Phát hiện sớm dấu hiệu bất thường ở trẻ doc

Phát hiện sớm dấu hiệu bất thường ở trẻ
Hiện nay tại khoa tâm lý Bệnh viện Nhi Đồng 2 còn
khá nhiều trẻ đã 3-4 tuổi cha mẹ mới đưa đến khám
vì thấy trẻ chậm nói, không biết bắt chước, không
làm theo yêu cầu của người khác.
Hoặc trẻ 5-6 tuổi cha mẹ mới lo lắng vì trẻ nói
ngọng, không hiểu câu hỏi, vốn từ nghèo nàn, diễn
đạt khó khăn hay quá lăng xăng, hiếu động

Một số cha mẹ chia sẻ rằng họ đã cảm thấy những
dấu hiệu chậm hay bất thường trong sự phát triển tâm
lý của trẻ từ 1-2 năm trước (khi so sánh với trẻ cùng
tuổi) nhưng họ không đưa trẻ đi kiểm tra vì nhiều lý
do. Họ nghĩ rằng trẻ chậm hơn các bạn một chút, rồi
tự nhủ từ từ trẻ sẽ biết. Hoặc do không được sự đồng
ý của ông bà, do không biết khám ở đâu, do bác sĩ
nói trẻ bình thường, do điều kiện kinh tế khó khăn
Trong khi đó có những trường hợp cha mẹ chỉ cần
điều chỉnh cách chăm sóc, giáo dục, môi trường
tương tác là có thể hạn chế được các vấn đề của trẻ.

Lợi ích

Việc phát hiện và can thiệp sớm cho trẻ rất quan
trọng và có ý nghĩa cho tương lai của trẻ cũng như
gia đình. Việc đó sẽ giúp bạn có những quyết định
phù hợp trong trường hợp thai bị đột biến gen.

Hoặc là sẽ có sự theo dõi, can thiệp sớm như cho trẻ
nghe máy trợ thính khi trẻ điếc bẩm sinh, tập vật lý
trị liệu cho trẻ bại não để kích thích tế bào thần kinh.

Thay đổi môi trường, mở rộng giao tiếp, phát triển
vốn từ cho trẻ chậm nói, trẻ nhút nhát, trẻ có rối loạn
trong sự phát triển, trẻ tăng động giảm chú ý hay
chỉnh âm cho trẻ có vấn đề về phát âm sẽ giúp trẻ có
điều kiện thích nghi xã hội tốt hơn. Tìm môi trường
giáo dục phù hợp cho những trẻ chậm phát triển trí
tuệ, khiếm thính, khiếm thị Phối hợp giữa điều trị y
khoa, can thiệp tâm lý - giáo dục cho trẻ bị bệnh động
kinh, lo âu, trầm cảm
Khi được can thiệp sớm,
vấn đề của trẻ sớm được
cải thiện, một số trẻ bắt kịp
sự phát triển theo lứa tuổi
và có thể hòa nhập với bạn
bè, xã hội. Nhờ phát hiện
sớm vấn đề mà cha mẹ
giảm áp lực và kỳ vọng nơi trẻ, giúp trẻ tự tin hơn.
Đồng thời giảm thời gian và chi phí điều trị cũng như
cải thiện được mối quan hệ trong gia đình.

Cách phát hiện sớm

Có những trường hợp chúng ta có thể phát hiện một
" Loại bỏ tư tư
ởng "từ từ
trẻ sẽ biết đi, biết nói,
biết làm " khi chúng ta
nhận thấy trẻ chậm phát
triển tâm lý hơn trẻ cùng
lứa tuổi "

số bất thường của trẻ từ rất sớm.

Dựa vào tuổi của người mẹ và phối hợp với đo độ mờ
da gáy thai 11 tuần đến 13 tuần 6 ngày, các bác sĩ có
thể giúp phát hiện gần 80% hội chứng Down (xem
/>ews|newsid:829). Việc siêu âm định kỳ trong quá
trình mang thai cũng giúp phát hiện các bào thai phát
triển bất thường, một số trường hợp các thai phụ
được tư vấn nên giữ hay bỏ thai.

Quan sát ngoại hình của trẻ từ ngay khi bé chào đời
sẽ phát hiện trẻ sơ sinh có nguy cơ chậm phát triển
tâm lý như trẻ có nguy cơ bị hội chứng Down, hội
chứng cretinism, hội chứng microcephalia, trẻ bại
não, trẻ bị não úng thủy, trẻ sinh non nhẹ cân

Theo dõi các giai đoạn phát triển lứa tuổi về từng
mặt. Đó là vận động thô (lật, bò, ngồi, đi, nhảy bật
hai chân ), vận động tinh (cầm nắm, chơi xếp hình,
sử dụng công cụ, vẽ ). Đó là tri giác (khả năng nghe,
nhìn, thao tác tay - mắt ), giao tiếp (hóng chuyện,
bắt chước, phản ứng khi được gọi tên, chú ý đến
người khác ), ngôn ngữ (bập bẹ, chỉ ngón trỏ, nói từ
đơn, từ đôi, câu ) và nhận thức (hiểu yêu cầu, trả lời
và biết đặt câu hỏi ). Đó là khả năng tập trung chú ý
(tham gia và duy trì trong trò chơi, hoạt động hằng
ngày ), khả năng tưởng tượng (chơi với vật thay thế,
đóng vai, phân vai ). Từ đó, cha mẹ sẽ phát hiện sự
phát triển bình thường, chậm hay rối loạn của trẻ trên
từng phương diện.

Một vài lưu ý

Trước tiên cha mẹ có những kiến thức cơ bản về sự
phát triển tâm lý của trẻ từ trước khi mang thai,
những ảnh hưởng của sức khỏe, tâm trạng của cha
mẹ, vấn đề dinh dưỡng và môi trường sống đến sự
hình thành và phát triển của thai nhi cũng như của trẻ
trong những năm tháng đầu đời. Dành thời gian để
chơi và chăm sóc trẻ sẽ giúp cha mẹ nhận thấy những
bất thường của con. Cập nhật thông tin, trao đổi kinh
nghiệm với các phụ huynh khác.

Trao đổi với cô giáo của trẻ để biết sinh hoạt và việc
học của trẻ ở trường.

Loại bỏ tư tưởng "từ từ trẻ sẽ biết đi, biết nói, biết
làm " khi chúng ta nhận thấy trẻ chậm phát triển tâm
lý hơn trẻ cùng lứa tuổi.

Không chờ đợi, hãy đưa trẻ đến các cơ sở tâm lý,
trung tâm nghiên cứu giáo dục, bệnh viện tâm thần để
được thăm khám, tư vấn hay trị liệu thích hợp.

Chúng ta nhớ rằng: " Một nửa tiềm năng trí tuệ của
con người được phát triển từ trước 4 tuổi "
(UNICEF).