Bài giảng quản trị tài chính chương VI quyết định chính sách tổ chức

QUYẾT ĐỊNH CHÍNH SÁCH CỔ
TỨC
MỤC TIÊU
Khi có thu nhập, công ty có thể phân phối như thế
nào: đầu tư vào tài sản hoạt động? Thanh toán
nợ? hay phân phối cho cổ đông?
Nếu phân phối cho cổ đông thì:

Công ty nên trả cổ tức bằng những hình thức nào,
cách thức tri trả cổ tức ra sao và liệu chính sách chi
trả cổ tức có tác động gì đến giá cổ phiếu?

Công ty nên theo đuổi chính sách chi trả cổ tức như
thế nào cho phù hợp?

Công ty nên thiết lập chính sách chi trả cổ tức như
thế nào?
NHỮNG NỘI DUNG CHÍNH

Hình thức chi trả cổ tức và cách thức chi trả cổ tức

Chính sách cổ tức và giá trị công ty

Thiết lập chính sách cổ tức trong thực tiễn

Chương trình tái đầu tư cổ tức

Tóm tắt các nhân tố ảnh hưởng đến chính sách cổ
tức

Chia cổ tức bằng cổ phiếu và chia tách cổ phiếu


Mua lại cổ phiếu
Hình thức chi trả cổ tức và cách thức chi
trả cổ tức

Hình thức chi trả cổ tức.

Trả cổ tức bằng tiền

Trả cổ tức bằng cổ phiếu

Cách thức chi trả cổ tức.

Một số chỉ tiêu đo lường: DPS, tỷ lệ chi trả cổ tức
(dividend yield), tỷ lệ lợi nhuận trên cổ phần
(dividend payout).

Cơ chế chi trả: ngày công bố, ngày khóa sổ, ngày xác
lập quyền hưởng cổ tức, ngày chi trả.

Vào ngày xác lập quyền hưởng cổ tức giá cổ phiếu sẽ
giảm một khoản đúng bằng với cổ tức.
Chính sách cổ tức và giá trị công ty

Về lý thuyết với giả định là một thị trường hoàn hảo,
thì chính sách chi trả cổ tức không tác động lên giá
trị công ty, nhưng thực tế luôn tồn tại chi phí giao
dịch, thuế, thông tin thiên lệch… nên chính sách chi
trả cổ tức tác động không nhỏ đến giá trị công ty.


Một thông điệp thường lấy làm mục tiêu ứng xử là:
Chính sách cổ tức phải có sự ổn định, không thay đổi
thất thường, và đặc biệt thận trọng trước khi thay
đổi một chính sách cổ tức này bằng một chính sách
cổ tức khác.
Chính sách cổ tức và giá trị công ty

Khía cạnh mang tích chiến lược: Nhà đầu tư
ưa thích cổ tức hay phần lãi vốn hơn?

Khía cạnh pháp lý

Các lý thuyết về chính sách cổ tức

Những phản biện đối với lý thuyết về chính
sách cổ tức

Những bằng chứng thực nghiệm về chính
sách cổ tức.
Các lý thuyết về chính sách cổ tức

Chích sách cổ tức tối ưu là chính sách cổ tức cân bằng giữa cổ tức
hiện hành và mức tăng trưởng trong tương lai và tối đa hóa giá cổ
phiếu. Po = D1/(Rs-g).

Lý thuyết về sự độc lập của cổ tức: lý thuyết của giáo sư Miller và
Modigliani cho rằng chính sách cổ tức của công ty không tác động
đến giá cổ phiếu và chi phí sử dụng vốn của công ty.

Về mặt lý thuyết, khi bàn đến chính sách cổ tức, các nhà nghiên

cứu luôn tranh luận với nhau về hai quan điểm: 1. chính sách cổ
tức có ảnh hưởng đến giá trị công ty và 2. chính sách cổ tức chẳng
có ảnh hưởng gì cả. Cụ thể các lý thuyết này cho ta hai tình huống,
tuy nhiên cả hai tình huống đều dẫn đến một kết luận chung là
chính sách cổ tức, về mặt lý thuyết không có ý nghĩa gì cả.
Khía cạnh pháp lý

Các nhà quản trị không có toàn quyền tự do
trong việc đưa ra quyết định liên quan đến
chích sách cổ tức do bị giới hạn bởi hệ
thống pháp lý nhằm bảo vệ quyền lợi các
đối tượng khác có liên quan đến, như chủ
nợ, người lao động.
Khía cạnh mang tích chiến lược: Nhà đầu tư
ưa thích cổ tức hay phần lãi vốn hơn?

Trong thực tế, khi có cơ hội đầu tư, Công ty lựa
chọn giữa hai hình thức huy động: dùng lợi
nhuận giữa lại tái đầu tư, giới hạn chi trả cổ tức
và dùng lợi nhuận giữ lại để chi trả cổ tức và
phát hành cổ phiếu mới để đầu tư. Mỗi hình
thức đề có ưu nhược điểm riêng, tùy từng
trường hợp cụ thể mà chọn phương án mang lại
lợi ích cao nhất.

Những phản biện đối với lý thuyết về chính
sách cổ tức.
Những phản biện đối với lý thuyết về
chính sách cổ tức


Mức độ quan tâm mà các cổ đông dành cho thu nhập từ cổ tức như
thế nào?

Liệu thu nhập từ cổ tức trong tương lai có rủi ro hơn thu nhập từ cổ
tức của ngày hôm nay không?

Một thị trường không hoàn hảo có phải là nhân tố quan trọng khiến
cho các công ty lựa chọn chính sách cổ tức nhằm thoả mãn mối quan
tâm của nhóm khách hàng cụ thể riêng biệt không?

Chính sách thuế có ảnh hưởng đến chích sách cổ tức ra sao?

Liệu các công ty đầu tư có suy diễn chính sách cổ tức của công ty như
là một thông điệp về sự phồn vinh của công ty trong tương lai không?
Mức độ quan tâm mà các cổ đông dành
cho thu nhập từ cổ tức như thế nào

Những cổ đông như người già, quỹ hưu bổng, công ty bảo hiểm…
thường kế hoạch hóa và ký vọng có dòng thu nhập ổn định và đáng
tin cậy từ cổ tức. Họ là những cổ đông rất quan tâm đến sự thay đổi
cổ tức đột ngột của một công ty.

Lý thuyết cho rằng một thi trường hoàn hảo thì việc thay đổi đó
không làm ảnh hưởng đến quyền lợi của cổ đông, nhưng thực tế
không đơn giản như vậy do:1. Làm thay đổi dòng ngân lưu mục tiêu
buộc họ phải điều chỉnh lại danh mục đầu tư, như vậy phát sinh chi
phí, liệu sự tăng giá của cổ phiếu hiện hành có đủ bù đắp chi phí này
không? 2. Sự tồn tại của thuế lợi vốn làm giảm lợi ích do tăng giá và
như thế có đủ bù đắp chi phí phát sinh do thay đổi chính sách cổ tức.
Liệu thu nhập từ cổ tức trong tương lai có rủi ro hơn

thu nhập từ cổ tức của ngày hôm nay không

Myron Gordon trong một nghiên cứu của
mình đã đưa ra lập luận thách thức với
những lập luận của lý thuyết M&M là 1$ thu
nhập cổ tức hôm nay thì lớn hơn 1$ lợi
nhuận được giữ lại để đầu tư vào dự án mới
vì rủi ro hơn nên được chiết khấu ở mức
suất chiết khấu cao hơn.

Nhận thức về rủi ro của nhà đầu tư đối với
thời điểm chi trả cổ tức làm cho kết luận có
được từ nghiên cứu lý thuyết bị phá sản.
Thị trường không hoàn hảo và hiệu ứng
nhóm khách hàng

Những chi phí của một thị trường không hoàn hảo:

Phí môi giới khi bán cổ phiếu đang giữ

Phí giao dịch khác như tìm kiếm nhà môi giới hoa hồng thấp

Mât lợi tức trong quá trình chờ bán cổ phiếu

Chi phí phát sinh do thay đổi danh mục đầu tư

Thuế lợi vốn…

Các công ty cố gắng tiếp cận nhóm khách hàng có nhu cầu cổ
tức ổn định và đáng tin cậy nhằm thu hút vốn từ họ. Hiệu ứng

nhóm khách hàng này cũng làm ảnh hưởng đến giá trị công ty
do:

Công ty có thể bỏ qua những cơ hội đầu tư tốt

Nếu không bỏ qua thì phải đi vay hoăc phát hành cổ phiếu mới và
như vậy lại phát sinh lãi vay, chi phí phát hành, rủi ro, và nguy cơ
mất quyền kiểm soát.
Chính sách thuế có ảnh hưởng đến
chích sách cổ tức ra sao

Nếu thuế lợi vốn cao hơn thuế thu nhập
đóng trên cổ tức thì cổ đông sẽ thích chính
sách cổ tức cao hơn là chính sách cổ tức
thấp và ngược lại.
Liệu các công ty đầu tư có suy diễn chính sách
cổ tức của công ty như là một thông điệp về sự
phồn vinh của công ty trong tương lai không

Tín hiệu: hành động của ban quản lý công ty đưa ra
nhằm cung cấp cho các nhà đầu tư nhận định của ban
quản lý về triển vọng của công ty như thế nào.

Nội dung thông tin hay tín hiệu: lý thuyết cho rằng
nhà đầu tư xem sự thay đổi của cổ tức là tín hiệu dự
báo thu nhập của ban quản lý công ty.

Ở những nước thị trường chứng khoán mới phát triển
như Việt Nam, do thông tin bất cân xứng nên nhà đầu
tư thường dựa vào mức chi trả cổ tức như là “tín hiệu”

cho thấy triển vọng của công ty trong tương lai.
Những bằng chứng thực nghiệm về
chính sách chi trả cổ tức

Có nhiều nguyên do cho đến giờ vẫn chưa có được những kết
quả nghiên cứu có tính kết luận về mối quan hệ giữa chính sách
cổ tức và giá cả cổ phiếu:

Chúng ta chỉ có thể dựa vào dữ liệu lịch sử để dự báo kỳ vọng hiện
tại mà thường là không chính xác.

Kết quả thực tế quan hệ giữa chi trả cổ tức và giá cổ phiếu có thể
không tuyến tính, ngay cả có quan hệ không liên tục mà các nghiêu
cứu thống kê phức tạp lại hay giả định nó có quan hệ tuyến tính.

Việc đưa ra chính sách cổ tức như thế nào tùy thuộc vào hoàn
cảnh cụ thể từng công ty.
Lời khuyên về chính sách cổ tức

Nên theo đuổi một chính sách cổ tức ổn định, nhất quán tránh gây ra những
thay đổi đột ngột trong chính sách khi chưa nghiên cứu kỹ tác hại của sự thay
đổi này trong dài hạn đến giá trị công ty.

Nên theo đổi một chính sách cổ tức an toàn, bảo đảm sự ổn định, nhất quán
của chính sách cổ tức ngay cả trong trường hợp lợi nhuận hoạt động giảm. Một
chính sách cổ tức an toàn không đồng nghĩa với một chính sách cổ tưc thấp.

Nên có tỷ lệ chia cổ tức hợp lý vừa thỏa mãn được nhu cầu có một nguồn thu
nhập ổn định, nhất quán vừa bảo đảm một tỷ lệ lợi nhuận giữa lại đủ để tài trợ
cho các dự án đầu tư đáp ứng nhu cầu tăng trưởng bền vững.


Tránh tối đa việc cắt giảm cổ tức, cho dù công ty đang có cơ hội đầu tư tuyệt
vời. Cần minh bạch về những thay đổi trong chính sách cổ tức.
Thiết lập chính sách cổ tức

Chính sách trả cổ tức sau đầu tư. Là chính sách theo đó cỗ tức
chỉ chi trả sau khi nhu cầu vốn đầu tư đã được đáp ứng đồng thời
với việc duy trì một cơ cấu vốn như hoạch định.

Chính sách trả cổ tức ổn định theo một trong hai mô thức: ổn
định theo kết quả kinh doanh có tính chu kỳ của công ty hoặc ổn
định theo tỷ lệ cố định.

Chính sách trả cổ tức thoả hiệp theo nhiều mục tiêu khác nhau:

Tránh cắt giảm đầu tư cho các dự án có NPV dương để dành tiền chi
trả cổ tức.

Tránh cắt giảm cổ tức để dành tiền cho đầu tư

Tránh bán cổ phiếu để huy động thêm vốn cổ phần

Duy trì cơ cấu vốn mục tiêu

Duy trì tỷ lệ trả cổ tức mục tiêu
CHƯƠNG TRÌNH TÁI ĐẦU TƯ CỔ TỨC

Chương trình tái đầu tư cổ tức (DRIP) là kế
hoạch cho phép các cổ đông tự động tái đầu tư
cổ tức nhận được vào cổ phiếu của công ty chi

trả cổ tức. Có hai loại chương trình DRIP :

Các chương trình chỉ liên quan đến các cổ phần
cũ, tức các cổ phần đến hạn thanh toán cổ tức.

Các chương trình liên quan đến các cổ phiếu mới
phát hành.
Tóm tắt các yếu tố ảnh hưởng đến chính
sách cổ tức.

Những giới hạn trong thanh toán cổ tức.

Các cơ hội đầu tư

Tính sẵn có và chi phí sử dụng các nguồn vốn
khác.

Các tác động của chính sách cổ tức lên Rs
Các hạn chế trong thanh toán cổ tức

Giao kèo mua trái phiếu

Các hạn chế của cổ phiếu ưu đãi.

Sự hạn chế trong qui tắc vốn.

Tính sẵn có của tiền mặt.

Thuế phạt đối với việc tính toán sai thu nhập cộng
dồn

Các cơ hội đầu tư

Số lượng các cơ hội đầu tư có khả năng sinh
lời.

Khả năng thực hiện hay trì hoãn dự án
Các nguồn vốn khác

Chi phí bán cổ phiếu mới.

Khả năng thay thế vốn vay bằng vốn cổ
phần.

Quyền kiểm soát.
Các tác động của chính sách cổ tức lên
Rs

Mong muốn của cổ đông về thu nhập hiện tại
so với thu nhập tương lai.

Đánh giá về độ rủi ro của cổ tức so với lãi vốn.

Lợi thế về thuế của lãi vốn so với cổ tức.

Nội dung thông tin của cổ tức (tín hiệu).
CHI TRẢ CỔ TỨC BẰNG CỔ PHIẾU VÀ
CHIA TÁCH CỔ PHIẾU

Chi trả cổ tức bằng cổ phiếu và chia tách cổ phiếu đều đưa đến
cùng một kết quả là công ty phát hành thêm cổ phiếu trong khi

giá trị tài sản, lợi nhuận, rủi ro và tỷ lệ nắm giữ cổ phần của các
nhà đầu tư không đổi. Chỉ có một yếu tố duy nhất thay đổi là số
cổ phần đang lưu hành tăng lên.

Sự khác biệt giữa hai hình thức trước nhất ở sự khác biệt về cách
xử lý về mặt kế toán.

Lý do trả cổ tức bằng cổ phiếu hoặc chi tách cổ phiếu:

Vì ban quảnlý tin rằng giá cổ phiếu sẽ không giảm theo tỷ lệ chính
xác như tỷ lệ tăng số cổ phần đang lưu hành. Do vì nó là một tín
hiệu tích cực có tác động đến giá và niềm tin của giám đốc tài chính
là giá sẽ tối ưu trong một thời gian nhất định.

Vì công ty muốn tiết kiệm tiền để đầu tư hoặc không có tiền để trả
cổ tức.

Tăng tính thanh khoản của cổ phiếu