Phân tích tính chân thực của phóng sự báo chí

Website:

Email :

Tel : 0918.775.368
Đại học quốc gia Hà Nội
Trờng Đại học khoa học x hội và nhân vănã
Khoa báo chí
---------------
tiểu luận
Phân tích tính chân thật
trong phóng sự báo chí
1
Website:

Email :

Tel : 0918.775.368
Đề bài: Phân tích tính chân thực của phóng sự báo chí
Bài làm
Phóng sự là một thể loại báo chí, phản ánh những sự kiện, sự kiện vấn
đề đang diễn ra trong hiện thực khách quan có liên quan đến hoạt động và số
phận của một hoặc nhiều người bằng phương pháp miêu tả hay tự thuật, kết
hợp nghị luận ở mức độ nhất định.
Trong xã hội hiện đại, phóng sự không còn dừng lại ở việc miêu tả đơn
giản. Nó đã đạt tới sự chính xác và đa dạng trong việc trình bày một hiện thực
phức tạp liên tục phát triển và biến động bằng những chi tiết cụ thể, với một
năng lực khái quát cao. Với bút pháp văn học và cái tôi trần thuật vừa xúc
cảm vừa trí tuệ, tỉnh táo, phóng sự đã chứng tỏ rằng việc thông tin về hiện
thực có thể trình bày một cách nghệ thuật.
Ở nước ta, các hình thức thông tin về người thật việc thật đã có từ xa

xưa nhưng phải đến khi có báo in thì phóng sự mới xuất hiện và dần ổn định
với tư cách là một thể loại. Ngay từ thập niên đầu thế kỷ 20, một loạt phóng
sự đã xuất hiện trên báo chí nước ta. Do đặc điểm của tình hình xã hội và tình
hình báo chí thời bấy giờ, những phóng sự này chia ra những khuynh hướng
khác nhau. Có loại viết ra nhằm để ca ngợi chế độ thực dân, nhằm xoá nhà
đấu tranh chống xâm lược. Ngoài ra, một khuynh hướng khác viết về cuộc
sống của những con người bần, đề cập tới những bất công trong xã hội nhưng
không đề ra được những biện pháp giải quyết hoặc chỉ nêu ra những biện
pháp cải lương do hạn chế của thế giới quan của tác giả.
Từ sau năm 1930, báo chí Việt Nam đã cho ra đời phóng sự vừa dồi
dào chất liệu của hiện thực, vừa mang tính hiện thực cao, vừa mang tính chiến
đấu cao. Dưới ngọn cờ lãnh đạo của Đảng ta, trên các báo cách mạng xuất bản
bí mật và công khai đã xuất hiện một số tác phẩm phóng sự tràn đầy tinh thần
chiến đấu, góp phần đắc lực vào công tác tư tưởng, tuyên truyền cổ vũ phong
2
Website:

Email :

Tel : 0918.775.368
trào cách mạng, thúc đẩy quần chúng trong cuộc đấu tranh chống lại bọn
cường hào gian ác, bọn phong kiến, đế quốc giành độc lập.
Từ sau cách mạng tháng Tám cho đến nửa năm đầu thập kỷ 80, trên các
báo chí cách mạng nước ta, phóng sự vẫn được coi là một thể loại quan trọng
bởi khả năng thông tin đa dạng, có chiều sâu và mang tính khuynh hướng rõ
rệt, Trong thời kỳ đổi mới từ nửa cuối những năm 80 đến nay, phóng sự là
một trong những thể loại có sự bùng nổ mạnh mẽ góp phần vào sự bùng nổ
của ký trên báo chí nước ta. Có thể nói, khó hình dung được diện mạo của nền
báo chí đổi mới của chúng ta nếu thiếu sự đóng góp đầy hiệu quả của những
tác phẩm phóng sự. Nhiều cuộc phóng sự đã được tổ chức, Phóng sự được

đưa vào các giải thưởng hàng năm của hội nhà báo Việt Nam, trong làng báo
nước ta cũng đã hình thành một đội ngũ những người viết phóng sự từ Trung
ương đến địa phương như: Đỗ Doãn Hoàng, Xuân Ba, Huỳnh Dũng Nhân...
Phóng sự là phản ánh sự thật, có mục đích cung cấp cho công chúng
những tri thức phong phú đầy đủ chính xác, để họ có thể nhận thức đánh giá
đúng người và việc mà họ đang quan tâm theo dõi. Ngoài việc thông tin thời
sự về người thật việc thật trong một quá trình phát sinh phát triển, phóng sự
còn cố gắng thẩm định hiện thực và trả lời những câu hỏi mà hiện thực đặt ra
như phóng sự: Từ chuyện người đàn ông mù và 11 'bà vợ của
Hoàng Anh - Tuấn Đức.
TP - Cậu bạn quê ở Vĩnh Phúc giới thiệu về ông Nguyễn Văn Sơn khá nhiều
lần nhưng tôi vẫn bán tín bán nghi: Trong xã hội hiện đại này làm gì có
chuyện người đàn ông lấy tới 11 bà vợ.
3
Website:

Email :

Tel : 0918.775.368
Nhân chuyến về Vĩnh Phúc tôi ghé thăm gia đình
có ông chồng đa thê ấy.
Người đàn ông mù…
Đến ngôi nhà ba gian cấp bốn lụp xụp ở thôn Chi Đông, xã Quang Minh (Mê
Linh, Vĩnh Phúc), nghe tiếng xe máy một người phụ nữ cụt tay đi ra mở cổng.
Năm sáu đứa trẻ con đang nô đùa ngoài sân chạy thụt vào bên trong và nép
vào một bà cụ khuôn mặt nhăn nheo hốc hác. Đứa bé nhất chừng 20 tháng
tuổi khóc ré lên khi nhìn thấy người lạ. Bà cụ khẽ nhấc đứa bé lên nựng: “Nín
đi con, các bác đến chơi chứ có làm gì đâu mà khóc”.
Rồi bà nặng nề đứng dậy lê đôi chân run rẩy bế đứa trẻ ra ngoài. Chúng
tôi bước vào bên trong gian nhà, một mùi ẩm mốc bốc lên nồng nặc. Chưa kịp

thắc mắc thì người ngồi bên cạnh tôi đã giới thiệu: “Năm đứa trẻ đấy, ba đứa
là con của em, hai đứa còn lại con bà tám (vợ thứ tám của ông Sơn)”.
Ngồi đối diện với tôi là người đàn ông mù hai mắt, mái tóc bồng bềnh
nhìn giống như một nghệ sỹ chuyên nghiệp. Mặc dù đã 63 tuổi nhưng trông
ông còn khoẻ khoắn và vạm vỡ lắm. Giọng nói sang sảng, ông kể: “Là con
nhà nông nhưng tôi không biết làm ruộng vì bị hỏng một mắt từ năm 2 tuổi.
Một mắt còn lại thì cứ mờ dần theo tuổi tác. Ngày ấy bố mẹ tôi nghèo lắm,
đất nước có chiến tranh nên gia đình tôi không có điều kiện chữa trị, cứ thế
lăn lóc tôi lớn lên, chưa một lần tôi có cơ hội được bước tới trường.
Năm 12 tuổi, tôi bắt đầu theo ông Thoảng hàng xóm đi làm lái trâu.
Lâu dần công việc thành quen, tôi đã đứng ra làm riêng. Lớn lên cũng để ra
được một chút vốn liếng. Năm 1964, bố mẹ tôi sang hỏi bà Nguyễn Thị Khải
về làm “bạn”.
Sau bốn năm chung sống, bà Khải mới sinh cho tôi một cháu trai đầu
lòng và đặt tên là Nguyễn Văn Hùng. Sau một thời gian chúng tôi đã có với
nhau 5 mặt con, 2 gái 3 trai”.
Ông Sơn và con trai vợ cả
của ông
4
Website:

Email :

Tel : 0918.775.368
Nói rồi ông chỉ sang cậu con trai ngồi đối diện với mình giới thiệu
“Đấy cậu này tên là Nguyễn Văn Nguyên, con thứ tư của bà cả sinh năm
1982. Năm 2002 tôi đã lấy vợ cho em, chưa đầy 4 năm mà vợ chồng nó đã
sinh tới ba đứa”. Tôi đưa mắt nhìn ra ngoài sân, những đứa trẻ lớn sàn sàn
bằng đầu bằng đít nhau, tôi hỏi . Sinh ba à? Nguyên nói “Không. Vợ em mỗi
năm sinh một cháu”?!

Rồi ông Sơn lại tiếp tục câu chuyện đang bỏ dở của mình: “Làm lái trâu
được một thời gian thì thua lỗ, nên tôi chuyển sang nghề buôn bán và sửa
chữa xe đạp. Một lần sang làng bên để mua xe, tôi gặp bà Nguyễn Thị Bé mồ
côi bố mẹ từ năm 1944 do bom Mỹ rơi trúng ngôi nhà của bà. Bà Bé cũng bị
bom phạt đứt một cánh tay (sau này người ta gọi là bà cụt).
Nghe bà kể về số phận bất hạnh của mình, tôi về nhà bàn với vợ con là
“cho phép tôi được cưới bà Bé về làm lẽ cho vui cửa vui nhà”. Tưởng là vợ cả
của tôi sẽ ghen lồng lên, nhưng không, bà nhà tôi lại đồng ý làm đám cưới
cho tôi. Đấy là năm 1984. Về làm vợ được vài năm bà Bé đã sinh cho tôi
được ba cháu 2 trai 1 gái.
…và những cuộc “tuyển” vợ liên hoàn
Không chỉ dừng lại ở bà hai mà ông đã thực hiện một cuộc tuyển vợ liên hoàn
trong toàn xã Quang Minh và những địa phương đã bén gót chân mình. Năm
1986 ông đã cưới bà Mậu ở thôn Đường Lệ. Năm 1989 ông tiếp tục cưới bà
Hảo ở thôn Chi Trâu. Rồi liên tiếp trong ba năm 1990-1993 ông đã cưới tới ba
bà vợ.
Vợ cả (giữa), vợ hai (phải)
và con dâu (trái) của ông
Sơn.
5
Website:

Email :

Tel : 0918.775.368
Bà vợ mới nhất và trẻ nhất của ông Sơn là cô Trần Thị Hà bán rau tại chợ
làng Đường Lâm, Quang Minh và cưới vào năm 2004. Đến tháng 10/2005, cô
đã sinh cho ông Sơn một cháu trai.
Hơn bốn mươi năm “oanh liệt” của cuộc đời thì chỉ mình ông làm được
cái việc là dám cưới tới 8 bà vợ và lấy chui 3 bà. Nói về chuyện “kết duyên”

của mình với các bà một cách vô tư, ông cho biết: “Tôi gặp các bà ấy vào
những lần mà tôi đi làm lái trâu và mua bán xe đạp, các bà đều tình nguyện
theo tôi. Trong đó chỉ có bà Nguyễn Thị Khải là có đăng ký kết hôn. 10 bà
còn lại đều cưới bất hợp pháp hoặc theo không và cả 10 bà đều bị thương
trong hai cuộc chiến tranh.
Cả 11 bà vợ đều sinh con cho ông Sơn, người nhiều nhất là 5 con như
bà Khải, người ít nhất là 1 con như bà Sâm bán thịt lợn tại thôn Lâm Hộ, xã
Quang Minh. Tính đến thời điểm đến hết tháng 11/2007, ông Sơn đã có 27
con. Khi các bà vợ sinh con, họ phải một mình “vượt cạn” và chuyện chăm
sóc con cái sau đó đều do chính mình hoặc bố mẹ đẻ trợ giúp. Quá đông con
nên cái nghèo cứ đeo đẳng suốt cuộc đời của ông.
Tôi đưa mắt nhìn quanh gian nhà, bên trong chẳng có gì đáng giá ngoài
một chiếc ti vi đen trắng mà ông Sơn giới thiệu là do cô vợ thứ 7 ở Đông Anh
“tặng” khi cô có điều kiện “lên đời” cái Sony 21 inch năm 2005.
Đến nay, ông Sơn và các bà vợ đã xây dựng gia đình cho 17 đứa con.
Điều lạ lùng là cả 11 bà vợ của ông Sơn đều biết nhau, thỉnh thoảng nhà có
việc họ lại tụ tập tại nhà ông ở thôn Chi Đông và cùng nhau chia sẻ, gánh vác
trách nhiệm mà ông chồng tàn tật không thể làm nổi. Duy nhất một lần bà
Sâm - vợ thứ 7 của ông Sơn là đánh ghen với bà Lại Thị Bé vào năm 2003.
Theo con số thống kê chưa chính xác của chị Nguyễn Thị Thơm – em
gái vợ cả của ông Sơn thì: “Con số 11 vợ là chính thức, còn con số thật thì
chúng tôi không thể biết nổi, vì ông ấy rất giàu tình cảm lại có tính “thương
người”(?!).
6