“Rèn luyện kỹ năng tự học ­ chìa khóa để học tập có hiệu quả” pot

“Rèn luyện kỹ năng tự học - chìa
khóa để học tập có hiệu quả”
Ph N I: TÌM HI U V K NĂNG T H CẦ Ể Ề Ỹ Ự Ọ
M c tiêu h c t pụ ọ ậ
Tài li u này nh m góp ph n giúp cho sinh viên ĐH xây d ng k năng h c t pệ ằ ầ ự ỹ ọ ậ
có hi u qu . Sau khi tham kh o tài li u này, SV có kh năng: ệ ả ả ệ ả
Phát bi u đ c v t m quan tr ng c a vi c xây d ng k năng h c t p có hi uể ượ ề ầ ọ ủ ệ ự ỹ ọ ậ ệ
qu .ả
Mô t và gi i thích đ c nh ng n i dung c a vi c l p k ho ch h c t p,ả ả ượ ữ ộ ủ ệ ậ ế ạ ọ ậ
ph ng pháp h c “ SQ3R”.ươ ọ
K đ c m t s chi n thu t, ph ng pháp và k thu t đ xây d ng k năngể ượ ộ ố ế ậ ươ ỹ ậ ể ự ỹ
h c t p có hi u qu .ọ ậ ệ ả
I/ M Đ uở ầ
Nhi u sinh viên cho r ng ch c n c g ng h c là có th đ t k t qu t t, nh ngề ằ ỉ ầ ố ắ ọ ể ạ ế ả ố ư
th t ra, h c ĐH khác v i h c trung h c r t nhi u, và bi t cách h c có hi uậ ọ ở ớ ọ ở ọ ấ ề ế ọ ệ
qu ĐH là m t đi u quan tr ng mà có khi ch a đ c chú ý đúng m c.ả ở ộ ề ọ ư ượ ứ
H qu c a ph ng pháp h c không t t là lãng phí th i gian, thành tích h cệ ả ủ ươ ọ ố ờ ọ
t p kém, th m chí thi r t d n đ n chán n n, th t v ng và b t mãn.ậ ậ ớ ẫ ế ả ấ ọ ấ
H c đ i v i SV là cu c s ng, là t ng lai. V y nên th i gian h c t p vô cùngọ ố ớ ộ ố ươ ậ ờ ọ ậ
quý giá, không th lãng phí đ c. Do đó, ngay ngày hôm nay, các b n hãy t oể ượ ạ ạ
và phát tri n n i mình m t kĩ năng h c t p có hi u qu . ể ơ ộ ọ ậ ệ ả
Nh ng chi n thu t, ph ng pháp và kĩ thu t h c t p c b n đ c mô t trongữ ế ậ ươ ậ ọ ậ ơ ả ượ ả
tài li u náy đã đ c đúc k t t kinh nghi m h c t p c a nh ng SV gi i, xu tệ ượ ế ừ ệ ọ ậ ủ ữ ỏ ấ
s c đ giúp các b n SV ti p thu bài v t t h n, đ t thành tích h c t p cao h nắ ể ạ ế ở ố ơ ạ ọ ậ ơ
và nói chung h c t p có hi u qu h n. ọ ậ ệ ả ơ
II/ K năng h c t p có hi u quỹ ọ ậ ệ ả
1/ K ho ch h c t p:ế ạ ọ ậ
a/ L p k ho ch h c t p là đi u c n thi t:ậ ế ạ ọ ậ ề ầ ế
Tr c khi làm b t c chuy n gì, nên l p k ho ch. N u không có k ho ch thìướ ấ ứ ệ ậ ế ạ ế ế ạ
không làm ch đ c th i gian, nh t là khi có đi u gì b t tr c x y đ n. M t kủ ượ ờ ấ ề ấ ắ ả ế ộ ế
ho ch h c t p t t cũng gi ng nh chi c phao c u h v y. M i ng i, tùy vàoạ ọ ậ ố ố ư ế ứ ộ ậ ỗ ườ

nhu c u c a mình, s l p m t k ho ch h c t p riêng, k ho ch đó có thầ ủ ẽ ậ ộ ế ạ ọ ậ ế ạ ể
thay đ i khi c n, nh ng đi u quan tr ng là ph i tuân th k ho ch đã đ ra.ổ ầ ư ề ọ ả ủ ế ạ ề
b/ K ho ch h c t p giúp qu n lý th i gian:ế ạ ọ ậ ả ờ
B t c ai cũng có 168 gi m i tu n, nh ng có ng i s d ng qu th i gian đóấ ứ ờ ỗ ầ ư ườ ử ụ ỹ ờ
có hi u qu h n ng i khác. SV có r t nhi u th đ làm, b n hãy li t kê t tệ ả ơ ườ ấ ề ứ ể ạ ệ ấ
c công vi c cho t ng ngày ( ng , ch ng di n, đi l i, ăn u ng, ki m ti n, điả ệ ừ ủ ư ệ ạ ố ế ề
ch i, tham gia công tác đoàn th , xã h i, th thao…) sau đó, n u b n th y cònơ ể ộ ể ế ạ ấ
ít h n 30 gi m i tu n đ t h c thì b n hãy ki m đi m l i xem t i sao mìnhơ ờ ỗ ầ ể ự ọ ạ ể ể ạ ạ
phí th i gian nh v y.ờ ư ậ
c/ H c đâu:ọ ở
B n có th h c b t kỳ n i nào, m c dù rõ ràng có m t s n i thu n l i h nạ ể ọ ở ấ ơ ặ ộ ố ơ ậ ợ ơ
cho vi c h c. Th vi n, phòng đ c sách, phòng riêng là t t nh t. Quan tr ng làệ ọ ư ệ ọ ố ấ ọ
n i đó không làm phân tán s t p trung c a b n. Cho nên hãy làm cho vi c l aơ ự ậ ủ ạ ệ ự
ch n n i h c thích h p tr thành m t ph n c a thói quen h c t p c a b n.ọ ơ ọ ợ ở ộ ầ ủ ọ ậ ủ ạ
d/ Khi nào nên h c t p:ọ ậ
Nói chung ch nên h c lúc chúng ta tho i mái, minh m n, vào đúng kho ng th iỉ ọ ả ẫ ả ờ
gian đã lên k ho ch đ h c. Nguyên t c là không h c trong vòng 30 phút sauế ạ ể ọ ắ ọ
khi ăn, và tr c khi đi ng ,không h c ng n vào gi chót tr c khi đ n l p. ướ ủ ọ ố ờ ướ ế ớ
e/ H c cho gi lý thuy t:ọ ờ ế
N u b n h c tr c đ chu n b cho gi lên l p, c n đ c t t c nh ng tài li u,ế ạ ọ ướ ể ẩ ị ờ ớ ầ ọ ấ ả ữ ệ
c n đ c tr c và ghi chú thích nh ng đi m ch a hi u. N u b n h c sau giầ ọ ướ ữ ể ư ể ế ạ ọ ờ
lên l p, c n chú ý xem l i nh ng thông tin ghi chép đ c.ớ ầ ạ ữ ượ
f/ H c cho gi c n phát bi u, tr bài ( ch ng h n gi Ngo i ng ):ọ ờ ầ ể ả ẳ ạ ờ ạ ữ
B n nên dùng kho ng th i gian ngay tr c các gi h c này đ luy n t p kạ ả ờ ướ ờ ọ ể ệ ậ ỹ
năng phát bi u v i các h c viên khác ( n u c n). Đi u này s giúp b n hoànể ớ ọ ế ầ ề ẽ ạ
thi n k năng phát bi u. ệ ỹ ể
g/ S a đ i k ho ch h c t p.ử ổ ế ạ ọ ậ
Đ ng lo ng i khi ph i s a đ i k ho ch. Th t s k ho ch ch là cách b n dừ ạ ả ử ổ ế ạ ậ ự ế ạ ỉ ạ ự
tính s dùng qu th i gian c a mình nh th nào, cho nên m t khi k ho chẽ ỹ ờ ủ ư ế ộ ế ạ
không hi u qu , ta có th s a đ i nó. Nên nh r ng, vi c l p k ho ch là giúpệ ả ể ử ổ ớ ằ ệ ậ ế ạ

b n có thói quen h c t t h n và khi đó vi c l p k ho ch s tr nên d dàngạ ọ ố ơ ệ ậ ế ạ ẽ ở ễ
h n.ơ
B n ph i ý th c m t s th t đ n gi n là tuân theo đúng k ho ch h c t p đãạ ả ứ ộ ự ậ ơ ả ế ạ ọ ậ
đ nh là m t chuy n r t khó làm, trong khi v k ho ch là m t vi c d làmị ộ ệ ấ ỡ ế ạ ộ ệ ễ
nh t trên th gian này.ấ ế
2/ Các chi n thu t h c t p có hi u qu .ế ậ ọ ậ ệ ả
a/ Phát tri n k năng t duy:ể ỹ ư
M i ng i đ u có k năng t duy, nh ng không ph i ai cũng dùng nó m t cáchọ ườ ề ỹ ư ư ả ộ
có hi u qu . K năng t duy có hi u qu khó đ t đ c ngay nh ng có thệ ả ỹ ư ệ ả ạ ượ ư ể
phát tri n d n d n. Ng i có t duy t t s th y đ c l i ra trong khi ng i tể ầ ầ ườ ư ố ẽ ấ ượ ố ườ ư
duy kém ch th y toàn ngõ c t. Vì th , n u b n không ph i là ng i có t duyỉ ấ ụ ế ế ạ ả ườ ư
t t, hãy t o cho mình thói quen t đ t câu h i trong lúc đ c. B n cũng có thố ạ ự ặ ỏ ọ ạ ể
trao đ i v i các h c viên khác mà b n cho là nh ng ng i có t duy t t, h i hổ ớ ọ ạ ữ ườ ư ố ỏ ọ
xem, lúc h th c m c m t v n đ , hay có m t sáng ki n gì đó thì h làm gì.ọ ắ ắ ộ ấ ề ộ ế ọ
D n d n b n s thu nh p đ c nh ng kinh nghi m quý giá đ giúp mình có tầ ầ ạ ẽ ậ ượ ữ ệ ể ư
duy t t h n.ố ơ
b/ Liên h vi c h c hi n t i v i nh ng m c tiêu lâu dài.ệ ệ ọ ệ ạ ớ ữ ụ
Có sinh viên thích h c ch đ h c và có nh ng sinh viên nghĩ là vi c h c s cóọ ỉ ể ọ ữ ệ ọ ẽ
ích cho nh ng m c tiêu lâu dài h n. Do đó c n hi u ng ng đi u mình h c (m tữ ụ ơ ầ ể ữ ề ọ ộ
bài) l ng ghép vào b i c nh r ng h n (m t ch ng m t môn h c…) nh thồ ố ả ộ ơ ộ ươ ộ ọ ư ế
nào.
c/ H c t p m t cách tích c c.ọ ậ ộ ự
Đ ng h c th đ ng mà hãy bi n vi c h c t p thành m t quá trình tích c c. Sừ ọ ụ ộ ế ệ ọ ậ ộ ự ử
lý t t c nh ng đi u đ c đ c, nghe đ c b ng ngôn t c a chính mình đ cóấ ả ữ ề ọ ượ ượ ằ ừ ủ ể
ý nghĩa h n.ơ
d/ Xác đ nh cách th c h c phù h p nh t v i mình.ị ứ ọ ợ ấ ớ
Có nhi u cách phân lo i cách th c h c ( learning styles ) :ề ạ ứ ọ
+ Nhìn, nghe, c m nh n c và s ( Dunn)ả ậ ơ ờ
+ T ng t ng, phân tích, lô gích và hành đ ng (Kolb và Mc Carthy)ưở ượ ộ
+ C n xác đ nh cách th c nào phù h p nh t v i mình và s d ng nó càngầ ị ứ ợ ấ ớ ử ụ

nhi u càng t t trong lúc h c t p đ ti p thu bài.ề ố ọ ậ ể ế
e/ T p kiên nh n:ậ ẫ
H c t p là m t quá trình đòi h i s đ u t th i gian, không nóng v i đ c vàọ ậ ộ ỏ ự ầ ư ờ ộ ượ
ti n b cũng ph i t ng b c.ế ộ ả ừ ướ
f/ S d ng nhi u ph ng pháp h c t p:ử ụ ề ươ ọ ậ
Đ h c thu c bài ch c n đ c l i nhi u l n, tuy nhiên có nhi u cách đ l pể ọ ộ ỉ ầ ọ ạ ề ầ ề ể ậ
l i: xem l i ph n ghi chép và l p phi u, làm bài t p, h c nhóm … Ph ngạ ạ ầ ậ ế ậ ọ ươ
pháp h c tùy theo ng i h c, và cũng tùy theo môn h c.ọ ườ ọ ọ
g/ S d ng ph ng pháp h c SQ3R (survey,question,read, recite, review).ử ụ ươ ọ
SQ3R là vi t t t c a các t ti ng Anh “survey, question, read,recite,review”ế ắ ủ ừ ế
(quan sát, h i, đ c, tr bài và ôn t p). Vi c đ c sách giáo khoa không gi ngỏ ọ ả ậ ệ ọ ố
nh đ c m t cu n ti u thuy t, t ch ng đ u đ n ch ng cu i mà c n ph iư ọ ộ ố ể ế ừ ươ ầ ế ươ ố ầ ả
hi u và ghi nh các thông tin. SQ3R không ph i là m t ph ng pháp đ c sáchể ớ ả ộ ươ ọ
giáo khoa nhanh h n, mà là m t chi n thu t h c t p đ ti p thu bài nhanh h n,ơ ộ ế ậ ọ ậ ể ế ơ
sâu r ng h n, đ sau đó giúp gi m th i gian xem l i bài tr c khi thi, nhộ ơ ể ả ờ ạ ướ ờ
chúng ta đã đ u t th i gian nhi u h n cho vi c h c t p tr c đó.ầ ư ờ ề ơ ệ ọ ậ ướ
+ Survey - Quan sát t ng th : Là nhìn t ng th v v n đ mà b n s p đ cổ ể ổ ể ề ấ ề ạ ặ ọ
tr c khi đi vào chi ti t, cũng gi ng nh b n xem b n đ tr c khi lên đ ng.ướ ế ố ư ạ ả ồ ướ ườ
N u b n ch a t ng bi t n i b n c n đ n, thì vi c xem b n đ là đi u khôngế ạ ư ừ ế ơ ạ ầ ế ệ ả ồ ề
th thi u. B c này ch m t kho ng 5-10 phút nh ng r t quan tr ng vì nó giúpể ế ướ ỉ ấ ả ư ấ ọ
b n t p trung vào ch ng đang đ c:ạ ậ ươ ọ
o Đ c t a đ giúp não b n b t đ u t p trung vào ch đ c a ch ng đó.ọ ự ề ạ ắ ầ ậ ủ ề ủ ươ
o Đ c ph n gi i thi u hay tóm t t, giúp b n th y đ c ch ng đó phùọ ầ ớ ệ ắ ạ ấ ượ ươ
h p v i m c tiêu c a tác gi nh th nào đ ng th i cho b n m t cái nhìn t ngợ ớ ụ ủ ả ư ế ồ ờ ạ ộ ổ
quát v nh ng đi m chính.ề ữ ể
o Xem các tiêu đ nh giúp hình thành m t khung s n g n các ý chi ti t cề ỏ ộ ườ ắ ế ả
ch ng.ươ
o Quan sát các bi u đ , b n đ , hình v và nh ng h tr v hình nh khác.ể ồ ả ồ ẽ ữ ỗ ợ ề ả
+ Question - Đ t câu h i: Nh ng v n đ quan tr ng mà b n c n ph i h cặ ỏ ữ ấ ề ọ ạ ầ ả ọ
th ng chính là câu tr l i cho nh ng câu h i. Câu h i nên t p trung vào n iườ ả ờ ữ ỏ ỏ ậ ộ

dung h c( Cái gì, t i sao, b ng cách nào, ng i nào, khi nào và đâu). Trongọ ạ ằ ườ ở
quá trình đ c hay h c, b n nên t đ t cho mình nhi u câu h i và sau đó t trọ ọ ạ ự ặ ề ỏ ự ả
l i. Làm nh v y b n s ti p thu tài li u h n và nh các chi ti t d dàng h n,ờ ư ậ ạ ẽ ế ệ ơ ớ ế ễ ơ
vì quá trình này s đ l i m t d u ân sâu s c h n trong ký c c a b n. Đ ngẽ ể ạ ộ ấ ắ ơ ứ ủ ạ ừ
ng i ghi l i nh ng câu h i lên l sách, t p chép hay b t c n i nào b n c mạ ạ ữ ỏ ề ậ ấ ứ ơ ạ ả
th y thu n ti n.ấ ậ ệ
+ Read - Đ c : Đ c không ph i là l t m t qua cu n sách, mà ph i ch đ ngọ ọ ả ướ ắ ố ả ủ ộ
đ có th tr l i các câu h i b n t đ t ra, hay th y cô, tác gi nêu ra. Nên chúể ể ả ờ ỏ ạ ự ặ ầ ả
ý các t in nghiêng ho c in đ m vì tác gi mu n nh n m nh nh ng đi u này.ừ ặ ậ ả ố ấ ạ ữ ề
Khi đ c không đ c b qua các b ng, đ th , hình nh minh h a, vì đôi khiọ ượ ỏ ả ồ ị ả ọ
chúng có th di n đ t m t ý nào đó còn rõ ràng h n c đo n văn.ể ễ ạ ộ ơ ả ạ
Th ng các ý chính đ c minh h a b ng nhi u thí d . Khi đ c b n hãy cườ ượ ọ ằ ề ụ ọ ạ ố
g ng tách các chi ti t ra kh i ý chính vì tuy các chi ti t có th giúp hi u ý chínhắ ế ỏ ế ể ể
h n nh ng khó có th nh h t đ c. ơ ư ể ớ ế ượ
+ Recite - Tr bài : đôi khi b n c n ng ng đ c đ nh l i nh ng tiêu đ chính,ả ạ ầ ư ọ ể ớ ạ ữ ề
nh ng khái ni m quan tr ng c n n m trong các dòng ch in nghiêng hay inữ ệ ọ ầ ắ ữ
đ m, ý nghĩa c a nh ng hình minh h a. C g ng t xây d ng l i n i dungậ ủ ữ ọ ố ắ ự ự ạ ộ
chính c a đo n b n v a đ c b ng ngôn t và t duy c a riêng mình. Liên hủ ạ ạ ừ ọ ằ ừ ư ủ ệ
nh ng đi u mình v a đ c v i nh ng đi u đã bi t.ữ ề ừ ọ ớ ữ ề ế
Đ th c hi n b c này, b n có th l y tay che ph n tr l i cho câu h i mìnhể ự ệ ướ ạ ể ấ ầ ả ờ ỏ
t đ t ra và tr l i thu c lòng. N u không tr l i đ c thì đ c l i m t l n n aự ặ ả ờ ộ ế ả ờ ượ ọ ạ ộ ầ ữ
đo n ch a câu tr l i. N u b n l p đi l p l i đi u này trong lúc đ c thì b n sạ ứ ả ờ ế ạ ặ ặ ạ ề ọ ạ ẽ
nh t t h n.ớ ố ơ
+ Review - Ôn t p : ôn t p giúp hoàn ch nh vi c t ch c t li u h c trong tậ ậ ỉ ệ ổ ứ ư ệ ọ ư
duy c a mình và đ a vào b nh . Chúng ta nh là nh đ c đi đ c l i nhi u l nủ ư ộ ớ ớ ờ ọ ọ ạ ề ầ
và tr l i đi tr l i l i nhi u l n. Đ c l i là m t b c quan tr ng giai đo nả ờ ả ờ ạ ề ầ ọ ạ ộ ướ ọ ở ạ
này. Đ c l i đ đánh giá xem mình đã đ c gì sau quá trình h c t p. Trong lúcọ ạ ể ựợ ọ ậ
ôn t p nên xem l i nh ng đi u ghi chép đ làm sáng t nh ng đi m b b xótậ ạ ữ ề ể ỏ ữ ể ị ỏ
hay ch a hi u. Th i đi m t t nh t đ ôn t p bài là ngay sau khi h c, khôngư ể ờ ể ố ấ ể ậ ọ
nên ch đ n tr c ngày thi m i ôn l i. Ôn l i tr c ngày thi là l n ôn t p sauờ ế ướ ớ ạ ạ ướ ầ ậ

cùng. N u b n phân b th i gian t t nh t thì đây đ c xem là b c hoàn ch nhế ạ ố ờ ố ấ ượ ướ ỉ
ki n th c c a mình đ i v i tài li u h c t p.ế ứ ủ ố ớ ệ ọ ậ
Làm th nào đ b t đ u áp d ng SQ3R ?ế ể ắ ầ ụ
C n ph i lên k ho ch và b t đ u s m vì ph ng pháp SQ3R đòi h i nhi uầ ả ế ạ ắ ầ ớ ươ ỏ ề
th i gian đ chu n b bài.ờ ể ẩ ị
Đ c bài tr c khi nghe gi ng s bi n bài gi ng thành m t bu i ôn t p và choọ ướ ả ẽ ế ả ộ ổ ậ
phép hi u bài sâu h n, đ ng th i s xác đ nh nh ng đi u khó hi u đ h i giáoể ơ ồ ờ ẽ ị ữ ề ể ể ỏ
viên trong l p ho c sau đó.ớ ặ
h/Khi nào nên và không nên dùng ph ng pháp SQ3R ?ươ
Ph ng pháp này ít hi u qu N u b n đang đ c m t cu n sách giáo khoa t pươ ệ ả ế ạ ọ ộ ố ậ
trung vào vi c gi i quy t v n đ (ví d nh sách toán), hay sách h c ngo iệ ả ế ấ ề ụ ư ọ ạ
ng . Còn đ i v i sách ngo i ng thì v n đ s là t v ng, c u trúc câu và cácữ ố ớ ạ ữ ấ ề ẽ ừ ự ấ
thì s d ng ch không ph i n i dung c a ph n đang đ c.ử ụ ứ ả ộ ủ ầ ọ
Ph ng pháp SQ3R đ c bi t h u ích v i các l i sách cung c p th t nhi uươ ặ ệ ữ ớ ạ ấ ậ ề
thông tin và b n c n ph i n m v ng v n đ sâu (Ví d nh sinh h c, tâm lý,ạ ầ ả ắ ữ ấ ề ụ ư ọ
xã h i h c).ộ ọ
Hàng ngàn sinh viên đã theo các b c h c t p c a ph ng pháp SQ3R và đ tướ ọ ậ ủ ươ ạ
thành tích cao v i ít stress h n.ớ ơ
3/ M t s k thu t h c t p có hi u qu : ộ ố ỹ ậ ọ ậ ệ ả
+ Đ c đi đ c l i :ọ ọ ạ
Đ c l i nh ng gì đã ghi chép sau bu i h c hay tr c khi đi ng s giúp nhọ ạ ữ ổ ọ ướ ủ ẽ ớ
bài t t h n. Sau 9 tu n, nh ng sinh viên xem l i bài trong ngày còn nh 75%ố ơ ầ ữ ạ ớ
bài, nh ng sinh viên không làm đi u đó không nh đ n 50% sau m t ngày và ítữ ề ớ ế ộ
h n 25% sau 9 tu n.ơ ầ
Có th đ c m t tài li u nhi u l n, m i l n v i m t m c tiêu khác. Do đó,ể ọ ộ ệ ề ầ ỗ ầ ớ ộ ụ
tr c m i l n đ c, b n nên xác đ nh m c tiêu c a l n đ c đó là gì và đ c theoướ ỗ ầ ọ ạ ị ụ ủ ầ ọ ọ
đúng m c tiêu đó.ụ
+ N m ý chính:ắ
N m đ c ý chính c a tác gi trong m i đo n văn và hi u nó theo cách riêngắ ượ ủ ả ỗ ạ ể
c a mình là đi u c t lõi c a vi c h c có hi u qu . B n nên t o thói quen tìmủ ề ố ủ ệ ọ ệ ả ạ ạ

ra ý chính cu đo n đ d n d n tóm l c đ c c quy n sách.ả ạ ể ầ ầ ượ ượ ả ể
+ Trích l c nh ng chi ti t quan tr ng :ượ ữ ế ọ
Thông th ng m i ý chính trong m t bài đ u có liên quan đ n m t chi ti tườ ỗ ộ ề ế ộ ế
quan tr ng. Nh n di n đ c càng nhi u chi ti t quan tr ng thì càng chu n bọ ậ ệ ượ ề ế ọ ẩ ị
t t cho thi c vì đã liên h đ c các ý t ng và ki n th c n n t ng. Xác đ nhố ử ệ ượ ưở ế ứ ề ả ị
càng nhi u liên h gi a các chi ti t và các ý, gi a các ý v i nhau thì h c t pề ệ ữ ế ữ ớ ọ ậ
đ t hi u qu càng cao h n.ạ ệ ả ơ
+ Đ ng đ c to :ừ ọ
Đ c to không giúp nh bài t t h n. B n không nên đ c to lên vì m p máy môiọ ớ ố ơ ạ ọ ấ
khi n vi c đ c b ch m l i và kém hi u qu . Mu n b thói quen đó thì nên bế ệ ọ ị ậ ạ ệ ả ố ỏ ỏ
ngón tay đè lên môi. B n nên c g ng t p đ c nhanh h n và nh nhi u h n.ạ ố ắ ậ ọ ơ ớ ề ơ
Sau m t th i gian b n s ng c nhiên vì làm đ c đi u đó d dàng h n. Rènộ ờ ạ ẽ ạ ượ ề ễ ơ
luy n kh năng đ c nhanh, đ c sâu là vô cùng c n thi t, và hãy duy trì khệ ả ọ ọ ầ ế ả
năng này su t đ i.ố ờ
+ Ghi chép nh th nào:ư ế
Không th ghi k i t t c nh ng gì th y giáo nói vì t c đ nói là 150-200 chể ạ ấ ả ữ ầ ố ộ ữ
trong m t phút mà kh năng ghi chép t i đa là 25 ch trong m t phút. Cho nênộ ả ố ữ ộ
ch có th ghi l i nh ng ý chính và b sung sau.ỉ ể ạ ữ ổ
Ghi chép là m t kh năng c n đ c h c và rèn luy n mà đa s m i h c sinhộ ả ầ ượ ọ ệ ố ọ ọ
đ không có.ề
Ph ng pháp ghi chép đ c coi là ươ ượ Modified outlie :
Đ t t a đ riêng co đ m c.ặ ự ề ề ụ
ụ Ghi lùi sang ph i t ng chi ti t liên quan v i đ m c.ả ừ ế ớ ề ụ
ụ Dùng nh ng ch m riêng cho t ng dòng.ữ ấ ừ
ừ Xu ng dòng cho m i chi ti tố ỗ ế
ế Ch a ch tr ng nhi u.ừ ỗ ố ề
ề Ch a l trái r ng 1/3 chi u ngang t gi y.ừ ề ộ ề ờ ấ
+ K thu t ghi nhanh :ỹ ậ
ậ Dùng t vi t t t.ừ ế ắ
ắ Không vi t nguyên âm.ế

ế Dùng ch b t đ u m t t .ữ ắ ầ ộ ừ
ừ Dùng ký hi u quy c.ệ ướ
ớ T o nh ng t vi t t t riêng cho mình nh ng tránh thay đ i.ạ ữ ừ ế ắ ư ổ
+ Ghi chép đâu.ở
B n c n l u tr nh ng đi u ghi chép sao cho h p lý và d h c. Nên nh r ngạ ầ ư ữ ữ ề ợ ễ ọ ớ ằ
ngay c b n cũng không th đ c đ c nh ng gì b n ghi chép thì ghi th t vôả ạ ể ọ ượ ữ ạ ậ
ích. T t nh t là nên l u tr trong m t t p, g m nhi u trang gi y r i, có ngănố ấ ư ữ ộ ậ ồ ề ấ ờ
cách gi a các môn h c. Nên t o cho mình thói quen ghi vào t p ghi chép này.ữ ọ ạ ậ
N u b n quên không mang theo t p này thì ít ra cũng ph i có m t t p gi y r iế ạ ậ ả ộ ậ ấ ờ
đ s n và nhanh chóng g n t gi y đó vào vào t p ghi chép đó. C g ng b oể ẵ ắ ờ ấ ậ ố ắ ả
qu n t p gi y này vì nó r t d s n rách.ả ậ ấ ấ ễ ờ
+ Đánh d u trong sách :ấ
B n nên dùng bút d quang thay vì g ch chân các đo n, vì kinh nghi m choạ ạ ạ ạ ệ
th y nh ng đo n đ c đánh d u b ng bút d quang d nh h n. Tuy nhiên,ấ ữ ạ ượ ấ ằ ạ ễ ớ ơ
không nên đ c r i tô nh ng đo n quan tr ng vì nó ít có hi u qu .ọ ồ ữ ạ ọ ệ ả
+ Ghi chép cái gì .
Tìm hi u, đ t câu h i và l ng nghe.ể ặ ỏ ắ
Ghi chép chính xác và xúc tích là đi u c n thi t. B n nên t p thói quen ghiề ầ ế ạ ậ
chép nh đã mô t trong ph ng pháp SQ3R. Ví d : Nh khi b n nghe gi ng,ư ả ươ ụ ư ạ ả
nên hình thành các câu h i trong đ u. Công vi c c a b n là ph i chú ý t pỏ ầ ệ ủ ạ ả ậ
trung vào các đi u chính c a bài, chép l i và s p x p chúng theo ngôn t c aể ủ ạ ắ ế ừ ủ
mình. N u b n th c hi n t t b c này, vi c ôn bài s đ n gi n và hi u qu .ế ạ ự ệ ố ướ ệ ẽ ơ ả ệ ả
+ S p x p nh ng đi u ghi chép.ắ ế ữ ề
T t c nh ng gì đ c ghi chép c n đ c s p x p theo t ng m c trên th . B nấ ả ữ ượ ầ ượ ắ ế ừ ụ ẻ ạ
có th phân lo i, x p các th theo nhu c u c a mình.Đi u quan tr ng là ghiể ạ ế ẻ ầ ủ ề ọ
chính xác tiêu đ đ tham kh o trên ph n đ u c a th . Dùng th này đề ể ả ầ ầ ủ ẻ ẻ ể
h c,ôn bài, t ch c thông tin cho các bài báo cáo đ u r t t t. N u có máy tínhọ ổ ứ ề ấ ố ế
thì nên s p x p theo t p tin. M t khi đã s p x p đ c các d li u này thì vi cắ ế ậ ộ ắ ế ượ ữ ệ ệ
tìm ki m s a đ i th t là đ n gi n. N u b n có máy in thì có th in bài ra d iế ử ổ ậ ơ ả ế ạ ể ướ
nhi u hình th c.ề ứ

III k t lu nế ậ
M t s ph ng pháp, chi n l c và k thu t h c t p đã đ c trình bày trênộ ố ươ ế ượ ỹ ậ ọ ậ ượ ở
đ giúp các b n sinh viên nâng cao hi u qu h c t p g m: ể ạ ệ ả ọ ậ ồ
- Ki m soát th i gian h c b ng k ho ch h c t pể ờ ọ ằ ế ạ ọ ậ
- S d ng ph ng pháp SQ3R đ ti p thu bài t t h n,có k thu t đ cử ụ ươ ể ế ố ơ ỹ ậ ọ
nhanh h n, ghi chép nhanh và l u gi thông tin ghi chép…ơ ư ữ
Tuy nhiên, k năng h c t p có hi u qu ch y u d a vào ý chí và quy t tâmỹ ọ ậ ệ ả ủ ế ự ế
c a b n thân mu n ti n b và h c t p t t. N u b n không ch u c g ng và hiủ ả ố ế ộ ọ ậ ố ế ạ ị ố ắ
sinh thì có h ng d n bao nhiêu cũng vô ích. B n chính là ng i ch u tráchướ ẫ ạ ườ ị
nhi m v vi c đào t o c a mình và h c có hi u qu có th giúp b n làm vi cệ ề ệ ạ ủ ọ ệ ả ể ạ ệ
này t t h n.ố ơ
Cu i cùng xin có l i nh n nh v i các vinh viên là :ố ờ ắ ủ ớ
Hãy h c m t cách thông minh, đ ng h c m t cách kh s .ọ ộ ừ ọ ộ ổ ở
Ph N II: Ầ K NĂNG T ĐÀO T O TRONG T H C TI NG ANHỸ Ự Ạ Ự Ọ Ế
I. B y Kinh nghi m t h c ti ng anhả ệ ự ọ ế
Theo ông Tim Hood, Phó giám đ c H i đ ng Anh, h c ti ng Anh không nh tố ộ ồ ọ ế ấ
thi t ch t p trung vào h c ng pháp và làm bài t p. Cái chính là ph i ch nế ỉ ậ ọ ữ ậ ả ọ
cách h c h p lý, đôi khi nh ng công vi c đ n gi n hàng ngày cũng giúp taọ ợ ữ ệ ơ ả
luy n t p ti ng Anh. D i đây là kinh nghi m sau nhi u năm gi ng d y Anhệ ậ ế ướ ệ ề ả ạ
văn c a ông.ủ
1. Thích nói ti ng Anh và tho i mái khi nóiế ả
Khi s d ng ti ng Anh, b n đ ng s m c l i. N u b n không m c l i, cóử ụ ế ạ ừ ợ ắ ỗ ế ạ ắ ỗ
nghĩa là b n không h c đ c gì. Th ng thì khi b n s m c nh ng l i nhoạ ọ ượ ườ ạ ẽ ắ ữ ỗ
nh khi nói ti ng Anh v i ng i n c ngoài. Nh ng đi u quan tr ng là nh ngỏ ế ớ ườ ướ ư ề ọ ữ
gì b n rút ra sau khi m c l i. Cũng gi ng nh các em bé s không th t b cạ ắ ỗ ố ư ẽ ể ự ướ
đi đ c n u nh s v p ngã.ượ ế ư ợ ấ
2. Xác đ nh xem b n thích h p v i cách h c nàoị ạ ợ ớ ọ
Nghiên c u g n đây cho th y r t nhi u ng i có cách h c riêng mà mình yêuứ ầ ấ ấ ề ườ ọ
thích. N u b n là ng i yêu thích hình nh, b n có th t o ra m t m i liên hế ạ ườ ả ạ ể ạ ộ ố ệ
gi a ti ng Anh và hình nh ví d b n có th xem phim có ph đ ti ng Anh,ữ ế ả ụ ạ ể ụ ề ế

c g ng hình dung mình đang trong ng c nh c n s d ng ti ng Anh, liênố ắ ở ữ ả ầ ử ụ ế
t ng các t c n h c v i các hình nh. N u b n là ng i có s thích nghe, thìưở ừ ầ ọ ớ ả ế ạ ườ ở
b n hãy nghe càng nhi u bài hát ti ng Anh càng t t và xem các phim ti ngạ ề ế ố ế
Anh. Còn n u b n là ng i có đ u óc phân tích, hãy dành nhi u th i gian đế ạ ườ ầ ề ờ ể
h c ng pháp và so sánh ti ng Vi t v i ti ng Anh.ọ ữ ế ệ ớ ế
Dĩ nhiên, m t ng i h c ti ng Anh t t s dành th i gian cho t t c nh ng vi cộ ườ ọ ế ố ẽ ờ ấ ả ữ ệ
này. Đáng ti c là trên th gi i, r t nhi u ng i v n b d y theo cách truy nế ế ớ ấ ề ườ ẫ ị ạ ề
th ng là ch chú tr ng vào ng pháp và nghe.ố ỉ ọ ữ
3. H c cách ghi nhọ ớ
B n có th luy n trí nh c a mình qua r t nhi u sách h ng d n. H u h t t tạ ể ệ ớ ủ ấ ề ướ ẫ ầ ế ấ
c các h c sinh gi i ti ng Anh đ u r t coi tr ng vi c này.ả ọ ỏ ế ề ấ ọ ệ
4. T o ra cho mình m t môi tr ng ti ng Anhạ ộ ườ ế
M t doanh nhân thành đ t ng i Tây Ban Nha đã h c ti ng Anh b ng cách dánộ ạ ườ ọ ế ằ
nh ng m u gi y vàng kh p n i trong nhà mình đ đi t i đâu dù là xu ng b pữ ẩ ấ ắ ơ ể ớ ố ế
pha m t tách cà phê, vào nhà t m c o râu hay dùng đi u khi n ti-vi đ đ iộ ắ ạ ề ể ể ổ
kênh, anh đ u nhìn th y nh ng t ghi trên đó. Khi anh đã thu c nh ng t nàyề ấ ữ ừ ộ ữ ừ
r i, anh thay b ng nh ng t m i. B ng cách này, ngày nào anh cũng h c đ cồ ằ ữ ừ ớ ằ ọ ượ
kho ng 10 t , c 7 ngày trong tu n. B n hãy tranh th đ c, nghe và nói ti ngả ừ ả ầ ạ ủ ọ ế
Anh m i n i, m i lúc.ở ọ ơ ọ
5. Hãy n i m ngố ạ
M t cô gái ng i ngo i thành Hà N i. C 3 l n m t tu n, cô đi xe máy đ nộ ườ ạ ộ ứ ầ ộ ầ ế
m t n i mà cô có th nói ti ng Anh v i nh ng ng i b n c a mình t i Anh,ộ ơ ể ế ớ ữ ườ ạ ủ ạ
Úc và M . Đó là m t quán cà phê Internet có d ch v voice chat.ỹ ộ ị ụ
Internet đã mang đ n nhi u l i ích cho ng i h c ngo i ng . B n có th tìmế ề ợ ườ ọ ạ ữ ạ ể
th y r t nhi u website h u d ng đ h c ng pháp, t v ng, phát âm và bâyấ ấ ề ữ ụ ể ọ ữ ừ ự
gi , quan tr ng h n c là: giao ti p.ờ ọ ơ ả ế
6. H c t v ng m t cách có h th ngọ ừ ự ộ ệ ố
Xin b n l u ý r ng h c ti ng Anh không ch đ n thu n là h c ng pháp. Khiạ ư ằ ọ ế ỉ ơ ầ ọ ữ
giao ti p, b n l a ch n t v ng, k t h p chúng và t o thành câu đ bi u đ t ýế ạ ự ọ ừ ự ế ợ ạ ể ể ạ
ki n c a mình. Khi h c t v ng, b n hãy b trí s ghi chép c a mình sao choế ủ ọ ừ ự ạ ố ổ ủ

h p lý. Đ ng li t kê m t dãy dài các t , ng m i mà hãy chia s c a b n raợ ừ ệ ộ ừ ữ ớ ổ ủ ạ
thành t ng m c ch ng h n:ừ ụ ẳ ạ
Ch đ : shopping, holidays, money vv…ủ ề
Đ ng t và danh t đi li n k : do your homework, make a cake vv…ộ ừ ừ ề ề
Đ ng t kép: to grow up, to fell off, to look after vv…ộ ừ
Ng c đ nh: on the other hand, in my opinion, by the way vv…ữ ố ị
Thành ng : once in a blue moon, to be over the moon, out of the blue vv…ữ
Ng có gi i t : at night, at the weekend, in March, in 2003 vv… ữ ớ ừ
7. B n hãy ph n khích lênạ ấ
B n hãy kh i đ ng và làm ngay nh ng vi c b n có th làm ngày hôm nay,ạ ở ộ ữ ệ ạ ể
đ ng đ đ n ngày mai. H i còn London, tôi có m t cô b n ng i Thái Lanừ ể ế ồ ở ộ ạ ườ
theo h c nghành thi t k th i trang. Cô y nói ti ng Anh r t siêu. T khi cô 15ọ ế ế ờ ấ ế ấ ừ
tu i, cô đã t xác đ nh m c đích và c m c a mình là h c ngành th i trang ổ ự ị ụ ướ ơ ủ ọ ờ ở
London. Cô đã tìm hi u m c đi m IELTS c n thi t đ có th vào tr ng màể ứ ể ầ ế ể ể ườ
cô m c r i b t tay vào h c ti ng Anh ngay l p t c. Đ n năm 19 tu i, nghĩaơ ướ ồ ắ ọ ế ậ ứ ế ổ
là đã đ tu i đ đ c nh n vào h c, thì cô đã s n sàng m i th . S kh i đ uủ ổ ể ượ ậ ọ ẵ ọ ứ ự ở ầ
s m c a cô qu là khôn ngoan vì m t năm sau, khi khoá h c k t thúc, cô tr vớ ủ ả ộ ọ ế ở ề
Thái Lan thì lúc đó b n bè cô v n đang c n m n h c ti ng Anh ch th i đi mạ ẫ ầ ẫ ọ ế ờ ờ ể
đi n c ngoài. Bây gi thì cô y đã là m t ng i nói ti ng Anh thành th o, cóướ ờ ấ ộ ườ ế ạ
trình đ và thành đ t.ộ ạ
II. Chia s kinh nghi m h c ti ng Anh đ thi l y ch ng ch : ẻ ệ ọ ế ể ấ ứ ỉ TOEFL,
IELTS
Nghe, nói, đ c, vi t, d ch là nh ng k năng mà h c viên ph i luy n t p th t sọ ế ị ữ ỹ ọ ả ệ ậ ậ ự
thì m i mong có th đ t đ c đ n m t trình đ kh dĩ.ớ ể ạ ượ ế ộ ộ ả
Có r t nhi u cách đ h c và tùy t ng ng i, t ng giai đo n mà ph ng phápấ ề ể ọ ừ ườ ừ ạ ươ
đó có thích h p hay không.ợ
N u chúng ta đ a ra nh ng câu h i chung chung, chúng ta s nh n đ c câuế ư ữ ỏ ẽ ậ ượ
tr l i t ng t . K t qu là “đ o cày gi a đ ng” - không đi đ n đâu.ả ờ ươ ự ế ả ẽ ữ ườ ế
Theo kinh nghi m c a tôi, chúng ta có th áp d ng m t s đi m c n chú ý sau,ệ ủ ể ụ ộ ố ể ầ
cùng v i s kiên trì luy n t p hàng ngày, b n s ti n b và đ t đ c k t quớ ự ệ ậ ạ ẽ ế ộ ạ ượ ế ả

mong mu n.ố
1. Ch n m t ng i h ng d n chu n.ọ ộ ườ ướ ẫ ẩ
2. T v ng: là g c gác đ phát tri n các k năng nghe, nói, đ c, vi t, d ch…ừ ự ố ể ể ỹ ọ ế ị
v sau. Nên ph i h c k ngay t đ u.ề ả ọ ỹ ừ ầ
+ Luy n vi t: t p vi t nhi u dòng hàng ngày (ít nh t m i t 5 dòng) đ nhệ ế ậ ế ề ấ ỗ ừ ể ớ
chính t .ả
+ Luy n âm: v a vi t t p - v a phát âm nh ng t đang vi t và nghĩ v ý nghĩa,ệ ừ ế ậ ừ ữ ừ ế ề
ng c nh trong bài c a t đó. L u ý đ n ph n luy n âm, ph i chu n. N u sai,ữ ả ủ ừ ư ế ầ ệ ả ẩ ế
chúng ta s không nói chu n và nghe chu n trong t ng lai.ẽ ẩ ẩ ươ
+ Đ t câu: t p đ t câu, càng nhi u càng t t v i nh ng t m i theo nh ng ngặ ậ ặ ề ố ớ ữ ừ ớ ữ ữ
c nh t ng t trong bài. Nh ng i h ng d n ch nh s a luôn. Đ ng s sai.ả ươ ự ờ ườ ướ ẫ ỉ ử ừ ợ
N u chúng ta đ t câu nhi u và đ c s a ch a, v n t chúng ta m i phát tri nế ặ ề ượ ử ữ ố ừ ớ ể
và không s b quên. (T s ng - không ch t: Trong đó t đ c ví nh h tợ ị ừ ố ế ừ ượ ư ạ
gi ng và văn c nh nh môi tr ng s ng - đ t và n c).ố ả ư ườ ố ấ ướ
3. Ng pháp:ữ
- Có v ng pháp riêng và ghi chú nh ng hi n t ng ng pháp theo s đ dở ữ ữ ệ ượ ữ ơ ồ ễ
hi u, d h c, d nh và lâu quên.ể ễ ọ ễ ớ
- T đ t câu theo nh ng c u trúc ng pháp và y/c Gv h ng d n s a.ự ặ ữ ấ ữ ướ ẫ ử
- Tham kh o và làm bài t p ng pháp trong Practical Grammar (trình đ s -ả ậ ữ ộ ơ
trung c p; luy n thi đ i h c …); trong University Grammar, TOEFL, IELTS …ấ ệ ạ ọ
(trình đ nâng cao).ộ
4. Luy n đ c: Đ c nh ng đo n tin, bài đ c ng n hàng ngày. Đ c to, rõ. Ng ngệ ọ ọ ữ ạ ọ ắ ọ ừ
ngh đúng nh p. Trong giai đo n đ u, không c n đ c nhanh. Hãy tăng t c đỉ ị ạ ầ ầ ọ ố ộ
d n d n. Nh ng sau khi đã trình đ trung, cao c p thì b t bu c ph i chú ýầ ầ ư ở ộ ấ ắ ộ ả
đ n tr ng âm, ng đi u và nh p đi u. Trong m t câu c n chú ý đ n nh ngế ọ ữ ệ ị ệ ộ ầ ế ữ
đi m nh n tr ng âm chính. Đ c chu n s giúp chúng ta r t nhi u trong vi cể ấ ọ ọ ẩ ẽ ấ ề ệ
nghe chu n theo băng ho c đ i tho i tr c ti p sau này. Hãy kiên nh n luy nẩ ặ ố ạ ự ế ẫ ệ
t p vì luy n t p t o nên s hoàn thi n (Practice makes perfect!)ậ ệ ậ ạ ự ệ
- Luy n đ c hi u: Tôi s đ c p sau.ệ ọ ể ẽ ề ậ
5. Luy n nghe: Hãy t ng t ng ta đang nghe m t b n tin ti ng Vi t 2 phútệ ưở ượ ộ ả ế ệ

trên radio. Sau đó, hãy ghi l i nh ng n i dung chính c a b n tin đó. N u b nạ ữ ộ ủ ả ế ạ
ghi đ c 70% n i dung chính: B n là ng i tuy t v i. Còn n u không, thì khiượ ộ ạ ườ ệ ờ ế
nghe ti ng Anh cũng v y. Đ ng bu n n u b n không nghe đ c nhi u. B nế ậ ừ ồ ế ạ ượ ề ạ
ph i luy n t p thôi và đây là m t s kinh nghi m chia s v i b n.ả ệ ậ ộ ố ệ ẻ ớ ạ
Giai đo n 1: S c p - Trung c pạ ơ ấ ấ
B1: + Nghe c đo n: 3 l n đ n m n i dung chính.ả ạ ầ ể ắ ộ
B2: + Nghe t ng câu m t. Chú ý đ n nh ng đi m nh n tr ng âm, ng đi u.ừ ộ ế ữ ể ấ ọ ữ ệ
Nói l i theo băng, đĩa đ n khi nào th y nhuy n thì thôi.ạ ế ấ ễ
B3: + Nghe l i c đo n. Nói l i b ng ti ng Anh n i dung chính c a đo n v aạ ả ạ ạ ằ ế ộ ủ ạ ừ
nghe.
Giai đo n 2: Trung c p (intermediate) tr lên.ạ ấ ở
B1: Nghe và chép chính t . Đ ng th i nh c l i theo đúng tr ng âm, ng đi u,ả ồ ờ ắ ạ ọ ữ ệ
nh p đi u.ị ệ
B2: Nghe và ghi l i n i dung chính c a c bài.ạ ộ ủ ả
Giai đo n 3: Nghe và nói l i n i dung chính c a c đo n, bài.ạ ạ ộ ủ ả ạ
Giai đo n 4: Dành cho chuyên nghi p.ạ ệ
T p d ch Cabin. Có nghĩa là băng, ng i nói ti ng Anh và mình d ch ti ng Vi tậ ị ườ ế ị ế ệ
và ng c l i. Lúc đ u ch m và sau nhanh d n.ượ ạ ầ ậ ầ
III. K năng h c ti ng Anh hi u quỹ ọ ế ệ ả
H c ngo i ng nói chung và riêng v ti ng Anh, tr c h t chúng ta nênọ ạ ữ ề ế ướ ế
hi u đi u này:ể ề
1. Ngôn ng là l i nói ch không ph i là ch vi tữ ờ ớ ả ữ ế
Vì v y vi c đ u tiên, chúng ta c n chú ý t p nghe đ hi u và đ ng th i là nóiậ ệ ầ ầ ậ ể ể ồ ờ
đ c m t s câu h t s c thông d ng và đ n gi n.ượ ộ ố ế ứ ụ ơ ả
- Ph i luy n nghe làm sao đ đ t t i k năng ng i n c ngoài nói là ta có thả ệ ể ạ ớ ỹ ườ ướ ể
hi u đ c, t c là ph i bi t phát âm, nh n gi ng hay lên xu ng nh ng m c tiêuể ượ ứ ả ế ấ ọ ố ữ ụ
c n thi t trong câu, nh v y chúng ta m i có th hi u và nghe đ c.ầ ế ư ậ ớ ể ể ượ
2. Ngôn ng còn là m t t p h p c a thói quen:ữ ộ ậ ợ ủ
- C n ph i rèn luy n, b t ch c và h c thu c nh ng câu đ i tho i trong sách,ầ ả ệ ắ ướ ọ ộ ữ ố ạ
đ ng th i t p đ c l n ti ng nh ng câu m u cho t i khi t o đ c ph n ngồ ờ ậ ọ ớ ế ữ ẫ ớ ạ ượ ả ứ

máy móc qua b óc c a chúng ta m t cách tinh nhu nh chúng ta đang nóiộ ủ ộ ệ ư
ti ng m đ v y.ế ẹ ẻ ậ
* Đi u ki n đ h c ngo i ng thu n ti n:ề ệ ể ọ ạ ữ ậ ệ
Mu n h c th t t t môn ti ng Anh, chúng ta c n có nh ng yêu c u sau đây:ố ọ ậ ố ế ầ ữ ầ
a/ Băng nghe - phim nh (n u có), nhi u sách đ tham kh oả ế ề ể ả
(1.) Băng nghe:
- Nên ch n nh ng băng có gi ng đ c chu n, chính xác, rõ ràng và hay. Đ ngọ ữ ọ ọ ẩ ừ
t ng băng nào cũng gi ng nhau. N u có th b n nên nghe qua, chon l c tr cưở ố ế ể ạ ọ ướ
khi mua.
- Có lo i băng nghe ch m, có lo i băng nghe nhanh. Dù sao b n cũng nên “làmạ ậ ạ ạ
quen” c hai lo i băng.ả ạ
B c đ u b n nghe băng ch m tr c, m t khi đã quen r i đã thành th o r i,ướ ầ ạ ậ ướ ộ ồ ạ ồ
hãy nghe băng nhanh. B ng cách nào, mi n b n nghe đ c, hi u đ c là t t.ằ ễ ạ ượ ể ượ ố
(2.) Phim nh:ả
Tr c tiên, đ cho d hi u, d ti p thu, b n hãy ch n nh ng cu n film ti ngướ ể ễ ể ễ ế ạ ọ ữ ộ ế
Anh g m nh ng m u chuy n nh , đ n gi n có nhi u t v ng thông th ngồ ữ ẫ ệ ỏ ơ ả ề ừ ự ườ
giúp b n d hi u. D n d n b n s s d ng nh ng b film có v n t ph c t pạ ễ ể ầ ầ ạ ẽ ử ụ ữ ộ ố ừ ứ ạ
h n đ i trà h n.ơ ạ ơ
(3.) Sách tham kh o:ả
Có khá nhi u sách nh m cung c p cho yêu c u h c ti ng Anh.ề ằ ấ ầ ọ ế
B n nên c n tr ng khôn ngoan trong vi c ch n sách.ạ ẩ ọ ệ ọ
- Tìm đ c nh ng sách c a tác gi nào vi t hay. Nên bi t mình mua thọ ữ ủ ả ế ế ể
lo i nào, c n cung ng cho b n đi u gì. Đành r ng c n nhi u sách đ thamạ ầ ứ ạ ề ằ ầ ề ể
kh o nh ng không ph i b sách nào d y ti ng Anh là mua, c a b t c tác giả ư ả ạ ạ ế ủ ấ ứ ả
nào cũng không c n ch t l c.ầ ắ ọ
- Có m t s h c viên, h m i l n ra ph g p d ng sách vi t v ti ng Anhộ ố ọ ễ ỗ ầ ố ặ ạ ế ề ế
là mua, b t kỳ là c a ai. Có nh ng quy n sách h ch a có d p đ c t i m t l n.ấ ủ ữ ể ọ ư ị ọ ớ ộ ầ
Vì v y th a b n, làm nh th hoá ra b n đã quá phí ph m không đúng ch .ậ ư ạ ư ế ạ ạ ỗ
B n nên ch t l c khi mua sách vi t v ngo i ng , nh m yêu c u quy n sáchạ ắ ọ ế ề ạ ữ ằ ầ ể
y s mang l i l i ích cho b n.ấ ẽ ạ ợ ạ

b/ Bài h c: c n ph i h c thu c t v ng song song v i các câu m u.ọ ầ ả ọ ộ ừ ự ớ ẫ
Mu n thành th o Anh ng b n không th thi u nh ng yêu c u này là nên h cố ạ ữ ạ ể ế ữ ầ ọ
t v ng song song v i câu m u. Hay nói m t cách khác: trong câu m u có l ngừ ự ớ ẫ ộ ẫ ồ
t v ng. Và nh v y đ hi u đ c câu, b n ph i thu c t v ng tr c đã.ừ ự ư ậ ể ể ượ ạ ả ộ ừ ự ướ
c/ Th i gian h c ti ng Anh ph i nh th nào?ờ ọ ế ả ư ế
- N u b n hi m hoi th i gian trong ngày, b n có th rút b t th i gian dànhế ạ ế ờ ạ ể ớ ờ
cho môn rèn luy n ti ng Anh. Nh ng ngày nào b n cũng ph i có th i gian h cệ ế ư ạ ả ờ ọ
liên t c. Vì n u m t ngày b n quên h c, v n ti ng Anh trong đ u b n sụ ế ộ ạ ọ ố ế ầ ạ ẽ
không nh y n a.ạ ữ
H c ti ng Anh cũng gi ng nh chi c xe c n bôi d u m hàng ngày, n u khôngọ ế ố ư ế ầ ầ ỡ ế
nó s tr nên r sét và khó kh i đ ng.ẽ ở ỉ ở ộ
Cũng vì l này, m t s gi ng viên d y môn ngo i ng m t h n các môn d yẽ ộ ố ả ạ ạ ữ ệ ơ ạ
khác khi truy n th ki n th c cho h c viên, song đó là đi u r t có l i choề ụ ế ứ ọ ề ấ ợ
gi ng viên, b ng qui cách gi ng d y, đ i đa s gi ng viên đã ôn l i ki n th cả ằ ả ạ ạ ố ả ạ ế ứ
v ngo i ng c a h .ề ạ ữ ủ ọ
VI. Các b c luy n k năng trong ti ng Anhướ ệ ỹ ế
1.Luy n tệ ừ
Cái l n b t đ u t cái nh . Mu n nói c câu chu n thì ph i nói t ng t chu n.ớ ắ ầ ừ ỏ ố ả ẩ ả ừ ừ ẩ
S có ng i c i kh y, t thì làm sao mà sai đ c. V a r i, có ng i b n c aẽ ườ ườ ẩ ừ ượ ừ ồ ườ ạ ủ
tôi đi h c m t l p luy n nói, ông th y có cho c l p đ c m t câu r t đ n gi n,ọ ộ ớ ệ ầ ả ớ ọ ộ ấ ơ ả
ví d "ecological thinking and ecology protection should go together". B n tôiụ ạ
ch c m m làm sao mình có th đ c sai m t câu nói đ n gi n đ n nh ng v y.ắ ẩ ể ọ ộ ơ ả ế ườ ậ
Nh ng nh m to, v n sai nh th ng, các b n t phát hi n cái sai d m c ư ầ ẫ ư ườ ạ ự ệ ễ ắ ở
đây là gì nhé.
Khi luy n t c n chú ý các đi m sau: ệ ừ ầ ể
a. Phát âm: (hay âm đ c, không tính tr ng âm) ti ng Anh là th ti ng không cóọ ọ ế ứ ế
quy t c, nh ng cái không có quy t c c a nó cũng l i có quy t c, mà cái s quyắ ư ắ ủ ạ ắ ự
t c y cũng l i ch ng có quy t c gì. Đ phát âm đúng t ng t , ta v a ph i h cắ ấ ạ ẳ ắ ể ừ ừ ừ ả ọ
thu c, v a ph i liên t c t duy đ phát hi n và ghi nh các quy t c n d uộ ừ ả ụ ư ể ệ ớ ắ ẩ ấ
c a nó. M t v n t v ng đ c coi là t i thi u đ dùng là 5000, thì công vi củ ộ ố ừ ự ượ ố ể ủ ệ

c a các b n không ph i là nh đâu, tôi nghĩ r ng b n s ph i nh t i thi u củ ạ ả ỏ ằ ạ ẽ ả ớ ố ể ả
ngàn tr ng h p khác nhau. T nh ng cái b t quy t c thông th ng nh doubtườ ợ ừ ữ ấ ắ ườ ư
(dawt), debt (det) cho đ n nh ng th quái thai nh bury ('be:ri) thì ta không cóế ữ ứ ư
cách nào khác là h c v t. ọ ẹ
b. Tr ng âmọ : cái này m i g i là khoai. Sai v phát âm thì còn châm tr cớ ọ ề ướ
đ c, vì ti ng Anh đ a ph ng th ng không đáp ng đ c nhu c u này,ượ ế ị ươ ườ ứ ượ ầ
ch ng h n ti ng Anh-Latin, h đ c ch khác gì ti ng Tây Ban Nha. Nh ngẳ ạ ế ọ ọ ả ế ư
tr ng âm thì ph i tuy t đ i chú ý. B n có th phát âm sai, th m chí sai toét,ọ ả ệ ố ạ ể ậ
nh ng n u đúng tr ng âm thì ng i nghe v n n m b t ngon. Ch c là m iư ế ọ ườ ẫ ắ ắ ắ ọ
ng i đ u bi t, ti ng Anh cũng nh m t s ngôn ng ph ng Tây, ng i taườ ề ế ế ư ộ ố ữ ươ ườ
nghe tr ng âm là chính. N u nói đúng tr ng âm, thì dù có nói nh , hay b nhi uọ ế ọ ỏ ị ễ
(nh nghe qua đ ng đi n tho i rè, hay trong lúc n ào…) ng i nghe v n cóư ườ ệ ạ ồ ườ ẫ
th đoán ra đ c ý mình đ nh nói.ể ượ ị
M t l n n a, luy n tr ng âm t ph i luy n word by word, nghĩa là t ng tộ ầ ữ ệ ọ ừ ả ệ ừ ừ
m t, và v i 5000 t v ng thì công vi c c a các b n không ph i là nh . Tuyộ ớ ừ ự ệ ủ ạ ả ỏ
nhiên quy t c tr ng âm thì có đ h m bà làng h n. ắ ọ ỡ ầ ơ
Theo tôi, ph i m t 3 tháng chú ý rèn luy n hàng ngày, thì b n m i có th thayả ấ ệ ạ ớ ể
máu, hay ít ra hi u đính đ c cách phát âm cho cái v n t v ng ch c ch nệ ượ ố ừ ự ắ ắ
không ph i là nh c a các b n.ả ỏ ủ ạ
M t s l i tr ng âm và phát âm th ng g pộ ố ỗ ọ ườ ặ :
Nào hãy b t tay vào đ ki m tra v n t nói (speaking vocabulary) c a mìnhắ ể ể ố ừ ủ
xem. Hãy kh kh bên mình cu n t đi n, và check cách đ c c a mình v iư ư ố ừ ể ọ ủ ớ
m t vài t ph thông, r i nhìn vào ph n phiên âm, xem các b n phát âm vàộ ừ ổ ồ ầ ạ
nh n tr ng âm đúng đ n c nào. Các b n đã phát hi n ra ch d sai c a cáiấ ọ ế ỡ ạ ệ ỗ ễ ủ
câu ví d trên kia ch a? Có r t nhi u đi m có th sai khi phát âm và nh nụ ư ấ ề ể ể ấ
tr ng âm, nh ng có nh ng l i c b n th ng m c nh sau:ọ ư ữ ỗ ơ ả ườ ắ ư

a. Đ c nh nhau khi bi n tr ng thái t ọ ư ế ạ ừ
M i ng i khi h c nói m t cách t phát th ng đ c tính t , danh t , đ ng tọ ườ ọ ộ ự ườ ọ ừ ừ ộ ừ
(hay bi n “thì”) v i cùng m t ki u cho nó d (ch a nói nh ng ng i có cế ớ ộ ể ễ ư ữ ườ ơ

b n y u còn không phân bi t đ c đâu là tính, danh, đ ng). Nh ng chúngả ế ệ ượ ộ ư
th ng bi n khác so v i nhau trong cách vi t, và t đó, phát âm l n tr ng âmườ ế ớ ế ừ ẫ ọ
cũng khác nhau. Hãy dùng t đi n đ tra các c p t sau k v tr ng âm l nừ ể ể ặ ừ ể ề ọ ẫ
phát âm: export(n)-export (v); technology-technological; economy-economic;
photograph-photography, onservation-conservative Nào các b n đã th y mìnhạ ấ
không n ch a. Nh ng b n nào mà không sai nh ng t này là cũng đã là r t t tổ ư ữ ạ ữ ừ ấ ố
r i, có c b n v phát âm.ồ ơ ả ề
B n nào mà sai nhi u, thì ph i r t chú tr ng, b n đã c m th y con đ ng đạ ề ả ấ ọ ạ ả ấ ườ ể
nói chu n (ch a nói là hay) cũng không h d dàng, đ y là m t nguyên nhân cẩ ư ề ễ ấ ộ ơ
b n t i sao ng i Vi t nói sai nhi u. ả ạ ườ ệ ề
Có r t nhi u nguyên t c đ nh tr ng âm cũng nh phát âm, tôi không mu nấ ề ắ ể ớ ọ ư ố
nói ngay ra đây, vì cũng m t th i gian, nh ng quan tr ng là tôi mu n các b nấ ờ ư ọ ố ạ
t tìm hi u trong quá trình thay máu v n t c a mình.ự ể ố ừ ủ
b. Thi u tr ng âm phế ọ ụ

Trong m t t dài 3-4 âm ti t tr lên, th ng có trên 1 tr ng âm. Ngoài tr ngộ ừ ế ở ườ ọ ọ
âm chính (bi u di n b i d u ph y phía trên đ u, tr c tr ng âm) còn có tr ngể ễ ở ấ ả ầ ướ ọ ọ
âm ph (bi u di n b i d u ph y phía d i chân, tr c tr ng âm). Ví dụ ể ễ ở ấ ả ướ ướ ọ ụ
environmental (in,vair n'mentl). Các b n c n ph i đ c rõ c tr ng âm ph này,ơ ạ ầ ả ọ ả ọ ụ
còn các âm còn l i có th nu t đi. Quy t c thông th ng đ i v i tr ng âm phạ ể ố ắ ườ ố ớ ọ ụ
là luôn đ ng cách tr ng âm chính m t âm (tr c ho c sau). ứ ọ ộ ướ ặ
c. Tr ng âm nh n ch a đ đô ọ ấ ư ủ
Các b n đã ít sai tr ng âm t v n th ng m c l i này. Đ nói đ c hay, thìạ ọ ừ ẫ ườ ắ ỗ ể ượ
tr ng âm chính c n ph i có âm l ng g p 2-2.5 l n âm th ng, và có đ dàiọ ầ ả ượ ấ ầ ườ ộ
cũng t ng t , còn đ i v i tr ng âm ph thì cũng ph i 1.5-2 l n. Nhi u khi cácươ ự ố ớ ọ ụ ả ầ ề
âm không ph i tr ng âm có th nu t (đ c r t nh trong c h ng), nh ng ph iả ọ ể ố ọ ấ ỏ ổ ọ ư ả
nh n các tr ng âm r t rõ, r t to và dài (ch a nói là còn ph i luy n n a). Tómấ ọ ấ ấ ư ả ế ữ
l i là ph i đ đô! ạ ả ủ
2. Luy n ng và câu (phrases and sentences)ệ ữ
Ngay t khi b t đ u thay máu v n t v ng, b n có th b t đ u vào luy n nóiừ ắ ầ ố ừ ự ạ ể ắ ầ ệ

các ng và câu ngay. Tôi g i Ng , hay ng nói, đây có nghĩa là các c m tữ ọ ữ ữ ở ụ ừ
trong m t câu mà khi nói c n ph i nói liên ti p. Ng nói có th gi ng, có thộ ầ ả ế ữ ể ố ể
khác v i Ng thông th ng trong ng pháp. Vì v y, Ng đây có th g i làớ ữ ườ ữ ậ ữ ở ể ọ
nh p. Trong m t câu có th phân ra nhi u ng . (Chú ý đây là khái ni m c aị ộ ể ề ữ ệ ủ
riêng tôi đ t ra đ ti n g i, không có tính kinh vi n, quy t c trên th c t ). Víặ ể ệ ọ ệ ắ ự ế
d m t câu nói thông th ng nh nh sau:ụ ộ ườ ư ư
Being informed that the examination result is ready, I want to go to school right
now.(3)
N u các b n ph i đ c ch m rãi, thì thông th ng các b n ch gi m t c đ đ cế ạ ả ọ ậ ườ ạ ỉ ả ố ộ ọ
đi (nh ki u quay ch m), đ i v i t ng t , t ng t m t ki u:ư ể ậ ố ớ ừ ừ ừ ừ ộ ể
Being… informed… that… the… examination… result… is… ready…, I …
want… to… go… to… school… right… now.
Nh ng trên th c t , ng i ta ch gi m t c đ đ c các t đ n đi đôi chút, cònư ự ế ườ ỉ ả ố ộ ọ ừ ơ
l i đ đ c ch m rãi, ta nên phân câu ra thành các ng có nh p ng n 2-4 t nhạ ể ọ ậ ữ ị ắ ừ ư
sau:
Being informed/ that the examination result/ is ready, I want /to go to school/
right now.
Sau khi đã phân đo n nh v y, vi c đ c ch m s ch y u đ c th c hi n nhạ ư ậ ệ ọ ậ ẽ ủ ế ượ ự ệ ờ
vi c ng t ngh gi a các Ng . Vì v y, mu n đ c ch m rãi bao nhiêu, ta ch vi cệ ắ ỉ ữ ữ ậ ố ọ ậ ỉ ệ
ngh dài t ng đ ng b y nhiêu gi a các ng , ch không h ph i đ c ê a kéoỉ ươ ươ ấ ữ ữ ứ ề ả ọ
dài t ng ch nh thông th ng trong ti ng Vi t. Câu trên s đ c nói ch mừ ữ ư ườ ế ệ ẽ ượ ậ
rãi theo phong cách sau:
Being informed……… that the examination result……… is ready,……… I want
to go to school right now.

T i sao ph i ngh , nói chung là đ ta có th i gian nghĩ s nói ti p cái gì (nhạ ả ỉ ể ờ ẽ ế ư
các c th ng d y “u n l i b y l n tr c khi nói”). Còn trong t p nói, thìụ ườ ạ ố ưỡ ẩ ầ ướ ậ
đ n gi n là đ ta có th i gian chu n b cho vi c nói ti p các ng ti p theo.ơ ả ể ờ ẩ ị ệ ế ữ ế
Vi c ng t ngh này giúp ta khoan thai, tránh h p t p, tránh vi c b nói d n d pệ ắ ỉ ấ ấ ệ ị ồ ậ
mà v p váp, khô khan. Các b n c th xem, s th y ngay mình nói ch m kháấ ạ ứ ử ẽ ấ ậ

d dàng, và có v khá hay. Hì hì, th c ra n u các b n đ ý nghe CNN, BBC, sễ ẻ ự ế ạ ể ẽ
th y các chính khách (Bill, Bush ch ng h n) đ u nói khá ch m rãi theo phongấ ẳ ạ ề ậ
cách này. Các ông này th ng ng t ngh r t h p lý trong câu nói, có khi nghườ ắ ỉ ấ ợ ỉ
khá lâu m c dù t c đ trong m t ng cũng không ch m h n bình th ng làặ ố ộ ộ ữ ậ ơ ườ
m y. Vi c ng t ngh này khi n câu nói tr nên có NG , có nh p.ấ ệ ắ ỉ ế ở Ữ ị
M t đi u chú ý n a trong câu ví d trên, là ngoài ng t nh p, thì các tr ng âmộ ề ữ ụ ắ ị ọ
cũng c n đ c nh n m nh và DÀI h n các âm khác. Trong s các tr ng âm đó,ầ ượ ấ ạ ơ ố ọ
l i có các tr ng âm đ c nh n b t lên so v i các tr ng âm khác. Ta g i đó làạ ọ ượ ấ ậ ớ ọ ọ
các tr ng âm câu. Tr ng âm câu là tr ng âm c a các t quan tr ng đa âm ti tọ ọ ọ ủ ừ ọ ế
hay chính là t quan tr ng đ n âm ti t.ừ ọ ơ ế
Câu trên thông th ng s ph i nói nh sau:ườ ẽ ả ư
Being info rmed……… that the e xamina tion resu lt……… is re ady,
………… I wa nt to g o to scho ol right no w. (đ dài ch m bi uộ ấ ể
hi n đ dài t ng đ i) ệ ộ ươ ố
Trong câu trên, các t quan tr ng là examin(a)tion, w(a)nt, sch(oo)l, n(ow), vì nóừ ọ
mang l i thông tin chính cho câu. Vi c ch n tr ng âm câu th c ra tuỳ theo m iạ ệ ọ ọ ự ỗ
ng i nói và tuỳ vào văn c nh mà ta nên nh n vào các âm ti t khác nhau. Vi cườ ả ấ ế ệ
nh n tr ng âm t và tr ng âm câu đ đô, là m t y u t quan tr ng giúp ta nóiấ ọ ừ ọ ủ ộ ế ố ọ
không b nh súng b n, khi n t c đ trong m t ng cũng đã gi m đáng k .ị ư ắ ế ố ộ ộ ữ ả ể
Đây là Đi u đ mà t o thành cái g i là NG ĐI U nói. ệ ể ạ ọ Ữ Ệ
Nào, gi là lúc th c hành, các b n hãy ki m ngay m t trang ti ng Anh nào đóờ ự ạ ế ộ ế
mà b n cho là phù h p và c m s n cây bút chì. Tr c h t đ c l t qua r iạ ợ ầ ẵ ướ ế ọ ướ ồ
dùng bút chì ng t nh p câu, đ ng th i g ch chân các tr ng âm câu. Sau đó làắ ị ồ ờ ạ ọ
luy n đ c, v i các yêu c u sau:ệ ọ ớ ầ
- Thong th nói chungả
- To và rõ ràng
- Nh n tr ng âm t (1.5-2 l n dài và to h n bình th ng) ấ ọ ừ ầ ơ ườ
- Nh n tr ng âm câu (2-2.5 l n so v i bình th ng) ấ ọ ầ ớ ườ
- Ngh gi a các ng (tuỳ vào m i ng i, thông th ng là không d i 1/3-1/2ỉ ữ ữ ỗ ườ ườ ướ
giây)

- D n d n nu t các âm ti t không quan tr ng nh các quán t (a, an, the); cácầ ầ ố ế ọ ư ừ
gi i t (to, in, on, up… tr khi ta mu n nh n m nh các quán t này); và các âmớ ừ ừ ố ấ ạ ừ
không ph i tr ng âm trong t đa âm ti t. K thu t nu t âm là đ c nh và l tả ọ ừ ế ỹ ậ ố ọ ỏ ướ
nhanh, g n nh không đ âm thoát ra kh i cu ng h ng. ầ ư ể ỏ ố ọ
Luy n hát (nh t là nh ng bài hát có l i nhanh th lo i Pop Rock) là m t cáchệ ấ ữ ờ ể ạ ộ
r t t t đ luy n nu t âm, t đó b tr cho luy n tr ng âm (vì khi các âmấ ố ể ệ ố ừ ổ ợ ệ ọ
th ng b nu t thì nh ng âm còn l i s ph i là tr ng âm). Tuy nhiên, cũng ph iườ ị ố ữ ạ ẽ ả ọ ả
l u ý, không nh ng nh p đi u hát khác v i nh p đi u nói, mà đôi khi các âm cònư ữ ị ệ ớ ị ệ
b thay đ i so v i bình th ng đ phù h p v i bài hát (ví d , các quán t đángị ổ ớ ườ ể ợ ớ ụ ừ
nh ph i đ c l t thì trong bài hát th nh tho ng v n đ c nh n dài đ đáp ngẽ ả ọ ướ ỉ ả ẫ ượ ấ ể ứ
các giai đi u). (4)ệ
Tài li u tham kh o:ệ ả
1. H nh H ng - Ph ng pháp h c Ti ng Anh - NXB t ng h p Đ ngạ ươ ươ ọ ế ổ ợ ồ
Nai
2. Ngu n Internetồ