Cuộc đời của các hoàng nữ - 1 pot

Cuộc đời của các hoàng nữ - 1

Tấm vải bọc điều trong nội cung
Hầu hết những bé gái sinh ra đều quấn trong một tấm tã. Tã cứ đeo dính lấy bé
gái cho đến khi bé biết mặc quần thì tã đã mủn. Chỉ có nước vứt. Nhưng có những
bé gái ra đời được quấn trong tã bọc điều, biểu tượng của giàu sang phú quý.
Những cái tã mầu sa tanh đỏ, có thêu kim tuyến vàng sặc sỡ, có rua xa hoa. Nhưng
liệu chúng có bảo đảm được cuộc đời nhung lụa cho những cô gái có số phận may
mắn đó không?

Không ở đâu có nhiều tấm vải bọc điều như thế. Đơn giản chỉ vì vua chúa ở ta
cũng như bên Tàu không chỉ có một mà nhiều vợ. Bên Tàu, một vị hoàng đế có số
cung phi, cung nữ lên đến 10.000 người. Giả dụ 10.000 đó cùng đẻ thì có 10.000
tấm vải bọc điều phơi phới trong cung.
Triều đình nhà Nguyễn không đến nỗi như thế, nhưng ngoài hoàng hậu, các vua
đều nạp phi. Đời Minh Mạng, nhiều cung phi chỉ là cung nhân, cung nhân giản dị
là kẻ hầu hạ, thị nữ trong cung. Có thời kỳ trong nước có hạn hán, vua Minh Mạng
cho là trong cung nhiều chướng khí nên đã cho thải về đến 100 bà cung phi, có
nghĩa là ông còn giữ lại ít lắm cũng vài trăm. Đã vậy, ông còn nổi tiếng qua câu
thơ truyền tụng lại:"Nhất dạ ngũ giao, tam hữu dâng".

Thế tổ Cao hoàng đế, tức vua Gia Long có 13 hoàng tử, 18 hoàng nữ. Cộng
chung là 31 người. Thánh tổ Nhơn hoàng đế, tức vua Minh Mạng có nhiều con
hơn: 78 hoàng tử và 64 hoàng nữ. Cộng chung là 142 người. (Có nhiều sách chép
nhiều hơn, từ 165 đến 170 người, chẳng hiểu những con số đó lấy ở tài liệu nào và
căn cứ vào đâu). Hiến tổ Chương hoàng đế, tức Thiệu Trị có 29 hoàng tử và 35
hoàng nữ. Cộng chung là 64 người. Dực Tôn hoàng đế, tức Tự Đức, không có con,
chỉ nhận con nuôi. Tính chung cả bốn triều vua có tất cả 250 hoàng tử và hoàng
nữ. .

Nay chúng ta cứ giả dụ trong một thời gian là 30 năm sau, số này có vợ có

chồng phải cộng thêm 250 công chúa hoặc phò mã nữa. Con số cộng chung sẽ là
500 người. Lại cứ giả dụ một cách rất khiêm tốn là trung bình mỗi gia đình tối
thiểu có bốn người con, con số sẽ lên đến 1.000 người - 1.000 tấm vải bọc điều là
các hoàng tôn (tức là cháu trai, cháu gái vua). Chúng ta tạm thời tính đến đây thôi,
vì còn các hoàng tôn sẽ lại tiếp tục lấy vợ, lấy chồng nữa. Chẳng hạn, con thái tử
Bính, con vua Gia Long, không phải chỉ có 4 người con - 4 tấm vải bọc điều mà có
đến có 42 con trai, 31 con gái. Hoàng tử Miên Chi, con Minh Mạng 18 con gái, 13
con trai, hoàng tử Miên Tĩnh 10 con trai, 77 con gái, hoàng tử Miên Phú 27 con
trai, 35 con gái. Hoàng tử Hồng phó, con Thiệu Trị có 16 trai, 29 con gái. Hoàng
tử Quân Bắc 43 con trai, 24 con gái. Chỉ tính con của 6 hoàng tử thôi. Con số con
trai gái đã tốn thêm 400 tấm vải bọc điều.

Các con trai hay gái này, nhất là trong các đời trước, đa số đều ghi "sinh mẫu là
ai không rõ". Dù không rõ nguồn gốc, bọn họ vẫn có tấm vải bọc điều làm chứng
chỉ vào đời.

Bên cạnh đó còn có anh em, chị em với vua, với hoàng hậu và cung phi. Đám
người này được gọi chung là hoàng thân công. Đổ đồng có thêm 250 cặp hoàng
thân công nữa, chưa kể những thê thiếp như sẽ nói sau. Mỗi gia đình hoàng thân
công nhận cho bốn người một gia đình, ta có thêm 1.000 người nữa. 1.000 người
con trai, con gái các người có tước công này được gọi là công tử nữ.

Sau cùng, con cháu họ nhà vua thì được gọi chung là tôn thất. Bọn người này
phải cộng thêm 1.000 người nữa. Năm Minh Mạng thứ 4, năm 1823, có chỉ rằng
các viên chức trong dòng họ tôn thất mà chưa có quan chức thì được gọi là tôn thất
nhàn tản. Từ này ít người biết tới, vì có ai chịu nhận cái chức nhàn tản đâu .

Nếu cộng chung tất cả đám người thuộc dòng họ các vua kể trên, ta có khoảng
4.000 người trong bốn đời vua. 4.000 người này được nuôi ăn ở, tiền bạc, gạo thóc
mà tuỳ theo cấp bậc sẽ có mức lương bổng rõ rệt.

Bên cạnh đó, đừng quên mấy ông anh em nhà vua hoặc anh chị em phía hoàng
hậu đều cũng có vợ nọ con kia nên triều đình đã đặt ra là phủ thiếp, tức là vợ các
tước công.

Tất cả những thành phần trên đều không ai tự làm lấy các việc phục dịch hay
tạp dịch nên phải có người hầu hạ, vì thế triều đình đã đặt ra Cung giám viện, hay
Viện quan giám mà đời Minh Mạng thứ 17, 1836, đã có dự định cấp bậc Thái
giám làm năm cấp: Thủ đẳng, Thứ đẳng, Trung đẳng, A đẳng và Hạ đẳng. Con số
người này bao nhiêu thì quả thực người viết không tính hết được. Chỉ biết rằng,
khi một công chúa đi lấy chồng, có phò mã rồi thì được cấp 50 người để phục dịch
gồm lính canh, lính hầu do một viên đội trưởng chỉ huy cộng với một số thị nữ. 50
người này đều được triều đình cấp lương bổng, nuôi ăn ở. Nếu chỉ tính số người
phục dịch cho 250 hoàng tử, công chúa, con số này sẽ lên tới 12.500 người.

Bên cạnh đó là hàng quan lại từ nhất phẩm đến cửu phẩm, lại chia ra hàng quan
văn, quan võ.
Thấp nhất và sau cùng là bọn lính kinh. Lính kinh dùng để hộ vệ, hoặc hộ vệ
loan giá đều chỉ tuyển trong họ Tôn thất mà thôi.
Làm con tính sơ sài, tổng cộng lại cho thấy con số là chòm chèm hai chục ngàn
người được trả lương, nuôi ăn. Chỉ việc giải quyết, điều hoà con số người này cho
ổn thỏa, công việc của một ông vua trong một ngày cũng đủ mệt rồi.