Nghiên cứu hệ thống phun xăng điện tử trên xe SYM atila elzabeth yamaha cuxi và honda PCX

Luận Văn
Nghiên cứu hệ thống phun xăng
điện tử trên xe SYM Atila Elzabeth
Yamaha Cuxi và Honda PCX
LỜI NÓI ĐẦU
Phun xăng điện tử EFI (Electronic Fuel Injecsion) làm mộ công việc tiên
tiến mà lâu nay dã được nguyên cưu và ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực ô tô.
Bằng những tính năng vượt trội: giảm đáng kể lượng khí thải gâp ô nhiễm,
tiết kiệm nhiên liệu, khởi động dễ dàng, vận hành êm ái, công nghệ phun xăng
điện tử đang dần thay thế cho những bộ chế hòa khí truyền thống đã củ kĩ và lỗi
thời trên những dòng xe ô tô hiện nay.
Không những dừng lại ở đó ngày nay công nghệ phun xăng điện tử còn lan
sang cả thị trường mô tô- xe gắn máy. ở nước ta các hang xe máy nổi tiêng như
Honda, Yamaha, SYM đã lần lược đưa những dòng công nghệ này vào những
dòng xe mới của mình.
Trước đây công nghệ phun xăng điện tử chỉ có thể tìm thấy trên những chiết
xe máy đắt tiền như Dyla, Shi, Psi…nhưng ngày nay công nghệ này đã trở nên
phổ biến hơn và dần xuất hiện trên những dòng xe bình dân với giá cả hợp lý,
phù hợp với thu nhập của đa số người dân Việt Nam.
Với sự ưu Việt của mình, chắn chắn rằng công nghệ phun xăng điện tử nói
chung và phun xăng điện tử trên xe máy nói riêng sẽ có nhửng bước phát triển
mạnh mẽ và ngày được ứng dụng rộng rãi hơn trong tương lai.
TÓM TẮT
Đề tài: hệ thống phun xăng điện tư trên xe SYM Atila, Yamaha Cuxi,
Honda PCX, nhằm đến mục tiêu giúp cho các bạn sinh viên am hiểu hơn về
công nghệ phun xăng điện tử trên xe máy. Bên cạnh đó nhóm thực hiện đề
tài cũng dược trang bị them kiếm thức hữu ích về hê thống phun xăng điện
tử.
Nội dung đề tài trình bày hê thống phun xăng điện tử trên những sản phẩm
rất mới như Atila Elizabeth của hãng SYM, Cuxi của hãng Yamaha và PCX
của hãng Honda. Nội dung đề tài gồm 5 phần chính.

- Phần 1: tổng quan về hê thống phun xăng điện tử. phần này trình bày một
cách sơ lược một cách dể hiểu về kết cấu và hoạt động cơ bản của hên
thống phun xăng điêbj tử.
- Phần 2: cấu tạo nguyên lý hoạt động các bộ phận của hê thống phun
xăng điện tử. phần này làm rỏ vai trò và nguyên lý hoạt động của hệ thống
cảm biến, bộ điều khiển tung tâm và cơ cấu chấp hành.
- Phần 3: hệ thống phun xăng điện tử trên xe SYM Atila Elzabeth,
Yamaha Cuxi, Honda PCX. Phần này trình bày sơ đồ bố trí hệ thống, sơ
đồ hoạt động, nguyên lý làm việc của các xe trên.
- Phần 4: so sánh hệ thống phun xăng điện tử xe Atila Elizabeth, Cuxi và
PCX. Phần này trình bày những sự giống nhau về hệ thống phun xăng điên
tử của ba hang khác nhau.
- Phần 5: bài giảng hệ thống phun xăng điện tử xe Atila Elizabeth EFI.
Phần này hướng dẩn cho học viên thao tác kiểm tra các bộ phận cần thiêt
của hệ thống phun xăng điện tử trên xe Atila Elizabeth.
KÝ HIỆU VÀ VIẾT TẮT
 Ký hiệu và viết tắt các linh kiện dung trong hệ thống phun xăng:
- CKP Sensor/ CPS (Crankshaf position sensor): cảm biến vị trí trục
khuỷu.
- EUC/ECM (Electronic control unit/ module): bộ điều khiển trung tâm.
- ECT sensor (engine coolant temperature sensor):cảm biến nhiệt nước
làm mát.
- ET Sensor (engine temperature sensor):cảm biến nhiệt động cơ.
- IAT Sensor (intake air temperature sensor):cảm biến nhiệt độ khí nạp
- ISCV (idle speed control valve): van điều khiển tốc độ cảm chừng.
- IACV (Intake air control valve): van diều khiển tốc độ cảm chừng.
- MAP sensor (manifold absolut pressure sensor):cảm biến áp suất trên
đường ống nạp.
- TPS (throttle posision sensor):cảm biến vị trí bướm ga.
- AISV (Air injection solenoid valve): van cấp khí vào đường ống xả.

- EOT Sensor (engine oil temperature sensor): cảm biến nhiệt độ đầu
động cơ.
- VTA (Voltage throttle angle):tín hiệu điện áp từ cảm biến bướm gagửi
tới ECU.
- DLC( Data link conector):đầu nói dữ liệu.
- MIL (Malfunction indicating lamp): đèn báo sự cố
 Ký hiệu màu dây:
- BL (Black); đen.
- BU : xanh dương.
- Br :nâu.
- Lg :xanh lá cây lợt.
- G :xanh lá cây.
- R :đỏ.
- O : cam.
- P : hồng.
- Y : vàng.
DANH MỤC HÌNH VẼ
Hình 1.1: sơ đồ khối hệ thống phun xăng điện tử xe máy trang15
Hình 1.2; cảm biến CPS trang 18
Hình 2.2: sơ đồ nguyên lý làm việc CPS trang19
Hình 2.3: cảm biên MAP trang20
Hình 2.4: cấu tạo cảm biến MAP trang20
Hình 2.5: sơ đồ mạch điện cảm biến MAP trang21
Hình 2.6 cảm biến TPS trang21
Hình 2.7 :mạch điện cảm biến TPS trang 22
Hình 2.8: cảm biến nhiệt độ động cơ trang23
Hình 2.9: cấu tạo cảm biến ôxy trang 24
Hình 1.10: mạch điện cảm biến IAT trang25
Hình 1.11: cảm biến nghuyên xe trang 26
Hình 1.12: cấu tạo cảm biến nghiên xe trang 27

Hình 1.13 mạch điện tử của cảm biên nghiên xe trang28
Hình 1.14: ECU động trang 28
Hình 1.15; giắc ecu của Atila trang 28
Hình 2.16 : kim phun trang29
Hình 2.17: cấu tạo kim phun trang30
Hình 2.18: bơm nhiên liệu trang 31
Hình 2.19; van AISV trang 32
Hình 2.20;mạch điện van AISV trang 32
Hình 2.21van ISC trang33
Hình 2.22; sơ đồ van ISC trang33
Hình 3.1 xe Atila Elizabeth đỏ trang 35
Hình 3.2: vị trí bộ phận của hệ thống phun xăng điện tử trang36
Hình 3.3: bố trí cảm biến của hệ thống EFI trang37
Hình 3.4: sơ đồ bố trí các bộ phận của hệ thống EFI trang37
Hình 3.5: sơ đồ mạch điện của SYM Atila trang 38
Hình 3.6 Yamaha Cuxi trắng ánh kim trang 40
Hình 3.7vị trí các bộ phận phun xăng của Yamaha Cuxi trang41
Hình 3.8: sơ đồ mạch điện Yamaha Cuxi trang42
Hình 3.9: giắc cấm ECU của Yamaha Cuxi trang42
Hình 3.10:Honda PCX trắng trang 44
Hình 3.11: vị trí bộ phận hệ thống PGM-FI trang45
Hình 3.12: sơ đồ mạch điện Honda PCX trang 46
E
C
U
INJECTOR
BOBINE
ISC
PUMP RELAY
CHECK LIGHT

MAP
TPS
IAT
CPS
ECT
BANK
OXY
TEST TOOLS
DIAGNOTIS SCANNER
ph?n tín hi?u
ph?n di?u khi?n
ph?n ho?t d?ng
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ PHUN XĂNG ĐIỆN
TỬ
1. Tổng quan về phun xăng điện tử.
1.1 sơ đồ khối
Hình 1.1 sơ đồ khối hệ thống phun xăng điện tử
1.2 nguyên lý hoạt động của
hệ thống phun xăng điện
tử:
khi bật công tắt máy, chưa
khởi động động cơ, ECU
điều khiển cho bơm xăng
hoạt động trông vòng 3 giây
rồi tắt để đưa nhiên liệu đến
kim phun, chuẩn bị cho quá
trình khởi động động cơ.
Khi động cơ hoạt động ,
cảm biến thuộc phần tín
hiệu hoạt động sẽ liên tục gửi tín hiệu về ECU. Từ việc tính toán các

tín hiệu gửi về này, ECU sẽ quyết định thời điểm phun nhiên liệu và
thời điểm đánh lửa để cho động cơ hoạt động với hiệu suất tối ưu và
tiết kiệm nhiên liệu đồng thời giảm ô nhiễm môi trường nhất
CHƯƠNG II: CẤU TẠO CỦA HỆ THỐNG
PHUN XĂNG ĐIỆN TỬ CƠ BẢN
Một số hệ thống phun xăng điện tử gồm có ba phần cơ bản:phần tín
hiệu , phần điều khiển, phần hoạt động.
• phần tín hiệu: các cảm biến tín hiệu đầu vào (vị trí cốt máy, áp
suất khí nạp nhiệt độ động cơ, vị trí bướm ga)
• phần điều khiển: ECU.
• Phần hoạy động; các bộ phận chấp hành (kim phun, bô bin
sườn, bơm xăng, đèn kiểm tra, van ISC, AISV).
2.1 PHẦN TÍN HIỆU:
Bao gồm các cảm biến làm nhiệm vụ truyền tín hiệu cho bộ điều
khiển trung tâm ECU để ECU căn cứ vào đó mà điều khiển cho hệ
thống làm việc:
2.1.1cảm biến vị trí cốt máy CPS Hình1.2: cảm biến vị trí cốt
máy CPS
Công dụng:
CPS gửi tín hiệu dạng điện áp về cho ECU, ECU dựa vào tín
hiệu duyệt áp này để xác định điểm chết trên của pistôn động cơ.
Cấu tạo:
CPS có cấu tạo gồm một cuộn dây và một nam châm vĩnh cữu lắp trên
một khung tử và một rotor.( trong tường hợp này rotor chính là vô lăng lửa)
Nguyên lý làm việc:
Khi vô lăng quay, các chốt cựa
trên vô lăng chuyển động quét qua
cảm biến CPS sẽ tạo cho từ thông đi
qua cuộn dây của cảm biến thay
đổi.sự thay đổi từ thông này sẽ tạo

ra một suất điện động dạng xung
xoay xhiều trong cuộn dây, tín hiệu này được gửi về ECU, ECU sẽ nhận biết
được điểm chết trên thông qua vị trí chốt cựa dài trên vô lăng để điều khiển
thời điểm dánh lửa hộp lý.
2.1.2 cảm biến áp suất khí nạp-
MAP :
Công dụng:
Đo áp suất, lưu lượng không khí trong
đường ống nạp.
Phản hồi tín hiệu về cho ECU để kiểm
sót điều khiển hoạt dộng của động cơ.
Cấu tạo:
Cảm biến gồm màng silicon, một buồn chân không và một IC. Một mặt
của màng silicon đặt tiếp xúc với độ chân không
trông đường ống nạp, một mặt tiếp xúc với
đường chân không được duy trì với một áp thấp
cố địnhtrước trong cảm biến
Cảm biến MAP có ba chân là: nguồn Vc
(5V), chân mass cảm biến và chân tín hiệu PIM.
Nguyên lý hoạt động:
Khi áp suất trong đường ống nạp thay đổi làm cho silicon
biến dạng,điện trở của nó se thay đổi, vì vậy điện áp mà IC gửi
về ECU sẽ thay đổi theo áp suất trong dương ống nạp.
Áp suất trong dương ống nạp càng cao thì điện áp tín hiệu
gửi vè ECU càng cao và ngược lại.
2.1.3 cảm biến bớm ga- TPS
Công dụng:
Cảm biến bướm ga được bố trí ở chân bướm ga và được điều khiển bởi
bướm ga. Cảm biến chuyền gốc mổ bướm ga thành tín hiệu điện
và gửi tín hiệu này đến ECU, ECU đưa vào tín hiệu đẻ nhạn biêt

tải động cơ,từ đó diều chỉnh lưu lượng phun , thời điểm dánh lửa
và tốc độ càm chừng .
Cấu tạo:
Cảm biến TPS cấu tạo là mọt biến trở con trược. con trược
thay đỏi điện trở được điều khiển bởi bướm ga.
Cảm biến còn có ba cực gồm: nguồn Vc, chân tín hiệu VTA,
chân mass cảm biến E2.
Nguyên lý hoạt động:
khi gốc mở bướm gat hay đổi, trục bướm ga sẽ làm cho vị trí con trược
trong bướm ga sẽ thay đổi theo. Điện trở cảm biến thay đổi làm cho tín hiệu
gửi về ECU cũng thay đổi. ECU dựa vào sự thay đổi của tín hiệu điện áp để
xác định vị trí hiện tại của bướm ga
2.1.4 cảm biến nhiệt độ động cơ –ETS;
Công dụng:
Cảm biến cung cấp tín hiệu nhiệt độ dưới dạng điện áp
về cho ECU để ECU điều khiển lượng phun nhiên liệu vào
thời điểm dánh lửa của động cơ
Cấu tạo:
Cảm biến có cấu tạo là một điện trở âm được gắn vào
thành của động cơ để đo nhiệt độ của động cơ và gửi về ECU
dưới dạng điện ấp. đối với những xe làm mát động cơ băng
dung dịch thì cảm biết nhiệt độ động cơ là cảm biến nhiệt độ nước làm mát
dược bố trí ở đường nước ra khổi động cơ.
Cảm biến đưa về ECU hai chân : một chân tín hiệu và một chân mass
cảm biến.
Nguyên lý hoạt động:
khi tín hiệu độ động cơ thay đổi tì giá cảm biến điện trở cũng thay đổi
theo ( nếu nhiệt độ tăng thì điện trở cảm biến giảm và ngược lai nếu nhiệt độ
giảm thì điện trở cảm biến sẽ tăng lên). Sự thay đổi cảu điẹn trở sẻ làm cho
tín hiếu điênnj áp gửi về a ECU thay đổi. ECU dựa vào sự thay đổi điện áp

để nhận biết nhiệt độ của động cơ,
2.1.5 cảm biến oxy:
Công dụng
Cảm biến oxy được gắn ở cổ bô để nhận
biết nồng độ ôxy có trong khí thải. cảm biến
oxy giúp ECU nhạn biết tỷ lệ hòa khí đậm
hay nhạt để từ đó có sự điều chỉnh lượng phun
nhiên liệu cho hợp lý.
Cấu tạo
Cảm biến oxy có cấu tạo gồm hợp chất zirconia. Điện cực platin và bộ
cảm biến.
Một mặt cảm biến tiếp xúc với khí thải, một mặt tiếp xúc với khí trời,
cảm biến oxy có bốn chân : một chân nguồn cho bộ xông cảm biến , một
chân HT điều khiện xông cảm biến, một chân mass cảm biến và một chân tín
hiệu.
Nguyên lý hoạt động:
Cảm biến oxy hoạt động được ở nhiệt độ tối thiểu là 400 độ C, vì vậy
cảm biến cần có bộ phận xông nóng khi động cơ mới khởi động.
Khi cảm biến oxy hoạt động, nếu lượngb oxy trong khí thải nhiều điện
áp tạitại hai điên cực platin thấp , nếu lượng oxy trong túi khí thải ít, cảm
biến oxy sẽ phát ra tín hiệu điên áp cao, sự chênh lệch giữa oxy trong khí
thải và nồng độ oxy trong không khí càng lớn thì tín hiệu điên áp do cảm
biến phát ra càng cao. Từ lượng oxy trong khí thải mà ECU xác định được
nhờ cảm biến oxy để điều chỉnh tỉ lệ hổn hợp trong buồn đốt phù hợp với chế
độ làm việc của động cơ.
2.1.6 cảm biến nhiệt độ khí nạp :IAT
Công dụng:
Cảm biến nhiệt độ khí nạp ECU xác định
được nhiệt độ không khí trong đường ống nạp
Cấu tạo:

Cảm biến gồm một nhiệt điên trở lắp trong bộ
đo gió hoạt trên đường ống nạp.
Nguyên lý hoạt động:
Khi có sự thay đổi không khí bên đường ống nạp, cảm
biến sẽ nhân được sự thay đổi và sẽ gửi về cho ECU. ECU
căn cứ vào tín hiệu gửi về để điều chỉnh lượng phun nhiên
liệu cho phù hợp.
2.1.7 cảm biến nghiêng xe:
Công dụng
Cảm biên nghiêng xe có công dụng giúp nhận biết gốc nghiêng
của xe để giúp ECU tiến hành ngắt động cơ khi xe nghiêng quá giới
hạng cho phép( 65 độ).
Cấu tạo
Cảm biến nghiêng xe có cấu tạo gồm một mạch điện và con lắc có gắn
phần tử hall.
Mạch điên gắn cố định với than xe, con lắc có mang phần tử hall thì
được treo tự do.
Nguyên lý hoạt động;
Khi xe nghiêng thì con lắc mang phần tử hall sẽ có gốc nghiêng tương
đối với phần điện tử
Mạch điện tử của cảm biến sẽ xác định gốc lệch so với phần
tử hall và gửi tín hiệu về ECU , ECU căn cứ vào tín hiệu để nhận
biết độ nghiêng của xe.
Nếu xe bị nghiêng một gốc lớn hơn 65 độ thì ECU sẽ điều
khiển ngắt động cơ để đảm bảo sự an to
2.2PHẦN ĐIỀU KHIỂN:
Phần điều khiển hệ thống là bộ sử lí trung tâm ECU
Công dụng:
ECU có vai trò là bộ phận trung tâm điều khiển taonf bộ hoạt
động của động cơ ,ECU nhận tín hiệu từ các cảm biến đưa về để

tính toán và nhận biết các số liệu liên
quan đến động cơ tín hiệu của các cảm
biến, từ đó ECU sẽ gửi tín hiệu điều khiển
đến các bộ phận hoạt động để điều khiển
động cơ hoạt độngvới chế độ tối ưu nhất.
ECU còn cung cấp nguồn 5V cho
một số cảm biến làm việc.
Cấu tao:
ECU là bộ phận có cấu tạo phức tạp nhất trong hệ thống
phun xăng điên tử, nó như là một máy tính với một bộ vi sử lý
gắn trên một hệ thống vi mạch điện tử rất phức tạp
Một ECU thường có rất nhiều chân, tuy nhiên số chân
của ECU trên mổi hãng xe mổi dòng xe khác nhau thì lại
giống nhau.
01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 1
8
1
9
20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36
Hình2.15: giắc ECU của xe Atila 36 chân
Nguyên lý hoạt động:
ECU điều khiển mội hoạt động cảu hệ thống phun xăng điện tử khi động
cơ hoạt động.
Khi động cơ làm việc. ECU sẽ cấp nguồn cho cảm biến làm việc và điều
khiển các hoạt động bơm xăng , phun xăng , bobin dánh lửa.
ECU sẽ nhận được tín hiệu do cảm biến gửi để tính toán chế độ lam việc
hiện tại của động cơ và sự điều khiển hợp lí cho các bộ phận hoạt động của
động của động cơ làm việc với hiệu suất tối ưu nhất, tiết kiệm nhiên liệu và
giảm thiểu ô nhiểm môi trường nhất.
2.3 PHẦN HOẠT ĐỘNG:

Phần hoạt dộnggồm một số bộ phận chấp hành hoạt động dưới sự
điều khiển của ECU như.
2.3.1 kim phun.
Công dụng:
Kim phun có công dụng phun nhiên liệu vào buồn đốt của động cơ hoạt
phun vào đường ống nạp để hình thành hổn hợp khí sẽ được đốt cháy trong
xylanh động cơ để tạo công suất cho động cơ hoạt động.
Cấu tạo:
Kim phun thực chất là van điện khi có dòng điện qua cuộn dây kim phun
thì van kim được nhất lên và nhiên liệu được phun vào buồng nạp. lổ tia kim
được thiết kế đặc biệt để đảm bảo phun sương ở số vòng quay thấp.
Nguyên lý hoạt động:
ở kỳ nạp của động cơ, khi đến thời điẻm phun nhiên liệu thì ECU sẽ điều
khiển nối mass cho cuộn dây của kim phun. Lúc đó sẽ có dòng điện đi qua
cuộn dây và hình thành nên một lực từ nhất kim phun lên và xăng được đưa
vào buồn đốt qua lổ tia của kim phun.
Lượng nhiên liệu phun sẽ được điều khiển thông qua việc điều khiển thời
gian nhất kim của ECU.
2.3.2 bơm nhiên liệu:
Công dụng:
Bơm nhiên liệu có công dụng đưa
nhiên liệu từ bình chứa đến kim phun để
cho kim phun nhiên liệu vào buồn nạp của
dộng cơ khi cần thiết .
Cấu tạo:
Bơm nhiên liệu là bơm cách gạt được
điều khiển bởi một động cơ điện một chiều do ECU điều khiển,
Nguyên lý hoạt động:
Khi mới bật công tắc máy, chưa khởi động động cơ, ECU sẽ điều chỉnh
cho bơm nhiên liệu hoạt động trong vòng 3 giây để đưa nhiên liệu lên chờ

sẵn ở kim phun chuẩn bị trong quá trình khởi động .
Air lnjection
solenoid
valve
Power relay
Trong quá trình hoạt đọng của động cơ, bơm nhiên liệu được cấp điện để
hoạt động liên tục và đưa nhiên liệu đến chờ sẵn ở kim phun,
Áp suất làm việc của bơm nhiên liệu vào khoảng 3 kf/cm2.
2.3.3 Van cấp khí lần hai AISV (Air Injection Solenoid
Valve).
Công dụng :
Van AISV có công dụng cung cấp
không khí vào đường ống thải để đốt khí
xả
Có chứa xăng dư trước khi thải ra môi
trường.
Cấu tạo:
Van AISV có cấu tạo là một van điện có tác dụng đóng/mơ đường khí
vào đường ống thải dưới sự điều khiển của EUC.
Nguyên lý hoạt động:
Hình 2.19 mạch điện van AISV.
Khi lượng nguyên liệu dư có trong khí thải vược quá giới hạn cho
phép, EUC sẽ cấp điện cho van AISV mở đường không khí vào ống xả.
lượng khí xả có chứa xăng dư ở nhiệt độ cao gập không khí đưa vào sẽ tự
bốc cháy giúp khí xả thải ra môi trường sạch hơn.
2.3.4 Van điều khiển tốc độ cầm chừng ISC (Idle Speed Control
Valve).
Công dụng:
Van ISC điều khiển lượng
không khí theo đường bypass vào

đường ống nạp bằng cách vận hành
van trược theo tín hiệu đầu vào
nhận được từ ECU để duy trì tốc
độ cầm chừng.
Cấu tạo:
Van ISC có cấu tạo gồm : moto bước, van trược và mạnh phụ.
Nguyên lý hoạt động:
Khi động cơ hoạt động ở tốc độ cầm chừng, ECU căn cứ vào tín hiẹu
tải và nhiệt độ động cơ để cấp điện cho moto bước điều khiển van bước để
them hay giảm lượng không khí đưa vào ống nạp qua đường bypass để điều
khiển tốc độ cầm chừng cho hợp lý.
Chương 3
Hệ Thống Phun Xăng Điện Tử Trên Một Số Dòng
Xe Lắp Ráp Tại Việt Nam
3.1 SYM Atila Elizabeth.
3.1.1 Giới thiệu về xe Atila Elizabeth.
SYM Việt Nam đã làm nên thương hiệu của mình với các dòng xe sản
phẩm Atila Victoria, Atila Elizabeth…. Với xu hướng tiết kiệm nhiên liệu và
tiện nghi cho người sử dụng, tháng 6/2010 Công ty VMEP đã cho ra đời sản
phẩm Atila Elizabeth EFL.
Thông số ky thuật:
Trọng lượng: 113kg.
Dài rộng cao:
1.795x668x1.100mm.
Khoảng cách trục và bánh xe: 1.260
mm.
Mức tiêu hao nhiên liệu:
2.3lít/100km.
Dung tích xy lanh: 111.1cc.
Dung tích bình xăng: 5 lít.

Động cơ: xăng 4 kỳ , 1xy lanh, cam đơn .
Tỷ số nén: 10.5:1.
Công suất tối đa: 6.25 kw/7500vòng/phút.
Mômen cực đại: 8n.m/6000vòng/phút.
Đường kính và hành trình piston; 52,4mm x 51,5mm.
3.1.2 Vị trí các bộ phận của hệ thống .
Hình3.2: vi trí các bộ phận của hệ thống EFI
Hình:3.3 bố trí các cảm biến của hệ thống EFI trên xe
[Type the document title]
3.1.3 Sơ đồ hệ thống dây.
Phun xăng điên tử SYM Atila, Yamaha Cuxi, Honda PCX Page
[Type the document title]
role chính
(R)
IGN SW
20A
10A
20A
B? s?c
BÌNH ÐI? N
(R)
(R/Y)
(R/Y)
ROLE
BOM
(O/W)
Van AISV
Bom xang
Kim phun
(BI/G)

Bôbin
(BI/Y)
(R/Y)
HEGO
SENSOR
HEGO
HEATER
(R/Y)
C?m bi?n ôxy
gi?c
ch?n
doán
CD
B? NG
TAY
W/G
P/W
G
BATT19
IGP1
FLPR11
SOL12
INJ16
IG18
HEGO A/D
17
HEGO HT7
K-LINE 10
TSSM 20
LG 8

36 PG2
35 PG1
21 MIL
32 RO
22 TW
6 PM
24 SG
5 TH
13 VCC
9 CRK-M
3 CRK-P
c?m bi?n c?t máy
TPS
MAP
ET
CQMR
BI? N V?
TRÍ
BU? M
GA
C? M
BI? N
MAP
C? M
BI? T
NHI? T
Ð?
C? M
BI? N
NGHIÊNG

XE
ÐÈN BÁO
L? I
(G/W)
BI/Y
Y/BI
W/Br
G/R
BI/R
R/Gr
Hình:3.5 sơ đồ dây hệ thống EFI trên xe Elizabeth.
3.1.4 Nguyên lý hoạt động.
Không bật công tắt máy, động cơ không hoạt động.
Phun xăng điên tử SYM Atila, Yamaha Cuxi, Honda PCX Page
[Type the document title]
Bật công tắt máy sẽ có dòng điện I đến công tắt IGSW đến, dòng diện
qua cuộn dây rờ le chính về mass làm cho tiếp điển rờ le chính đống lại. khi
tiếp điểm rờ le chính đống lai se cấp nguồn đến nhưng vị trí:
• Cực BATT 19 cấp nguồn cho ECU.
• Cuộn dây rờ le bơm xăng đến chân FLPR 11 của ECU.
• Cực IGP 1 trên ECU.
• Van AISV đến cực SOL 12 trên ECU.
• Kim phun đến INJ 16 trên ECU.
• Bộ bin đến chân IG 18.
• Cuộn dây cảm biến OXY đến cực HEGO HT17 trên ECU.
• Giặc chẩn đoán và giắc chẩn đoán.
Khi các tin hiệu gửi đến ECU không có gi bất ổn , ECU sẽ nối mass
cho rờ le bơm, rờ le bơm sẽ điều chỉnh cho bơm hoat động để cung
cấp nguyên liệu có áp suất đến kim phun.
Khi động cơ làm việc, lúc này các cảm biến như: cảm biến bơm ga,

cảm biến áp suất trên đường ống nạp, cảm biến vị trí trục khuỷu, cảm
biến nhiệt độ khí nạp, cảm biến nhiệt độ động cơ, cảm biến ôxy,…
đưa tín hiệu dươi dạng điên áp về ECU. ECU tiếp nhận các tín hiệu từ
các cảm biến ,sử lý tin hiệu và đưa các tín hiệu điều khiển các cơ cấu
chấp hành bao gồm: bơm xăng, kim phun, bôbin đánh lửa, van điều
khiển cầm chừng,… cho phù hợp với trình trạng tạm thời của động
cơ. quan trọng nhất la thời điểm phun, lưu lượng phun, thời điểm đánh
lửa … theo từng chế độ hoạt động.
Khi động cơ hoạt động, ECU sẽ điều khiển:
• Kim phun bằng cách đóng/ngắt mass cuộn dây kim phun thong
qua chân INJ 16
• Bộ bin đánh lửa bằng cách đóng/ngắt mass cho cuộn sơ cấp của
bộ bin qua chân IG18.
• Cuộn dây xông cảm biến Oxy qua chân HEGO HT17 .
Trong lúc động cơ đang hoạt động, nếu có hệ thống xãy ra thì ECU sẽ
điều khiển đèn check engine sáng lên để báo cho lái xe biết nếu cần thiết
Phun xăng điên tử SYM Atila, Yamaha Cuxi, Honda PCX Page
[Type the document title]
ECU sẽ ngắt xăng và đánh lửa trong những trường hợp hư hỏng nhất định để
đảm bảo an toàn.
3.2 yamaha Cuxi:
3.2.1 Gới thiệu:
Tháng 8/2010 công ty TNHH Yamaha motỏ Việt Nam đã chính thức
ra mắt sản phẩm xe số tự động hoàn toàn với Yamaha Cuxi nhằm phục vụ
cho đại đa số khách hang nữ trẻ tuổi.
Yamaha Cuxi cũng là sản phẩm đầu tiên của Yamaha trên thi trường
Việt Nam được trang bị hệ thống phun xăng điện tử giúp tiết kiệm nhiên liệu
và dể dàng điều khiển.
Thông số khỉ thuật ;
 Chiều dài; 1.700mm.

 Chiều rộng: 635mm.
 Chiều cao: 1.055mm.
 Độ cao yên; 740mm.
 Khoảng cách giưa hai trục bánh xe: 1.190mm.
 Khoảng cách gần với mặt đất; 88mm.
Phun xăng điên tử SYM Atila, Yamaha Cuxi, Honda PCX Page
[Type the document title]
 Động cơ: SOHC xy lanh
đơn, 2 van 4 thì có
dung tích 102cc, làm mát bằng không khí
 Công suất cực đại :
5.4kw/8.500vòng/phút .
 Trọng lượng: 89kg.
 Dung tích bình xăng: 4lit.
3.2.2 vị trí bộ phận phun xăng điện tử trên xe Yamaha
cuxi.
công t?c
role chính
kim phun
bôbin
bom xang
dèn báo l?i
gi?c
ki?m tra
van
ISC
PGND 3
ISC4 23
ISC3 21
ISC2 6

ISC1 4
SS 27
LAN 11
SP 9
FP 24
IG
IJ
VB
10 BATT
33 LA
14 VCC
16 TP
34 PB
32 AT
12 SGND
17 ET
28 CRK
15 O2
18 OH
BL/G
BR/G
c?m bi?n ôxy
c?m bi?n
c?c máy
c?m bi?n t?
d?ng co
d? c?m
bi?n
c?m bi?n
g?c

nghuyên
15A
R
BU/B1
W
Lg
BU/Y
P
G/Y
Phun xăng điên tử SYM Atila, Yamaha Cuxi, Honda PCX Page
[Type the document title]
3.2.3 sơ đồ bố trí hệ thống dây:
3.2.4 nguyên lý hoạt động:
 Không bật công tắc động cơ không hoạt động.
 Bật công tắc, xuất hiện dòng điện I từ (+) ắcquy công tắc máy
chia thành nhiều nhánh đi.
o Cực VB cấp nguồn cho ECU.
o Kim phun  cực IJ của ECU.
o Bộ bin đánh lửa  cực IG của ECU.
o Bơm xăng  cực FP của ECU.
o Đèn báo lổi động cơ  cực SP của ECU.
o Cuộn dây xông cảm biến ôxy cực OH của ECU.
 Khi tín hiệu đưa đến ECU tốt thì ECU sẽ nối mát trực tiếp với bơm
hoạt động cung cấp nhiên liệu có áp suất cao đến kim phun,
 Trong quá trình động cơ hoạt động, ECU sẽ điều khiển:
o Kim phun bằng cách nối(ngắc) mát của cuộn dây sơ cấp thông
qua cự IJ.
o Bộ bin đánh lửa bằng cách nối(ngắc) mát của cuộn dây sơ cấp
thông qua cực IG.
o Nếu có sự cố lien quan đến hệ thống phun xăng thì ECU sẽ phát

hiện và báo cho người lái bằng đèn báo lỗi.
 Khi động cơ mới khởi động, cảm biến ôxy không thể hoạt động ngay
lậy tức, nó phải cần có dòng điện đi qua cuộn dây bên trong cảm biến
để đốt nóng đến một nhiệt độ nhất định. Do vậy ECU sẽ cấp dòng cho
cuộn dây cảm biến thông qua cực OH để làm nhiệm vụ nung nóng.
 Khi công tắc máy bật ON, lúc này các cảm biến như: cảm biến bướm
ga, cảm biến áp suất của đường ống nạp, cảm biến vị trí trục khủy,
Phun xăng điên tử SYM Atila, Yamaha Cuxi, Honda PCX Page
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34