệt: 85A900027,85A900106,85A900107,85A900147,GTM001871-
GTM001878
5. Bài tập vật lý hạt nhân / Nguyễn Triệu Tú . - H. : Đại học Quốc gia, 2005 .- 266 tr. ; 24 cm .
o Số định danh: 539.707 6 NG-T
o Đăng ký cá biệt: 05C005663,05C005664,05C005671,05C005672, 06M075712,
06M075716, 05A014388, 05A014389
6. 50 bài toán quang lý và vật lý hạt nhân : Sách đọc thêm cho học sinh / Trương Đình Ngữ .
- TP.HCM : TP.HCM , 1993 .- 144 tr.; 19 cm .
o Số định danh: 539.707 6 TR-N
o Đăng ký cá biệt: 94A001461,94A001462,94M020112,94M020114,BiệnS191-
096/94M020014,Mat94M020113
12. Tiêu chuẩn đánh giá sinh viên:
- Dự lớp
- Thảo luận
- Bản thu hoạch (Chiếm 1/3 tổng số điểm)
- Thuyết trình
- Báo cáo
- Khác
- Thị cuối kỳ (chiếm 2/3 tổng số điểm
13. Thang điểm : 10/10


3

14. Nội dung chi tiết :
CHƯƠNG I: CÁC ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA HẠT NHÂN BỀN .......................
I CẤU TẠO HẠT NHÂN .......................................................................................
II. ĐIỆN TÍCH HẠT NHÂN ..................................................................................
III KHỐI LƯNG HẠT NHÂN .............................................................................
1. Khối lượng và năng lượng ..............................................................................
2. Khối phổ kế ....................................................................................................
IV. NĂNG LƯNG LIÊN KẾT CỦA HẠT NHÂN
..............................................
V. KÍCH THƯỚC HẠT NHÂN
..............................................................................
1 Phương pháp so sánh năng lượng liên kết hạt nhân gương .............................
2. Phương pháp nhiểu xạ electron nhanh lên hạt nhân ......................................
VI. SPIN HẠT NHÂN ............................................................................................
VII. MOMEN TỪ CỦA HẠT NHÂN ....................................................................
VIII. MOMEN TỨ CỰC ĐIỆN CỦA HẠT NHÂN ................................................
IX. LỰC HẠT NHÂN ............................................................................................

CHƯƠNG II: PHÂN RÃ PHÓNG X .......................................................................
I Các đặc trưng cơ bản của hiện tượng phóng xạ ...................................................
1. Phương trình cơ bản của hiện tượng phóng xạ ...............................................
2. Độ phóng xạ ...................................................................................................
3. Phương pháp xác đònh hằng số phân rã λ bằng thực nghiệm .........................
II PHÂN RÃ ANPHA .............................................................................................
III PHÂN RÃ BETA ...............................................................................................
1 Các loại phân rã beta .......................................................................................
2.Các đặc điểm trong phân rã beta . ...................................................................
a. Phổ beta
......................................................................................................

b. Phổ beta và sự tồn tại neutrino ...................................................................
3 Cơ sở lý thuyết của phân rã beta .....................................................................
a. Tìm phân bố theo năng lượng: ....................................................................
b. Số hiệu chính Coulomb ...............................................................................
4. Hằng số phân rã beta λ
β
.................................................................................
IV. Dòch chuyển GAMMA .....................................................................................
1. Mở đầu
............................................................................................................
2. Xét chuyển dời bức xạ GAMMA ...................................................................
3 Hiện tượng biến hoán trong .............................................................................
V. PHÓNG XẠ TỰ NHIÊN ...................................................................................

CHƯƠNG III PHẢN ỨNG HẠT NHÂN ....................................................................
I PHÂN LOẠI PHẢN ỨNG HẠT NHÂN ..............................................................
II CÁC ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN
.........................................................................
1. Đònh luật bảo toàn điện tích và số nuclon ......................................................
2. Đònh luật bảo toàn năng lượng và xung lïng ...............................................

4
3. Giản đồ xung lượng của phản ứng hạt nhân ...................................................
4. Đònh luật bảo toàn momen động lượng ....... Error! Bookmark not defined.
5. Đònh luật bảo toàn chẵn lẻ .............................................................................
6: Đònh luật bảo toàn spin đồng vò
......................................................................
III. TIẾT DIỆN HIỆU DỤNG CỦA PHẢN ỨNG HẠT NHÂN
............................
IV. PHẢN ỨNG PHÂN HẠCH HẠT NHÂN ........................................................

1. Lòch sử phát minh và các tính chất cơ bản của phản ứng phân hạch .............
2. Lý thuyết cơ bản của hiện tượng phân hạch...................................................
3. Khả năng sử dụng năng lượng phân hạch(năng lượng nguyên tử) ................
4. Cấu tạo và nguyên tắc làm việc của lò phản ứng ..........................................
V PHẢN ỨNG NHIỆT HẠCH ...............................................................................

CHƯƠNG IV MẪU VỎ HẠT NHÂN ........................................................................
I. NHỮNG CƠ SỞ THỰC NGHIỆM CỦA MẪU VỎ HẠT NHÂN
......................
II. LÝ THUYẾT MẪUVỎ
.....................................................................................


15. Các thơng tin về hình thức học và liên lạc với giáo viên:
- Hình thức học : Power Point
- Địa chỉ Email của giáo viên :
- Điện thoại: (063)824401
Đà Lạt, ngày 24 tháng 12 năm 2007