Khoáng chất và sức khỏe con người pdf

Khoáng chất và sức
khỏe con người

Cơ thể con người rất cần một số chất khoáng cho hoạt động sống
bình thường. Chất khoáng trong cơ thể là một nhóm vi chất dinh dưỡng
có bản chất là các chất vô cơ. Các chất khoáng rất sẵn có trong tự nhiên
và được cơ thể chúng ta hấp thu qua nước uống và thức ăn. Vai trò sinh
lý của nhiều khoáng chất đối với cơ thể con người hiện đang còn được
tiếp tục nghiên cứu nhưng nói chung chúng có tác dụng như là vitamin
và phối hợp với vitamin trong nhiều phản ứng sinh hóa quan trọng.
Một số kim loại nặng trong cơ thể
Sắt (Fe) là thành phần của men hô hấp tế bào (cytocrom), của
hemoglobin và myoglobin nên rất cần cho quá trình tạo máu. Sắt được dùng
dưới dạng muối sắt để chữa bệnh thiếu máu. Kẽm (Zn) là nguyên tố vi lượng
phổ biến thứ hai trong tự nhiên và có vai trò quan trọng đối với sự sống của
con người. Zn tham gia cấu tạo gần 300 enzym và thực hiện nhiều chức
năng cấu trúc, xúc tác hoặc điều hòa các phản ứng sinh hóa trong cơ thể, đặc
biệt là quá trình sinh tổng hợp acid nucleic tạo nên các gen di truyền, quá
trình sinh tổng hợp protein và quá trình phân chia tế bào. Ngoài ra Zn còn
tham gia vào sự hình thành các hormon quan trọng ở tuyến giáp, tuyến tụy,
tuyến yên và tuyến tiền liệt để thực hiện chức năng sinh trưởng, phát triển
giới giúp con người phát triển khỏe mạnh về thể chất và trí tuệ Nguyên tố
đồng (Cu) cũng là thành phần quan trọng của nhiều enzym liên quan đến quá
trình hình thành hồng cầu và bạch cầu. Calci (Ca) là thành phần cơ bản trong
cấu tạo của xương, có vai trò quan trọng trong hoạt động của thần kinh và co
cơ, là một trong những yếu tố đông máu.
Khoáng chất làm con người trẻ lâu
Selen (Se) cũng là một nguyên tố vi lượng quan trọng trong cơ thể con
người mặc dù với một hàm lượng rất nhỏ. Se có trong enzym glutathion
peroxydase có vai trò loại bỏ gốc tự do, bảo vệ màng tế bào và ADN. Enzym
này có nhiều ở gan để hóa giải chất độc, ở cơ tim để bảo vệ các tế bào có

cường độ hoạt động lớn. Se cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình hô
hấp vì liên quan đến sinh tổng hợp Coenzym-Q. Tuy chỉ cần với số lượng rất
nhỏ nhưng nếu thiếu hụt Se trong dinh dưỡng có nguy cơ dẫn đến hàng loạt
bệnh tật nguy hiểm như ung thư, bệnh tim mạch và lão hóa sớm. Hiện nay
nhiều thuốc phối hợp vitamin và khoáng chất có bổ sung Se có tác dụng
chống lão hóa, kéo dài tuổi thanh xuân là do đặc điểm sinh học nói trên của
Se. Tuy nhiên cũng như các nguyên tố vi lượng khác, tác dụng sinh học của
Se phụ thuộc vào liều lượng. Nếu dùng liều cao quá mức cho phép, Se có thể
gây độc cho cơ thể.
Bổ sung khoáng chất bằng con đường tự nhiên
Bình thường nếu ta ăn uống đầy đủ chất và cơ thể khỏe mạnh thì
không cần phải bổ sung chất khoáng qua con đường dùng thuốc. Một số chế
phẩm phối hợp vitamin và khoáng chất hiện nay có rất nhiều trên thị trường
nhưng thuốc chỉ nên dùng cho những người bị thiếu hụt do rối loạn hấp thu
ở đường tiêu hóa, suy dinh dưỡng, mới ốm dậy, ăn kiêng, cơ thể không hấp
thu được Một số chất khoáng được cơ thể hấp thu hằng ngày như natri,
clo, flo, iod, ka-li, magie có trong muối ăn, nước, thuốc đánh răng và nhiều
loại thực phẩm khác. Điều cần lưu ý là khi sử dụng các chế phẩm thực phẩm
chức năng hay hỗ trợ dinh dưỡng cũng cần phải theo dõi để không bị thừa
một số vi chất sẽ gây hại cho cơ thể. Ngay cả các loại thuốc tổng hợp có cả
vitamin và khoáng chất cũng rất cần phải tuân theo chỉ định của thầy thuốc.