Luận văn : ẢNH HƯỞNG CỦA VIỆC TIẾP CẬN NGUỒN NƯỚC ĐẾN THU NHẬP CỦA HỘ NÔNG DÂN XÃ TÂN LẬP, HUYỆN CHỢ ĐỒN, TỈNH BẮC KẠN part 8 pptx

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

69
Kết quả này cho thấy các hộ gia đình tại huyện Chợ Đồn - Bắc Kạn
chưa quan tâm nhiều đến đầu tư phân bón trong quá trình sản xuất lúa. Các hộ
hoàn toàn có thể tăng năng xuất lúa bằng cách tăng thêm lượng phân bón hữu
cơ cho lúa. Tuy nhiên, việc tăng phân bón cho lúa không phải là vô hạn, nếu
cứ tăng nhiều sẽ gây ra hậu quả không tốt cho cây lúa. Do đó, các hộ nên tăng
thêm lượng phân bón để tăng năng suất nhưng phải đảm bảo được theo yêu
cầu kỹ thuật của sản xuất lúa.
- Với độ tin cậy đạt 99.99% cho thấy biến giả D (D = 1 hộ được sử
dụng hệ thống thuỷ lợi; D = 0 hộ không được sử dụng hệ thống thuỷ lợi) có
sự tác động tới năng suất lúa. Cụ thể, hộ được sử dụng hệ thống thuỷ lợi sẽ có
năng suất lúa cao hơn so với hộ không sử dụng hệ thống thuỷ lợi là 0.21%.
Lúa là cây trồng chịu sự tác động nhiều của nguồn nước, do đó, những diện
tích nào chủ động nguồn nước tốt hơn sẽ cho năng suất và sản lượng cao hơn.
Kết quả này càng khảng định sự quan trọng của việc sử dụng nguồn nước
trong sản xuất nông nghiệp của địa phương.
2.3.4. Kết luận về tình hình thu nhập và ảnh hưởng của khả năng tiếp cận
nguồn nước đến thu nhập của hộ
Xã có nguồn tài nguyên nước dồi dào, với lượng mưa trung bình năm
108,32%, độ ẩm trung bình là 82,58%, người dân xã Tân Lập cần phải có các
biện pháp khắc phục, và tiếp cận tốt hơn nguồn tài nguyên nước để phát triển
sản xuất nông nghiệp, tăng thu nhập cho gia đình. Cần có các giải pháp cho
từng vùng trong khả năng tiếp cận nguồn nước. Việc giữ nước, sử dụng nước
hợp lý trong sinh hoạt cũng như trong việc tưới tiêu
Bên canh những thuận lợi, xã Tân Lập, huyện Chợ Đồn là một xã
nghèo, vùng sâu vùng xa, giao thông đi lại vô cùng khó khăn, cộng với tình
hình dân trí thấp, do đặc điểm địa lý xa xôi và cơ sở hạ tầng yếu kém, truờng
học còn thiếu thốn, chỉ có 01 trường tiểu học, trong đó có hai phân hiệu nằm

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

70
tại một thôn khó khăn của xã, và chưa có điện lưới quốc gia. Thôn không có
chợ để giao dịch thương mại, thu nhập của người dân trong xã chủ yếu là
nông nghiệp, chủ yếu tự cung tự cấp.
Là một xã nghèo với 198 hộ nghèo/280 hộ, chiếm tới 70,7%, dân cư
chủ yếu sống và canh tác trên các sườn đát dốc. Diện tích đất tự nhiên chủ yếu
là núi đá cao và đồi chiếm 80% diện tích đất tự nhiên của xã. Lượng mưa
phân bố không đều.Với điều kiện khó khăn về mọi mặt như vậy, dẫn đến nền
kinh tế của xã và thu nhập của người dân rất thấp.
Phát huy những thế mạnh của từng vùng về khả năng tiếp cận nguồn tài
nguyên nước để phát triển kinh tế, những vùng có thế mạnh về nguồn nước
phải có biện pháp chống xói mòn đất, mở rộng thu nhập từ chăn nuôi. Do đặc
điểm vùng thấp và dân cư mới di dân đến vùng trung tâm, chưa mở rộng quy
mô và chưa chú trọng đến chăn nuôi, nhóm hộ tiếp cận nguồn nước thuận lợi
nhất cần khắc phục những khó khăn tác động đến chăn nuôi để tăng thu nhập
từ chăn nuôi cho nhóm hộ.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

71
Chƣơng III
MỘT SỐ GIẢI PHÁP VỀ TĂNG KHẢ NĂNG TIẾP CẬN
NGUỒN NƢỚC VÀ TĂNG THU NHẬP CHO HỘ NÔNG DÂN
XÃ TÂN LẬP, HUYỆN CHỢ ĐỒN
3.1. Các giải pháp chung sử dụng nguồn nƣớc
Các chính sách vĩ mô của Nhà nước về phát triển hệ thống nước và làm
tăng khả năng tiếp cận và sử dụng nguồn nước của người dân nông thôn.

Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, Việt Nam đang đứng trước nguy
cơ thiếu nước sạch trầm trọng vào năm 2010, do tình trạng khô hạn ngày càng
trầm trọng trong khi nhu cầu sử dụng nước lại tăng nhanh.
Các chuyên gia về thủy văn và tài nguyên nước cho biết ở phía nam,
sông Thị Vải và Đồng Nai đang dần trở thành những con sông chết trong khi
tại phía nam sông Hồng cạn kiệt một cách nguy hiểm vào vụ đông xuân, đe
dọa đời sống của cư dân ven sông.
Một trong những nguyên nhân dẫn đến khô hạn là do năm nay Việt
Nam nằm trong nhóm quốc gia và vùng lãnh thổ chịu ảnh hưởng nặng nề của
hiện tượng El-nino. Lượng mưa thấp hơn trung bình nhiều năm, mùa mưa kết
thúc sớm, mực nước sông Hồng tại Hà Nội xuống mức thấp nhất trong vòng
100 năm qua. Do đó, theo các chuyên gia sắp tới tình trạng suy giảm nguồn
nước, hạn hán, thiếu nước có thể xảy ra trên diện rộng. Trong khi đó, nhu cầu
về nước sẽ tăng khoảng 97%.
3.1.1. Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng nước phục vụ sản xuất nông nghiệp
Để khắc phục tình hình hạn hán xảy ra thường xuyên và trên diện rộng
trong những năm gần đây, ngoài việc đầu tư xây dựng công trình mới với chi
phí rất tốn kém, cần tập trung sửa chữa, nâng cấp công trình hiện có để nâng
cao năng lực, đi đôi với việc đổi mới công tác quản lý, tuyền truyền, hướng
dẫn, áp dụng công nghệ, kỹ thuật tưới tiết kiệm nước, sử dụng nước tiết kiệm.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

72
Trong những năm gần đây, do sự biến động của thời tiết, khí hậu, tình
trạng hạn hán đã xảy ra thường xuyên và khá nghiêm trọng trên phạm vi cả
nước, đặc biệt là ở các tỉnh miền Núi và Tây Nguyên, ảnh hưởng lớn đến sản
xuất và đời sống của nhân dân. Trước đây, chúng ta chủ yếu tập trung vào
việc tìm kiếm nguồn nước, đầu tư, xây dựng công trình để quản lý, khai thác
nguồn nước, còn việc sử dụng nước như thế nào cho hiệu quả chưa được coi

trọng. Trong thực tế, do tập quán canh tác, sự hiểu biết còn hạn chế về kỹ
thuật nông nghiệp, kỹ thuật tưới, tiêu theo yêu cầu của cây trồng trong từng
thời đoạn sinh trưởng đã dẫn đến việc sử dụng nước rất lãng phí.
Vì vậy, đã đến lúc cần phải đặt vấn đề sử dụng nước làm sao cho hiệu
quả, đặc biệt sử dụng nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, thay cho quan niệm
trước đây cho rằng nước là của trời cho, là nguồn tài nguyên vô hạn. Để thực
hiện được vấn đề này, từ cơ quan Trung ương đến các địa phương, từ cơ quan
quản lý đến các đơn vị cung cấp nước cần thông qua việc tuyên truyền, phổ
biến khoa học kỹ thuật, công nghệ tưới tiết kiệm nước để bà con nông dân sử
dụng nước tiết kiệm, hiệu quả.
Vậy, tại sao phải nâng cao hiệu quả sử dụng nước, tưới tiết kiệm nước,
phải chăng từ trước đến nay chúng ta sử dụng nước một cách lãng phí. Trong
bài viết này, tôi xin được đi sâu đề cập về công tác quản lý, khai thác công
trình thuỷ lợi, sử dụng nước trong nông nghiệp.
3.1.2. Tình hình thuỷ lợi và một số giải pháp thuỷ lợi cho các tỉnh miền núi
phía Bắc
Các tỉnh miền núi phía Bắc nói chung và 6 tỉnh đặc biệt khó khăn trong
vùng nói riêng là khu vực có nhiều tiềm năng, đồng thời có vị trí xung yếu về
an ninh - quốc phòng. Việc phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn quan trọng
này luôn là mối quan tâm lớn của Đảng và Nhà nước ta. Điều đó chúng ta có

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

73
thể thấy qua nhiều chủ trương, chính sách cụ thể, đặc biệt cuối tháng 9 vừa
qua Chính phủ đã triệu tập một hội nghị chuyên đề để bàn về phát triển kinh
tế - xã hội của 6 tỉnh này. Để góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của
các tỉnh, tác giả đưa ra một số giải pháp về khoa học và công nghệ nhằm phát
triển lĩnh vực thủy lợi - một bộ phận của kết cấu hạ tầng, vấn đề quan trọng
đang được các địa phương này quan tâm.

Công tác thuỷ lợi nói chung, công tác khoa học và công nghệ
(KH&CN) thuỷ lợi nói riêng có vai trò quan trọng góp phần thực hiện các chủ
trương chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển kinh tế - xã hội (KT -
XH) các tỉnh miền núi.
Theo số liệu thống kê của Viện khoa học thuỷ lợi (KHTL), không kể
những công trình lớn như Thác Bà, Hoà Bình, đến nay tại khu vực miền núi
phía Bắc, Nhà nước và nhân dân địa phương đã xây dựng được 893 hồ chứa
nước loại vừa và nhỏ; 1 200 đập dâng; hàng trăm công trình thuỷ luân, thuỷ
điện nhỏ, trạm bơm; hàng vạn trạm thuỷ điện cực nhỏ có công suất 0,3-0,6
kw; hàng vạn công trình trung, tiểu thuỷ nông gồm kênh dẫn, mương phai;
hàng chục vạn bể chứa, giếng nước phục vụ sinh hoạt và sản xuất; hàng trăm
kilômét đường ống dẫn nước kiên cố; đã phục vụ tưới chắc cho 100 000 ha
lúa chiêm, 210 000 ha lúa mùa, cung cấp 20 000 kW điện, giải quyết nước
sinh hoạt hợp vệ sinh cho hơn 30 vạn dân ở các vùng khan hiếm nước, vùng
núi đá, vùng biên giới và các vùng dân cư, kinh tế tập trung. Tuy nhiên, các
công trình thuỷ lợi ở đây còn bộc lộ nhiều nhược điểm, chưa đáp ứng được
yêu cầu về số lượng và chất lượng phục vụ nhiệm vụ phát triển KT-XH của
các tỉnh trong tình hình mới.
Các công trình tạm, bán kiên cố còn chiếm tỷ lệ cao; các công trình do
Nhà nước đầu tư, thường mới chỉ kiên cố công trình đầu mối, còn kênh
mương do dân tự làm, công trình bị xuống cấp nghiêm trọng, nên hiệu suất

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

74
còn rất thấp. Ví dụ: Trong tổng số 4 524 phai đập thì mới kiên cố được 1 200
đầu mối, chiếm 26,5% (chưa kể các công trình kiên cố còn bị xuống cấp
nghiêm trọng); các công trình thuỷ luân, thuỷ điện nhỏ đã được xây dựng đến
nay chỉ còn dưới 50% số trạm hoạt động.
Để góp phần phát triển KT-XH các tỉnh miền núi phía Bắc, nhất là 6

tỉnh thuộc diện đặc biệt khó khăn (Sơn La, Lai Châu, Lào Cai, Hà Giang, Cao
Bằng và Bắc Cạn), theo chúng tôi việc phát triển thuỷ lợi ở đây phải gắn với
việc xây dựng hồ chứa nước, kết hợp thuỷ điện nhỏ để cung cấp nước, điện
cho đời sống và sản xuất ở vùng thiếu nước, vùng sâu, vùng xa. Cụ thể là:
Nâng cấp, tu bổ và kiên cố hoá công trình và cụm công trình đầu mối,
hoàn chỉnh các hệ thống kênh mương để phát huy hiệu suất các công trình
hiện có.
Xây dựng một số công trình mới tại các khu vực sản xuất lương thực
tập trung và có tiềm năng, kết hợp với việc cấp nước cho các cụm dân cư, thị
trấn, thị xã, khu công nghiệp.
Tăng cường trồng rừng kết hợp với làm hồ chứa nước nhỏ, ruộng bậc
thang nhằm bảo vệ tầng phủ, giảm lũ, giữ ẩm và tăng nguồn sinh thuỷ.
Nghiên cứu xây dựng kè bảo vệ các đoạn sông suối, đặc biệt là sông
biên giới, kiểm soát nguồn nước và chất lượng nước vào lãnh thổ Việt Nam,
phòng chống lũ quét, lũ ống miền núi.
Nhà nước đầu tư vốn ngân sách cho việc xây dựng các công trình thuỷ
lợi đầu mối, địa phương huy động nhân dân đóng góp công lao động để xây
dựng, tu bổ các hệ thống kênh mương.
Xây dựng hệ thống thuỷ điện nhỏ cung cấp điện sinh hoạt cho đồng bào
vùng sâu, vùng xa, nơi không có điện lưới quốc gia.
Cải tạo nâng cấp, mở rộng công trình cấp nước tự chảy: Đập dâng, hồ
chứa, kênh mương.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

75
Đối với công trình đập dâng (bao gồm đập tạm, bán kiên cố, kiên cố):
Phai đập tạm như phai gối, phai chân ếch, phai cũi, do nhân dân tự làm là chủ
yếu. Loại này xây dựng đơn giản nhưng phải sửa chữa, làm lại hàng năm, hơn
nữa các loại vật liệu để xây dựng tại chỗ hiếm, đặc biệt là gỗ không được

phép khai thác tự do, vì thế không nên phát triển .
Đối với vùng núi nên cố gắng đầu tư xây dựng các loại phai đập bán
kiên cố như phai rọ đá, phai đá xếp (phai rọ đá hiện nay được dùng khá phổ
biến vì công nghệ và vật liệu làm rọ đá không khó khăn như thập niên 60-70,
thép làm rọ có thể được mạ lớp chống rỉ, hoặc bọc nhựa, bọc composite) và
các loại phai đập kiên cố như đập đá xây hoặc bê tông; đập có lõi đất đá, được
bọc đá xây hoặc bê tông; đập đá đổ cải tiến; phai đập tự động nâng lên, hạ
xuống theo mùa vụ.
Hồ chứa nước: Chú ý sửa chữa, nâng cấp cải tạo hệ thống đóng mở
điều tiết hồ, chống thẩm lậu. Hầu hết hồ chứa ở miền núi là loại nhỏ, có dung
tích trên dưới 1 triệu mét khối, chiều cao đập xấp xỉ 10 m, diện tích tưới vài
chục hecta nên lưu lượng qua cống nhỏ, tiết diện cống bé, do đó vấn đề kín
nước cửa van và thao tác đóng mở cửa cống là rất quan trọng, cần được lưu ý.
Hệ thống kênh mương, cầu máng: Hầu hết các hệ thống kênh mương
miền núi đều không hoàn chỉnh, hay bị sạt lở. Vì vậy cần đẩy mạnh việc kiên
cố hóa.
Ngoài ra có thể áp dụng công nghệ tưới cây vùng đồi bằng vòi phun,
nhỏ giọt áp lực thấp đã được một số cơ quan trong nước nghiên cứu, chế tạo
và áp dụng ở miền núi như các loại vòi phun bằng nhựa, bằng đồng
* Phát triển thuỷ luân, thuỷ điện nhỏ, trạm bơm
Việc cấp điện cũng như cấp nước sinh hoạt ở miền núi cần được giải
quyết theo hướng triệt để kết hợp với công trình thuỷ lợi để lắp đặt thiết bị.
Thấy trước được vấn đề khó khăn về thiết bị, nhiều năm qua Viện KHTL đã

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

76
chủ động nghiên cứu chế tạo trong nước nhiều loại thiết bị thủy luân, thuỷ
điện nhỏ có kết hợp chạy các máy xay xát nông sản. Đến nay chúng ta có lực
lượng để giải quyết đủ yêu cầu về thiết bị thuỷ luân, thuỷ điện nhỏ và hiện

đang tập trung nghiên cứu nâng cao chất lượng thiết bị (như hiệu suất, độ bền)
và giảm giá thành sản phẩm để đáp ứng tốt hơn nhu cầu về các dạng thiết bị
này của các địa phương miền núi.
Do đặc điểm của sông suối miền núi là có mức dao động mực nước lớn
giữa mùa lũ và mùa kiệt nên thiết bị bơm nước phải đáp ứng được yêu cầu đó.
Giải pháp bơm sử dụng năng lượng truyền thống, do chi phí vận hành cao nên
chỉ được sử dụng cho vùng có cột nước bơm thấp hoặc cho cây trồng có giá
trị kinh tế cao. Giải pháp sử dụng năng lượng nước như dốc nước, thác nước,
đập dâng để xây dựng, lắp đặt các loại bơm như bơm va, bơm thuỷ luân là
phù hợp, vì công nghệ này chưa được sử dụng rộng rãi nên còn nhiều địa
điểm có thể tận dụng được. Ngoài những công trình xây dựng mới, thì ngay
trong hệ thống thuỷ lợi đã có cũng có thể lợi dụng các bậc nước ở sau đập, ở
trên kênh để lắp đặt chúng, góp phần nâng cao hiệu quả tưới và cấp nước sinh
hoạt của công trình. Công nghệ này có thể đưa nước lên cao (10-100m) tạo
nguồn nước để cấp nước cho vùng đất dốc, cho cây ăn quả, cây công nghiệp,
cho nuôi cá, có thể dẫn nước đi xa để cấp nước sinh hoạt. Quy mô công trình
vừa và nhỏ, phù hợp với quy mô hộ gia đình ở miền núi, chi phí thấp (dưới 1
triệu đồng cho 1 trạm), người dân có thể tự đầu tư, xây dựng, quản lý vận
hành, góp phần xã hội hoá công tác thủy lợi .
Hiện nay, Viện KHTL đã nghiên cứu chế tạo được 15 loại bơm thuỷ
luân, hợp tác nghiên cứu 4 loại bơm va, có thể đáp ứng rộng rãi nhu cầu phát
triển thuỷ lợi miền núi. Từ năm 1998 đến 2001 Viện đã đưa kết quả nghiên
cứu này vào sản xuất, góp phần xây mới và cải tạo trên 50 trạm bơm, trong đó
có thể kể đến một số công trình tiêu biểu như Trạm bơm thuỷ luân Tà Xa

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

77
(Sơn La), Hệ thống thuỷ lợi Văn Quán (Lạng Sơn) và một số điểm trình diễn
ở Tuyên Quang, được địa phương đánh giá cao.

Đối với vùng sâu, vùng xa điện lưới quốc gia khó vươn tới được, vì vậy
việc tận dụng nguồn thủy năng sẵn có làm thuỷ điện nhỏ là một hướng quan
trọng để nâng cao đời sống dân cư ở các bản làng. Thiết bị thuỷ điện nhỏ
trước đây phần lớn được nhập khẩu từ nước ngoài, một số thiết bị sản xuất
trong nước có chất lượng chưa ổn định nên làm mất lòng tin của các cấp quản
lý và người sử dụng. Trong 10 năm gần đây, Viện KHTL đã tập trung nghiên
cứu, áp dụng các thành tựu mới về thuỷ điện nhỏ của thế giới và bước đầu đã
chế tạo được những thiết bị chính cho thuỷ điện nhỏ với quy mô công suất 5-
200 kW, phục vụ cho quy mô thôn, bản đến quy mô xã miền núi. Đặc biệt
trong 2 năm gần đây nhờ áp dụng một số tiến bộ KH&CN nên thiết bị thuỷ
điện do Viện nghiên cứu đã đạt trình độ của khu vực. Riêng mảng thiết bị
thuỷ điện cực nhỏ, do thiết bị của Trung Quốc giá quá thấp nên sản phẩm của
ta chưa cạnh tranh được. Được sự hỗ trợ của Bộ nông nghiệp và phát triển
nông thôn, Bộ khoa học, công nghệ và môi trường, Viện đang tập trung
nghiên cứu loại thiết bị này nhằm sớm đưa ra các thiết bị chất lượng cao, giá
thành thấp, phục vụ cho phát triển miền núi.
Ngoài 2 nhóm công nghệ phục vụ cho thuỷ lợi và thuỷ điện nhỏ nêu
trên, Viện đang đẩy mạnh nghiên cứu và chuyển giao các giải pháp tưới tiên
tiến, tưới tiết kiệm cho cây trồng, đặc biệt là cây ăn quả; sử dụng vật liệu mới
(vải địa kỹ thuật) để xây dựng bể chứa nước cỡ lớn phục vụ cấp nước sinh
hoạt cho vùng cao núi đá; sử dụng vật liệu mới kết hợp vật liệu địa phương để
xây dựng hồ chứa nước với chi phí thấp; một số loại bơm phù hợp với địa
hình miền núi

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

78
Để phát triển thuỷ lợi ở các tỉnh miền núi đặc biệt khó khăn, ngoài các
giải pháp về công nghệ, chúng tôi cho rằng còn một số vấn đề khác mà các cơ
quan hữu quan và Nhà nước cần quan tâm giải quyết:

Đẩy mạnh phổ biến những tiến bộ KH & CN bằng cách xây dựng các
mô hình trình diễn, tổ chức các lớp tập huấn và mạng lưới cán bộ chuyển giao
kỹ thuật (như mô hình khuyến nông).
Với các trạm quy mô hộ gia đình, Nhà nước cần hỗ trợ vật tư (xi măng,
sắt thép), thiết bị. Các trạm có quy mô lớn hơn cần được hỗ trợ đầu tư như
đầu tư các dự án thuỷ lợi hiện nay, nhưng cần cải tiến phương thức quản lý
đầu tư.
Cần hỗ trợ các cơ quan nghiên cứu - triển khai để sớm đưa kết quả
nghiên cứu vào sản xuất ở miền núi.
3.2. Giải pháp của Nhà nƣớc
Để đối phó với tình trạng khan hiếm nước, Việt Nam cần giữ gìn, bảo
vệ, bảo tồn nguồn nước, ứng xử hợp lý với tài nguyên nước, nhất là sử dụng
nước tiết kiệm và đa mục đích, xây dựng cơ chế bảo đảm điều hòa, phân bổ
hợp lý tài nguyên nước, bảo vệ dòng sông và môi trường.
Ngoài việc đầu tư, nâng cấp sửa chữa các công trình thuỷ lợi, việc hoàn
thiện một số giải pháp về cơ chế chính sách, tổ chức, quản lý công trình, sử
dụng nước như sau:
1. Hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến quản lý
khai thác công trình thuỷ lợi theo hướng các công trình phải có chủ “quản lý”
thực sự, quản lý kém người chủ phải chịu trách nhiệm về pháp luật và kinh tế.
Thực hiện giao đặt hàng với những hệ thống công trình lớn, kết hợp với đấu
thầu “quản lý” có điều kiện (về kỹ thuật và tài chính) từng phần việc, từng
hạng mục công trình hoặc toàn bộ hệ thống công trình vừa và nhỏ, tiến tới tư
nhân hoá, đa dạng hoá công tác quản lý.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

79
2. Xây dựng các mô hình nghiên cứu, ứng dụng công nghệ thiết bị tưới
tiết kiệm nước phù hợp với từng loại cây trồng, từng vùng khí hậu và từng

loại đất:
Tưới nhỏ giọt: Là hình thức đưa nước trực tiếp trên mặt đất đến vùng
gốc cây trồng một cách liên tục dưới dạng từng giọt nhờ các thiết bị đặc trưng
là các vòi tạo giọt. Áp dụng cho vùng đất có địa hình phức tạp, khan hiếm
nước, gió thổi mạnh, tưới cho các cây trồng có giá trị kinh tế cao, đòi hỏi cấp
nước thường xuyên ở mức nhỏ.
Tưới phun mưa: Là hình thức tưới nước cho cây trồng dưới dạng hạt
mưa. Áp dụng cho vùng đất có độ thấm ít, cho các loại cây trồng mềm yếu có
giá trị kinh tế cao.
Tưới ngầm: Là hình thức đưa nước trực tiếp vào bộ rễ cây trồng. Áp
dụng cho các vùng đất có khả năng mao dẫn tốt, đất thịt, thịt pha cát, kết cấu
đất vào loại trung bình, có khí hậu khô hạn, thường xuyên có gió lớn
3. Tuyên truyền, phổ biến kỹ thuật thuỷ lợi, nông nghiệp đến tận bà con
nông dân, đặc biệt là kỹ thuật tưới tiêu phù hợp với yêu cầu nước theo từng
thời đoạn sinh trưởng của cây trồng, đặc biết đối với tưới lúa, để người nông
dân hiểu và biết cách sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả.
Nâng cao hiệu quả sử dụng nước
Một là, đẩy mạnh xã hội hoá, phát triển mạnh mẽ thị trường nước sạch
và vệ sinh nông thôn. Xã hội hoá lĩnh vực cấp nước sạch &VSMTNT, huy
động sự tham gia rộng rãi của toàn xã hội, các thành phần kinh tế nhất là khu
vực nhân dân đầu tư phát triển cấp nước sạch &VSMTNT. Nhà nước khuyến
khích sự tham gia của các thành phần kinh tế thông qua các cơ chế chính sách
đảm bảo nguyên tắc các thành phần kinh tế được coi trọng và đối xử bình đẳng.
Hai là, công tác thông tin- giáo dục- truyền thông phải được tăng cường
và tiến hành thường xuyên, liên tục bằng nhiều hình thức khác nhau, như: