Công nghệ vật liệu Composite - Chương 5 docx

Công ngh vt liu Composite
Trang 88
Chng V: Công ngh Pultrusion
I. Gii thiu.
I.1 Gii thiu công ngh pultrusion.
Quy trình pultrusion là mt quy trình liên tc, tng, dùng  sn xut các sn
phm FRP dng profile ( ví d thanh hình ch U, thanh hình ch I, thanh hình ch O ).
n phm có c các tính cht vt lý, tính cht hoá hc tt và có kh nng thay th các
n phm profile làm t các vt liu truyn thng nh st thép, nhôm, g
Hình 1.1: mt s sn phm ca phng pháp pultrusion .
t vài c trng ca phng pháp pultrusion nh sau:
 n xut c các profile có hình dng phc tp vi  dài liên tc.
  l ph liu thp.
  phân b ca vt liu gia cng vi v trí chính xác.
 Có th chn la rng ri các loi nha và vt liu gia cng  sn xut.
 ng  lao ng t thp n trung bình.
 Giá khuôn t thp n trung bình
 c  sn xut ph thuc vào hình dng profile và vt liu s dng.
Pultrusion ã kt hp thành công nhiu loi nha si khác nhau  sn xut ra các
n phm profile có tính cht dao ng trong khong rt rng do ó áp ng c yêu
u v tính cht ca vt liu trong rt nhiu ng dng.
Quy trình pultrusion c bn nh sau.

Công ngh vt liu Composite
Trang 89
Qui trình c bn hot ng nh sau:
Quy trình pultrusion bt u bng cách kéo mt bó si dài liên tc qua mt b
nha  thm t bó si. Công n này òi hi nha phi thm t hoàn toàn bên
ngoài ln bên trong ca si Tip theo, bó si ã c thm nha sau ó c kéo
xuyên qua b phn dn hng vào khuôn nh hình s b sp xp v trí si phù hp

i thit k sn phm và bó si s có hình dng tit din mt ct ngang nh mt ct
ngang ca l khuôn ( ví d hình ch I). Tip theo, bó si-nha ã c nh hình s
c kéo xuyên qua khuôn nhit  phn ng óng rn trong nha xy ra, chuyn nha
 trng thái lng thành trng thái rn. Bây gi, hn hp si-nha tr thành composite
n chc, có hình dng là mt thanh dài vi tit din mt ct ngang nh tit din mt ct
ngang ca khuôn. Tip theo, thanh composite c kéo ra khi khuôn  làm ngui.
Cui cùng, thanh composite c ct thành các n thanh có chiu dài theo yêu cu.
n ây là kt thúc quy trình sn xut sn phm composite pultrusion.
Hình 1.2: mô hình thc t ca máy pultrusion.
Các cu
n si
s
i
nh hình s b
 nha
Khuôn nhit
Thit b kéo
Thit b ct

Công ngh vt liu Composite
Trang 90
Hình 1.3: máy pultrusion dùng  ch to Thanh dm.
I.2 Sn phm
n phm a công ngh
pultrusion là các profile
hình ch I, ch U, ch và,
ch L, hình tròn, hình
vuông các profile này
thng dùng trong các kt
u công trình xây dng

Các loi profile này thng dùng
 thay th các profile làm t vt
liu truyn thng nh thép, nhôm.
Trên hình bên có các profile dùng
thay th các profile thép hình

Công ngh vt liu Composite
Trang 91
vuông, profile thép hình tròn, ng nc, máng nc
ây là các loi profile dùng 
p ráp kt cu ca các loi
a, t các loi profile này
thng làm bng vt liu
nhôm. Tuy nhiên, các profile
pultrusion có th thay th các
profile làm t vt liu truyn
thng nhôm mà tính cht sn
phm không h thua kém
nhôm.
I.3. ng dng ca sn
phm
Phm vi ng dng ca sn phm composite pultrusion khá rng. Gm các ngành sau:
 Ngành n : 32 %
 Ngành xây dng : 17%
 Ngành công nghip : 17%
 Ngành vn ti : 10%
 Ngành gii trí : 7%
 Ngành khác : 17%

Công ngh vt liu Composite

Trang 92
Sau ây là mt s hình nh minh ho cho các ng dng ca composite pultrusion
Trong ng dng này vt
liu FRP pultrusion c
 dng làm kt cu công
trình xây dng thay th
cho các loi thép kt cu
truyn thng. u m
a vt liu FRP
pultrusion trong ng
ng này là:  bn un,
n kéo cao, d thi công
p t, chng phá hu
i, bn môi trng và
giá r hn vt liu kim
loi truyn thng.
Trong ng dng này, vt
liu composite pultrusion
c dùng làm tay vn
a thành cu thang
ngoài tri. u m khi
dùng vt liu FRP
pultrusion cho ng dng
này là tránh b h hi do
môi trng, mt u mà
các vt liu truyn thng
nh kim loi khó có
c.

Công ngh vt liu Composite

Trang 93
Trong ng dng này vt liu
FRP pultrusion c dùng làm
t cu ca cu có ti trng nh.
u m ca FRP pultrusion
dùng trong ng dng này là: vt
liu nh d thi công lp t ni
him tr, chi phí thp hn cu
, bêtông, st. Chi phí bo
ng thp do bn môi trng
cao, bn c hc cao.
Trong ng dng này vt liu FRP
pultrusion c dùng làm ct bum
cho tàu thuyn. u m ca vt liu
FRP dùng trong ng dng này là:
chng n mòn ca nc bin, chng
i do gió ngoài bin, vt liu nh
giúp cho thuyn nh và chy nhanh
n.
Trong ng dng này vt liu
FRP pultrusion c s dng
làm tm lp trn nhà và tm lót
sàn chu lc thay cho bêtông.
u m ca vt liu FRP
pultrusion trong ng dng này là
tính bn chc và tính cách nhit
a vt liu FRP pultrusion .

Công ngh vt liu Composite
Trang 94

Trong ng dng này vt liu FRP
pultrusion c s dng làm cán
a các vt dng gia ình và cán
a các vt dng th thao nh: cán
cây lau nhà, cán xn, cán chi, cán
a gy ánh gôn, cán ca gy khúc
côn cu. u m ca vt liu FRP
pultrusion trong các ng dng này
là  bn chc, vt liu nh.
Trong ng dng này vt liu
composite pultrusion c s
ng làm ng i cáp cho các loi
dây cáp n, cáp vin thông s
ng trong môi trng t ngm
ng nh ngoài tri, nhm bo v
cho dây cáp không b h hi. u
m ca vt liu composite
pultrusion dùng trong ng dng
này là  bn môi trng cao, ít
n bo dng,  bn c hc ca
ng ng cao.

Công ngh vt liu Composite
Trang 95
Trong ng dng này, vt liu
FRP pultrusion c s dng
làm dây cáp treo cho các
công trình cu treo. u m
a vt liu FRP trong ng
ng này là:  bn kéo ca

FRP pultrusion không thua
gì thép, FRP không b n
mòn bi tác ng ca môi
trng ma, gió, chng tác
ng ca tia UV bng ph
gia chng UV.
Trong ng dng này vt
liu FRP pultrusion c
 dng làm vt liu thit
 trang thit b ni tht
trong máy bay. u m
a FRP pultrusion trong
ng dng này là tn dng
u th t l  bn trên
trng lng cao hn nhôm,
thép. Tính cht này giúp
máy bay nh hn và tit
kim nhiên liu
Trong ng dng này vt liu
FRP pultrusion c s dng
làm kt cu cho các công trình
bin nh giàn khoan du. u
m ca FRP trong ng dng
này là: t trng nh giúp gim
áp lc cho công trình,  bn
cao, chng n mòn ca nc
bin, chi phí bo dng thp.

Công ngh vt liu Composite
Trang 96

IV Quy trình công ngh pultrusion
Thit b bao gm có 6 b phn chính : b phn cp si, b nha, khuôn nh
hình, khuôn gia nhit, máy kéo, máy ct.
IV.1 B phn cp si
 phn cp si là
phn u ca quy trình
pultrusion, làm nhim v d
tr cung cp các loi si cho
 thng. Ti ây các loi
i nh roving, mat,
fabric,veil c kéo qua các
thit b dn hng theo úng
yêu cu sn phm. Vì
pultrusion là quy trình liên
c nên các loi si thng
cung cp di dng cun t
15-25 kg. Mi b phn cp
i có th cha t 15-45
cun si.
Si roving c kéo
theo phng tip tuyn vi
cun và sau ó hng ti b phn gom si trc khi si di vào b nha hoc khuôn
nh hình. Si c kéo cng qua các h thng dn hng hoc các trc. Nu si c
kéo theo phng trc tâm ca cun si thì si s b xon. Các si khi kéo cn phi u

Công ngh vt liu Composite
Trang 97
chnh sao cho  kéo cng ca si phi ng u  tránh s kéo cng không ng u,
 c sát gia các si. t sau b phn cp si roving là các b phn cp si c bit
dùng  cung cp các loi si nh Mat, Fabric, Veil.

IV.2 B phn thm nha
u nh mi quy
trình pultrusion u dùng
 thm nha  thm
nha vào trong cu trúc
i.
Trong b phn này ,
i c dn qua mt
chui các trc ln hoc
thanh nhm làm cho si
c kéo cng và dàn tri
u trên b mt trc. S
kéo cng giúp si không b
chùn xung, si s không
 ri vào nhau và cng 
 u chnh hng si.
 dàn tri giúp din tích
 mt si tip xúc nha
nhiu hn, giúp si thm
lên b mt nhiu. c bit
 b mt tip xúc ca si
i si, nha s c gi
i nhiu hn do sc cng
 mt. Ngoài ra các trc
này còn có tác dng nén ép
i, giúp cho nha c
nhào trn và nén ép sâu
vào bên trong si. Tc 
thm t si ph thuc vào
vic x lý s b b mt si

và công thc nha. Vic
thm t cng b nh

Công ngh vt liu Composite
Trang 98
ng bi các cht h trên b mt si, s còn sót li ca các cht bôi trn trên b mt
i và cui cùng là các cht kt dính bên trong Mat, Veil.
3. Khuôn nh hình
Có hai loi khuôn c s
ng trong pultrusion là khuôn nh
hình và khuôn gia nhit. S nh
hình thng c hình thành sau
quy trình tm nha. Mt vài trng
p roving, mat vào khuôn nh
hình trong u kin khô trc khi
trc bc tm nha, lp Veil khô
này có tác dng bao bc lp nha
bên ngoài là tng th tích nha
trong bó si . Khuôn nh hình
thng kt ni vi khuôn gia nhit
 m s kt ni chính xác bc
nh hình và gia nhit.
Kích thc khe trong khuôn
nh hình  tránh kéo cng si quá mc. Trong giai n này si yu và d dn n
t si, mat và fabric có th b xô lch. Khuôn nh hình cng c thit k loi b
ng nha d tha, u này ngn cn áp lc thu tnh cao bt thng ti cng vào
khuôn gia nhit.
4. Khuôn gia nhit

Công ngh vt liu Composite

Trang 99
Khuôn gia nhit phi c t vng chc trên khung ca máy pultrusion 
chng li lc kéo. Lc kéo thng trong khong 6-8 tn, tuy nhiên nhng máy sn xut
các b phn rng 1,52m cao 0,6m có th yêu cu lc kéo lên n 8-20 tn, khuôn phi
c lp ráp thng hàng, úng tâm vi lc kéo.
 u khin nhit  khuôn là thông s quan trng nht trong quy trình
pultrusion. Profile nhit  khuôn su khin tc  polymer hóa ca h thng nha
và v trí ca m gel i vi khuôn. Nó cng nh hng profile to nhit ca nha qua
các  dày khác nhau ca sn phm pultrusion .
Khuôn thng c gia nhit bng các cp nhit n hoc bng du nóng. Vic
óng rn nhit bng hai phng pháp cp nhit này khá chm bi thép công c làm
khuôn có tc  truyn nhit kém và hn ch sóng rn ng nht. Nng lng nhit
n óng rn composite phi c cp qua mt ngoài ca composite. Vic a nhit
vào yêu cu phi làm ông c toàn b composite. Khi composite pultrusion có b phn
dày thì vic cp nhit phi lâu hn và u này làm chm tc  ca quy trình. Vic
ng tc  gia nhit  tng tc  kéo là gii pháp không cn thit cho vn  này và
t qua n là sóng rn quá nhanh ca lp ngoài vi s quá nhit  lp b mt
và làm nt mt ngoài ca sn phm. u kin nhit  khuôn có thu chnh bng
cách t vào trong khuôn các cp nhit n và u này có th giúp ta u chnh nhit
 tng n ca khuôn.
n phi làm lnh ngay ti u vào ca khuôn  tránh nha b gel sm. Nhã
 cp profile nhit  trong Khuôn là thông s quan trng nht u khin tc 
quy trình. Ngi ta cng ã dùng sóng radio  gia nhit s b cho quy trình. Vic s
ng sóng radio cùng vi phng pháp gia nhit khuôn truyn thng có th làm tng
áng k tc  ca quy trình. Công ngh này b hn ch là không c dùng i vi
composite si cacbon.

Công ngh vt liu Composite
Trang 100
5. Máy kéo

Máy kéo dùng  kéo profile pultrusion trong toàn b quy trình. Các vn  cn
quan tâm trong máy kéo là lc kéo và tc  kéo. Tc  kéo nhanh thì tc  ca quy
trình nhanh. Tuy nhiên tc  kéo còn ph thuc nhiu vào các quá trình óng rn ca
nha trong khuôn.
6 . Máy ct

Công ngh vt liu Composite
Trang 101
Máy ct làm nhim v ct profile pultrusion thành n có kích thc theo yêu
u. m bo tc  ca quy trình, khi ct b phn ct s di chuyn cùng vi tc 
kéo ca quy trình.
V. Các yu tnh hng n ch gia công trong pultrusion
V.1 Quá trình chuyn trng thái ca nha trong khuôn
Trong nhng nm gn ây ã có vic s dng ca nha epoxy và phenolic trong
công ngh pultrusion. G.a Hunter ca công ty shell ã so sánh tính cht ca các h nha
nh sau.
Hunter cung cp mt mô hình có ba vùng trong khuôn pultrusion. Khi so sánh
các h thng nha cn chú ý n din bin bên trong khuôn, profile nhit  ca khuôn
và nha, và s chuyn trng thái ca nha khi nó bt u i qua khuôn. Mô hình cho
thy ba vùng ca khuôn nhit và s chuyn pha ca nha t trng thái lng  vùng 1
sang trng thái gel  vùng 2 và thành trng thái rn  vùng 3.
Trong vùng 1, ti ây vt liu vào khuôn  nhit  phòng, trng n khi nó hp
th nhit và ây chính là nguyên nhân khin áp sut  vùng này tng lên.
Khi vt liu tin vào vùng 2 hay còn gi là vùng gel, nó hp th nhiu nhit hn,
t u to liên kt ngang gia các mch polymer và chuyn trng thái t lng nht
sang trng thái vt liu c không chy, và sau ó ging nh cao su.
Khi chuyn vào vùng 3 mt  ni ngang tng lên, vt liu chuyn sang trng
thái rn, s co th tích bt u xut hin làm gii phóng áp xut và hình dng sn phm
co li tách ri mt trong ca khuôn. Trong vùng này, vì s tách ca b mt sn phm và
 mt khuôn nên ma sát trc là rt thp.

a trên  dày khe ca khuôn và tc  quy trình mà u mi hình viên n s
gin ra hoc thu nh li
Hình: mô hình chuyn trng thái ca nha trong khuôn

Công ngh vt liu Composite
Trang 102
V.2 Lc kéo
Trong vùng 1 ch sinh ra lc xé nht. Trong vùng gel (vùng 2) lc kt dính bt
u xut hin trong khi vt liu và vt liu chuyn sang trng thái gn nh cao su,
khi vt liu dng gel này bám sát vào thành khuôn và ây chính là nguyên nhân gây ra
c masát áng k. Khi sang vùng 3 nha cng và co li làm b mt sn phm tách khi
 mt khuôn làm cho lc masát gim áng k. Rõ ràng là lc kéo là do lc masát sinh
ra gia b mt tip xúc ca nha và khuôn và u này c quyt nh bi kích thc
vùng gel. c bit khi tc  quy trình tng lên làm kích thc vùng gel dài ra và kt
qu là lc kéo tng lên áng k.
V.3 Áp xut
Hunter ã chng minh rng áp xut tht thoát trong vùng 3 trc khi vt liu
c làm lnh. Vì vy không có s co do gim nhit nhng  co th tích là do óng
n nha.
Vì vy s tng tác ca áp xut và  co th tích gi mt vai trò quan trng
trong ng lc hc pultrusion. Áp xut không  gây nên vn  tróc lp.  co không
 gây nên lc kéo cao quá mc. Tc  co rút nha tác ng n tc  gim áp xut
và hai diu này u này b quyt nh bi tc óng rn nha. Vì vy s cân bng
nhy cm gia áp xut, tc  óng rn và  co rút phi t c  quy trình
pultrusion din ra nhanh hn.
 s giãn n nhit ca vt liu làm khuôn cng c chú ý n. vi s chênh
ch nhit  khong 120 , ng kính ca phn có nhit  cao nht ca khuôn
pultrusion có s ln hn 0,3% so vi u vào.
V.4  co rút
Hunter ã tin hành các thí nghim v co trên nha polyester và epoxy. Kt

qu cho thy rng nha polyester hu nh co gp hai ln nha epoxy. Tuy nhiên Hunter
báo cáo rng profile ca  co quan trng hn  co.
Polyester tip tc gin n sau n gel, sau ó tc  co tng nhanh và hình
thành trên profile ca  co mt mi nh búp mng. So vi epoxy, nha epoxy co trc
khi nó gel và tip tc co vi tc u u cho n khi nó óng rn hoàn toàn. Thông
tin này ã a ra mt quan nim mi giúp hiu r hn c tính pultrusion ca nha
epoxy so vi nha polyester.
Trong hu ht các quy trình sn xut composite, vic áp dng áp xut trong khi
óng rn pha luôn luôn có li cho phm cht ca sn phm. Pultrusion không ngoi l
i quy lut này và vic tng lên ca áp xut trong khuôn pultrusion cho n khi nha

Công ngh vt liu Composite
Trang 103
óng rn hoàn toàn là rt có ích cho phm cht sn phm. Tng t nh vy áp xut
trong pha gel m bo rng sn phm c gi cht vi b mt khuôn và vì vy b mt
phng láng sc to ra vì áp xut giúp ngn cn s tróc ra ca lp b mt.
Vì vy t vic so sánh kt qu, nó ch ra mt u hin nhiên rng profile  co
a polyester tt hn so vi epoxy trong u kin gel và óng rn di áp xut. Ngoài
ra tc  co tng t ngt sau khi gel ca polyester có li cho vic áp xut giãm nhanh
và vì vy lc ma sát cng gim nhanh.
i epoxy, nha bt u co cùng vi s tin trin ca quá trình gel và gel di
u kin suy gim ca áp xut. Vì vy nhiu áp xut b mt trong thi gian gel bi s
co th tích. Sau khi gel tc  co rt chm. Vì vy lc ma sat ch giãm dn dn. Vì vy
vùng gel ca nha epoxy không  áp xut  chng li s bong tróc  b mt. u
này gii thích ti sao vn  này thng xuyên bt gp khi nha epoxy c thay th
trc tip cho nha polyester mà không chú ý n vn óng rn và co th tích. Hunter
ã  ngh mt gii pháp n gin  bù p cho c tính co rút này ca epoxy. S hin
din ca cht n di dng si hay bt trong h thng nha cng làm gim mt phn
 co th tích ca nha.
Ngoài ra áp xut t vic gin n nhit cng tng ng vi th tích ca n và si

gia cng. Vic tng lng gia cng trong t l nha si s làm gim khuynh hng
co và ng thi áp xut cng tng. Thm chí dù nha epoxy có co trc khi vào vùng
gel, áp xut vn  tránh bong tróc b mt. u này gii thích ti sao t l si/nha
cao thng có li cho nha epoxy trong quy trình pultrusion hn nha polyester.
Hình : s thay i th tích trong khi óng rn ca nha polyester

Công ngh vt liu Composite
Trang 104
Hình: s thay i th tích trong khi óng rn ca nha epoxy
V.5 Nhit  khuôn
Trong pultrusion có th s dng các thí nghim  xác nh ch cài t nhit
 sn xut các sn phm có cht lng nh mong mun. Ch cài t da trên
nhit  phn ng trong quá trình óng rn.
Hình: profile nhit  nha và profile nhit  khuôn
Hình 5.4 mô t profile nhit  nha và profile nhit  khuôn dc theo chiu
dài ca khuôn. Trong quá trình cài t profile nhit  khuôn cn phi chú tc  thay
i nhit  tu khuôn n m xy ra óng rn, tc  tng nhit  ca profile
không c quá nhanh so vi tc  truyn nhit ca nha vì nu nhit  tng quá

Công ngh vt liu Composite
Trang 105
nhanh làm chên lch nhit  quá ln gia lp b mt và lp gia ca profile, làm sinh
ra hin tng óng rn khuôn ng u, quá nhit trên b mt profile, c tính sn phm
không tt.
Nhit  cài t khuôn ti m xy ra óng rn cn phi thp hn nhit óng
n vì phn ng óng rn to nhit làm cho nhit  tng cao t ngt ti m óng
n. Sau khi qua m óng rn nhit  khuôn gim vi tc  chm dn và nhit
ng còn li s giúp nha óng rn hoàn toàn.
Nhit  ti u vào ca khuôn cn gi nhit  phòng  cho profile có 
thi gian n nh kích thc và gin n nhit.

Hình 5.5 biu din các profile nhit  khuôn, tm gia nhit, nha và profile
óng rn ca nha dc theo chiu dài khuôn sn xut profile hình ch I
Hình: các profile nhit  khuôn, tm gia nhit, nha và
profile óng rn ca nha dc theo chiu dài khuôn
u nhit  cài t quá cao: ví di vi pultrusion epoxy nhit  không
c vc quá 225
o
C trong vùng nóng nht ca khuôn và composite. Ti nhit  này
quá trình vòng hoá ni phân t s xy ra bên trong h thng nha epoxy và nha s
không cn cht óng rn  kích thích quá trình óng rn. Tính cht c hc và vt lý
a nha s b gim cp di u kin này.

Công ngh vt liu Composite
Trang 106
u nhit  cài t thp, tc óng rn s gim xung và u này làm cho
kích thc ca vùng gel tng lên. ng thi tc  co và tc  suy gim áp xut b
gim và u này a n kt qu kích thc vùng gel ln và áp xut trong vùng gel ln
và u này làm tng lc kéo. Khi nhit  khuôn tng, u kin bt u làm giãm lc
kéo. Hình 5.6 mô t mi quan h ca lc kéo và nhit  cài c trong h nha epoxy.
Hình: tng tác gia lc kéo và nhit  khuôn
i vi nhng profile mng(di 12,7 mm), thi gian truyn nhit vào nha
ngn cho nên tc  tng nhit  ca profile nhit  khuôn s nhanh, chiu dài khuôn
ngn, kích thc vùng gel ngn, lc kéo thp và u quan trng là tc  quy trình s
nhanh hn profile dày.
i vi nhng profile dày trên 12,7 mm, cn gia nhit s b bng tn s radio 
ngn chn s cracking bên trong nha. Tuy nhiên, tc  kéo s thp hn nhiu so vi
profile mng. Trong trng hp này Phng pháp gia nhit s b bng tn s radio làm
c  quy trình pultrusion nhanh hn mà không làm cracking.
Gia nhit s b làm gim s chên lch nhit  gia b mt và trung tâm ca
composite, thi gian cp nhit cho nha gim xung, kích thc vùng gel nh hn a

n gim lc kéo. Vic tng tc  quy trình s mang áp xut , kích thc vùng gel tr
i u kin bình thng. ây là lý do ti sao phng pháp gia nhit s b bng tn s
radio làm cho tc  quy trình nhanh hn mà không phi tng lc kéo quá cao. Hình 5.7
biu din mô hình óng rn bng sóng n t.

Công ngh vt liu Composite
Trang 107
Hình: mô hình óng rn bng sóng n t
V.6 Tc óng rn
Nhã trình bày  trên tc  co th tích chu snh hng ca tc óng rn
nha. Tc  co th tích cao làm áp xut gim nhanh và gim lc masát. T nhng
m này, vic nha có tc óng rn nhanh là rt quan trng. u này làm cho
chiu dài vùng gel ngn hn và do ó tc  quy trình cng nhanh hn.
c óng rn polyester thay i bng cách thay i lng và loi xúc tác
peroxide dùng  khi mào cho phn ng. Vic thay i tc óng rn ca epoxy là
không n gin.
Vic la chn tác nhân óng rn cho nha epoxy da trên c s ca nhng thông
 biu hin cn có trong sn phm composite. Thi gian sng ca nha cng tác ng
n s chn la này. Cht xúc tin nhit cng có thc s dng trong trng hp
này. Tuy nhiên hiu qu làm tng tc óng rn ca cht xúc tin có th làm gim
thi gian sng ca nha.
u tc óng rn chm mà kéo vi tc  cao sa n hu qu là nha ch
óng rn  lp bên ngoài, không kp óng rn lp  bên trong. vic này a n kt
qu xut hin s tách lp bên trong composite, làm gim phm cht ca composite

Công ngh vt liu Composite
Trang 108
Hình: s tách lp do kéo vi tc  quá cao
V.7 Th tích vt liu gia cng
i quan h tng quát gia hàm lng si và lc kéo trong h nha epoxy c

biu din trong hình. Trên ng cong ti trng ta thy có mt n nm ngang rng
khong 2% so vi trc hàm lng si. ây là khong hàm lng si ti u cho sn
phm pultrusion epoxy dng que có ng kính 12.7 mm. Bên di khong ti u, s
bong tróc xut hin trên b mt sn phm vì áp xut không  ti m gel. Bên trên
khong ti u, áp xut quá cao trong vùng gel và sau vùng gel làm tng lc kéo quá
c .
 hai h nha epoxy và polyester phn ng tng ti vi các loi vt liu
gia cng khác nhau. i vi hai hê thng nha này, hàm lng vt liu gia cng ti
thiu “ chng li s bong tróc” khi s dng mat và roving thp hn so vi khi s
ng tt c là roving .
Hình 5.9 : nh hng ca th tích vt liu gia cng n lc kéo

Công ngh vt liu Composite
Trang 109
V.8 Trn nha
Khi các thành phn nh xúc tác, xúc tin, pigments, cht tr nht, cht tr phân
tán, n c thêm vào nha, hn hp c trn vi thi gian ngn nht có th. Cht
óng rn c  ra ngoài hn hp cho n khi hn hp sn sàng  cho vào b nha
thì mi c thêm vào. Vic trn các vt liu n nên trn vi lc ct xé cao và nên
n ch thi gian trn vì khi trn nó sinh ra mt lng nhit áng k trong nha. Ch
khi trc khi bt u s dng, cht óng rn mi c thêm vào và c trn vi tc
 trn rt thp. Sau khi h thng bt u hot ng, nha b xung nên c thêm vào
m bo t ca quy trình. Nu tc  tiêu th nha là 2 galon mi gi thì thêm 2
galon mi gi. Thì s thêm vào này s tr giúp thi gian sng ca nha và pha long
nha c vi nha mi thng xuyên. Nu b nha nh, hiu qu pha long ca vt liu
thêm vào s cao. Da trên kích thc ca b, công ngh này s làm tng thi gian sng
a b nha lên n 800% hoc hn. Mt b cha nha ln có thc trn và t bên
nh dây chuyn sn xut. B cha này không có cht óng rn có thn nh trong 3
ngày. Cht óng rn ch có thc trn vi nha trong b cha ti mt b nh khác
trc khi c cho vào b nha ca h thng.