Luận văn: Cách thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào việt nam phần 1 potx

1


Lời mở đầu
Thế giới đang đứng trớc ngỡng cửa của sự toàn cầu hoá, hứa hẹn nhiều biến
chuyển. Những ảnh hởng ngày càng lan rộng của các công ty đa quốc gia cùng
với phát triển nh vũ bão của khoa học công nghệ đã thúc đẩy cả xã hội cùng chạy
đua trên con đờng phát triển .Quá trình chuyên môn hóa, hợp tác hóa ngày càng
đợc chuyên sâu góp phần tăng tổng sản phẩm toàn xã hội . Chúng ta đang sống
trong giai đoạn chứng kiến những sự thay đổi nhanh chóng trong tổng thể nền
kinh tế, kĩ thuật , công nghệ, và những biến đổi khác trong chính trị, xã hội . Tất
cả đem lại cho thời đại một sắc màu riêng.
Để hội nhập với nền kinh tế thế giới, chúng ta cũng phải có những sự chuyển
mình để không bị gạt ra khỏi vòng quay của sự phát triển .Trong bối cảnh đó, xu
hớng mở cửa, hợp tác kinh tế với các nớc là một quan điểm nổi bật của chính
phủ ta. Thể hiện điều này ngày 19/12/1987 Quốc Hội ta đã thông qua luật đàu t
trực tiếp nớc ngoài, cho phép các tổ chức, cá nhân là ngời nớc ngoài đầu t vào
Việt Nam. Qua đó đã thu hút đợc một lợng vốn lớn thúc đẩy nền kinh tế phát
triển, tuy nhiên quá trình đó còn găp nhiều thách thức, cần có sự nỗ lực từ hai
phía.
- Cũng từ những suy nghĩ trên em đã chọn đề tài Đầu t trực tiếp nớc ngoài
vào Việt Nam để tìm hiểu thực trạng của hoạt động đầu t trực tiếp nớc ngoài và
các tác động của nó đối với nền kinh tế nớc ta.
Mặc dù em đã nhận đợc rất nhiều sự hớng dẫn chỉ bảo tận tình của các thầy
cô trong bộ môn kinh tế chính trị để em có thể hoàn thành bài tiểu luận này,
nhng do sự nhận thức còn cha đầy đủ và thời gian nghiên cứu ít nên còn nhiều
thiếu sót. Vì vậy, em rất mong nhận đợc sự góp ý và giúp đỡ của các thầy cô.

2

3

nội dung
I. Lí luận về đầu t nớc ngoài
1. Khái quát về đầu t trực tiếp nớc ngoài (FDI)
1.1 Khái niệm
- Đầu t là sự hi sinh các nguồn lực ở hiện tại để tiến hành các hoạt động nào
đó nhằm thu về cho ngời đầu t các kết quả nhất định trong tơng lai lớn hơn các
nguồn lực đã bỏ ra để đạt đợc kết quả đó.
- Đầu t nớc ngoài:
Cho đến nay vấn đề đầu t nớc ngoài không còn là vấn đề mới mẻ đối với
các nớc trên thế giới. Tuy nhiên các quốc gia vẫn không thống nhất đợc khái
niệm về đầu t nớc ngoài. Vì thế có thể nói đây là vấn đề khá phức tạp, không dễ
dàng gì có đợc sự thống nhất về mặt quan điểm khi mà mỗi quốc gia về cơ bản
đều theo đuổi những mục đích riêng của mình hoặc do ảnh hởng của hoàn cảnh
kinh tế-xã hội của chính nó .
Tại Hội thảo của Đại hội Hiệp hội Pháp luật quốc tế Henxky 1966, ngời ta
đã đa ra một khái niệm chung nhất về đầu t trực tiếp nhằm phân biệt với các
khoản kinh tế khác nhận đợc từ bên ngoài: Đầu t nớc ngoài là sự vận động t
bản từ nớc ngời đầu t sang nớc ngời sử dụng đầu t với mục đích thành lập ở
đây một xí nghiệp sản xuất hay dịch vụ nào đó.
Nh vậy thì việc đầu t vào một nớc nhất thiết phải gắn liền với việc thành
lập một xí nghiệp hay một cơ sở sản xuất, dịch vụ tại nớc đó .Điều này đã loại
trừ một số hình thức đầu t khác mà không thành lập ra xí nghiệp hay cơ sở sản
xuất (nh cho vay tiền của ngân hàng, tài trợ cho chơng trình hay cho dự án).
Đây là điểm hạn chế của khái niệm này so với yêu cầu hợp tác kinh tế trong thời
đại hiện nay.
4

Tại các nớc t bản phát triển, đầu t nớc ngoài là việc giao vật có giá trị
kinh tế sang nớc khác nhằm thu đuợc lợi nhuận, bao gồm cả quyền cầm cố và

quyền thu hoa lợi, quyền tham gia các hội cổ phần, quyền đối với nhãn hiệu
thơng phẩm và tên xí nghiệp. Nh vậy, quan niệm về đầu t nớc ngoài ở đây rất
rộng rãi, chỉ là quá trình chuyển tiền vốn từ nớc này sang nớc khác với mục
đích thu lợi nhuận, theo nguyên tắc lợi nhuận thu đợc phải cao hơn lợi nhuận thu
đợc trong nớc và cao hơn lãi suất gửi ngân hàng.
Để đa ra một khái niệm hoàn hảo là một điều khó khăn nhng ta hãy tạm
hiểu đầu t nớc ngoài một cách đơn giản .
Đầu t nớc ngoài là hình thức đầu t vốn, tài sản ở nớc ngoài để tiến hành
sản xuất, kinh doanh, dịch vụ với mục đích tìm kiếm lợi nhuận và những mục tiêu
kinh tế xã hội nhất định .
Về bản chất, đầu t nớc ngoài là những hình thức xuất khẩu t bản , một
hình thức cao hơn của xuất khẩu hàng hoá . Đây là hai hình thức xuất khẩu luôn
bổ sung và hỗ trợ cho nhau, trong chiến lợc thâm nhập và chiếm lĩnh thị trờng
của các công ty, tập đoàn nớc ngoài hiện nay, đặc biệt là các công ty đa quốc gia.
Đối với họ, việc buôn bán hàng hoá ở nớc khác là một bớc đi thăm dò thị
trờng, luật lệ, và cơ hội để đa tới một quyết định đầu t . Nó nh một chiếc chìa
khoá vàng mở cửa cho lợi nhuận chảy vào túi của các nhà t bản , khi họ đợc
khai thác một nguồn tài nguyên thờng là cực kì phong phú , và xuất khẩu một
khối lợng lớn máy móc và trang thiết bị cho các nớc đó. Còn đối với các nớc
sở tại, việc chấp nhận đầu t nớc ngoài cũng là tạo một cơ hội mới cho mình
trong việc phát triển nền kinh tế . Đó là một điều kiện tốt để các nớc này tận
dụng tối đa nguồn vốn nớc ngoài , tiếp cận với công nghệ hiện đại , nâng cao
trình độ lao động , phát triển đợc một số ngành cơ sở . Bên cạnh đó cũng thu
đợc một lợi nhuận đáng kể từ các doanh nghiệp có vốn đầu t nớc ngoài .
Cùng với hoạt động thơng mại quốc tế , hoạt động đầu t nớc ngoài đang
ngày càng phát triển mạnh mẽ , hợp thành những dòng chính trong trào lu có
tính quy luật trong liên kết , hợp tác kinh tế quốc tế hiện nay .
5

Căn cứ vào tính chất sử dụng của t bản thì đầu t nớc ngoài thờng đợc

chia làm hai hình thức là : đầu t trực tiếp và đầu t gián tiếp .
Đầu t trực tiếp nớc ngoài :là hình thức đầu t quốc tế mà chủ đầu t nớc
ngoài đóng góp một số vốn đủ lớn vào lĩnh vực sản xuất hoặc dịch vụ cho phép họ
trực tiếp tham gia điều hành đối tợng mà họ bỏ vốn đầu t .
Đầu t gián tiếp :bao gồm hình thức đầu t nớc ngoài mà trong đó phần vốn
góp của chủ đầu t nớc ngoài không đủ để trực tiếp tham gia điều hành đối tợng
mà họ bỏ vốn đầu t , hình thức tín dụng , hay mua trái phiếu quốc tế
Các nớc đang phát triển lại sử dụng khái niệm đầu t nớc ngoài chỉ với nội
dung là đầu t trực tiếp, nh việc đa bất động sản, vốn, thiết bị vào xây dựng, mở
rộng sản xuất, kinh doanh. Điều này đã loại trừ hình thức đầu t gián tiếp. Đối với
các nớc này, đầu t trực tiếp đem lại cho họ nguồn vốn, kỹ thuật hiện đại thay thế
cho kỹ thuật lạc hậu hiện có, nâng cao mức sống và tăng thu nhập quốc dân. Với
đầu t gián tiếp , họ cũng tiếp nhận đợc vốn .Nhng một phần vì không có
những kế hoạch sử dụng vốn có hiệu quả , bên cạnh đó là khả năng quản lí kém và
trình độ sản xuất kinh doanh lạc hậu. Nên khả năng thành công, và thu đợc lợi
nhuận từ nguồn vốn này không cao. Do đó ,việc tăng cờng thu hút nguồn vốn
đầu t trực tiếp nớc ngoài là phù hợp với hoàn cảnh và điều kiện của các nớc
đang phát triển. Chính sách này đã và đang là hình thức phổ biến trong chính sách
mở cửa nền kinh tế của nhiều nớc, trong đó có Việt Nam.
Trong pháp luật Việt Nam
Theo Điều lệ đầu t năm 1977, ban hành kèm theo Nghị định 115/CP ngày
18/04/1977 thì khái niệm đầu t nớc ngoài ở Việt Nam đợc hiểu là việc đa
cở sở mới hoặc đổi mới trang thiết bị kỹ thuật, mở rộng các cơ sở hiện có:
* Các loại thiết bị, máy móc, dụng cụ.
* Các quyền sở hữu công nghiệp, bằng sáng chế, phát minh phơng pháp
cộng nghệ, bí quyết kỹ thuật
6

* Vốn bằng ngoại tệ hoặc vật t có giá trị ngoại tệ.
* Vốn bằng ngoại tệ để chi trả lơng cho nhân viên và công nhân làm việc

tại các cơ sở hoặc tiến hành những dịch vụ theo quy định ở những điều của Điều lệ
này (Điều 2 Điều lệ đầu t 1977).
Nh vậy, theo Điều lệ này thì sự vận động của vốn và tài sản chỉ đợc coi là
đầu t nớc ngoài ở Việt Nam nếu có đủ hai điều kiện sau:
+ Đa vào sử dụng ở Việt Nam những tài sản và vốn đợc quy định tại điều 2
của Điều lệ.
+ Nhằm mục đích xây dựng cơ sở mới hoặc đổi mới trang bị kỹ thuật, các cơ
sở hiện có.
- Luật đầu t nớc ngoài năm 1987 đa ra khái niệm đầu t nớc ngoài là
việc các tổ chức, các cá nhân nớc trực tiếp đa vào Việt Nam vốn bằng tiền
nớc ngoài hoặc bất kỳ tài sản nào đợc Chính phủ Việt Nam chấp thuận để hợp
tác kinh doanh trên cơ sở hợp đồng hoặc thành lập xí nghiệp liên doanh hoặc xí
nghiệp 100% vốn nớc ngoài theo quy định của luật này.
- Luật đầu t nớc ngoài năm 1996 đa ra khái niệm đầu t nớc ngoài là
việc các tổ chức, cá nhân nớc ngoài đa vào Việt Nam vốn bằng tiền hoặc bất
kỳ tài sản nào để tiến hành các hoạt ddộng đầu t theo quy định của luật này.
Nh vậy, theo luật đầu t nớc ngoài tại Việt Nam, khái niệm đầu t nớc
ngoài đợc hiểu nh sau:
+ Là hình thức đầu t trực tiếp.
+ Là việc bên ngoài (nớc đầu t) trực tiếp đa vốn và tài sản khác vào đầu t
tại Việt Nam.
- Khái niệm về đầu t nớc ngoài theo luật đầu t nớc ngoài năm 1987 sau
đó là luật năm 1996 đã phát triển hơn nhiều so với phạm vi nội dung khái niệm