Dùng thuốc ở bệnh nhân loãng xương pdf

Dùng thuốc ở bệnh nhân
loãng xương


Loãng xương là một bệnh xương hay gặp, đặc biệt ở những người
cao tuổi và ở phụ nữ sau mãn kinh. Ở Việt Nam loãng xương chiếm tỷ lệ
13-15% phụ nữ sau mãn kinh.
Loãng xương là một bệnh xương hay gặp, đặc biệt ở những người
cao tuổi và ở phụ nữ sau mãn kinh. Ở Việt Nam loãng xương chiếm tỷ lệ
13-15% phụ nữ sau mãn kinh.
Gãy xương là hậu quả đáng sợ nhất của loãng xương vì gây ảnh
hưởng nghiêm trọng lên chất lượng cuộc sống. Gãy xương cột sống là nguồn
gốc của đau, biến dạng thân đốt sống, giảm chiều cao, mất khả năng tự lập.
Còn gãy xương háng là nguyên nhân gây tử vong của 1 trong 5 bệnh nhân
trong vòng 6 tháng sau gãy xương, và chỉ có 1 trong 3 bệnh nhân phục hồi
hoàn toàn khả năng vận động. Loãng xương là một vấn đề lớn trong sức
khỏe cộng đồng do bệnh thường gặp và chi phí điều trị rất tốn kém.
Các biện pháp điều trị loãng xương
Đầu tiên là lựa chọn đúng đối tượng cần điều trị, dựa trên thăm khám
lâm sàng, đánh giá các kết quả của đo mật độ xương. Người bệnh cần phải đi
khám bệnh ở cơ sở y tế chuyên khoa xương khớp để bác sĩ quyết định xem
bệnh nhân có cần điều trị hay không và chỉ định các biện pháp điều trị cụ
thể.
Loãng xương là một bệnh xương đòi hỏi phải điều trị kéo dài, thậm
chí suốt đời. Các biện pháp điều trị loãng xương sau mãn kinh hiện nay có
thể làm giảm tới một nửa nguy cơ gãy xương ở phụ nữ mãn kinh đã có giảm
mật độ xương.
Công tác điều trị đòi hỏi trước hết phải dùng các biện pháp không
dùng thuốc như tập thể dục, phòng ngừa ngã, sau đó khắc phục tình trạng
thiếu hụt calci và vitamin D và cuối cùng là mới dùng các thuốc điều trị
loãng xương đặc hiệu. Các thuốc điều trị loãng xương được chia thành hai

nhóm chính: hoặc là kích thích tạo xương hoặc là ức chế hủy xương. Hiện
nay diều trị loãng xương chủ yếu dựa trên các thuốc biphosphonat, raloxifen,
miacalcic, livial, PTH, vitamin D và calci.
Dùng thuốc như thế nào?
Bệnh nhân không nên tự điều trị ở nhà, mách bảo nhau các thuốc điều
trị, mua thuốc uống thuốc bừa bãi.
Sự tuân thủ chế độ điều trị của bệnh nhân rất quan trọng. Người bệnh
phải tuân thủ tất cả những chỉ dẫn của bác sỹ và uống thuốc theo đúng liều,
thời gian kê trong đơn. Khi hết thuốc bệnh nhân phải đến gặp bác sĩ để được
khám lại.
Do bệnh nhân phải uống thuốc hằng ngày nên cần phải lập thói quen
dùng thuốc thường xuyên, vào một giờ nhất định trong ngày. Hiện nay các
hãng dược phẩm cũng chú ý cải tiến dạng thuốc biphosphonat dùng cách
quãng, làm dễ dàng tuân thủ thuốc, rất thuận tiện trong dùng thuốc kéo dài.
Có những trường hợp người bệnh nôn nóng muốn khỏi bệnh sớm hay
do đau quá nên dùng thuốc quá liều, gây nên tình trạng ngộ độc thuốc hay lại
chỉ dùng thuốc trong vài ngày, khi thấy đỡ bệnh, tưởng khỏi bệnh rồi nên
dừng uống thuốc, làm cho bệnh ngày càng nặng hơn. Cách dùng thuốc tùy
tiện, không kiểm soát như vậy có thể gây nhiều tai biến như loét dạ dày tá
tràng gây xuất huyết tiêu hóa, thủng dạ dày, thậm chí gây tử vong.
Bệnh nhân bị loãng xương phải điều trị kéo dài rất cần có sổ y bạ để
ghi chép đơn thuốc, chỉ dẫn của bác sĩ, cũng như theo dõi đánh giá kết quả
điều trị, ghi nhận những tác dụng phụ nếu có của thuốc. Một tồn tại hiện nay
là bệnh nhân chúng ta thường đi khám bệnh một cách tùy tiện, tức là không
có sổ y bạ, hay để quên sổ y bạ và các kết quả xét nghiệm, phim Xquang ở
nhà, rồi lại làm lại các xét nghiệm ở mỗi lần khám mới. Điều đó gây lãng
phí, tốn kém cả về thời gian và tiền bạc cho bệnh nhân, cũng như gây khó
khăn cho thầy thuốc theo dõi liên tục người bệnh. Do vậy, việc bệnh nhân
lưu trữ đầy đủ các hồ sơ y tế và mang theo mỗi lần khám bệnh sẽ làm nâng
cao chất lượng chẩn đoán và điều trị bệnh.

Bệnh nhân cần theo dõi sát sao tình trạng bệnh của mình. Một số
thuốc như biphosphonat có những chỉ dẫn đặc biệt khi dùng, để tránh tác
dụng phụ trên đường tiêu hóa, hay tránh những tương tác bất lợi với thức ăn,
hay các thuốc khác. Ngay cả khi dùng thuốc đúng chỉ dẫn, vẫn có thể có tai
biến vì mỗi bệnh nhân, mỗi lứa tuổi, mỗi giới lại có đáp ứng với thuốc khác
nhau. Thuốc có thể tốt với người này nhưng lại hoàn toàn không có tác
dụng, thậm chí có hại với người khác. Bệnh nhân cần thông báo cho bác sĩ
tất cả tình trạng dị ứng hay tai biến do dùng thuốc trước đây của mình, cũng
như các bệnh kèm theo để bác sĩ lưu ý khi kê đơn. Khi gặp tác dụng phụ của
thuốc hay bệnh nặng lên thì phải lập tức thông báo cho bác sĩ ngay để có
biện pháp xử lý kịp thời mà không cần đợi đến khi dùng hết đơn thuốc.
Bệnh nhân loãng xương cần được chẩn đoán và điều trị sớm, đúng
cách và hiệu quả. Chính sự hợp tác chặt chẽ thầy thuốc với bệnh nhân và sự
tuân thủ các chỉ dẫn điều trị là yếu tố cơ bản đảm bảo thành công trong việc
chữa bệnh.